Van Gölü Çevresi Atık Su Arıtma Tesislerinin Mevcut Durumlarının Değerlendirilmesi

Abstract

Giriş: Bu çalışma, Van Gölü çevresinde var olan atık su arıtma tesislerinin mevcut durumunu değerlendirmek, halk sağlığına etkisini, bağlı oldukları Halk Sağlığı Müdürlükleri aracılığıyla incelemek, mevcut sorunları belirlemek ve çözüm önerileri geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu çalışmada, öncelikle Van Gölü çevresindeki Belediyelerden atık su arıtma tesislerinin durumu hakkında bilgi alınmıştır. Arıtma tesisleri 4 Haziran 2014 tarihinde yerinde incelenmiştir. Yetkililerden sözlü onam alındıktan sonra yüz yüze görüşmeler yapılarak bilgi toplanmıştır. Van ve Bitlis Halk Sağlığı Müdürlüğü Çevre ve Çalışan Sağlığı Şubelerinden Van Gölü suyunun geriye dönük analiz sonuçları istenmiştir. Bulgular: Van İline bağlı üç, Bitlis İline bağlı iki olmak üzere, Van Gölü çevresinde beş atık su arıtma tesisi faaliyet göstermektedir. Tesislerde biyolojik arıtma-klasik aktif çamur sistemiyle arıtılan su göle boşaltılırken, elde edilen arıtma çamuru susuzlaştırılarak depolanmaktadır. Van Halk Sağlığı Müdürlüğünün analizlerine göre; 2013 yılında Van Gölü suyunda kirlilik önceki yıllardan (2010-2012) anlamlı olarak yüksektir (p<0.001). Tatvanda alınan 3 örnekte pH ortalama değerden yüksek olup, diğer değerler mevzuata uygundur. Sonuç: Van Gölü çevresinde atık su arıtma tesisleri kurma konusunda çalışmalar son yıllarda hızlanmıştır. Mevcut atık su arıtma tesislerinin bazıları etkin çalışamazken, bazılarında insan gücü yetersizdir.