Akköprü, AhmetÇavuşoğlu, ŞeydaTaşkın, Mihriban2025-09-032025-09-032025https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=5NNqZKwwGohPh6_KCcfp-t_cS8Att9seMLBFLe5i0nu1pOucUu6Cc3U60SXLN_xChttps://hdl.handle.net/20.500.14720/28518Dünyada ve Ülkemizde önemli bir ekonomik ürün olan Biber (Capsicum annuum) Xanthomonas euvesicatoria (Xe)'nın neden olduğu bakteriyel leke hastalığı nedeniyle önemli kayıplara uğramaktadır. Bu çalışmanın amacı Xe neden olduğu bakteriyel leke hastalığına karşı kullanılan biyokontrol ajanı Endofit Bakteri Pseudomonas sp. G101Y4 (EB) izolatının etkisini ve mekanizmalarını belirlemektir. Bu amaçla EB'nin Xe kaynaklı hastalık şiddetine, bitki biyomasına (kök sürgün yaş kuru ağırlığına), yaprak sayısı, klorofil içeriği ve oluşan yaprak sayısı ile dökülen yaprak sayısı üzerindeki etkileri iklim odası çalışmaları ile incelenmiştir. Ayrıca hastalık gelişimi üzerine bitki yaşının etkileri ve bitki hormonları Etilen (ET), Gibberellik Asit (GA), İndol Asetik Asit (IAA), Zeatin (ZT) ve Absisik Asit (ABA)'daki değişimler incelenmiştir. EB uygulaması hastalık gelişimini %17 oranında azaltmıştır. Yaşın hastalık tablosunun oluşumunda önemli bir faktör olduğu, yaşlı fidelerin daha fazla etkilendiği belirlenmiştir. Her iki yaş grubunda da EB farklı düzeylerde de olsa hastalık gelişimini sınırlandırmıştır. Ancak Erken yaşta hastalanmış bitkilere EB uygulaması geç yaştakine göre daha fazla pozitif katkı sağlamıştır. EB uygulaması yaprak oluşumu üzerine etkili olmaz iken, Xe nedeni ile dökülen yaprak sayısını azaltmıştır. Xe uygulaması dışsal ET miktarını arttırırken, EB uygulaması azaltmıştır. Hastalık gelişim sürecinde ZT'de önemli bir değişim gözlenmez iken GA, IAA ve ABA'dan önemli değişimler gözlenmiştir. Bunun ile birlikte EB'nin etkisi hormonlara göre değişiklik göstermiştir.Pepper (Capsicum annuum), an important economic crop in the world and in our country, suffers significant losses due to bacterial spot disease caused by Xanthomonas euvesicatoria (Xe). The aim of this study is to determine the effect and mechanisms of the biocontrol agent the Endophyte Bacteria Pseudomonas sp. G101Y4 (EB) isolate used against bacterial spot disease caused by Xe. For this purpose, the effects of the EB on the disease severity, plant biomass (root-shoot fresh dry weight), leaf number, chlorophyll content and the number of leaves formed and leaf fallen were investigated with climate chamber studies. In addition, the effects of plant age on disease development and plant hormones; Ethylene (ET), Gibberellic Acid (GA), Indole Acetic Acid (IAA), Zeatin (ZT) and Abscisic Acid (ABA) were investigated. EB application reduced disease development by 17%. It was determined that age is an important factor in disease formation and that older seedlings are more affected. EB limited disease development in both age groups, albeit at different levels. However, EB application to diseased plants at an early age made a more positive contribution than to plants at a later age. While EB application had no effect on leaf formation, it reduced the number of leaves fallen due to Xe. While Xe application increased the amount of external ET, EB application reduced it. While no significant change was observed in ZT during the disease development process, significant changes were observed in GA, IAA and ABA. However, tise effect of EB varied according to hormonestrZiraatAgricultureMaster Thesis88945830