Dede, SemihaAkış, Mehmet Emin2025-06-302025-06-302009https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=UPP_Zu9isEmWGFXFCBYasUAGDbCnHO8HPSCVITPIkExoXLTRW6q-TsN9zD0QOv6Uhttps://hdl.handle.net/20.500.14720/26230Ülkemizde hayvanlarda genellikle büyük ekonomik kayıplara neden olan Babesiosis önemli bir sağlık problemidir. Bu çalışma Van yöresindeki Babesiosisli koyunlarda çinko, bakır konsantrasyonları, Cu/Zn oranı ve karbonik anhidraz enzim aktivitesini araştırmak amacıyla planlandı. Çalışmada, canlı materyal olarak Babesiosisli 1.5?2 yaş arası toplam 36 Akkaraman koyun (hasta grup) kullanıldı. Hasta koyunlar tedavi edilerek tedavi sonrası grubu oluşturuldu. 20 sağlıklı Akkaraman ırkı koyun ise kontrol grubu olarak kullanıldı. Vena jugularis'den usulüne uygun olarak alınan kan örnekleri alındı. Bakır ve çinko analizleri plazma, karbonik anhidraz enzim aktiviteleri de eritrosit paketlerinde yapıldı. Yapılan analizlerde, çinko düzeylerinin hasta grupta en az olduğu (p<0.05), tedavi ile birlikte yükseldiği ve kontrolden farksız hale geldiği saptandı. Bakır düzeylerinin babesiosisli grupta tedavi öncesinde alınan numunelerde en yüksek olduğu (p<0.05), tedavi ile birlikte düştüğü (p<0.05), kontrole yakın bir düzeye geldiği görüldü. Cu/Zn oranının hasta grupta en yüksek olduğu (p<0.05), tedavi sonrasında elde edilen Cu/Zn oranı ise tedavi öncesine göre önemli oranda (p<0.05) düşük olarak saptandı, ama kontrole göre anlamlı bir fark bulunmadı. Karbonik anhidraz enzim aktivitesinin tedavi öncesi hasta grupta diğer gruplara göre önemli oranda (p<0.05) arttığı saptandı. Tedavi sonrasında elde edilen enzim aktivitesinin, tedavi öncesine oranla önemli ölçüde azaldığı (p<0.05), ama yine de tedavi grubundan önemli oranda yüksek olduğu (p<0.05) tespit edildi. Sonuç olarak, B. ovis'le enfeste koyunlarda karbonik anhidraz enzim aktivitesinin, bakır düzeyinin ve Cu/Zn oranının arttığı, plazma çinko düzeyleri ise azaldığı, böylece Cu/Zn oranının artmasına yol açtığı saptandı. Bu değişiklikler konakçı eritrositinin içindeki parazitin varlığı, parazite karşı oluşan immun cevabın etkisi, oksidatif doku yıkımı ve anemiden kaynaklanıyor olabilir. Bu parametrelerde gözlenen değişikliklerin, B. ovis ile enfekte hayvanlarda laboratuar teşhis protokolü olarak ve hastalığın tedavisinin seyrinin takibinde değerlendirilebileceği kanısına varıldı.Babesiosis is an important health problem in our country which usually brings on large economic losts in animals. In the present study, the effects of sheep babesiosis on the zinc, copper concentrations, Cu/Zn ratio ve carbonic anhydrase activities were investigated in Van region. In this research, 36 Akkaraman sheep with babesiosis (infected group) between the age of 1.5?2 were used as living material. Infected sheep were to make up treated infected group (BG). 20 healthy Akkaraman sheep (control group) were used. Blood samples were separated from the blood samples taken from vena jugularis. Copper and zinc concentrations and carbonic anhydrase enzyme activity were determined in blood plasma, and, erythrocyte package, respectively. In analyzed samples, zinc levels in infected group were lower than control group (p<0.05), after treatment, these levels increased, and, were similarly control group. It was been observed that copper concentrations in sheep with babesiosis increased before treatment (p<0.05), after treatment decreased (p<0.05), near to control group. Cu/Zn ratios were highest in babesiosis group (p<0.05), after treatment, this ratio were according to before treatment (p<0.05). But obtained result after treatment were not different from control group. Carbonic anhydrase enzyme activity increased in before treatment in Babesia infected group (p<0.05). After treatment, enzyme activity decreased (p<0.05), but, still higher than control group (p<0.05). As a result, it was observed that, in sheep with B.ovis, carbonic anhydrase enzyme activity, copper concentrations and Cu/Zn ratio increased, zinc levels decreased, after treatment these parameters were near to normal range. These changes were originated from parasite presence in erythrocytes, immun response to parasite, oxidative tissue damage and anemia. It was opinion that the changes in these parameters can be utilized for laboratory diagnosis protocols, and following up period of treated animals with B. ovis.trBiyokimyaVeteriner HekimliğiBabesiosisBakırÇinkoBiochemistryVeterinary MedicineBabesiosisCopperZincMaster Thesis63236667