Browsing by Author "Özgökçe, Mehmet Salih"

Now showing 1 - 20 of 27

Aphis Fabae Scopoli (Hemiptera: Aphididae)'nin Bakla Üstünde Üreme ve Gelişmesine Anne Yaşının Etkileri
(2015) Karaca, İsmail; Özgökçe, Mehmet Salih; Yüztaş, Güler
Bu çalışmada baklayaprakbiti, Aphis fabae Scopoli (Hemiptera: Aphididae)'nin gelişme, üreme, ömür, döl süresi, preovipozisyon, ovipozisyon ve post ovipozisyon süreleri ve canlı kalma oranları üstünde anne yaşının etkileri araştırılmıştır. Denemelerde 1. 6. 11. ve 16. yaşlarda annelerden alınan bireylerden oluşturulan dört farklı popülasyon incelenmiştir. Her bir deneme grubu 45 tekerrürden oluşturulmuş ve yaprakbiti için konukçu bitki olarak bakla bitkisi kullanılmıştır. Denemeler 27.5±1 °C, %60±5 orantılı nem ve 16:8 saat aydınlık koşullarının sağlandığı iklim kabinlerinde sürdürülmüştür. Her bir popülasyon için elde edilen veriler yaşa bağlı yaşam çizelgesine göre değerlendirilmiştir. Yaşam çizelgesi parametrelerinin hesaplanmasında Euler-Lotka eşitliğinden yararlanılmıştır. Aphis fabae'nin 1, 6, 11 ve 16 gün yaşlı dişilerinden elde edilen popülasyonlarının hesaplanan yaşam çizelgesi parametreleri, sırasıyla; kalıtsal üreme yeteneği (rm) 0.369, 0.389, 0.349 ve 0.149 dişi/dişi/gün, net üreme gücü (Ro) 16.466, 14.535, 7.802 ve 2.233 dişi/dişi, ortalama döl süresi (To) 7.599, 6.873, 5.893 ve 5.388 gün, toplam üreme oranı (GRR) 37.611, 28.126, 20.265 ve 16.000 dişi/dişi, artış oranı sınırı (?) 1.446, 1.476, 1.417 ve 1.161 dişi/gün olarak bulunmuştur. Ergin ömrü sırasıyla 6.4, 6.8, 2.6 ve 0.4 gün, preovipozisyon 4 deneme grubu için de 0 gün, ovipozisyon süresi sırasıyla 6.2, 8.3, 2.4 ve 0.4 gün, postovipozisyon sırasıyla 0.2, 0.2, 0.1 ve 0.0 gün ve döl süresi sırasıyla 7.0, 7.2, 5.9 ve 4.8 gün olarak belirlenmiştir. Her bir popülasyonun yaşa-bağlı canlı kalma oranları (lx) için Weibull dağılımı kullanılarak en uygun eğri denklemleri elde edilmiş ve fonksiyonun parametreleri hesaplanmıştır. Weibull dağılımında hesaplanan parametrelere göre 1. ve 2. yaş grubu popülasyonların Holling'in 1. tip hayat eğrisine benzediği, 3. ve 4. yaş grubu popülasyonların ise 3. tip hayat eğrisine uygun olduğu bulunmuştur.
Coccinellidae Species and Their Distribution in Antalya Province
(2011) Bali, Bayram; Özgökçe, Mehmet Salih
Ele alınan bu çalısmada zararlılar üzerinde önemli bir yere sahip olan Antalya ili veilçelerinde Coccinellidae familyasına ait türlerin yayılıs alanlarının saptanması ve faunasınınbelirlenmesi amaçlanmıstır. Çalısma Antalya ve çevresinde 2009 Eylül ayından - 2010 Kasımayına kadar tarımsal alanlarda, kültür bitkileri (meyve, bağ, sebze, tarla), yabancı otlar (tek veçok yıllık), ormanlık alanlar ve çayır mera alanlardan gözle kontrol, atrap, Japon semsiyesiv.b. yöntemlerle örnekler toplanmıstır. Çalısmada 18 cinse bağlı 31 tür saptanmıstır. Toplananörnekler içinde birey sayısı en fazla olan türler sırayla sunlardır: Coccinella septempunctataLinnaeus, Hippodamia (Adonia) variegata Goeze, Scymnus pallipediformis Günther, Scymnusrubromaculatus Goeze, Oenopia (Synharmonia) conglobata Linnaeus En az bulunulan türlerise Vibidia duodecimguttata Poda, Oenopia (synharmonia) oncina Olivier, Cocinulasinuatomarqinata Faldermann, Clitostethus arcuatus Rosssi, Platynaspis luteorubra Goeze,Propylea guatuordecimpunctata Linnaeus olmustur. Coccinella septempunctata L., veHippodamia (Adonia) variegata Goeze Gündoğmus'un 2439 m rakımlı Gül dağlarındagevenler ve dikenli otlar altında Haziran- Temmuz aylarında popülasyonunun çok yüksekolduğu tespit edilmistir. Bu dönemde bu türlerin sahil kesiminde çok nadir bulunduklarıgörülmüstür.
