Browsing by Author "Ülker, Mehmet"

Now showing 1 - 20 of 20

Bazı Tir Hatlarında Azot Alım Yetenekleri ve Azotun Bitki Organlarına Dağılımının Saptanması Üzerine Bir Araştırma
(2003) Çiftçi, Vahdettin; Sönmez, Fahri; Ülker, Mehmet
Deneme Y.Y.Ü. Ziraat Fakültesi deneme alanlarında üç tekerrürlü olarak kurulmuş ve Tir buğdayından seçilmiş 11 hat üzerinde yürütülmüştür. Hatlarda toplam toprak üstü kurumadde, tane kurumadde, hasat indeksi, azot alımı, azot hasat indeksi ve azotun bitkide dağılımı saptanmıştır. Toplam toprak üstü kuru madde, toplam toprak üstü azot miktarı, tanede azot miktarı ve azot hasat indeksi bakımından hatlar arasında önemli genotipik farklılıklar bulunmuştur. 5 nolu hattan toplam toprak üstü kurumadde, tane kurumadde, toplam toprak üstü azot miktarı, tanede azot miktarı bakımından en yüksek değerler elde edilmiştir.
Comparison of Bread Wheat Landraces (triticum Aestivum L.) and Registered Varieties Grown in Muş Kosor Region
(2021) Karayel, Necat; Ülker, Mehmet
Muş, Alparslan Yıldız Tarım İşletmelerinde 2018-2019 buğday üretim sezonunda yürütülen bu çalışmada Muş ilinde yetiştiriciliği yapılan Syrena, Krasunia, Bezostaja-1, Doğu-88 ve Alparslan tescilli buğday çeşitleri ile Tir, Toptopik, Nanesor, Bahare, Kose yerel buğday çeşitleri kullanılmıştır. Çalışmada birim alan tane verimi ile birlikte bitki boyu, metrekarede başak sayısı, bin tane ağırlığı, başakta tane sayısı gibi verim ögelerinin yanı sıra kalite hakkında önemli bilgiler veren tanede protein oranı saptanmıştır. Çalışmanın sonucunda, tescilli çeşitler içerisinde Syrena'dan 343.9 kg/da ile en yüksek tane verimi elde edilirken, yerel çeşitler içerisinde en yüksek tane verimi 205.5 kg/da ile Kose çeşidinden elde edilmiştir. Tescilli çeşitlerde en yüksek protein oranı %11,8 ile Alparslan çeşidinden elde edilirken, yerel çeşitlerde bu oran % 13.4 ile Bahare çeşidinden elde edilmiştir. Bu sonuçlara göre yerel ekmeklik buğdaylardan olan Bahare protein oranı bakımından öne çıkarken, Kose çeşidi, tescilli çeşitler kadar verimli olmasa da yerel çeşitler içerisinde en yüksek verime sahip çeşit olmuştur. Denemenin bir yıl süreyle yürütülmüş olması nedeniyle bir çeşit tavsiyesi yapmak mümkün değildir. Bu nedenle daha sağlıklı sonuçlar elde etmek için çalışmanın bir yıl daha yürütülmesinde yarar vardır.
Determination of Different Populations of the Wheat (triticum Aestivum L.) Landraces Cultivated in Van Lake Basin
(2021) Atmaca, Şadiye Demir; Ülker, Mehmet
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme alanlarında, 2019-2020 yılları içerisinde yürütülen bu çalışma Van Gölü Havzasında yetiştiriciliği yapılan yerel ekmeklik buğday çeşitlerine ait farklı popülasyonların tane verimi ve verim ögelerini karşılaştırmak amacıyla yürütülmüştür. Karasu-90 ve Doğu-88 standart buğday çeşitlerinin kontrol olarak kullanıldığı denemede Van, Muş ve Bitlis'ten toplanan 121 yerel buğday popülasyonu kullanılmıştır. Augmented deneme desenine göre yürütülen çalışmada tane veriminin yanında bitki boyu, başak boyu, başakta başakçık sayısı, metrekarede başak sayısı, bin tane ağırlığı, toplam verim ve hasat indeksi incelenmiştir. Araştırma sonucunda elde ettiğimiz bulgulara göre, toplanan yerel buğday popülasyonlarına ait en düşük ve en yüksek değerler; metrekarede başak sayısı için 130.7– 625.7 adet, bitki boyu için 73.7–102.7 cm, başak boyu için 5.1–11.1 cm, başakta başakçık sayısı için 10.1–18.8 adet, tane verimi için 12.3–450 kg/da, toplam verim için 58.4–1219.4 kg/da, bin tane ağırlığı için 31.9–64.2 g hasat indeksi için %12.6–43.7 aralığında değişim göstermiştir. Ayrıca çalışmada incelenen karakterlere ilişkin ortalama, standart sapma ve değişim katsayıları belirlenmiştir. İncelenen karakterler içinde en fazla varyasyon metrekarede başak sayısı, bitki boyu, başak boyu, başakçık sayısı, bin tane ağırlığı, hasat indeksi ve tane veriminde gözlenmiştir.
