Browsing by Author "Şahin, Üstün"

Now showing 1 - 8 of 8

Ağır Metallerin Toprak, Bitki, Su ve İnsan Sağlığına Etkileri
(2020) Şahin, Üstün; Yerli, Caner; Tüfenkcı, Sefık; Çakmakcı, Talıp
Günümüzde artan sanayileşme ve kentleşme ile beraber çeşitli çevre kirlilikleri artmış ve birçok çevresel problem ortaya çıkmıştır. Bu problemlerin başında gelen ağır metaller, hava, toprak ve su kaynaklarında kirliliklere neden olmaktadırlar. Bitki fizyolojisini olumsuz etkileyerek, bitkisel üretimin azalmasına neden olan ağır metaller, besin zinciri yoluyla canlı sağlığını da tehdit ederler. Ağır metallerin toprağa ve bitkiye etkisi, toprak ve bitki özelliklerine göre değişiklik gösterebilmektedir. Ağır metaller toprak biyolojisinin bozulmasına, bitkide protein sentezi, DNA, RNA, kök-su ilişkisi, çimlenme, gelişme ve fotosentezin olumsuz etkilenmesine, toprak, bitki ve suda kompleks yapılar oluşturarak doku ve organların zarar görmesine neden olabilirler. Bu nedenlerle ağır metallerin toprak, bitki, su ve insan sağlığı üzerindeki etkisi tam olarak anlaşılmalıdır. Bu derlemede; ağır metallerin ortaya çıkışı, toprağa-suya etkisi ve toprak özelliklerinin ağır metallerle olan ilişkisi, ağır metallerin bitki fizyolojisine etkisi ve bitkinin ağır metallere karşı savunma ve tolerans mekanizmaları ile ağır metallerin insan sağlığı üzerindeki etkileri irdelenmeye çalışılmıştır.
Arıtılmış Atık Su Kalitesinin Sulama Suyu Açısından İlgili Mevzuatlar Çerçevesinde Değerlendirilmesi: Van İli Örneği
(2019) Şahin, Üstün; Çakmakcı, Talip
Amaç: Van ili Kentsel Arıtma Tesisi çıkış suyu kalitesininsulamada kullanım için uygun olup olmadığını ilgilimevzuatlar çerçevesinde değerlendirmektir.Yöntemler ve Bulgular: Çalışmada, sulama sezonunutemsil eden Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarındaarıtılmış atık su örnekleri alınarak analiz yapılmıştır.Analizde; pH, EC, katyonlar (Ca, Mg, Na, K), anyonlar(CO3, HC03, S04, Cl), kimyasal ve biyolojik oksijenihtiyaçları, askıda katı maddeler, toplam azot (TN) vetoplam fosfor (TP), fekal koliform, mikro element ve ağırmetal içerikleri (B, Fe, Cu, Mn, Zn, Pb, Cd, Cr, Ni)belirlenmiştir. Ayrıca % Na, sodyum adsorpsiyon oranı(SAR), kalıcı sodyum karbonat (RSC) ve Langeliersaturasyon indeksi (LSI) değerleri hesaplanmıştır.Sonuçların yönetmelikteki sınır değerleri aşmadığı vekısa vadeli sulamalarda güvenle kullanılabileceğibelirlenmiştir.Genel yorum: Çalışma sonunda arıtma tesisi çıkışsuyunun (arıtılmış atık su) ilgili mevzuatta belirtilen sınırdeğerlerini aşmadığı görülmüştür. Arıtılmış atık sularınsulama için kısa vadeli kullanımlarda güvenlekullanılabileceği uzun vadeli kullanımlarda ise sukalitesinin kontrol edilmesi gerektiği kanaatinevarılmıştır.Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Son yıllarda azalmakta olanmevcut temiz su kaynaklarının korunması ve üzerindekibaskının azaltılması için alternatif bir su kaynağı olanarıtılmış atık suların sulamada kullanılması önem arzetmektir. Ayrıca arıtılmış atık sular, içerisinde ihtiva ettiğibesin elementleri sayesinde tarımsal üretimde kimyasalgirdi miktarını da azaltmış olacaktır.
The Effect of Biochar Amendment on Physiological and Biochemical Properties and Nutrient Content of Lettuce in Saline Water Irrigation Conditions
(2022) Çakmakcı, Talıp; Çakmakcı, Özlem; Şahin, Üstün
Salinity often increases osmotic stress, reducing plant water uptake and inhibiting the absorption of nutrients and minerals. This imbalance situation causes physiological, biochemical disorders, and nutrient deficiencies in plants. In this study, the effects of biochar application on the physiological properties, nutrient contents and antioxidant enzyme activities of lettuce were investigated under saline irrigation water conditions. For this purpose, four different biochar doses and different irrigation water salinity levels were applied to the lettuce plant. In the study, biochar application under salt stress conditions decreased the Na, Fe, Zn content and antioxidant enzyme activity of the plant. Leaf relative water content, chlorophyll content (SPAD) and some nutrients (Ca, K, Mg, P, Cu and Mn) also increased. Therefore, biochar applied under salt irrigated water conditions offers good potential to reduce the severity of plant exposure to salinity stress. In addition, the biochar amendment helped the plant uptake of nutrients.
