Determining the Relative Tectonic Evolution of the Narli Fault (çatak-Van) With Morpometric Indicates Using Geographical Information Systems

Abstract

Narlı Fayı, Doğu Anadolu Kısalma Bölgesi'nin en güney kesiminde yer alan bindirme faylarından biridir. Bu alanda yer alan faylar, batıdan doğuya doğru Begendik, Narlı ve Işıklar Segment'leri olarak devam eder ve bu segmentler Güneydoğu Anadolu Bindirme Zonu'nun bir parçasını meydana getirmektedir. Narlı Fayı, Narlı (Çatak) ile Bükeç köyleri arasında yer alan kuzeye eğimli Kuvaterner fayıdır. Yaklaşık 32 km uzunluğunda ve K75B ile K55D arasında değişen doğrultulara sahip olan Narlı Fayı, içbükey bir geometri göstermektedir. Narlı Fayı, 5 km genişliğinde yer alan bir deformasyon alanının güney kenarını sınırlamakta olup, bu alanın kuzeyinde ise aynı doğrultuda uzanan ikinci bir bindirme fayı tarafından sınırlandırılmaktadır. Çalışmada son yıllarda aktif tektonik çalışmalarında sıklıkla kullanılan morfometrik analizler yardımıyla Narlı Fayı'nın tektonik jeomorfolojisi ve deformasyon özellikleri araştırılmıştır. Çalışma kapsamında kullanılın morfometrik indeksler: dağ önü eğriselliği (Smf), vadi tabanı genişliğinin-vadi yüksekliğine oranı (Vf), asimetri faktörü (AF), normalleştirilmiş kanal diklik indeksi (Ksn), hipsometrik eğri ve integral (HE ve HI), akarsu uzunluk gradyan indeksi (SL)'dir. Analiz sonuçlarına göre Smf değerleri 1.10 ile 1.29 arasında değişirken, Vf değerleri 0.04 ile 0.33 arasında yer almaktadır. Çalışma alanında yer alan 85 alt havzanın 25'nin baskın asimetrik havza olduğu ve Ksn değerlerinin batı ve doğu ucunda yüksek olduğu görülür. Yüksek HI değerleri (>0.5) S1 segmentinin doğu ucunda yer alırken, S2 segmentinin orta ve doğu kesimlerinde gözlenmiştir. Narlı Fayı'nın orta kesimlerinde indeks değerlerinin ve kuzey bloktaki deformasyonun güneye göre daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Bu sonuçlar, Narlı Fayı her ne kadar Kuvaterner Fayı olarak belirtilse de, bölgenin deformasyon evriminde aktif rol aldığını göstermektedir.

The Narlı Fault is one of the thrust faults located in the southernmost part of the Eastern Anatolia Shortening Region. The faults in this area continue from west to east as the Begendik, Narlı and Işıklar Segments and these segments form part of the Southeastern Anatolian Overlay Zone. The Narlı Fault is a north-dipping Quaternary fault located between the villages of Narlı (Çatak) and Bükeç. The Narli Fault, which is about 32 km long and has directions ranging from W75E to N55W, shows a concave geometry. The Narlı Fault borders the southern edge of a 5 km wide deformation area, and to the north of this area it is bounded by a second thrust fault extending in the same direction. In this study, the tectonic geomorphology and deformation characteristics of the Narlı Fault were investigated with the help of morphometric analyzes, which are frequently used in active tectonic studies in recent years. The morphometric indices used in the study are: mountain front sinuosity (Mfc), valley floor width-to-valley height ratio (Vf), asymmetry factor (AF), normalized channel steepness index, hysometric curve and integral (HC and HI), stream length gradient index (SL). According to the results of the analysis, Smf values vary between 1.10 and 1.29, while Vf values are between 0.04 and 0.33. of the 85 sub-basins in the study area, 25 are the dominant asymmetrical basin and the Ksn values are high at the western and eastern ends. High HI values (>0.5) were observed in the eastern end of the S1 segment, while in the central and eastern parts of the S2 segment. It was concluded that in the central parts of the Narlı fault, the index values and the deformation in the northern block were higher than in the south. These results show that although the Narlı Fault is referred as the Quaternary Fault, the region has taken an active role in the evolution of deformation.