Coccinellidae Species and Their Distribution in Siirt Province
(2014) Güneş, Sebahat; Özgökçe, Mehmet Salih
Bu çalışmada Siirt ili ve ilçelerinde Coccinellidae familyasına ait türlerin yayılış alanları ve faunası belirlenmiştir. Çalışma Siirt merkez ve ilçelerinde, 2012 yılında Nisan - Ekim tarihlerinde yürütülmüş ve örnekler kültür bitkileri (meyve, bağ, sebze, tarla), yabancı otlar (tek ve çok yıllık), ormanlık alanlar ve çayır mera alanlarından toplanmıştır. Örneklemeler elle toplama, atrap, Japon şemsiyesi yöntemlerine göre yapılmıştır. Çalışmada 14 cinse bağlı 29 tür saptanmıştır. Toplam olarak 1390 örnek toplanmış olup toplanan örnekler içinde birey sayısı en fazla olan türler sırayla şunlardır: Hyperaspis quadrimaculata Redtb., Coccinella septempunctata L., Scymnus pallipediformis Günther ve Scymnus (pullus) subvillosus (Goeze). En az bulunulan türler ise Coccinella undecimpunctata L., Chilocorus bipustulatus L., Stethorus gilvifrons (Muslant), Henosepilachna elaterii (Rossi) ve Nephus ludyi Weise olmuştur.
Demographic Characteristics, Predation Capacity Anddetermination Release Rate of Hippodamia Variegata and Adalia Fasciatopunctata Revelierei (coleoptera: Coccinellidae) on Aphis Fabae (hemiptera: Aphidadae)
(2023) Baş, Furkan Harun; Özgökçe, Mehmet Salih
Bu tez çalışmasında Hippodamia variegata ve Adalia fasciatopunctata revelieri'nin siyah fasulye yaprakbiti, Aphis fabae üstünde tüketim oranları, üreme, gelişme ve yaşam çizelgesi parametreleri yaş ve döneme özgü iki eşeyli yaşam çizelgesine göre belirlenmiştir. Çalışmada avcıların kafes denemeleriyle etkin salım oranları da belirlenmiştir. Denemeler 25±1 ºC sıcaklık % 60±5 orantılı nem ve 16:8 saatlik aydınlık: karanlık şartlarına ayarlanmış iklim odasında yürütülmüştür. Aphis fabae'nin kalıtsal üreme yeteneği (r) 0.195±0.013 gün-1, üreme gücü sınırı (λ) 1.220±0.01 gün-1, net üreme gücü (R0) 11.74±1.880 birey ve ortalama döl süresi (T) 12.41±0.256 gün olarak saptanırken, Hippodamia variegata için aynı sıralayla 0.182±0.009 gün-1, 1.200±0.010 gün-1, 210.83±53.05 birey ve 29.33±0.54 gün, Adalia fasciatopunctata revelieri için ise 0.150±0.014 gün-1, 1.162±0.017 gün-1, 66.543±23.058 birey ve 27.92±1.55 gün olarak saptanmıştır. Hippodamia variegata'nın Aphis fabae üstünde net tüketim oranı 1075.14±95.28 yaprakbiti olarak saptanırken, A. fasciatopunctata revelierei'nin ise 436.23±80.19 yaprakbiti olarak saptanmıştır. Hippodamia variegata'nın tüketim parametreleri; Qp: 5.10±1.31, ψ: 7.18±0.18 ve ω: 8.62±0.25 olarak bulunurken, A. fasciatopunctata revelierei'nin ise sırasıyla Qp: 6.56±2.80, ψ: 6.30±0.37 ve ω: 7.32±0.49 olarak saptanmıştır. Avcıların zararlıyı baskı altına alma süreleri kafes denemelerinde farklılık göstermiştir. Çalışma sonunda, H. variegata'nın A. fasciatopunctata revelierei'ye kıyasla A. fabae üstünde daha etkili bir avcı olduğu değerlendirilmiştir.
Determination of Predation Capacity and Life Table Parameters of Simosyriphus Aegyptius (wiedemann), 1830 (diptera: Syrphidae) on Mealy Plum Aphid [hyalopterus Pruni (geoffroy) (hemiptera: Aphididae)
(2019) Tekin, Nuray; Özgökçe, Mehmet Salih
Syrphidae familyasına ait bireylerin larvaları tarımsal üretimde zararlı olarak bilinen birçok tür ile beslenmektedir. Bu durum zararlı ile mücadelede biyolojik silah olarak kullanımını da beraberinde getirmektedir. Yapılan bu çalışmada Simosyriphus aegyptius (Wiedemann), 1830 (Diptera: Syrphidae)'un erik unlu yaprakbiti [Hyalopterus pruni (Geoffroy) (Hemiptera: Aphididae)] üstünde predasyon kapasitesi ve yaşam çizelgesi parametreleri hesaplanmıştır. Çalışma 2017 yılında, 25 C sıcaklık, %60±10 orantılı nem ve 16:8 saatlik aydınlık-karanlık koşullara sahip iklim odasında yürütülmüştür. Simosyriphus aegyptius'un ergin öncesi ortalama gelişme süresi 23.13 gün, dişi bireylerin yaşam uzunluğu 34.57 gün, erkek bireylerin yaşam uzunluğu ise 32.00 gün olarak belirlenmiştir. Preovipozisyon süresi (APOP) 6.18 gün, toplam preovipozisyon süresi (TPOP) 21.86 gün, ovipozisyon süresi 10.29 gün, doğurganlık oranı 100.71 yumurta ve canlılık oranı %34 olarak hesaplanmıştır. Kalıtsal üreme yeteneği (r) 0.103 gün-1, artış oranı sınırı () 1.108 gün-1, net üreme gücü (R_0) 15.00 yumurta/döl ve ortalama döl süresi (T) 26.37 gün olarak bulunmuştur. Ergin öncesi predasyon oranı 820.21 av/avcı olarak bulunmuş olup en yüksek predasyon oranı 3. larva döneminde (545.64 av/avcı) görülmüştür. Anahtar kelimeler: Hyalopterus pruni, Predasyon oranı, Simosyriphus aegyptius, Yaşam çizelgesi.
