Çelik, İlhamiDönmez, Hasan Hüseyin2025-05-102025-05-1019981011-2057https://search.trdizin.gov.tr/en/yayin/detay/53062/erken-embriyonal-donemde-yumurtaya-verilen-testosteron-propiyonatin-tavuk-bursa-fabriciisi-uzerindeki-etkilerihttps://hdl.handle.net/20.500.14720/567Bu çalışmada, erken embriyonal dönemde yumurtaya verilen testosteron propiyonatın (TP), tavuklarda bursa Fabricii'nin embriyonal gelişimi üzerindeki etkileri ile kuluçkadan çıkıştan sonra bu organda oluşan histolojik de¬ğişikliklerin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada B55 yerli hibrit anaçlardan elde edilen 350 adet döllü yumurta kul¬lanıldı. Bu yumurtaların yarısı kontrol grubu olarak kullanılırken; diğer yarısı da TP'nin bursa Fabricii üzerindeki et¬kilerinin belirlenmesi amacıyla kullanıldı. Yapılan ışık mikroskopik inceleme sonuçları, kuluçkanın 36. saatinde yumurtaya verilen TP'nin, bursa Fabricii taslağındaki lenf foliküllerinin embriyonal gelişiminde ilk aşama olan epitel to¬murcuklarının şekillenmesini engellemek suretiyle, bu yapıların gelişimini önemli oranda baskıladığını ortaya koy¬maktadır. Bununla birlikte TP uygulaması, bursa Fabricii'deki foliküler gelişmeyi tamamen bloke etmemekte ve or¬ganda az sayıda da olsa, atrofik durumdaki ve kistik yapıları da içeren foliküllere rastlanmaktadır. Kuluçkadan çıkıştan sonra ise bu hayvanların çoğunda organ oldukça küçük olup; çoğunlukla, organa özgü lenf folikülleri gelişmemiş du¬rumdadır. Kuluçkadan çıkışın ilk haftasında, organın lamina propriyasında lenfosit infiltrasyon alanları ile kistik yapılara rastlanmakta; sekizinci haftasında ve takibeden dönemlerde ise organın yerinde bağ dokusu ve lenfosit infiltrasyon alanlarından oluşan bir rudiment gözlenmektedir.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessBiyolojiVeterinerlikArticle141N/AN/A11913253062