Atlıhan, RemziRişvanlı, Mehmet Ramazan2025-05-102025-05-102022https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=sELqxhTlFGAjsbjOuuiyCOilWwmlXOaNvwbarU9-GY-4DrpbMCP6X9druMnXS6H7https://hdl.handle.net/20.500.14720/24084Kimyasal mücadele, zararlı böceklerin neden oldukları sorunlara kalıcı bir çözüm getirememektedir. Bu konuda nedenle alternatif çözüm yollarına olan ihtiyaç elzemdir. Son zamanlarda zararlılara karşı bitki gelişimini ve direncini arttırmak büyük önem kazanmıştır. Toprak kökenli çeşitli mikroorganizmalar doğrudan ve bitki aracılı mekanizmalar yoluyla bitkinin büyümesi sağlığı ve direnci üzerinde pozitif etkilerde bulunmaktadırlar. Bu etmenler arasında çeşitli nişlerde kolonize olma yetenekleri ve her yerde bulunabilmeleri nedeniyle Trichoderma spp. önemli yer tutmaktadır. Bu çalışmada pamuk (Gossypium hirsutum L.) ve patates (Solanum tuberosum L.) bitkilerine uygulanan Trichoderma harzianum T22 (Rifai KRL-AG2)'nin bu bitkilerin gelişim parametrelerine ve bu bitkiler üzerinde beslenen Spodoptera exigua (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae)'nın populasyon performansı ve beslenme kapasitesi üzerine bitki aracılığıyla etkileri incelenmiştir. Çalışma, iklim odalarında 25±1 ºC sıcaklık % 60±10 nem ve 16 saat aydınlık, 8 saat karanlık, koşullarında olacak şekilde gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, T. harzianum T22 uygulamasının hem pamuk hem de patates bitkisinin gelişim parametrelerini olumlu etkilediğini ve bitki savunmasını tetiklediğini göstermiştir. T. harzianum T22'nin bitkide yol açtığı değişikliklerin bu bitkiler üzerinde beslenen S. exigua'nın gelişme, üreme, canlılık oranı ve bunlara bağlı olarak populasyon parametreleri üzerinde negatif etkisinin olduğu, ayrıca zararlının beslenmesini azalttığı belirlenmiştir.Chemical control cannot provide a permanent solution to the problems caused by pests. For this reason, the need for alternative methods is essential. Increasing plant growth and resistance against pests have gained great importance recently. Various soil-borne microorganisms have positive effects on plant growth, health, and resistance through direct and plant-mediated mechanisms. Among them, Trichoderma spp. has great importance due to its ability to colonize in various niches and its ubiquity. In this study, the effects of Trichoderma harzianum T22 (Rifai KRL-AG2) on the growth parameters of cotton (Gossypium hirsutum L.) and potato (Solanum tuberosum L.) plants and on the population performance and consumption rate of Spodoptera exigua (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae) feeding on these plants were investigated. The study was carried out in climate rooms at 25±1 ºC temperature, 60±10 % humidity, and 16 hours of light and 8 hours of darkness. The results indicated that T. harzianum T22 application positively affected the growth parameters of both cotton and potato plants and triggered plant defense. It was determined that the changes caused by T. harzianum T22 in the plant had a negative effect on the development, reproduction, survival rate, and population parameters of S. exigua feeding on these plants, and also reduced the feeding of the pest.trZiraatGossypium hirsutumSolanum tuberosumSpodoptera exiguaTrichodermaÇoklu etkileşim yöntemleriAgricultureGossypium hirsutumSolanum tuberosumSpodoptera exiguaTrichodermaMulti-interaction methodsDoctoral Thesis162741499