Determination of Some Demographic Characteristics and Hunting Capacity of Sympherobius Pygmaeus (rambur) (neuroptera: Hemerobiidae) on Planococcus Citri Risso (hemiptera: Pseudococcidae) in Laboratory Conditions
(2022) Aktuğ, Gülüstan; Özgökçe, Mehmet Salih
Turunçgil unlu biti (Planococcus citri Risso) turunçgil bahçelerinin önemli bir zararlısıdır. Bu çalışma ile avcı Sympherobius pygmaeus (Rambur) (Neuroptera: Hemerobiidae)'un zararlı P. citri üzerinde yaş ve döneme özgü iki eşeyli yaşam çizelgesi oluşturulmuştur. Ayrıca avcı böceğin günlük av tüketim miktarlarına bağlı olarak da tüketim kapasitesi belirlenmiştir. Çalışma 2019 yılında 251 C, %655 orantılı nem, 16:8 aydınlık-karanlık koşullara sahip laboratuar şartlarında yürütülmüştür. Sympherobius pygmaeus'un ergin öncesi gelişme süresi 30.81 gün, dişi bireylerin yaşam uzunluğu 67.7 gün, erkek bireylerin yaşam uzunluğu ise 66.2 gün olarak belirlenmiştir. Preovipozisyon süresi (APOP) 0.53 gün, toplam preovipozisyon süresi (TPOP) 31.42 gün, ovipozisyon süresi 17.16 gün, ortalama doğurganlık oranı 177.53 yumurta ve canlılık oranı %77 olarak bulunmuştur. Kalıtsal üreme yeteneği (r) 0.120 gün-1 , artış oranı sınırı (λ) 1.127 gün-1 , net üreme gücü (R0) 110.6 yumurta/döl, ortalama döl süresi (T) 39.08 gün, toplam üreme oranı (GRR) 136.15 yumurta/döl ve popülasyonun ikiye katlama süresi (DT) 5.75 gün olarak bulunmuştur. Ergin öncesi ortalama predasyon oranı 53.72 av/avcı, net tüketim oranı (C0) 146.25 av/avcı, en yüksek predasyon oranı 3. larva döneminde (36.87 av/avcı) bulunmuş olup deneme süresi boyunca P. citri ile beslenen 53 avcı birey toplamda 1091 av/avcı tüketimi yapmıştır.
Diagnosis, Distribution and Density of Eurygaster Spp. in Wheat Fields of Southeastern Anatolia Region by Morphologic and Molecular Characterization Methods
(2022) Doğaç, Merve; Özgökçe, Mehmet Salih
Bu çalışmada, Güneydoğu Anadolu bölgesindeki buğday ekim alanlarında Eurygaster spp'nin morfolojik ve moleküler yöntemler kullanılarak tanımlanması, dağılımı ve popülasyon yoğunluğu belirlenmiştir. Bu bağlamda çalışma bölgesindeki tüm iller ve bu illere bağlı buğday üretiminin yoğun olduğu toplam 54 ilçeden 76 tarladan toplanan 309 adet örnek incelenmiştir. Morfolojik olarak erkek bireylerin genital bölge preparasyonu ile tür teşhisi yapılmıştır. Moleküler tür teşhisinde ise mitokondriyal DNA'nın COI gen bölgesi PZR ile çoğaltılarak diziler elde edilmiştir. Elde edilen bu diziler gen bankasında BLAST edilerek tür teşhisi tamamlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda sünenin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki tüm illerde yayılış gösterdiği görülmüştür. Bu iller arasında sünenin en fazla yoğunluk gösterdiği il Gaziantep iken en az yoğunluk ise Siirt ilinde kaydedilmiştir. Yapılan morfolojik ve moleküler teşhis sonucunda tüm örneklerin Eurygaster integriceps olduğu belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar bölgede süneye karşı yürütülecek Entegre Savaşım Yöntemleri programlarına temel bilgiler sunarken aynı zamanda elde edilen dizi sonuçları gen bankasında biyoinformatik alt yapıya katkı sağlamıştır.