Determination of Drought Resistance in Lines Selected From Bread Wheat Landraces (triticum Aestivum L.) Grown in the Van Lake Basin
(2023) Özdemir, Burak; Ülker, Mehmet; Bektaş, Harun
Buğday, insanların günlük enerji ihtiyacının %54'ünü sağlayan bir kültür bitkisidir. Buğday üretimi, küresel iklim değişikliği ile tekrarlanan kuraklıklar tarafından zorlanmaktadır. Kuraklık, Türkiye gibi kurak ve yarı kurak iklimlerde buğday üretiminin artırılmasının önündeki en büyük engeldir. Yerel buğday çeşitlerinin marjinal bölgelerde yetiştiriciliğine devam edilmesinin en önemli nedenlerinden birisi olumsuz koşullara uyum sağlama yetenekleridir. Bu nedenle yerel çeşitler modern bitki ıslahında abiyotik veya biyotik stres koşulları altında verimin artırılması ve kalite özelliklerinin iyileştirilmesi için kullanılabilecek önemli bir genetik çeşitlilik kaynağıdır. Bu çalışmada uzun yıllardır bölgede yetiştiriciliği yapılan yerel buğday genotiplerinin kuraklığa olan dayanımlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın birinci aşaması olan arazi denemesinde 657 buğday genotipinin, kurağa dayanımda seleksiyon kriteri olan bazı bitki özellikleri belirlenmiştir. Belirlenen bu özellikler modifiye edilmiş tartılı derecelendirme metodu ile değerlendirilerek 4'ü kurağa dayanıklı ve 4'ü duyarlı olmak üzere 8 yerel buğday genotipi seçilmiştir. İkinci aşama olan sera çalışmalarında, seçilen genotipler ile 2 standart çeşidin, kısıtlı ve normal sulama koşullarında, 1 m'lik PVC tüplerde yetiştirilerek, bazı fenolojik, fizyolojik, morfolojik ve kök özellikleri incelenmiştir. Çalışmada en yüksek su kullanım etkinliğini Erciş 5-6 ve Muradiye 12-2 genotiplerinde belirlenmiştir. Kısıtlı sulama koşullarında tane veriminde en az kayıp Erciş 5-6 ve Bitlis 9-1 genotiplerinde tespit edilmiştir. En yüksek kuru kök ağırlığı Bitlis 1-4 ve Erciş 8-2 genotiplerinden ölçülmüştür. Çalışmada kullanılan yerel buğday genotiplerinin incelenen özellikler bakımından standart çeşitlere yakın performans gösterdiği ve kurak koşullar altında bazı özelliklerinin ise daha üstün olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Determination of Some Bread Wheat (triticum Aestivum L.) and Durum Wheat (triticum Durum L.) Cultivars for Grain Yield and Components and Quality Characters at Gercüş ( Batman) Conditions
(2019) Altun, Şaban; Ülker, Mehmet
Bu araştırma; Batman ili ekolojik koşullarına uygun olan ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinin belirlenmesi amacı ile 2014–2015 yıllarında Batman İli, Gercüş ilçesi koşullarında yürütülmüştür. Tesadüf Blokları Deneme Deseninde 3 tekrarlamalı olarak yürütülen bu araştırma da 10 ekmeklik ve 6 makarnalık buğday çeşidi olmak üzere 16 buğday çeşidi (Ekmeklik buğdaylar; Adana-99, Cemre, Ceyhan-99, Karacadağ-98, Krasunia, Nurkent, Pandas, Pehlivan, Sagittario ve Syrena çeşitleri; Makarnalık buğdaylar; Artuklu, Ceylan-95, Diyarbakır-81, Fırat-93, Güneyyıldızı ve Zühre) kullanılmıştır. Araştırmada; bitki boyu, başak boyu, başaktaki tane sayısı, metrekarede başak sayısı, başaklanma-erme süresi, tane verimi, bin tane ağırlığı, toplam verim, hasat indeksi, hektolitre ağırlığı ve tanede protein oranı incelenmiştir. Bu araştırma sonucunda ise; en yüksek tane verimi ekmeklik buğdaylardan Nurkent çeşidi, makarnalık buğdaylardan ise Zühre çeşidinde elde edilirken, en yüksek protein oranı ekmeklik buğdaylardan Sagittario çeşidi ve makarnalık buğdaylardan Zühre çeşidinden elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre en yüksek tane verimine sahip olan Nurkent ve Zühre çeşitlerinin Batman İli şartlarında ümitvar oldukları sonucuna varılmıştır.
