Ögke, Y. AhmetAkbulut, Fikri2025-06-302025-06-302006https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=-L8ilcwn9ZRRc_YMKxXW1g6FEAPSeWtOidOuWCZeFB8144BMwe1kh3-TTLu-8aEqhttps://hdl.handle.net/20.500.14720/26954ÖZETBu çalışma asıl itibariyle dört bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümdeKâtib Mustafa Fevzi b. Nu'man Efendi'nin hayâtı ve eserleri incelenmiştir.Müellifimizin eserlerinin çoğu eski harflerle basılmış, birkaçı ise müellifinkendi hattıyla (el yazması) yazılı olarak tarafımızdan temin edilmiştir. Ayrıcaonun, dönemin önemli tasavvufû muhtevâlı dergilerinden Cerûde-i Sûfiyye'deyazmış olduğu makâleleri de bize önemli bilgiler sunmaktadır. Mustafa FevziEfendi, söz konusu mecmûanın başyazarlığını da yapmıştır.bölümde, Mustafa Fevzi Efendi'nin ûtikâdû görüşleriİkincianlatılmaktadır. Burada ümmet-i Muhammedû'nin ûtikatlarına göre tasnûfi vetemsil edilişi gibi konulara yer verilmektedir.Üçüncü bölümde, Mustafa Fevzi Efendi'nin tasavvuf ve tarûkatlarlailgili görüşlerine yer verilmiştir. Burada tarûkatlar ve kullandıkları metotlar,zikir, mürşid-i kâmil, mürid, tasavvuftaki belli başlı makam ve ıstılahlar, varlıkmertebeleri gibi konular ele alınmıştır.Dördüncü ve son bölmde ise Mustafa Fevzi Efendi'nin Hâlidiyyetarûkatıyla ilgili görüşlerine yer verilmiş, burada Hâlidûler'de hafû zikrinedepleri, Hatm-i Hâcegân'ın edepleri, tertûbi, sırları ve taşları anlatılmış, sonolarak da Ziyâiyye tarûkatının usûlüne yer verilmiştir.Şiir ve edebiyat yönü de güçlü olan müellifimizin dilinin oldukça sâdeve anlaşılır olduğu gözlenmektedir. Sonuç olarak, Osmanlı'nın son dönemindeyetişmiş olan Mustafa Fevzi Efendi ve onun gibi diğer yazarların bu türderinlikli ürünler vermeleri, dönemin dil, edebiyat, sanat ve tefekkür seviyesinigöstermesi bakımından oldukça önemlidir.LIFE OF KATIB MUSTAFA FAWZI IBN NUMAN AND HISSTUDIES AND HIS SUFISTIC VIEWSABSTRACTThis study is compose of three sextions. In first section, it have beendealt with life and studies of Katib Mustafa Fawzi ibn Numan Efendi. Most ofour author?s Works had published with old letters and some of them hadwritten with his own handwriting which we provided all of them. Besides, hisarticles he had written in Carida-i Sufiyya, one of most importance and sufisticcontent periodical in his period, presents us important informations. MustafaFawzi, also do editorship of in question periodical.In the second section, it had been give place to views of Mustafa Fawziconnecting with sufism and sects. It is dealt with here topics of `sects, theirmethots, dhikr (mention), rules and costums of sect, mursid-i kamil (realteacher), murid (pupil of sect), melodical patterns and terms in sufism, andlevels of existance.In the third and final section, it is presented Mustafa Fawzi?s viewsconnecting with Halidiyye Sect. In here, manners of secret mention (khafidhikr) in Halidities, Khatma-i Hacagan?s costums, arragments, mysteries andstones are explained and finaly, it also give place to method of Ziyaiyya sect.It is seen that language of our author, who is powerful an poems andliterary, is simply and understantable. Consequently, deeper productions whichgiven by Mustafa Fawzi Efendi and other authors like him, lived and broguhtup in latest period of Otoman Empire is most importance for showing levels oflanguage, literary, art and thoyght of this period.trBiyografiDinBiographyReligionMaster Thesis225187222