Distribution and Population Genetics of Wheat Stem Sawfly, [cephus Pygmeus L. (hymenoptera: Cephidae)] on Wheat Areas in Southeastern Anatolia, Eastern Anatolia and Eastern Black Sea Regions
(2021) Kara, Hilmi; Özgökçe, Mehmet Salih; Güz, Nurper
Bu tez çalışmasında, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgeleri'nde yer alan buğday tarlalarında Ekin sap arısı, Cephus pygmeus'un yayılışı, yoğunluğu ve genetik yapısı araştırılmıştır. Çalışma, 30 il ve bu illere bağlı 167 ilçede 2019 yılı Mart-Ağustos aylarında yürütülmüştür. Örneklemelerde her bir tarlada 200 atraplama yapılmıştır. Popülasyon genetiğinin araştırılması amacıyla mitokondri ve çekirdek genomuna ait gen bölgelerinden farklı uzunluklarda diziler PCR tekniği ile çoğaltılmış ve yeni nesil dizileme (NGS) yapılarak diziler açığa çıkartılmıştır. Çalışmanın sonucuna göre C. pygmeus'un Doğu Karadeniz illerinde bulunmadığı, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Tunceli ve Hakkâri dışında tüm illerde ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin ise tamamında yaygın olduğu saptanmıştır. Zararlıya tüm bölgeler içinde en yoğun olarak Kilis ilinde, en az ise Bingöl ilinde rastlanmıştır. Moleküler analizler sonunda nDNA'nın mtDNA'ya göre daha korunmuş olduğu görülmüştür. Mitokondriyal DNA'da (COI, Nd6) 23'er adet nükleotid yer değiştirme görülürken, nDNA'da (Ef1-α, VGSC, Wnt) test edilen üç gen bölgesinde sırasıyla 1, 2, 2 adet nükleotid yer değiştirme olduğu kaydedilmiştir. Nötralite testlerinden Fu'nun FS analizi temelinde mtDNA'ya göre popülasyonlarda ani bir genişleme ve pozitif seçilime uğradığı anlaşılmaktadır (FS=-17.79; P<0.05). Çalışma sonunda C. pygmeus'un çalışma bölgelerinde buğday tarlası bulunan birçok yerde yaygın olduğu, ancak farklı coğrafik özelliklerine göre oluşturulan bölgesel popülasyonlar arasında genetik açıdan herhangi bir farkın olmadığı tespit edilmiştir.
The Grain Beetle [anisoplia Spp. (coleoptera: Scarabaeidae: Rutelinae)] Species and Their Distribution Found on Wheat Fields in Van Province
(2021) Göksugüzel, Gamze; Özgökçe, Mehmet Salih
Anisoplia spp. (Ekin bambul böceği), hem dünyada hem de ülkemizde buğday ekim alanlarında önemli ürün kayıplarına neden olan zararlı türlerden biridir. Bu çalışmada zararlının Van ili ve ilçelerinde bulunan buğday alanlarında, Anisoplia cinsine bağlı türler, yayılışları ve ilçelere göre yoğunlukları saptanmıştır. Bu amaçla 2021 yılı Nisan-Ağustos aylarında belirlenen bölgelerde aylık periyotlar ile surveyler yapılmış ve örnekler toplanmıştır. Örneklemelerde standart atrap ve elle toplama yöntemleri uygulanmıştır. Anisoplia spp. Çatak ilçesi dışında tüm örnekleme alanlarında tespit edilmiştir. Çalışma alanlarında Anisoplia (Coleoptera: Scarabaeidae: Rutelinae) cinsine bağlı Anisoplia austriaca, A. signata, A. lata, Brancoplia leucaspis, Blitopertha nigripennis, Chaetopteroplia segetum ve tür tanısı yapılamayan Anisoplia sp. türleri tespit edilmiştir. Bu türler arasından bütün ilçelerde en yaygın ve en yoğun olarak Chaetopteroplia segetum türü tespit edilmiştir. Van ve çevresinde tespit edilen bu türlerin tamamı bölge için ilk kayıtlardır. Genel olarak, Anisoplia türlerinin bölgede ekonomik anlamda zarar yapabilecek yoğunluklarda olmadıkları gözlenmiştir.
Identification and Dna Barcoding of Coccinellidae(coleoptera) Fauna in Bitlis Province
(2023) Ilık, Candaş; Özgökçe, Mehmet Salih
Coccinellidae familyasına ait türlerin büyük bir bölümü avcı böcekler olarak bilinir. Bu böceklerin larvaları ve erginleri yaprak bitleri, thripsler, kırmızı örümcekler ve kabuklu bitler gibi böceklerle beslenir. Bu özellikleri nedeniyle son yıllarda Coccinellidler biyolojik mücadelede yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu tez çalışması, 2022 yılında Bitlis ilinde bulunan Coccinellidae familyasına ait türleri tespit etmek ve ülkemiz böcek türlerinin zenginliğine ve biyolojik mücadele çalışmalarına katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda, Bitlis ilinde ve ilçelerinde tarım içi ve tarım dışı alanlarına sörveyler yapılarak örnekler toplanmıştır. Toplanan örneklerin morfolojik teşhislerinin yanı sıra DNA barkodlaması da yapılarak tür teşhisleri teyit edilmiştir. Çalışma sonunda 6 farklı cinse ait toplamda 9 tür tespit edilmiştir. Türler arasında Coccinella magnifica Türkiye için, Oenopia lyncea, Parexochomus nigripennis, Scymnus apetzi ve Scymnus (Pullus) subvillosus ise Bitlis için ilk kayıt niteliğindedir.