Determination of the Yield Characteristics of Bread Wheat Landraces (triticum Aestivum L.) Grown in Van Lake Basin
(2022) Duman, Saime; Ülker, Mehmet
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi deneme alanlarında 2020-2021 yıllarında yürütülen bu çalışma Van Gölü havzasından toplanan yerel ekmeklik buğday çeşitlerine ait farklı popülasyonların tane verimi ve verim öğelerini karşılaştırmak amacıyla yürütülmüştür. Augmented denene desenine göre yürütülen bu çalışmada 10 yerel ekmeklik buğday çeşidine ait 76 popülasyon ve Tosunpaşa, Bayraktar, Sönmez, Doğu-88 ve Bezostaja standart çeşitleri kullanılmıştır. Çalışmada tane verimi ve verim ögelerinin yanında bitki boyu, başak boyu, başakta başakçık sayısı, metrekarede başak sayısı, bin tane ağırlığı, toplam verim, hasat indeksi ve hektolitre ağırlığı incelenmiştir. Araştırma sonucunda elde ettiğimiz bulgulara göre, toplanan yerel buğday popülasyonlarına ait en düşük ve en yüksek değerler; metrekarede başak sayısı için 160.6-695.1 adet, bitki boyu için 59.8-92.2-cm, başak boyu için 6.1-10.4 cm, başakta başakçık sayısı için 12.2-16.7adet, tane verimi için 2.9-173.4 kg/da, hasat indeksi için %20.1-62.6. bin tane ağırlığı için 29.1-46.8 g, hektolitre ağırlığı için 633.7-869.9 g toplam verim için 29.7-466.1 kg/da, aralığında değişim göstermiştir. Ayrıca çalışmada incelenen karakterlere ait ortalama, standart sapma ve değişim katsayıları belirlenmiştir. İncelenen karakterler içinde en fazla varyasyon metrekarede başak sayısı, bitki boyu, başak boyu, başakçık sayısı, bin tane ağırlığı, hasat indeksi ve tane veriminde gözlemlenmiştir
Determination of Yield and Yield Components Characteristics of Some Barley (hordeum Vulgare L.) Cultivars and Lines Under Van Ecological Conditions
(2021) Öngün, Bulut; Ülker, Mehmet
Bazı iki ve altı sıralı arpa genotiplerinin Van ekolojik koşullarında adaptasyon yeteneklerinin araştırıldığı bu çalışma, 2019-2020 yetiştirme sezonunda Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanında kuru koşullarda yürütülmüştür. Çalışma Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmada tane veriminin yanında metrekarede başak sayısı, bitki boyu, başak boyu, başakta tane sayısı, bin tane ağırlığı ve toplam verim gibi bazı verim öğeleri incelenmiştir. Deneme yılında alınan yağış uzun yıllar ortalamasının çok altında (% 60) olmuştur. Aynı zamanda yıllık ortalama sıcaklık da uzun yıllar ortalamasına göre 1.7 oC daha yüksek olmuştur. Bu koşullarda yürütülen denemede kullanılan genotiplere ait metrekarede başak sayıları 396.0-582.0 adet/m² arasında; bitki boyu ba 50.4-80.0 cm arasında; başak boyu 7.1 ile 9.6 cm arasında; başakta tane sayısı 20.9 ile 42.5 adet arasında; toplam verim 346.7 kg/da ile 617.2 kg/da arasında; tane verimi 146.1 ile 275.6 kg/da arasında ve bin tane ağırlığına 38.3 ile 55.7 g arasında değişmiştir. En yüksek tane verimi Burakbey (275.6 kg/da), Calabey, Tarm 92, Akar ve Anka 10 çeşitlerinden elde edilmiştir. Tane verimi bakımından en yüksek gruba giren arpa çeşitlerinin hepsi iki sıralı çeşitlerdir. Buna karşın en yüksek toplam verim altı sıralı bir çeşit olan Olgun çeşidinden (617.2 kg/da) elde edilmiştir.
