Browsing by Author "Çelik, Ferit"

Now showing 1 - 15 of 15

Bazı Gül ve Kuşburnu Türlerinde (Rosa Ssp.) Stoma Özellikleri ve Yoğunluğunun Görüntü Analizi Yöntemi ile Belirlenmesi
(2016) Keskin, Nurhan; Çelik, Ferit; Alp, Şevket
Stomalar, açılıp kapanma özellikleri ile bitkideki terlemeyi ve gaz değişimini kontrol eden canlı yapılardır. Çoğunlukla yaprakların alt yüzeyinde (hipostomatik) bulunabildikleri gibi bazen üst yüzeyinde (epistomatik) bazen de her iki yüzeyinde (amfistomatik) bulunabilir. Kültür bitkilerinde çeşitlere ve yetişme koşullarına göre bitki-su dengesinin kontrolü açısından stoma sayısı ve yapısının saptanması önemlidir. Bu çalışmada, Van Gölü ekolojisinde yetişen 2 kuşburnu ve 3 gül türünde [Rosa pulverulanta M. Bieb., Rosa canina L., Rosa foetida Herrm., Rosa x damascena Miller ve Rosa x damascena Miller var. semperflorens (Loisel. et Michel) Rowley] stoma özelliklerinin ve birim alandaki stoma yoğunluklarının görüntü analiz yöntemiyle belirlenmesi amaçlanmıştır. İncelenen türlerde stomaların çoğunlukla yaprakların alt yüzeyinde (hipostomatik) olduğu ve ortalama stoma yoğunluğunun 290.21 (R. damascena) ile 130.61 (R. damascena semperflorens) adet mm-2arasında değiştiği belirlenmişitr. Sonuç olarak stoma eni ve boyu küçüldükçe birim alandaki (mm) stoma sayısının artma eğiliminde olduğu gözlenmiştir.
Definition of Local Cultivars Belonging To Some Pome and Stone Fruit Species Grown in Yuksekova (hakkâri) Ecological Conditions
(2021) Terkoğlu, Ercan; Çelik, Ferit
Bu çalışma, Yüksekova (Hakkâri) ekolojik koşullarında uzun yıllar yetiştiriciliği yapılan ve yetiştiricilerin beğenisini kazanmış bazı mahalli armut, elma, erik ve şeftali çeşitlerinin tanımlanması amacıyla yürütülmüştür. 2018–2019 yıllarında yapılan bu araştırmada; çeşitlerin pomolojik, fenolojik, morfolojik ve bazı kimyasal özellikleri ile meyve ve sürgün gelişim durumları incelenmiştir. Elde edilen verilere göre; mahalli armut çeşitlerinden Mellaki, Hirmiyatirmehi ve Hirmizer çeşitlerinin, mahalli elma çeşitlerinden Sevasor ve Sevazer çeşitlerinin, mahalli erik çeşitlerinden Hülüreş, Hülühoh ve Hülüsor çeşitlerinin ve mahalli şeftali çeşitlerinden ise Hohasipi çeşidinin Yüksekova ekolojik koşullarında iyi performans gösterdikleri belirlenmiştir. Sözü edilen mahalli çeşitlerin standart çeşit adayı olabilecekleri kanısına varılmıştır.
Determination of Morphological and Pomological Characteristics of Pomegranate (Punica Granatum L.) Genotypes Grown in Diyarbakır
(2019) Çiçek, Mehmet; Pakyurek, Mine; Çelik, Ferit
The aim of this study was to determine the pomological and morphological characteristics of pomegranate genotypes grown in Çermik and Dicle districts of Diyarbakır province. As a result of the study carried out on 10genotypes; fruit weights were found between 198.8 and 366.0 g, seed hardness of the fruit was medium-hard ineight genotypes, hard in two genotypes, aril yield ranged from 58.1 to 70.0% and fruit juice volume was between63.9 and 135.7 ml. The upper peel color was purple in four genotypes, pink-red in two genotypes, orange-red inone genotype and orange in three genotypes. The bottom peel color is orange-red in seven genotypes and orangein three genotypes. Aril color was dark purple in three genotypes, purple in two genotypes, medium red in twogenotypes and pink-red in three genotypes. The acid content was found to be between 0.65 and 1.21% and theamount of total soluable solid (TSS) varied between 15.0 and 21.0%. It was concluded that all 10 genotypes werepromising and these genotypes showed superior characteristics.