Investigation of Population Density Mediterranean Fruit Fly [ Ceratitis Capitata (wiedemann) (diptera: Tephritidae) ]in Citrus and Pomegranate Gardens in Antalya Finike
(2019) Tülü, Sema; Özgökçe, Mehmet Salih
Polifag bir tür olan Akdeniz meyve sineği, Ceratitis capitata'nın Türkiye'de en çok zarar yaptığı konukçuları portakal, greyfurt, mandarin, nar gibi ürünlerdir. AMS ayrıca önemli bir dış karantina zararlısıdır. Türkiye'de önemli turunçgil ve nar üretim bölgesi olan Finike ilçesi çalışma alanı olarak seçilmiştir. Çalışmada AMS'nin Finike ilçesinde 2018-2019 yıllarında turunçgil ve nar bahçelerinde meydana getirdiği popülasyon yoğunluğu araştırılmıştır. Çalışma Antalya ili Finike ilçesinde altı farklı turunçgil (portakal, greyfurt ve mandarin) bahçesinde ve iki farklı nar bahçesinde yürütülmüştür. Belirlenen bahçelerde her bir bahçeye iki adet olmak üzere yerleştirilen toplam on altı adet feromon izleme tuzağı ile örneklemeler yapılmıştır. Çalışmalar için ilk gözlemlere 2018 yılında başlanmış olup aynı yöntemlerle 2019 yılında devam etmiştir. Haftalık gözlemler yapılarak her bahçedeki AMS miktarının yanı sıra bu zararlılar nedeniyle yere dökülen vuruklu meyveler sayılmıştır. Çalışma sonunda elde edilen verilere göre AMS popülasyon yoğunluğunun Greyfurt bahçesinde Ağustos ayında, diğer bahçelerde Eylül ayında en yüksek seviyesine ulaştığı görülmüştür. Turunçgil bahçelerinde en yoğun olan dönemlerde ortalama 70-80 birey belirlenmiş iken nar bahçelerinde ise ortalama birey sayısı 15-20 civarında kalmıştır. Vuruklu meyve sayısı 2018 yılında tüm bahçelerde %1'in üzerine çıkmamıştır, 2019 yılında ise çalışmanın bitirildiği tarih itibariyle vuruklu meyveye rastlanmamıştır. Anahtar kelimeler: Akdeniz meyve sineği, Altıntop greyfurt, Ceratitis capitata, Washington portakal, Hicaz nar, Popülasyon yoğunluğu, Satsuma mandarin
Investigations on Biological Characteristics of Pseudococcus Comstocki (Kuwana) (Hemiptera: Pseudococcidae) on Different Two Mulberry Species and Different Temperature
(2009) Ataş, Mustafa; Özgökçe, Mehmet Salih
Bu çalışmada Pseudococcus comstocki'nin farklı sıcaklık koşullarında (18, 23, 28 ve 20-32 ? C) ve iki farklı dut türü (Morus alba ve Morus nigra) üzerinde ergin öncesi dönemlerinin süresi, ölüm oranları, üreme kapasitesi, dişi-erkek oranları, termal konstantı ve gelişme eşiğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda M. nigra üzerinde beslenen popülasyonun (rm= 0.123 dişi/dişi/gün; R0= 108.933 dişi/dişi; T0= 38.160 gün; DT= 5.639) M.alba üzerinde beslenen popülasyondan (rm= 0.115 dişi/dişi/gün; R0= 84.281 dişi/dişi; T0= 38.600 gün; DT= 6.032) daha iyi geliştiği tespit edilmiştir. P. comstocki'nin sıcaklığa bağlı olarak gelişimi incelendiğinde türün en hızlı 28 ? C'de ergin olduğu belirlenmiştir. Zararlının M. nigra'da gelişme eşiğinin (t) 7.87 ? C, termal konstantının (ThC) K= 513 gün-derece; M. alba'da gelişme eşiğinin (t) 7.76 ? C, termal konstantının (ThC) K= 518 gün-derece olduğu saptanmıştır.
Life Table and Some Biological Features of Planococcus Citri, Risso (Hemiptera: Pseudococcidae) on 41-B Grapevine Variety (Vitis Vinifera L.)