The Effect of Risobactery (pgpr) Applications on Yield and Yield Components of Some Winter Barley (hordeum Vulgare L.) for Increasing the Efficiency of Chemical Fertilizers
(2019) Talay, Tülay; Ülker, Mehmet
Bu araştırma, 2016/2017 sezonunda Van ekolojik şartlarında kışlık iki sıralı arpa çeşitlerinde (Beyşehir-98, Konevi-98 ve Karatay-94) farklı oranlarda (5 kg P2 O5 +3.1 kg N ve 10 kg P2O5 +6.2 kg N) uygulanan kimyasal gübreleme ile farklı PGPR kombinasyonlarının (0-50-100 PGPR) verim ve verim öğelerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Deneme Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesine ait deneme tarlalarında Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada, PGPR ve kimyasal gübre uygulamalarının arpa bitkisinde; başaklanma süresi(gün), başaklanma erme süresi (gün), metrekarede başak sayısı (adet/m2), bitki boyu (cm), başak boyu (cm), başakta tane sayısı (adet), bin tane ağırlığı (g), tane verimi (kg/da) ve toplam verim (kg/da) üzerine etkileri incelenmiştir. Başaklanma süresi 146.0-151.0 gün, başaklanma erme süresi 33.0-38.0 gün, metrekarede başak sayısı 421.7-1085.0 adet/m2, başak boyu 7.00-9.00 cm, tane verimi 123.3-380.7 kg/da, toplam verim 690.0-1584 kg/da, bin tane ağırlığı 43-55.2 g arasında değişmiştir. En yüksek tane verimi 100 uygulama ile Konevi-98'den (380.7 kg/da) elde edilirken, en düşük tane verimi ise Karatay-94 (123.3 kg/da) çeşidinden 0 uygulama ile elde edilmiştir.
The Effects of Humic Acid, Rhizobacteria (pgpr) and Chemical Fertilizers Application on Yield and Yield Components of Some Bread Wheat (triticum Aestivum Ssp. Vulgare) Varieties
(2019) Erdem, Mazlum; Ülker, Mehmet
Bu araştırma, 2016/2017 sezonunda Van ekolojik şartlarında Hümik asit, Rizobakteri (PGPR) ve kimyasal (N+P) gübre uygulamalarının bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum ssp. vulgare) çeşitlerinde verim ve verim öğelerine etkisi belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Denemede Altay-2000, Gelibolu, Saroz-95, Kırgız-95, Sultan-95, Karasu-90, Mızrak, Müfitbey ve Yakar-99 çeşitleri kullanılmıştır. Deneme Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesine ait deneme tarlalarında Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada, hümik asit, PGPR ve kimyasal gübre uygulamalarının buğday bitkisinde; başaklanma süresi (gün), erme süresi (gün), m²'deki başak sayısı (adet), bitki boyu (cm), başak boyu (cm), başakta başakçık sayısı (adet), başakta tane sayısı (adet), toplam verim (kg/da), tane verimi (kg/da), hasat indeksi (%), bin tane ağırlığı (g), üzerine etkileri incelenmiştir. Başaklanma süresini 150 ile 155 gün arasında, erme süresi 44.6-51.3 gün arasında, m2'de başak sayısı 327.6-630.3 adet arasında, başak boyu 6.3-10.3 cm arasında, başakta tane sayısı 40.3-67.6 adet arasında, toplam verim 385.6-1209.0 kg/da arasında, tane verimi 116.6 ile 405 kg/da arasında bin tane ağırlığı ise 32.6 ile 46.6 g arasında değişmiştir. En yüksek tane verimi Mızrak çeşidinde 405 kg/da ile PGPR uygulamasından elde edilirken, en düşük değer ise Gelibolu çeşidinde 116.6 kg/da ile kontrol parsellerinden elde edilmiştir. Anahtar kelimeler: Ekmeklik buğday, Hümik asit, Kimyasal gübre, PGPR, Tane verimi, Verim ögeleri
Effects of Various Plant Densities and Nitrogen Doses of on the Yield and Yield Some Traits Triticale (X Triticosecale Wittmack) Cultivars in Van Ecological Conditions
(2014) Oral, Erol; Ülker, Mehmet