Determination of Performance of Some Standard Apple Cultivars Budded on Mm106 Rootstock Under Ecological Conditions of Yüksekova (hakkâri̇)
(2019) Koç, Faruk; Çelik, Ferit
Bu çalışma, elma yetiştiriciliğinde yaygın olarak kullanılan MM106 yarı bodur anacı üzerine aşılı Golden Delicious, Granny Smith, Fuji, Mondial Gala ve Red Chief elma çeşitlerinin Yüksekova (Hakkâri) ekolojik koşullarında performanslarının belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. 2017–2018 yıllarında yapılan bu araştırmada; çeşitlerin fenolojik, morfolojik, pomolojik ve bazı kimyasal özellikleri ile meyve ve sürgün gelişim durumları incelenmiştir. Buna göre tam çiçeklenmenin, 5 Mayıs (Mondial Gala) ile 25 Mayıs (Granny Smith), hasat başlangıcının ise 12 Eylül (Mondial Gala) ile 30 Ekim (Granny Smith) tarihleri arasında değiştiği gözlemlenmiştir. Tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen süre 122 gün (Mondial Gala) ile 166 gün (Granny Smith) arasında belirlenmiştir. Çeşitlerde ağaç başına verim 2017 yılında 2.61 kg (Red Chief) ile 8.01 kg (Mondial Gala), 2018 yılında ise 6.14 kg (Red Chief) ile 18.11 kg (Fuji) arasında tespit edilmiştir. Meyve ağırlığının 140.29 g ile 194.68 g, meyve boyunun 62.70 mm ile 71.02 mm, meyve eninin 70.35 mm ile 79.95 mm, meyve eti sertliğinin 15.87 lb ile 18.24 lb, suda çözünebilir kuru madde miktarının % 12.95 ile % 19.20, pH değerinin 3.27 ile 5.04 ve titre edilebilir asit miktarının % 0.37 ile % 1.15 arasında değiştiği belirlenmiştir.
Determination of Some Fruit and Tree Characteristics of Fig (ficus Carica L.) Genetic Resources in Dogansehir (malatya) Region
(2024) İstanbullugil, Selçuk; Çelik, Ferit
Bu çalışma, 2022 ve 2023 yıllarında Malatya iline bağlı Doğanşehir ilçesinde yer alan Dedeyazı, Topraktepe, Bıçakcı, Örencik, Kapıdere mahallelerinde doğal olarak yetişen incir genotiplerinin (Ficus carica L.) meyve ve ağaç özelliklerinin belirlenmesi amacı ile yürütülmüştür. Çalışmada toplam 50 incir genotipi seçilmiş ve her bir genotipe ait lokasyon GPS yardımıyla işaretlenmiştir. Belirlenen incir genotiplerinin fenolojik, morfolojik, bazı pomolojik ve kimyasal analizleri gerçekleştirilmiştir. Yürütülen çalışmada, ilk yapraklanma tarihinin 3 Mayıs'ta başladığı ve meyve doğuşunun mayıs ayı içinde gerçekleştiği gözlenmiştir. Meyvelerin olgunlaşmaya 23 Temmuz'da başladığı ve tam olgunluğa ulaştığı dönemin ağustos ayı sonu olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, genotiplere ait yaprak ve sapların bazı özellikleri de belirlenmiştir. Olgun meyve özellikleri incelenere meyve ağırlıkların en düşük 44 DŞR 08 genotipinde (2.00 g). En yüksek 44 DŞR 26 genoipinde (16.27 g). Meyve Şekil İndeksi en düşük 44 DŞR 08 ve 44 DŞR 27 genotipinde (0.85mm). En yüksek değerin 44 DŞR 16 genotipinde (1.73 mm) olarak belirlenmiştir. Meyve boyun uzunluğu en düşük 7 genotipte görülürken (0.01 mm ), en yüksek değerin 44 DŞR 46 genotipinde (4.52 mm) olduğu belirlenmiştir. Ostiol açıklığının en düşük 44 DŞR 46 genotipinde (1.23 mm), en yüksek değeri 44 DŞR 24 genotipinde (8.66 mm) olduğu saptanmıştır. En düşük SÇKM miktarı 44 DŞR 18 genotipinde (%8.20), en yüksek değerin 44 DŞR 13 genotipinde (%28.90) olarak belirlenmiştir. Ümitvar olarak seçilen genotiplerin Kabukta Çatlama durumu 'Yok' olarak belirlenmiş olup Kabuğun Soyulma Durumu 'Kolay' ve Ostiolum açıklığının 'Küçük' olduğu belirlenmiştir. 2022 ve 2023 yıllarında uygulanan tartılı derecelendirme yöntemi ile istatistiksel analiz sonuçlarına göre 44 DŞR 12, 44 DŞR 27, 44 DŞR 37 ve 44 DŞR 38 kodlu genotipler, ümitvar genotipler olarak belirlenmiştir. Belirlenen incir genotipleri, bilimsel çalışma yapacak araştırıcılar için önemli bir kaynak niteliği taşımaktadır. Anahtar kelimeler: Doğanşehir, Ficus carica L., Genetik kaynaklar, Ostiolum, Pomoloji, SÇKM