(2018) Kına, Esra; Kara, Hilmi; Özgökçe, Mehmet Salih
Planococcus citri (Hemiptera: Pseuodococcidae), known as citrus mealybug, is a most crucialpolyphgous pest on many plants around the world including the grapevine. In this study, information ondevelopment, fecundity, survival and population projection of citrus mealybug on grapevine has been collected inthe climate chamber 25±1 ºC, 65-70 % RH, and 16:8 (L:D) h photoperiod. The preadult duration of females Pl.citri was 28.31 days, while the preadult duration for male individuals was 26.25 days. Total adult longevity andtotal longevity times for all cohort were found as 14.81 and 33.97 days, respectively. When reared on 41-Bgrapevine variety, the net reproductive rate (R0), mean generation time (T), the finite rate of increase (λ), and theintrinsic rate of increase (r) were 32.07 eggs/individual, 41.43 days, 1.087 day-1, and 0.084 day-1, respectively. Thepopulation projection showed Pl. citri could increase to population of 357 individuals in 60 days with an initialpopulation of 10 eggs. This study has provided the basic information about the general characteristics of thepopulation of Pl. citri fed on the 41-B grapevine variety and can be useful for IPM studies.
Life Tables on Different Cotton Varieties of the Aphis Gossypii Glover (Homoptera: Aphididae) in Diyarbakır
(2009) Sezgin, Muhlis; Özgökçe, Mehmet Salih
Bu çalışmada, Diyarbakır ilinde doğa koşullarında farklı pamuk varyeteleri üzerinde beslenen A. gossypii populasyonlarının yaşam çizelgelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç için farklı pamuk varyetelerinden (Primera, Giza 75, Nazilli 84S, Flash ve Stoneville 468) seçilmiş olan bitkilerin yapraklarına hücre kafesler yerleştirilerek bunlara A. gossypii bireyleri yerleştirilmiştir. Bunların yapılan günlük kontrollerle ergin öncesi dönemlerinin gelişme süreleri, ölüm oranları, üreme öncesi, üreme dönemi, üreme sonrası süreleri, ömrü ve yaşam çizelgesi parametreleri belirlenmiştir. Çalışma sonucunda A. gossypii populasyonlarının farklı pamuk varyeteleri üzerindeki yaşam çizelgesine ait veriler Primera'da rm= 0.162 nimf/afit/gün; R0= 20.657 nimf/afit/döl; T0= 18.702 gün; DT= 4.281 gün, Giza 75'de rm= 0.142 nimf/afit/gün; R0= 13.318 nimf/afit/döl; T0= 18.281 gün; DT= 4.894 gün, Nazilli 84S'de rm= 0.194 nimf/afit/gün; R0= 30.899 nimf/afit/döl; T0= 17.662 gün; DT= 3.568 gün, Flash'da rm= 0.179 nimf/afit/gün; R0= 24.897 nimf/afit/döl; T0= 17.920 gün; DT= 3.864 gün ve Stoneville 468'de rm= 0.157 nimf/afit/gün; R0= 20.989 nimf/afit/döl; T0= 19.442 gün; DT= 4.427 gün olarak belirlenmiştir. Bu çalışma sonuçlarına göre A. gossypii'nin en iyi Nazilli 84S ile Flash üzerinde geliştiği ve en yavaş gelişimi ise Giza 75 üzerinde beslenen bireylerde gösterdiği kanaatine varılmıştır.Anahtar kelimeler, Aphis gossypii, Primera, Giza 75, Nazilli 84S, Flash, Stoneville 468, Pamuk çeşitleri, Yaşam çizelgesi, Diyarbakır.
Molecular Characterization of Populations of Agonoscena Pistaciae Burckhardt and Lauterer (hemiptera Psyllidae) in Gaziantep, Adıyaman and Siirt Provinces and Population Development in Siirt Province
(2019) Dilmen, Halil; Özgökçe, Mehmet Salih
Antep fıstığı psillidi, Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Psyllidae), Türkiye'de Antep fıstığı üretilen bölgelerde fıstık ağaçlarında önemli zararlara neden olan bir türdür. Bu çalışmada, Siirt ili ve ilçelerindeki Antep fıstığı Siirt fıstığı çeşidi üretilen bahçelerde A. pistaciae'nın 2017-2018 yıllarında popülasyon gelişimi izlenmiştir. Ayrıca, zararlının Türkiye'de Antep fıstığı yetiştiriciliğinin yaygın olduğu üç farklı bölgede (Gaziantep, Adıyaman, Siirt) bulunan popülasyonları arasındaki genetik akrabalık ilişkileri ortaya çıkarılmıştır. Agonoscena pistaciae'nın popülasyon gelişimi çalışmaları Siirt İli Merkez, Tillo ve Eruh ilçelerinde yürütülmüştür. Çalışma sonunda, zararlının nimf, ergin ve doğal düşmanlarının tüm örnekleme bahçelerinde her iki yılda da hemen hemen benzer dalgalanmalar gösterdiği belirlenmiştir. Zararlının nimf, ergin ve doğal düşmanlarının popülasyon yoğunlukları ilkbahar ve yaz aylarında çok düşük seviyelerde kalmış, Eylül-Ekim döneminde ise kısa sürede aşırı artarak en yüksek seviyelerine ulaşmıştır. Çalışmada Coleoptera, Hemiptera, Neuroptera ve Hymenoptera takımlarına ait 26 avcı ve 1 parazitoid tür tespit edilmiştir. Moleküler karakterizasyon çalışmalarına göre ise zararlının Siirt, Gaziantep ve Adıyaman illerinde yayılış gösteren popülasyonları arasında genetik olarak herhangi bir farklılık tespit edilememiştir. Dolayısıyla bu bölgelerde yaşayan tüm populasyonların A. pistaciae türüne ait olduğu tespit edilmiştir.