Bu çalışma, 2009-2010 ve 2010-2011 yılları vejetasyon döneminde Van ekolojik koşullarında tritikale (x Triticosecale Wittmack) çeşitlerinde (Presto, Mikhame-2002 ve Karma-2000) farklı ekim sıklıkları (350, 450, 550 ve 650 adet/tohum m2) ve azot dozlarının (2.7, 5.4, 8.1 ve 10.8 kg N/da) verim ve bazı verim öğelerine etkisinin belirlenmesi amacıyla uygulanmıştır. Araştırma, tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada, ekim sıklıkları ve azot dozlarının üç tritikale çeşidinde, başaklanmaya kadar geçen gün sayısı, başak tane sayısı, bitki boyu, m2'ye bitki sayısı, başak uzunluğu, erme süresi, başak tane verimi, bin dane ağırlığı, birim alan hasat indeksi, birim alan tane verimi ve tanede protein oranı üzerine etkileri incelenmiştir. İki yıl süre ile yapılan bu çalışmada, incelenen karakterler yönünden yıllar arasında farklılık tespit edilmiştir. Bu önemli faklılık yıllar itibari ile ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Denemede incelenen bu özelliklerde, çeşitler, ekim sıkılıkları ve azot dozları arasındaki farklılıklar önemli olarak tespit edilmiştir. Artan ekim sıklık oranları ile başaklanmaya kadar geçen gün sayısı, bitki boyu, erme süresi, birim alan tane verimi ve birim alan toplam verimi miktarları artmıştır. İncelenen tüm agronomik karakterlerde, artan azot dozuna bağlı olarak artışlar tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, birinci yıl Karma-2000 çeşidinde 333.0 - 520.2 kg/da, Mikham-2002 çeşidinde 313.2 - 455.4 kg/da, ve Presto çeşidinde 196.7 - 421.9 kg/da arasında değişen birim alan tane verimleri elde edilmiştir. İkinci yıl bu değerler sırası ile 293.1 - 529.2 kg/da, 274.4 - 421.9 kg/da ve 179.4 - 351.3 kg/da arasında değişim göstermiştir. Birim alan toplam verimler ise birinci yıl Karma-2000 çeşidinde 3496.7 – 5746.7 kg/da, Mikhame-2002 çeşidinde 3140.0 – 4713.3 kg/da ve Presto çeşidinde 2155.00 – 3623.3 kg/da arasında değişirken, ikinci yıl bu değeler sırası ile 3452.0– 5700.4 kg/da, 2885.5 – 4520.2 kg/da ve 2020.5 – 3520.2 kg/da olarak belirlenmiştir. Artan azot dozları ve ekim sıklıkları bir dereceye kadar birim alan tane ve toplam verimin artmasına neden olmuştur. Anahtar kelimeler: Tritikale, azot dozları, ekim sıklıkları, verim, verim öğeleri.
Identification of Physiological Traits and Root Characters of the Selected Lines of Bread Wheat (triticum Aestivum L.) Landraces Grown in Van Lake Basin Under High and Low Nitrogen Rates
(2022) Salıh, Sana Jamal Salıh; Ülker, Mehmet; Bektaş, Harun
Buğday üretim sisteminde kullanılan en temel gübrelerden bir tanesi azottur. Yoğun kullanımının çevre üzerinde olumsuz etkileri vardır. Yerel ekmeklik buğday çeşitlerinin biyotik stres faktörlerine dayanıklılıkta kaynak olarak kullanılabileceği kabul edilmiştir. Projenin temel amacı; N verimliliği ile ilgili morfolojik ve fizyolojik özelliklere dayalı yerel ekmeklik buğday çeşitlerinin seçimi ve ilgili kök özelliklerinin araştırılmasıydı. Bu amaçla iki proje yürütülmüştür; 2019-2020 yıllarında 283 ekmeklik buğday yerel çeşidinin tarla yetiştirme koşullarında yüksek ve düşük nitrojen uygulamalarında taranması. Ölçülen özelliklerin ortalama değeri 10 genotip seçmek için kullanıldı. İkinci denemede, seçilen 10 genotip ve 2 standart çeşit, yüksek N (80 kg N ha-1) ve Düşük N (0 kg N ha-1) yetiştirme rejimleri altında bir serada 1 m uzunluğundaki PVC kolonlarda büyütülmüş ve bitki ve kök karakterleri incelenmiştir. Ercis 1-5, Ahlat 6-6 ve Özalp 16-2 yerel çeşitler, diğer yerel çeşitler ve standart çeşitler olan göre üstün bulunmuştur. Ayrıca, HN ve LN yetiştirme koşulları altında kök özelliklerinin çoğu ile verim bileşenleri arasında önemli bir pozitif korelasyon bulundu. Bitkilerin toprak üstü ve kök özelliklerinin, farklı N yetiştirme koşulları altında seleksiyon için gerekli olduğu ve önerilen üç yerel ırkın, nitrojen kullanımını iyileştirmek ve marjinal arazilerde yetiştirilmek üzere ıslah programlarında kullanılabileceği sonucuna varılabilir.