Diyarbakır Yöresi Ceviz (Junglans Regia L.) Gen Kaynakları
(2020) Özrenk, Koray; Yılmaz, Bahar Akyüz; Çelik, Ferit
Bu çalışma Diyarbakır iline bağlı Bismil, Çermik, Çınar, Çüngüş, Eğil, Ergani, Kulp, Lice ve Silvan ilçeleri ile bunlara bağlı köylerde 2018 yılında yürütülmüştür. Söz konusu alanlarda doğal olarak yetişen ceviz genotiplerinden toplam 69 ağaçtan alınan meyve örneklerinde pomolojik, fenolojik ve morfolojik gözlemler yapılmıştır. Pomolojik özellikler yönünden incelenen genotiplerin meyve ağırlığı 7.51-16.90 gr, meyve iç ağırlığı 4.06-9.13 gr, meyve iç oranı (randıman) %42.84-62.28, meyve kabuk kalınlığı 0.63-2.27 mm, olarak bulunmuştur. Bunun yanında, meyve eni, meyve boyu, meyve kabuk ağırlığı, meyve şekil indeksine, meyve iç rengi de incelenmiştir.
Fruit Characteristics of Native Rose Hip (Rosa Spp.) Grown in Muradiye (Van) District
(2010) Yıldız, Ümit; Çelik, Ferit
Bu araştırmada Van'ın Muradiye yöresinde doğal olarak yetişen kuşburnu populasyonları içerisinden ümitvar genotiplerin seçilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada doğal kuşburnu populasyonları içerisinden 80 kuşburnu genotipi değerlendirmeye alınmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda meyve ve bitki özellikleri esas alınarak genotip sayısı 50 ye indirgenmiştir. Bu genotiplerde meyve ağırlığı 1.82-4.09 g, meyve boyu 20.68-27.34 mm, meyve eni 12.97-15.74 mm, meyve eti oranı % 55.22-85.01, SÇKM oranı % 15.00-26.20, C vitamini içeriği 406.10-993.06 mg/100g, toplam kuru madde miktarı % 42.98-55.88, titre edilebilir asit miktarı % 1.38-3.50, ve pH değeri 3.56-4.20 arasında saptanmıştır. Yapılan çalışma sonucunda 8 genotip (MRS01, MRS20, MRS32, MRS37, MRS42, MRS47, MRS50 ve MRS75) ümitvar olarak değerlendirilmitir.Anahtar kelimeler: Bitki, Kuşburnu, Meyve, Muradiye, Van
Mardin İli Artuklu ve Kızıltepe İlçelerinde Yetiştirilen Yerel Nar (Punica Granatum L.) Genotiplerinin Pomolojik Özelliklerinin Belirlenmesi
(2019) Çelik, Ferit; Pakyürek, Mine; Öztürk, İlyas
Bu araştırmada, Mardin ili Artuklu ve Kızıltepe ilçelerinde doğal olarak yetişen, yöre iklimine adapte olmuş, üstün kalite özellikli yerel nar genotiplerine ait pomolojik özelliklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada 18 genotip üzerinde çalışılmıştır. Çalışma sonucunda; meyve ağırlığının, 207,3-689,5 g; meyve boyunun, 65-95,8 mm; meyve eninin, 72,8-108 mm; kaliks uzunluğunun, 12,1-17,9 mm; kaliks yarıçapının, 9,15-22,5 mm; toplam dane ağırlığının, 84-400 g; 100 dane ağırlığının, 25,3-49,4 g; dane randımanının, %40,5-78,4; meyve suyu hacminin ise 78-296 ml arasında olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca SÇKM, %15-18; titre edilebilir asit miktarı %0,06-0,69 ve pH’ nın %2,38-3,49 arasında olduğu belirlenmiştir. Bunların yanında genotiplerin kabuk alt zemin rengi, kabuk üst zemin rengi, çekirdek sertliği, meyve tadı, dane rengi, odacık sayıları, odacıkların görünümü, daneleme kolaylığı ve meyve posa ağırlıkları tespit edilmiştir. Tartılı derecelendirme yöntemine göre altı genotipin üstün özellik gösterdiği ve ümitvar olduğu kanaatine varılmıştır.