Population Development of Acanthiophilus Helianthi Rossi (diptera: Tephritidae)) on Different Safflower (carthamus Tinctorius L.) Varieties in Van and Determination of Population Parameters in Laboratory Conditions
(2021) Kına, Esra; Özgökçe, Mehmet Salih
Acanthiophilus helianthi aspir sineği olarak ta bilinen aspir bitkilerinde önemli zararlara neden olan oligofag bir türdür. Konukçuları arasında bulunan aspir (Carthamus tinctorius) bitkisi, ülkemizde yetiştiriciliği son yıllarda artan, kuraklığa dayanıklı ve adaptasyon yeteneği yüksek önemli bir enerji bitkisidir. Bu çalışmada aspir için oldukça uygun iklim ve toprak yapısına sahip Van ilinde son yıllarda üretilmeye başlanan bitkinin 5 farklı çeşidi üstünde A. helianthi'nin populasyon gelişmesi ve laboratuvar şartlarında bazı biyolojik parametreler incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre A. helianthi'nin en çok Asol çeşidini, en az ise Göktürk çeşidini tercih ettiği gözlenmiştir. Her 5 çeşidinde zararlının gelişimine bağlı olarak oluşan stres koşullarında önemli fizyolojik ve morfolojik tepkiler verdiği saptanmıştır. Teşhis edilen örneklerden Ormyrus orientalis, Bracon sp., Eurytoma acroptilae ve Microdontomerus annulatus'un A. helianthi'nin önemli parazitoitleri olduğu görülmüştür.
Population Development of Wingless and Winged Forms of Aphis Gossypii Glover (hemiptera: Aphididae)
(2019) Tekin, Hülya; Özgökçe, Mehmet Salih
Bu çalışmada Aphis gossypii Glover (Hemiptera: Aphididae)'nin kanatsız ve kanatlı formlarının henüz doğmuş nimfleri alınarak meydana getirilen iki farklı popülasyonunun yaşam çizelgeleri oluşturulmuştur. Ayrıca her bir popülasyondan meydana gelen annelerin farklı yaşlarına göre doğuran nimflerinin gelişme, canlılık oranı ve doğurgan olup olmadıkları araştırılmıştır. Çalışma 2016 yılında Van Yüzüncü yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümünde, 25±1ºC sıcaklık %60±5 orantılı nem ve 16:8 saatlik aydınlık:karanlık şartlarına ayarlanmış iklim odasında yürütülmüştür. Kanatsız formlarından meydana gelen popülasyonun nimflerinin %80'i ergin olabilmiştir. Bu erginlerin tamamından sadece kanatsız erginler meydana gelmiştir. Kanatlı formlarından meydana gelen popülasyonun nimflerinin ise %78'i ergin olabilmiş, ergin olabilen bireylerin %8'i kanatlı forma dönüşmüştür. Her iki formun hesaplanan yaşam çizelgeleri arasında istatistiksel olarak bir fark bulunmazken, kanatsız ve kanatlı formlara göre yaşam çizelgesi parametreleri sırasıyla; kalıtsal üreme yeteneği (r) 0.130 g-1 ve 0.140 g-1, artış oranı sınırı (λ), 1.139 g-1 ve 1.150 g-1, net üreme gücü (R0) 6.54 nimf/dişi ve 7.61 nimf/dişi, ortalama döl süresi (T), 14.36 gün ve 14.43 gün olarak bulunmuştur.
Predation Capacity of Hippodamia Variegata Goeze (coleoptera: Coccinellidae) Fed on Aphis Gossypii Glover (hemiptera: Aphididae)
(2019) Özer, Zeynep; Özgökçe, Mehmet Salih
Bu çalışmada Hippodamia variegata GOEZE (Coleoptera: Coccinellidae)'nın Aphis gossypii GLOVER (Hemiptera: Aphididae) üzerinde gelişme, canlılık oranı, üreme ve tüketim miktarlarına bağlı olarak yaş ve döneme özgü iki eşeyli yaşam çizelgesi parametreleri ve predasyon oranı hesaplanmıştır. Çalışma 2016 yılında Van Yüzüncü yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümünde, 25±1ºC sıcaklık %65±5 orantılı nem ve 16:8 saatlik aydınlık:karanlık şartlarına ayarlanmış iklim odasında yürütülmüştür. Hippodamia variegata'nınergin öncesi ortalama gelişme süresi 20.84 gün,dişi bireylerin yaşam uzunluğu 40.42 gün, erkek bireylerin 33.41 gün bulunmuştur. Preovipozisyon süresi 6.18 gün, toplam preovipozisyon süre 25.67 gün, ovipozisyon süresi 12.03 gün, üreme oranı 102.55 yumurta ve canlılık oranı %37 bulunmuştur. Kalıtsal üreme yeteneği (r) 0.080 yumurta, artış oranı sınırı () 1.083 yumurta, net üreme gücü (𝑅0) 20.506 yumurta/dişi, ortalama döl süresi (T) 37.48 gün ve toplam üreme oranı (GRR) 360.37 yumurta/dişi olarak bulunmuştur. Predasyon oranı ergin öncesi dönemler arasında en yüksek 4. larva döneminde görülmüştür ve ergin öncesi ortalama predasyon oranı 272.34 av, ergin dönem için ortalama predasyon oranı 1476.78 av, tüm dönemlerin ortalama predasyon oranı 818.75 av olarak saptanmıştır. En yüksek predasyon oranının ergin dönemde gerçekleştiği bulunmuştur. Anahtar kelimeler: Aphis gossypii, Gepeyam1 pamuk çeşidi, Hippodamia variegata, , İki eşeyli yaşam çizelgesi, Predasyon oranı