Kışlık Arpanın Verim ve Bazı Karakterlerinde Adaptasyon ve Stabilite Analizi
(2001) Sönmez, Fahri; Ülker, Mehmet; Çiftçi, Vahdettin
Bu araştırma, kışlık arpada verim ve verim unsurları üzerine genotip ve lokasyonlarm etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Anadolu-86, Tokak-157/37. Cumhuriyet-50 ve Hamidiye-85 çeşitlerinin kullanıldığı araştırma Van, Adilcevaz ve Erciş lokasyonlarmda 1997-98 ve 1998-99 yıllarında olmak üzere iki yıl süreyle yürütülmüştür. Çeşitlerin stabilitelerinin belirlenmesi için Eberhart ve Rusell, (1966)'ın önerdiği stabilite parametreleri kullanılmıştır. Araştırmada Tokak - 157/37 ve Anadolu-86 çeşitleri Van Gölü havzasında (Van, Adilcevaz ve Erciş) yetiştirilebilecek ve stabilitesi yüksek çeşitler olarak bulunmuştur. Diğer taraftan, tane verimi ve verimi doğrudan etkileyen metrekarede başak sayısı, bin tane ağırlığı ve başak tane sayısı karakterlerinin genotipin etkisi altında olduğu, yine bu karakterlerin lokasyonlara göre önemli derecede değiştiği tespit edilmiştir.
Kışlık Mercimeğin Verim ve Bazı Verim Öğelerinde Adaptasyon ve Stabilite Analizleri
(2001) Çiftçi, Vahdettin; Ülker, Mehmet
Bu çalışma, kışlık mercimekte verim ve bazı verim ögeleri üzerinde genotip ve çevrenin etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Sazak-91, Kışlık Yeşil-21, Kışlık Pul-11 ve Yerli Kırmızı mercimek çeşitlerinin kullanıldığı araştırma üç farklı lokasyonda (Van, Erciş ve Adilcevaz) iki yil süreyle (1997-1998 ve 1998-1999) yürütülmüştür. Çeşitlerin stabilite analizlerinde Eberhart ve Russell (1966)'in stabilite parametreleri kullanılmıştır. Araştırmada Yerli Kırmızı çeşidi Van Gölü havzasında yetiştirilebilecek ve stabilitesi yüksek çeşit olarak yer almıştır. Diğer taraftan tane verimini direkt etkileyen bitkide bakla sayısı, bitkide dal sayısı, bitki boyu ve bitkide tane verimi gibi özelliklerin de çevre şartlarına göre önemli ölçüde değiştiği tespit edilmiştir.
Some Properties of Root and Shoot of Some Bread Wheat (Triticum Aestivum L. Em. Thell.) Cultivars in the First Development Stage
(2014) Soysal, Sipan; Ülker, Mehmet
Bu araştırma, 2013 yılında sıcaklık ve ışık bakımından kontrollü koşullarda 73 kışlık, 26 yazlık ekmeklik buğday çeşidinin ilk gelişme dönemindeki toprak altı ve toprak üstü organlarının durumunu incelemek amacıyla yürütülmüştür. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür Araştırmada bitkiler çıkıştan 15 gün sonra sökülerek; kök uzunluğu, kök ağırlığı, fide uzunluğu, fide ağırlığı, kuru fide ağırlığı, kuru kök ağırlığı, kuru kök/kuru fide oranı ve kök hacmi belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre kök uzunluğu bakımından kışlık çeşitler ile yazlık çeşitler arasında fark bulunmamıştır. Ancak diğer tüm kriterler bakımından kışlık çeşitler yazlık çeşitlere göre daha yüksek ortalamaya sahip olmuştur. Yine kök uzunluğu dışında diğer tüm kriterlerde çeşitler arasındaki farklılıklar önemli olmuştur. Karakterler arası ilişkilerden kök uzunluğu ile kuru kök/kuru fide oranı; fide uzunluğu ile kuru kök/kuru fide oranı ve kuru fide ağırlığı ile kuru kök/kuru fide oranı dışındaki tüm ilişkiler önemli bulunmuştur. Bunlarda fide ağırlığı ile kuru kök/kuru fide oranı hariç olumlu ilişki bulunmuştur. Anahtar kelimeler: Ekmeklik buğday, Kök ve toprak üstü aksam, Kuru kök/kuru fide oranı, Kök uzunluğu, Kök hacmi
Some Properties of Root and Shoots of Barley in the First Development Stage
(2005) Uluçam, Mehmet Fatih; Ülker, Mehmet
