Browsing by Author "Çelikkaleli, Şuheda Tapan"

Now showing 1 - 1 of 1

The Relationship of Internet Addiction With Circadian Preferences, Dissociative Symptoms and Coating Methods in Clinical and Non-Clinical Sample
(2021) Çelikkaleli, Şuheda Tapan; Özdemir, Pınar Güzel
İnternet bağımlılığı (İB); temel işlevleri yerine getirmeye engel olacak şekilde internetin aşırı kullanıldığı, internete bağlanılamadığında yoksunluk ve tolerans belirtilerin görüldüğü klinik bir fenomen olarak tanımlanabilir. İnternet bağımlığı kişilerin yaşam kalitesini ve işlevselliğini bozar. Son yıllarda yapılan çalışmalarda internet bağımlılığının psikiyatrik hastalıklar ya da ruhsal sorunlarla sıklıkla birliktelik gösterdiği bulunmuştur. Yaptığımız bu çalışmada internet bağımlılığının dissosiyasyon, sirkadiyen tercihler ve başa çıkma yöntemleri ile olan ilişkisinin depresyon tanısı konulan hastalar ve sağlıklı kontrollerde gözden geçirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza 200 sağlıklı gönüllü ve DSM-5'e göre depresyon tanısı almış 90 depresyon hastası alınmıştır. Katılımcıların tümüne Sosyodemografik Bilgi Formu, Young İnternet Bağımlılığı Testi- Kısa Formu (YİBT-KF), Sabahlılık-Akşamlılık Ölçeği (MEQ), Dissosiyatif Yaşantılar Ölçeği (DES), Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği (COPE) ve Beck Depresyon Ölçeği (BDE) uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmamızda BDE, DES ve YIBT-KF toplam puanları depresyon grubundaki hastalarda sağlıklı gruptaki katılımcılardan anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur (p<0,001). Çalışmamıza katılan kişiler sirkadiyen tercihler açısından değerlendirildiğinde sağlıklı grup ve depresyon grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuş (p<0,001) ve sağlıklı gruptaki katılımcıların daha ziyade sabah tip ve ara tip oldukları; depresyon grubundaki hastaların ise daha ziyade akşam tip ve ara tip oldukları tespit edilmiştir. Katılımcıların başa çıkma tutumları değerlendirildiğinde depresyon grubundaki hastaların soruna odaklanma ve duyguları açığa vurma (p:0,015), inkâr (p:0,011), davranışsal olarak boş verme (p<0,001), geri durma (p:0,013), madde kullanımı (p<0,001) başa çıkma tutumlarını sağlıklı gruptaki katılımcılara kıyasla daha fazla kullandıkları, sağlıklı gruptaki katılımcıların ise pozitif yeniden yorumlama ve gelişme (p<0,001), aktif başa çıkma (p<0,001), dini olarak başa çıkma (p:0,014), plan yapma (p<0,001) başa çıkma tutumlarını depresyon grubundaki hastalara kıyasla daha fazla kullandıkları tespit edilmiştir. Çalışmamızda sağlıklı grupta internet bağımlılığı ölçeğinden alınan toplam puan ile BDE ölçeğinden alınan toplam puan (p:0,006) ve DES ölçeğinden alınan toplam puan (p<0,001) arasında anlamlı fark bulunmuştur. Depresyon grubunda internet bağımlılığı puanı yüksek olanların şakaya vurma (p:0,01), kabullenme (p:0,03), diğer meşguliyetleri bastırma (p:0,03) başa çıkma tutumlarını, sağlıklı grupta internet bağımlılığı puanı yüksek olanların ise zihinsel boş verme (p:0,001), inkar (p<0,001), şakaya vurma (p:0,03), davranışsal olarak boş verme (p<0,001), geri durma (p:0,015), madde kullanımı (p<0,001), kabullenme (p:0,001) başa çıkma tutumlarını istatistiksel olarak anlamlı derecede fazla kullandıkları tespit edilmiştir. Sonuç: İnternet bağımlılığının dissosiyatif semptomlar, kronotip ve başa çıkma yöntemleri ile ilişkisine baktığımız çalışmamızda her iki grupta internet bağımlılığının akşam tipi olanlarda diğer tüm tiplerden daha yüksek olduğu saptanmıştır. Her iki grup ayrı incelendiğinde depresyon grubunda internet bağımlılığı puanları yüksek olanların duygusal odaklı başa çıkma tutumlarını daha fazla kullandıkları, sağlıklı grupta internet bağımlılığı puanları yüksek olanların uyumsal olmayan başa çıkma tutumlarını anlamlı derecede fazla kullandıkları tespit edilmiştir. Dissosiyatif belirtiler ve internet bağımlılığı ilişkisi incelendiğinde sağlıklı grupta internet bağımlılığı puanları arttıkça dissosiyatif belirtilerin görülme sıklığının arttığı tespit edilmiştir. İnternet bağımlılığının tanı ve tedavi sürecinde hastalarda psikiyatrik komorbidite ile birlikte başa çıkma yöntemlerinin, eşlik eden dissosiyatif belirtilerin ve sirkadiyen tercihlerinin tespiti oldukça önemlidir. Tedavi sürecinde uygun baş etme yöntemlerinin kazandırılması ve hastaların sirkadiyen tercihlerine uygun programların yapılması internet bağımlılığının sıklığını azaltabilir ve davranışsal bağımlılık tedavisinde kullanılabilir.