Ordu İlinin Farklı Rakımlarında Yetiştirilen Çakıldak, Palaz ve Tombul, Fındık (Corylus Colurna L.) Çeşitlerinin Meyve Kalite Özelliklerinin Karşılaştırılması
(2024) Kafkas, N.ebru; Polat, Yakup; Kurt, Ebru; Bice, Buse Tagay; Çelik, Ferit
Anavatanları arasında Anadolu’nun da olduğu bilinen fındık, asırlardır ülkemizde yetiştirilmektedir. Türkiye’de fındık yetiştiriciliği çok eskilere dayanmaktadır. Ordu ilinde yaygın olarak yetiştirilen fındık çeşitleri çakıldak palaz ve tombul olmakla birlikte diğer çeşitlerle de yetiştiricilik yapılmaktadır. Bu çalışma Ordu ili Fatsa (300 m), İkizce (590 m) ve Kumru (400 m) ilçelerinde yaygın olarak yetiştirilen Çakıldak, Palaz ve Tombul fındık çeşitlerinin meyve özellikleri üzerine rakım ve lokasyon farkının etkisi belirlemek amacı ile 2022-2023 yılları arasında yürütülmüştür. Çalışmada en düşük ortalama kabuklu ve iç meyve ağırlığı, kabuklu meyve ve kabuk kalınlığı ve iç meyve iriliği değerleri 400 m rakımda yetiştirilen ağaçlardan elde edilirken en yüksek ise 590 m rakımda yetiştirilen ağaçlardan elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre rakımın çeşitlerin kabuklu ve iç meyve ağırlığına etkisi çeşitlere göre farklılık göstermiştir. Çakıldak ve Palaz çeşitlerinde yükseltinin artmasıyla birlikte kabuklu ve iç meyve ağırlığı artarken, Tombul çeşidinde bu değerler azalmıştır. Sonuç olarak Ordu ilinin farklı rakımlarında yetiştirilen fındık çeşitlerinde bazı meyve kalite özelliklerinin değişkenlik gösterdiği ortaya çıkmıştır.
Phenological and Morphological Characteristics of Wild Apricots of Erciş District
(1996) Çelik, Ferit; Balta, Fikri
ÖZET Bu araştırmada Erciş'te yetişen zerdali populasyonu içerisinde üstün özellik gösteren tiplerin morfolojik, fenoloik ve pomolojik özellikleri üzerinde durulmuştur. Bu tipler; Al zerdali, Bal zerdali, Yumurta zerdali 1, Yumurta zerdali 2, Mayhoş zerdali, Erciş 1, Erciş 2, Erciş 3 ve Erciş 4'tür. Bu tiplerde ortalama meyve ağırlığı 22.85 gr. (Mayhoş zerdali) ile 53.67 gr. (Bal zerdali) arasında değişirken; ortalama çekirdek ağırlığı 1.58 gr. (Al zerdali) ile 2.74 gr. (Bal zerdali) arasında değişmektedir. Et/çekirdek oranı ise 12.8 (Mayhoş zerdali) ile 18.6 (Bal zerdali) arasında değişmektedir. Olgun meyvelerde suda çözünür kuru madde miktarı % 13.5 (Yumurta zerdali 2) ile % 25.5 (Bal zerdali) arasında; titre dilebilir toplam asitlik % 0.126 (Erciş 3) ile % 2.660 (Mayhoş zerdali) arasında ve pH ise 3.82 (Mayhoş zerdali) ile 5.48 (Bal zerdali) arasında belirlenmiştir. Araştırma tiplerimizde çiçeklenme süresi ortalama 15 gün olup, 10 gün ile Yumurta zekdali 1 en kısa ve 18 gün ile Al zerdali en uzun süreli çiçekli halde kalmıştır. Tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen süre 90-104 gün arasında değişmiş; hasat tarihleri ise 30 Temmuz ile 15 Ağustos arasında değişmiştir. Diğer yandan üzerinde çalışılan tiplerde meyve sürgün gelişimleri takip edilmiştir.