ÖZETARPADA LK GEL ŞME DÖNEM NDETOPRAK ALTI ve TOPRAK ÜSTÜ ORGANLARININ DURUMUULUÇAM, M. FatihYüksek Lisans Tezi, Tarla Bitkileri Anabilim DalıTez Danışmanı: Doç. Dr. Mehmet ÜLKERŞubat 2006, 23 sayfaBu araştırma, 2005 yılında Van koşullarında 13 arpa çeşidinin ilk gelişmedönemindeki toprak altı ve toprak üstü organlarının durumunu inceleyerek kurağadayanıklı çeşitlerin belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. Çalışma sulu koşullarda;tekrarlanan tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarakyürütülmüştür. Araştırmada 3 farklı söküm zamanı (28 Haziran, 05 Temmuz, 12Temmuz) ve 13 değişik arpa çeşidi kullanılmıştır.Denemede fide boyu, kök boyu, fırın kuru fide ağırlığı, fırın kuru kökağırlığı ve kök/fide oranı gibi özellikler incelenmiştir.Araştırma sonuçlarına göre en yüksek kök/fide oranı 0.32 g ile H-83çeşidinden elde edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Arpa, Kök ve fide gelişimi, Kök/fide oranıi
The Determination of the Yield and Yield Components on Some New Registared Cereals Cultivars in Van Conditions
(2003) Çığ, Fatih; Ülker, Mehmet
ÖZET YENİ TESCİL EDİLEN BAZI TAHIL ÇEŞİTLERİNİN VAN KOŞULLARINDA VERİM VE VERİM ÖĞELERİNİN BELİRLENMESİ ÇIĞ, Fatih Yüksek Lisans Tezi, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dan Tez Danışmam: Doç. Dr. Mehmet ÜLKER Ocak 2003, 33 sayfa Bu çalışmada, yeni tescil edilen bazı tahıl çeşitlerinin Van ekolojik koşullarına adaptasyonunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Deneme, 1999-2000 vejetasyon döneminde Y.Y.Ü. Ziraat Fakültesi deneme alanlarında tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamab olarak yürütülmüştür. Kullanılan 22 ekmeklik buğday, 10 makarnalık buğday, ve 13 arpa çeşidinde metrekarede başak sayısı, bitki boyu, başak boyu, başakta tane sayısı, bin tane ağırlığı, toplam verim ve tane verimi incelenmiştir. Araştırma sonucunda en yüksek tane verimi ekmeklik buğdaylar arasında 212.1 kg/da ile Karacabey-97 çeşidinden, makarnalık buğdaylar arasında 172 kg/da ile Altın çeşidinden ve arpalar arasında ise 263.1 kg/da ile Bülbül çeşidinden elde edilmiştir. Anahtar kelimeler. Buğday, Arpa, Adaptasyon
Tir Buğdayı Populasyonunundan Seçilen Hatlarda Lokasyon Denemeleri
(2000) Sönmez, Fahri; Çiftçi, Vahdettin; Apak, Rüstem; Ülker, Mehmet
Bu araştırma Tir buğdayı populasyonundan seçilen 11 hattın Van Gölü havzasına (Van, Adilcevaz, Erciş ve Özalp) uyum yeteneklerini saptamak amacıyla 1997-98 ve 1998-99 yıllarında yapılmıştır. Hatların stabilitelerinin incelenmesi için Finlay ve Wilkinson (1963), Eberhart ve Russell (1966),Perkins ve Jinks (1968) ile Francis ve Kannenberg (1978) tarafından önerilen stabilite parametreleri kullanılmıştır. Araştırmada genotip x yıl, genotip x çevre ve genotip x yıl x çevre etkileşimleri istatiksel olarak önemli bulunmuştur. Kullanılan 6 stabilite parametresine göre, mutlak stabil hat çıkmamıştır. Fakat Finlay ve Wilkinson (1963) ile Perkins ve Jinks (1968)'in regresyon katsayısı, Eberhart ve Russell (1966)ile Perkins ve Jinks (1968) regresyondan sapma kareler ortalaması ölçütlerine göre 2 nolu hat, Francis ve Kannenberg (1978) tarafından önerilen parametreye göre ise 9 nolu hat stabil hatlar olarak bulunmuştur. Elde edilen bulgulara göre, 2 ve 9 nolu hatlar incelenen yöreye iyi uyum göstermiş olup, bu hatların Van Gölü havzasında tarıma kazandırılması gerekmektedir. Ayrıca 6 ve 7 nolu hatlar yüksek verimli çevrelere uyum gösterebilecek hatlar olduğundan, bu iki hattın da üzerinde durulmasında yarar vardır.