Reproduction and Growth of Myzus Persicae (sulzer) (hemiptera: Aphididae)]on Different Charliston Pepper Varieties
(2019) Kuşoğlu, Duygu; Özgökçe, Mehmet Salih
Yaşam çizelgesi, belli bir konukçuda bir zararlının büyüme potansiyelini tahmin etmek için kullanılır. Ortaya çıkan parametreler her bir çeşit biberin direnç seviyesini değerlendirmek ve IPM programları geliştirmek için oldukça önemlidir. Bu çalışmada Myzus persicae'nin beş farklı ticari Çarliston biber çeşidi (A.3055, Tufan, Kanyon, Maraton ve SafKan) üstünde yaş ve döneme özgü iki eşeyli yaşam çizelgesi hesaplanmıştır. Çalışmalar 25±1C, %60±10 orantılı nem ve 16:8 aydınlık:karanlık şartlarına ayarlanmış iklim odalarında gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonunda, kalıtsal üreme yeteneği (r) sırasıyla; 0.238, 0.248, 0.193, 0.222 ve 0.233 gün-1 olarak belirlenmiştir. Kalıtsal üreme yeteneği (r) 0.248 gün-1 ile Tufan çeşidinde en yüksek iken 0.193 gün-1 ile Kanyon çeşidinde en düşük olarak hesaplanmış ve istatistiksel olarak sonuçlar önemli bulunmuştur. Toplam gelişme süreleri 8.21 gün ile 10.95 gün aralığında kaydedilmiştir. Ortalama döl süresi (T) çeşitler arasında 16.64 gün ile 17.84 gün arasında bulunmuştur. Çalışmanın sonunda Tufan çeşidi diğer çeşitlere göre daha hassas bulunmuştur.
Sıfır Değer Ağırlıklı Genelleştirilmiş Poisson Regresyonu Yardımıyla Van Gölü’nde Notonecta Viridis Delcourt, 1909 (Hemiptera: Notonectidae)’in Populasyon Değişimi Üzerinde Fiziko-kimyasal Çevresel Koşulların Etkilerinin Araştırılması
(2011) Karaca, İsmail; Atlıhan, Remzi; Özgökçe, Mehmet Salih; Yıldız, Şükran; Kaya, Yılmaz; Yeşilova, Abdullah; Özgökçe, Fevzi
Ekolojik çalışmalarda türlerin populasyon yoğunluklarının belli periyotlarda abiotik ve biotik birçok faktöre bağlı olarak aşırı arttığı veya azaldığı sık rastlanan bir durumdur. Bu değişimin sonucu olarak populasyon takibi çalışmalarında örneklemelerde birey sayılarında sıklıkla çok fazla sayıda sıfır değeri ile aşırı artış ve azalış şeklinde dalgalanmalar görülebilir. Bu tür sayıma dayalı olarak elde edilen verilerin normal dağılım göstermemesi ve sıfır değerli gözlemlerin çok fazla sayıda olmasından dolayı dağılımın şeklinin sağa doğru çarpık olması, sıfır değer ağırlıklı regresyon yöntemlerinin uygulanmasını gerektirmektedir. Bu çalışmada 2005–2006 yıllarında Van Gölü kıyı şeridinde yerleşim alanları, akarsu giriş noktaları ve doğal alanlar olmak üzere birbirinden farklı karakterde 20 farklı örnekleme istasyonundan Notonecta viridis’in populasyon yoğunlukları aylık örneklemelerle izlenmiştir. Sonuçlar ZIGP regresyon yöntemiyle değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirme sonucunda ortalama, aşırı yayılım ve sıfır değer ağırlıklı gözlemler dikkate alındığında Notonecta viridis populasyon yoğunlukları üstünde her üç regresyonda da farklı örnekleme aralıkları ve istasyonların etkisinin önemli olduğu, çevresel faktörlerden HCO3’nun sıfır değer ağırlıklı modelde negatif yönde, diğer yöntemlerde ise pozitif yönde etkili olduğu görülmüştür. Ortalama regesyonda Fe, aşırı yayılım regresyonunda ise bunlara ilaveten Cl ve Mg’nin populasyon yoğunluğunu olumlu yönde etkilediği saptanmıştır. Notonecta viridis’in bazı istasyonlarda aşırı yoğun bulunması ve bazı istasyonlarda hiç bulunmamasının suyun fiziko-kimyasal özellikleriyle yakından ilgili olduğu sonucuna varılmıştır.