Torusdağ, MustafaKaçmaz, Emrullah2025-05-102025-05-102025https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=E_eEUHQic_C-LvhxNQn1W_JWKPXf9hM2i6lqEGfstwjd5yAtWdC8pt3jfmUPEKkEhttps://hdl.handle.net/20.500.14720/20602Enerji üretimi ve tüketimi, modern toplumların gelişiminde hayati bir rol oynamakla birlikte, çevresel sürdürülebilirlik üzerindeki etkileri açısından da kritik öneme sahiptir. Fosil yakıtların yaygın kullanımı sonucu oluşan CO₂ emisyonları, küresel ısınma ve iklim değişikliğine yol açarak çevreyi tehdit etmektedir. Bu bağlamda, yenilenebilir enerji kaynaklarının teşvik edilmesi ve enerji verimliliğinin artırılması, çevresel etkileri azaltmada temel stratejiler arasında yer alır. Bu tezde, seçilmiş gelişmiş ülkelerde fosil yakıt tüketimi ve yenilenebilir enerji kullanımı ile CO₂ emisyonları arasındaki ilişkiler, 1985-2022 dönemine ait verilerle panel veri analizi yöntemleri kullanılarak incelenmiştir. Petrol, doğalgaz, kömür gibi fosil yakıtlar ve yenilenebilir enerji tüketimleri bağımsız değişkenler olarak modellenirken, CO₂ emisyonları bağımlı değişken olarak ele alınmıştır. Yatay kesit bağımlılık testleri, birim kök analizleri ve uzun dönem eşbütünleşme testleri uygulanarak değişkenler arasındaki dinamik ilişkiler ortaya konulmuştur. Analiz sonuçları, fosil yakıt tüketiminin CO₂ emisyonlarını artırıcı etkisini doğrularken, yenilenebilir enerji tüketiminin emisyonları azalttığını göstermektedir. Ayrıca, ekonomik büyüme ve sanayileşmenin, emisyon artışındaki belirleyici rolü vurgulanmıştır. Bu bulgular, enerji politikalarının çevresel sürdürülebilirlik hedefleriyle uyumlu hale getirilmesinin gerekliliğini ortaya koymaktadır.While energy production and consumption play a vital role in the development of modern societies, they are also critical in terms of their impact on environmental sustainability. CO₂ emissions resulting from the widespread use of fossil fuels threaten the environment by leading to global warming and climate change. In this context, promoting renewable energy sources and increasing energy efficiency are among the key strategies to reduce environmental impacts. In this thesis, the relationships between fossil fuel consumption and renewable energy use and CO₂ emissions in selected developed countries are analyzed using panel data analysis methods with data for the period 1985-2022. While fossil fuels such as oil, natural gas, coal and renewable energy consumption are modeled as independent variables, CO₂ emissions are considered as the dependent variable. Horizontal cross-section dependence tests, unit root analyses and long-run cointegration tests are applied to reveal the dynamic relationships between variables. The results of the analysis confirm the increasing effect of fossil fuel consumption on CO₂ emissions, while renewable energy consumption reduces emissions. Moreover, the decisive role of economic growth and industrialization in the increase in emissions is emphasizedtrEkonomiEconomicsMaster Thesis77916506