Tir Buğdayında Tane Verimi ile Bazı Verim Öğeleri Arasındaki İlişkiler
(1999) Sönmez, Fahri; Apak, Rüstem; Ege, Hatice; Yılmaz, Nuri; Ülker, Mehmet; Bürün, Betül
Van koşullarında 1994-1995 yıllarında iki yıl süreyle yürütülen bu araştırma, Tir buğdayında tane verimini etkileyen verim öğelerini belirlemek ve bu öğeler ile diğer öğeler arasındaki karşılıklı ilişkileri incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada, Tir buğdayından seçilen 90 hatta başaklanma süresi, metrekarede başak sayısı, tane dolum süresi, başaktaki tane sayısı tane ağırlığı ve tane verimi ölçülmüştür. Verim öğelerinin (metrekarede başak sayısı, başaktaki tane sayısı ve tane ağırlığı) tane verimine yaptıkları doğrudan ve dolaylı etkiler Path katsayısı analizi ile bulunmuştur. Ayrıca bu öğelere etkili olan diğer karakterlerin doğrudan ve dolaylı etkileri de incelenmiştir. Path katsayısı analizinden elde edilen doğrudan etkiler, tane verimine birinci derecede metrekarede başak sayısının, ikinci derecede başaktaki tane sayısının etkili olduğunu göstermiştir. Tane ağırlığının etkisi ise düşük olmuştur. Diğer taraftan, başaklanma süresinin tane dolum süresine olumsuz yönde çok yüksek etkisinin olduğu saptanmıştır. Metrekarede başak sayısının Tir buğdayında seleksiyon kriteri olarak kullanıldığında tane veriminin artırabileceği sonucuna varılmıştır.
Tritikale (X Triticosecale Wittmack) Çeşitlerinde Özellikler Arası İlişkiler ve Path Analizi
(2016) Ülker, Mehmet; Oral, Erol
Bu araştırma bazı tritikale çeşitlerinin tane verimi ile bazı verim özellikleri arasındaki ilişkileri, korelasyon ve path analizi ile tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2009-10 ve 2010-2011 yıllarında Van ekolojik koşullarında tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş denmeme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Materyal olarak 3 çeşit (Karma-2000, Mikham-2002 ve Presto) kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; tane verimi ile biyolojik verim (0.919**), metrekaredeki başak sayısı (0.429**), 1000 tane ağırlığı (0.129**), başak uzunluğu (0.401**) ve bitki boyu (0.614**) arasında olumlu ve önemli, başaklanma gün sayısı (-0.356**) arasında ise olumsuz ve önemli ilişkiler saptanmıştır. Yapılan path analizinde; biyolojik verim (p=0.7493, % 77.46), metrekaredeki başak sayısı (p=0.1901, % 35.79) ve 1000 tane ağırlığının (p=0.0718, % 26.23) tane verimine en yüksek doğrudan ve olumlu etki yaptığı belirlenmiştir
Van İli Ekolojik Koşullarında Farklı Ekim Sıklıkları ve Azot Dozlarının Tritikale (X Triticosecale Wittmack Ex. A. Camus) Çeşitlerinde Verim ve Bazı Verim Öğelerine Etkisi
(2016) Ülker, Mehmet; Oral, Erol
Bu araştırma, Van ili ekolojik koşullarında, 2009-2010 ve 2010-2011 yıllarında, tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırma, 4 gübre dozu (2.7, 5.4, 8.1, 10.8 kg N/da) x 3 çeşit (Presto, Mikham-2002, Karma-2000) x 4 sıklık (350, 450, 550 ve 650 tohum/m²) x 3 tekerrür = 144 parsel olacak şekilde planlanmış ve yürütülmüştür. Yıl ortalamalarına göre, bitki boyu 113.3-106.8 cm; metrekarede başak sayısı 620-572 adet; başakta tane sayısı 46.0-44.2 adet/bitki; bin tane ağırlığı 40.4-38.7 g ve tane verimi 343.7-327.0 kg/da arasında değişmiştir. Artan azot dozu ve ekim sıklığına bağlı olarak denemeye alınan tüm çeşitlerde bitki boyu, metrekarede başak sayısı, başakta tane sayısı ve tane veriminin arttığı saptanmıştır. Bu araştırmada, yıllar ortalamasına göre en yüksek tane veriminin 520.3 kg/da ile Karma-2000 çeşidinin üçüncü sıklık (550 tohum/ m²) ve dördüncü azot dozundan (10.8 kg N/da) elde edilmiştir. İncelenen tarımsal karakterler açısından bitki boyu, metrekarede başak sayısı, başakta tane sayısı ve tane verimi bakımından daha yüksek değerler getirmesinden hareketle, denemeye alınan Karma-2000 çeşidinin Van ili ekolojik koşullarında ve kışlık olarak başarı ile yetiştirilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.