Sancak, Yakup CanHallaç, Bülent2025-06-302025-06-302004https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=Keh6sQzap4ZTp8dqWPlH1NboohTkQXzujS8mkOL3dwXa0WtSTYrZ-jd33ue5YShmhttps://hdl.handle.net/20.500.14720/25363Bu araştırma, Van'da tüketime sunulan sığır ve koyun etlerinde hareketli Aeromonas türlerinin ve özellikle A. hydrophila'1 nva. varlığı ve yaygınlığının belirlenmesi amacıyla kasap ve marketlerden alınan 28 sığır kıyması, 25 koyun kıyması, 25'er adet sığır ve koyun taze parça eti örneği İle 25'er adet sığır ve koyun karkasının but, pelvis ve boyun bölgesi yüzeylerinden alınan 150 adet svap örneği olmak üzere toplam 253 adet örnek hareketli Aeromonas'lav yönünden incelenmiştir. Örneklerden izole edilen hareketli Aeromonas'lann identifikasyonunda Popoff (1984) tarafından önerilen kriterler kullanılmıştır. İncelenen 28 adet sığır kıymasının 16'sında (%57.14) hareketli Aeromonas türleri bulunmuş, örneklerin 9'unda (%32.14) A. hydrophila. 5*inde (%17.86) A. sobria. Tinde (%3.57) A. caviae, Tinde de (%3.57) hem A. hydrophila hem de A. caviae belirlenmiştir. 25 adet koyun kıymasının ise 17'sinde (%68.0) hareketli Aeromonas 'lax belirlenirken 1 Tinde (%44.0) A. hydrophila, 5'inde (%20.0) A. sobria, 1 tanesinde de (%4.0) hem A. hydrophila hem de A. sobria belirlenmiş, A. caviae izole edilememiştir. İncelenen 25 sığır eti örneğinin 10'unda (%40.0) hareketli Aeromonas türleri belirlenmiş, 7'sinde (%28.0) A. hydrophila, 2'sinde (%8.0) A. sobria ve Tinde de (%4.0) A. caviae izole edilmiştir. 25 koyun eti örneğinin ise 10'unda (%40.0) hareketli Aeromonas türleri belirlenmiş, 5'inde (%20.0) A. hydrophila, 3*ünde (%12.0) A. sobria ve 2'sinde de (%8.0) A. caviae izole edilmiştir. İncelenen 75 sığır karkas svap örneğinin 3 Tinden (%41.33) hareketli Aeromonas'lav, 26'sından (%34.66) A. hydrophila, 5'inden (%6.67) A. caviae izole edilmiş, hiçbir örnekte A. sobria izole edilmemiştir. 75 adet koyun karkas svap örneğinin ise 27'sinden (%36.0) hareketli Aeromonas' lar, 22'sinden (%29.33)^. hydrophila, 3'ünden (%4.0)A sobria ve 2'sinden de (%2.67) A. caviae izole edilmiştir. Sonuç olarak, sığır ve koyun etlerinde (karkas, taze parça et ve kıyma) önemli oranlarda hareketli Aeromonas türleri tespit edilmiş ve halk sağlığı açısından potansiyel risk oluşturabileceği kanaatine varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kıyma, Hareketli Aeromonas türleri, karkas, taze parça et.In this study, 103 meat samples and 150 swabs taken from cow and sheep meats consumed in Van were examined in respect of motile Aeromonas; Of the samples 28 were from cow and 25 sheep minced meat; 25 cow and 25 sheep meat pieces. A total of 75 swabs (25 from buttock, 25 from pelvis and 25 from neck) were taken from cow carcasses and 75 swabs from sheep carcasses (25 from buttock, 25 from pelvis and 25 from neck) were examined. The identification of the motile Aeromonas was determined by the criteria reported by Popoff (1984). In 28 cow minced meat, 16 (57.14%) samples had motile Aeromonas spp. Of 16 samples; 9 (32.14%) had A. hydrophila, 5 (17.86%) A. sobria, 1 (3.57%) A. caviae, and 1 (3.57%) had both A. hydrophila and A. caviae. In 25 sheep minced meat samples, 17 had (68.0%) motile Aeromonas spp. Of 1 7 samples, 1 1 (44.0%) had A. hydrophila, 5 (20.0%) A. sobria, and I (4.0%) had both A. hydrophila and A. sobria. A. caviae was not isolated in sheep minced meat. In 25 cow meat pieces, 10 (40.0%) had motile Aeromonas spp. Of 10 samples; 7 (28.0%) had A. hydrophila, 2 (8.0%) A. sobria, and 1 (3.57%) A. caviae. In 25 sheep meat pieces, 10 samples (40.0%) had motile Aeromonas spp. Of 10 samples, 5 (20.0%) had A. hydrophila, 3 (12.0%) A. sobria, and 2 (8.0%) A. caviae. In 75 cow carcass swab samples, 31 (41.33%) had motile Aeromonas spp. Of 31 samples, 26 (34.66%) had A. hydrophila and 5 (6.66%) A. caviae. A. sobria was not isolated from these carcass samples. In 75 sheep carcass swab samples, 27 (36.0%) had motile Aeromonas spp. Of 27 samples, 22 (29.33%) had A. hydrophila, 3 (4.0%) A. sobria and 2 (2.67%) A. caviae. As a result, in cow and sheep meat (carcass, fresh meat pieces, minced meat) the rate of Aeromonas spp. determined was found to be significant, and believed that this was a potential risk for public health. Key words: Carcasses, fresh piece-meat, minced meat, motile Aeromonas spp.trBesin Hijyeni ve TeknolojisiFood Hygiene and TechnologyMaster Thesis65144502