Şanlıurfa Yöresinde Selekte Edilen Nar (Punica Granatum L.) Genetik Kaynaklarının Agromorfolojik ve Fiziko-kimyasal Özellikleri
(2024) Polat, Yakup; Çelik, Ferit; Kafkas, Ebru; Küçüker, Emine
Bu çalışma, Şanlıurfa’nın Birecik, Halfeti ve Suruç ilçelerinde nar popülasyonun yoğun olarak bulunduğu lokasyonlarda, UPOV kriterleri baz alınarak belirlenen 127 adet nar genotipi üzerinde yürütülmüştür. Çalışmada pomolojik ve kimyasal analizler sonucunda ilk yıl 127 adet genotip, ikinci yıl 45 adet genotip tartılı derecelendirmeye tabii tutulmuş ve her bir özelliğe ait önem derecelerinin, yüzdelik dilimleri alınarak puanların toplanmasıyla ikinci yılın sonunda üstün özelliğe sahip 17 adet genotip elde edilmiştir. Yürütülen çalışmada üstün özelliklere sahip ümitvar olarak seçilen 17 genotipin 2022 yılı pomolojik analizler sonucunda meyve ağırlığı 211.2-498 g, meyve boyu 70.85-86.22 mm, meyve eni 73.15-98.53 mm, meyve kabuk kalınlığı 2.34-3.00 mm, dane randımanı %52.55-75.01, meyve suyu randımanı 37.46-58.4 ml, kaliks boyu 9.35-20.54 mm, kaliks eni 8.06-21.14 mm, şekil indeksi 0.82-1.00 mm, meyve hacmi 212-517, meyve yoğunluğu 0.93-1 g/cm3, meyve suyu hacmi 92.4-270.5 ml arasında, meyve posası 39.6-92 g değerleri arasında saptanmıştır. Çalışmada kimyasal analizler incelendiğinde ise suda çözünür kuru madde miktarı % 13.10-16.95, pH değeri 3.06-4.17, titre edilebilir asitlik % 0.28-2.58 arasında değiştiği saptanmıştır.Çalışmamızda sofralık tüketime uygun olan tatlı-mayhoş ve tatlı olan 63 HAL 28, 63 HAL 29, 63 HAL 35, 63 SUR 54, 63 SUR 56 ve 63 SUR 65 genotiplerinin; meyve suyu verimlerinin yüksek olması, tatlarının tatlı-ekşi olması, renklerinin sofralık tüketime ve meyve suyu işleme sanayine uygun olması bu çeşitlerin farklı alanlarda değerlendirilmesine olanak sağlayabileceği düşünülmektedir.
Selection of Rose Hips (Rosa spp.) Genetic Resources in Van Lake Basin and Identification of Their Biological Diversity
(2007) Çelik, Ferit; Kazankaya, Ahmet
Bu araştırma, Van Gölü havzasında yer alan Van merkez ilçe ile Gevaş, Edremit ve Erciş ilçelerinde doğal olarak bulunan üstün özellikli kuşburnu genotiplerinin seçilmesi ve bölgede mevcut biyolojik çeşitliliğin tespiti amacıyla, 2005-2006 yılları arasında yürütülmüştür. Araştırmada, yörede mevcut kuşburnu populasyonları, seleksiyon kriterlerine göre incelenmiş ve birinci yıl (2005) 240 kuşburnu genotipi seçilmiş ve bu genotiplerde yapılan tartılı derecelendirme sonucunda 690 ve üzeri puan olan 46 genotip ikinci yıl (2006) tekrar değerlendirilme amacıyla seçilmiştir. İkinci yıl (2006) incelenen 46 genotip tekrar değerlendirilmiş ve 720 ve üzeri puan alan 26 genotip yetiştirilmeye değer görülmüştür. Araştırma sonunda seçilen 26 kuşburnu genotipinde, ortalama meyve ağırlığı 1.79-4.95 g, meyve eti oranı % 66.42-100.00, suda çözünür kuru madde (SÇKM) % 17.73-28.45, C vitamini 517.18-1031.46 mg/100 g, toplam kuru madde % 30.46-64.43, titre edilebilir asit % 0.86-3.01 ve pH 2.83-4.18 arasında saptanmıştır. Arazi koşullarında 5 genotip az dikenli, 2 genotip çok dikenli, 16 genotip orta dikenli ve 3 genotip ise dikensiz olarak belirlenmiştir. Diğer yandan, yörede incelenen kuşburnu populasyonu içerisinde Rosa cinsine ait 7 kuşburnu taksonu tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Biyolojik çeşitlilik, Edremit, Erciş, Gevaş, Kuşburnu taksonları, Morfoloji, Pomoloji, Seleksiyon, Van.
