Parin, SuvatAslan, Hatice Yılmaz2025-05-102025-05-102022https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=G_oJ1rKE4SgJUkomyAKpR6XC0qRJusfWwRWwjn0JfYrTMcVbTBSXKRkNvHscjshxhttps://hdl.handle.net/20.500.14720/24428Bu çalışmanın odağında Türkiye'de ve İran'da yerleşik bir pozisyon alan Afgan göçmenlerin ekonomik, kültürel, sosyal, eğitimsel ve kentsel düzlemdeki uyum süreçleri bulunmaktadır. Siyasi istikrarsızlık, ekonomik yetersizlik, sosyal sorunlar ve iç çatışmalar nedeniyle Afganistan son kırk yıldır dünya geneline göç veren bir ülke özelliği taşımaktadır. Günümüz dünyasında uluslararası göçmenlerin önemli bir kısmını oluşturan Afganların en fazla yerleştikleri ülkeler içinde Türkiye ve İran önemli bir yer tutmaktadır. Çünkü İran hem coğrafi coğrafi yakınlık nedeniyle Afgan göçmenlerin dünyaya yayılmalarında ilk çıkış noktalarından birini oluşturmakta hem de yoğun şekilde Afgan göçmenlere ev sahipliği yapmaktadır. Türkiye ise bugün Afgan göçmenler açısından bir taraftan hedef ülke diğer taraftan ise transit ülke konumundadır. Benzer sosyolojik özelliklere sahip Afgan göçmenlerin Türkiye ve İran'daki kentsel uyum süreçlerini merkeze alan bu araştırmanın nitel bir deseni bulunmaktadır. Veri toplama aracı olarak derinlemesine mülakat tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın saha verileri İran'da Afgan göçmenlerin en yoğun yaşadığı kent olan Meşhed'de, Türkiye'de ise Afgan göçmenlerin ilk giriş noktalarından birini oluşturan Van'da toplanmıştır. Araştırma kapsamında Meşhed'de 31, Van'da ise 21 olmak üzere toplamda 52 görüşme yapılmıştır. Türkiye'nin Van kenti ile İran'ın Meşhed kentine kaçak ya da yasal yollardan giriş yapan Afgan göçmenlerin ekonomik, eğitim, sağlık ve sosyal ilişkiler anlamında yaşadıkları sorunları ve uyum süreçlerini karşılaştırmalı olarak irdeleyen bir arka plana sahip bu çalışmanın ana problemini Afgan göçmenlerin iki ülkedeki kentsel uyum süreçlerinin nasıl şekillendirdiği oluşturmaktadır. Araştırmanın ana bulguları Afgan göçmenlerin İran'la ortak dil, tarih ve mezhebe sahip olmalarına ve bundan kaynaklı büyük bir beklentiyle bu ülkeye göç etmelerine rağmen yaşam standartları ve kentsel uyum açısından umduklarını bulamadıklarını ciddi bir hayal kırıklığına uğradıklarını ortaya çıkartmıştır. Afgan göçmenlerin Türkiye ile görece daha az ortak sosyolojik özelliklere sahip olmalarına karşın söz konusu alanlarda daha az sorun yaşadıklarını ve uyum süreçlerini daha rahat gerçekleştirdiklerini ortaya koymuştur.The focus of this study is the economic, cultural, social, educational and urban adaptation processes of Afghan immigrants who have settled in Turkey and Iran. Due to political instability, economic inadequacy, social problems and internal conflicts, Afghanistan has been a country that has immigrated to all over the world for the last forty years. In today's world, Turkey and Iran have an important place among the countries where Afghans, who constitute a significant part of international immigrants, have settled the most. Because Iran is one of the first exit points for Afghan immigrants to spread to the world due to its geographical proximity, and also hosts Afghan immigrants intensively. Today, Turkey is a destination country on the one hand and a transit country on the other in terms of Afghan immigrants is in. The main problem of this study, which has a background that comparatively examines the problems experienced by Afghan immigrants who entered the city of Van in Turkey and the city of Mashhad in Iran through illegal or legal means, in terms of economic, education, health and social relations and their adaptation processes, is the main of Afghan immigrants how the urban adaptation processes in the two countries are shaped constitutes. The main findings of the study revealed that although Afghan immigrants have a common language, history and sect with Iran and migrated to this country with great expectation, they were disappointed that they did not find what they expected in terms of living standards and urban harmony. It has beenrevealed that although Afghan immigrants have relatively less common sociological characteristics with Turkey, they experience fewer problems in the said areas and they perform their adaptation processes more easily.trSosyolojiSociologyDoctoral Thesis246793360