The Selection, Morphological. Biochemical and Molecular Characterization of Pomegranate (punica Granatum L.) Genetic Resources in Şanliurfa Region
(2023) Polat, Yakup; Çelik, Ferit; Kafkas, Nesibe Ebru
Bu çalışma, Şanlıurfa'nın Birecik, Halfeti ve Suruç ilçelerinde nar popülasyonun yoğun olarak bulunduğu lokasyonlarda, UPOV kriterleri baz alınarak belirlenen 127 adet nar genotipi üzerinde yürütülmüştür. Yapılan pomolojik ve kimyasal analizler sonucunda ilk yıl 127 adet genotip, ikinci yıl 45 adet genotip tartılı derecelendirmeye tabii tutulmuş ve her bir özelliğe ait önem derecelerinin, yüzdelik dilimleri alınarak puanların toplanmasıyla ikinci yılın sonunda üstün özelliğe sahip 17 adet genotip tespit edilmiştir. Yürütülen çalışmada üstün özelliklere sahip ümitvar olarak seçilen 17 genotipin meyve ağırlığı 211.2- 498 g, dane randımanı %52.55 - %75.01, meyve suyu randımanı 37.46 ml ile 58.4 ml değerleri arasında saptanmıştır. Çalışmada, suda çözünebilir toplam kuru madde miktarı %13.10 - %16.95 arasında, titre edilebilir asitlik %0.28 - %2.58 arasında değişmiştir. Narda önemli kalite parametreleri olan toplam fenolik madde miktarı 43.34-224.17mg /100 g gallik asit aralığında, toplam antioksidan içeriği %58.93-%86.64, toplam antosiyanin içeriği 0.04-19.81 mg, siyanidin 3-glikozit/L değer aralıklarında tespit edilmiştir. Çalışmada şeker analizinde tüm genotiplerde en yüksek değer fruktoz olurken bunu sırasıyla glikoz ve ksiloz şekerleri takip etmiştir. Şeker analiz sonuçlarına göre glikoz, fruktoz, toplam şeker ve SÇKM bakımından 63 HAL 26 no'lu genotipi en yüksek bulunmuştur. Organik asitler bakımından ise (okzalik asit, sitrik asit, malik asit ve süksinik asit) tüm genotiplerde en yüksek sitrik asit bulunmuştur. Organik asitler bakımından 63 HAL 03 genotipi C vitamini bakımından ise 63 HAL 25 no'lu genotipi diğer genotiplere göre daha yüksek bulunmuştur. Nar genotiplerinin genetik ilişkilerini belirlemek amacıyla 40 adet SSR primeri kullanılmış bu primerler içinden 36 adedi değerlendirmeye alınmıştır. Çalışmada toplam 179 allel elde edilmiş, ortalama etkili allel sayısı (Ne =2.41), beklenen heterozigotluk değeri ortalaması (He=0.49), gözlenen heterozigotluk ortalaması (Ho=0.26) ve polimorfizm bilgi içeriği değerleri ortalaması (PIC) 0.46 olarak hesaplanmıştır. Çalışmada 36 primer içinden 31 adet lokus polimorfik 5 adet lokus ise monomorfik bantlar üretilmiştir. UPGMA analizi sonucunda elde edilen dendogram ile biri büyük ve diğeri küçük olmak üzere iki ana gruba ayrılmıştır. Genotiplerin büyük çoğunluğu 2. ana grupta yer almıştır. Çalışmada üstün özelliklere sahip genotipler dendogramda Grup I 'de A ve B olarak alt gruplarında yer almıştır. Genotipler arası genetik benzerlik indeksinin 0.08 - 0.90 arasında olduğu tespit edilmiştir.
Uzun ve Siirt Antepfıstığı Çeşitlerinde Hasat Öncesi Ethephon Uygulamasının Hasat Mekanizasyonuna Etkisi
(2021) Atlı, Halıt Seyfettın; Çelik, Ferit; Ilikcioglu, Ertugrul
Bu çalışma bitkiler üzerinde olgunlaştırıcı etkisi bulunan ethephon isimli hormonun antepfıstığı (Pistacia vera L.) makinalı hasat üzerine olan etkisini incelemek amacıyla 2018 yılında Gaziantep’te yürütülmüştür. Çalışmada 40 yaşındaki Uzun ve Siirt antepfıstığı çeşidi ağaçları kullanılmıştır. Dört farklı ethephon dozu (0, 1 000, 3 000, 5 000 ppm) uygulanmıştır. Hormon dozları iki farklı hasat döneminden (boz, ben) 15 gün önce uygulanmıştır. Hasat omuzdan askılı kancalı dal sarsıcı makine ile yapılmıştır. Ayrıca ekonomik analiz yapmak amacıyla el ile hasat gerçekleştirilmiştir. Çalışmada fenolojik gözlem, salkım dökülme oranı, meyve kopma kuvveti, meyvelerin çeltikten kopma oranı, karagöz dökülme durumu, yaprak dökümü belirlenmiştir. Ayrıca meyveler üzerinde çıtlama oranı, çıtlama aralığı, dış kabuk renklenmesi, iç rengi, dış kabuk ayrılması, dış kabuk yarılması, dış kabuklu 100 dane ağırlığı, kavlak 100 dane ağırlığı, kuru kırmızı kabuklu 100 dane ağırlığı, kuru kavlak 100 dane ağırlığı, iç 100 dane ağırlığı, randıman özellikleri incelenmiştir. Ayrıca geleneksel yöntem olan elle hasat ile makinalı hasat karşılaştırılmıştır. Çalışma sonunda uygulanan hormon dozunun salkımın daldan kopması ve meyvenin çeltikten ayrılması üzerine olumlu etkisi olduğu görülmüş olup yaprak dökümüne bir etkisi tespit edilmemiştir. Salkımın daldan kopması Uzun çeşidinin boz ve ben hasat dönemlerinde en fazla 5 000 ppm dozunda görülürken, Siirt çeşidinin boz hasat döneminde 3 000 ppm, ben hasat döneminde ise 5 000 ppm dozunda görülmüştür. Danelerin salkımdan kopma durumunda da aynı dozlar ön plana çıkmıştır. Hasat süresi bakımından makinalı hasat çok daha hızlı sonuç vermiştir.
Van Gölü Havzasında Soğuklara Dayanıklı Ceviz (Juglans Regia L.) Genotiplerinin Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
(2016) Yaviç, Adnan; Kazankaya, Ahmet; Doğan, Adnan; Başer, Serpil; Çelik, Ferit
Ceviz yetiştiriciliğini olumsuz etkileyen en önemli iklim faktörlerinden biri ilkbahar geç donlarıdır. Cevizin vejetasyona başlamasından sonra, hava sıcaklığının en az -2-3°C 'ye düşmesi sonucu, yeşil aksam özellikle sürgün uçları soğuktan zarar görmektedir. Türkiye'de 2013 yılında gerçekleşen ilkbahar geç donları nedeniyle ceviz üretiminde ve veriminde ciddi anlamda kayıplar söz konusu olmuştur. Van Gölü havzasında don zararından etkilenmeyen ve o yıl verim veren 83 genotip belirlenerek işaretlenmiştir. 2014-2015 yılları arasında yürütülen bu çalışmada; yörenin tohumdan yetişmiş, geç vejetasyona başlayan ceviz popülasyonları incelenmiştir. Meyve özellikleri dikkate alınarak iç ağırlığı yüksek olan ilk 25 genotip seçilmiştir. Meyve ağırlığı 11.46-16.25 g, kabuk ağırlığı 4.46-8.27 g, iç ağırlığı 6.61-8.25 g, iç oranı %45.79-61.08, protein oranı %12.55-21.34, toplam yağ oranı %63.99-69.34, nem oranı %2.09-3.87 ve kül oranı %1.33-2.50 arasında belirlenmiştir. Genotiplerde 100 g iç meyvede makro ve mikro element içerikleri de analiz edilmiştir. Genotiplerin meyvelerinde ortalama %2.44 N, 297.5 mg P, 442.6 mg K, 331.9 mg Mg, 186.8 mg Ca, 169.1 mg S, 1.88 mg Na, 2.58 mg Fe, 2.86 mg Mn, 2.29 mg Zn ve 1.34 mg Cu içerdikleri saptanmıştır.