Farklı Organik Gübre Uygulanan Topraklarda Islanma-kuruma Koşullarında Co2 Emisyonu ve Co2 Emisyonunun Nem, Sıcaklık ve H2o Emisyonu ile İlişkileri
(2022) Çakmakcı, Talıp; Şahin, Üstün; Yerli, Caner
Bu çalışmanın amacı, toprağa beş farklı organik madde ilavesinin (fındık kabuğu kompostu ve çiftlik, güvercin, kümes hayvanları ve koyun gübreleri) toprağın ıslanma-kuruma döngüsü sırasında topraktan karbondioksit (CO2) salınımına etkisini ve CO2 salınımının toprak nemi, su buharı (H2O) salınımı ve toprak sıcaklığı ile ilişkilerini incelemektedir. Sonuçlar, en yüksek CO2 salınımının güvercin gübresi uygulamasında (0.805 g m-2 h-1) olduğunu ve bunu sırasıyla fındık kabuğu kompostu (0.658 g m-2 h-1), kümes hayvanları (0.541 g m-2 h-1), çiftlik (0.476 g m-2 h-1) ve koyun gübresi uygulamalarının (0.424 g m-2 h-1) ve akabinden kontrol uygulaması olarak toprağın (0.300 g m-2 h-1) takip ettiğini göstermiştir. Kontrol uygulamasına kıyasla tüm organik madde ilavesi uygulamalarında toprak nemi artmış, H2O salınımı ve toprak sıcaklığı azalmış, böylece CO2 salınımı toprak nemi ile pozitif lineer, H2O salınımı ve toprak sıcaklığı ile negatif lineer ilişkiye sahip olmuştur. Bu nedenle, CO2 salınımını azaltmak için toprak nemini yöneterek hem organik madde hem de azot içeriği düşük organik madde ilavelerinin (sırasıyla koyun, çiftlik ve kanatlı gübreler) toprağa uygulanmasının küresel ısınma riskine karşı daha koruyucu bir görüş olabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Farklı Sulama Suyu Kaynaklarıyla Sulama Koşullarında Ahır Gübresi ve Biyoçarla Organik Madde İçeriği Geliştirilmiş Topraktan Co2 Salınımı
(2023) Şahin, Üstün; Yerli, Caner
Bu çalışmada toprak organik madde içeriğini iyileştirmek için toprağa ahır gübresi ve biyoçar uygulanarak farklı organik madde seviyelerinin [%1,21 (kontrol) %1,5, %2,5, %3,5 ve %4,5] elde edildiği inkübe toprağın temiz su ve arıtılmış atık suyla sulanması koşullarında bir aylık ıslanma- kuruma döngüsünde topraktan CO2 ve H2O salınımı ile toprak nemi ve sıcaklığı değerleri araştırılmıştır. Çalışmanın sonuçları kontrol uygulamasına göre ahır gübresiyle toprağın iyileştirilen organik madde içeriğinde CO2 salınımının %29’dan %146’a kadar arttığını gösterirken biyoçarın %1,5 ve 2,5 organik madde seviyelerinin kontrol uygulamasıyla istatistiksel olarak benzer olduğunu ancak biyoçarla daha fazla artan organik madde katkısının kontrol uygulamasına göre salınımı %28 ve %81 arttırdığını belirlemiştir. Arıtılmış atık suyla sulama temiz suya göre %40 daha fazla CO2 salınımıyla sonuçlanmıştır. Ahır gübresi ve biyoçarla toprağın artan organik madde katkısı topraktan daha az H2O salınımı ve daha fazla toprak nemi sağlamış ve ahır gübresinin aksine biyoçarın H2O salınımını azaltıcı ve toprak nemini koruyucu etkisi belirlenmiştir. Toprak neminin daha fazla olması nemin yüksek bulunduğu uygulamalarda toprak sıcaklığını azaltıcı bir etki ortaya çıkarmıştır. Ayrıca topraktan CO2 salınımı toprak nemi ile önemli pozitif doğrusal ilişki göstermiş ancak toprak sıcaklığıyla olan etkisi önemsiz olmuştur. Toprak organik maddesini iyileştirmek için ahır gübresi yerine biyoçarın topraktan CO2 ve H2O salınımlarını azaltıcı ve toprak nemini koruyucu özelliklerinden yararlanılması önemli bir sonuç olmakla beraber özellikle atık suyla sulama koşullarında biyoçarın çevre dostu bir uygulama olarak kullanımı bu çalışmanın sonucunda önerilebilir olarak bulunmuştur.
Farklı Toprak İşleme Yönetimi Kapsamında Atık Su ile Sulama Yapılarak Toprağın Fiziksel ve Hidrolik Özelliklerinin İyileştirilmesi
(2024) Kızıloğlu, Fatih Mehmet; Yerli, Caner; Şahin, Üstün
Geri dönüştürülmüş atık su ile sulama yapmak, toprağın organik maddesini artırmaktadır. Böylece artan organik maddenin toprağın fiziksel ve hidrolik özelliklerine etkisi farklı sulama suyu miktarları ve farklı toprak işleme uygulamaları ile geliştirilebilir. Bu çalışmada, artan organik maddenin etkisi, doğrudan ekim (DS) ve geleneksel toprak işleme (CT) altında değişen geri dönüştürülmüş atık su (RWW) (RWW ile %100, %67 ve %33 sulama seviyeleri) ve temiz suyla (FW) (FW ile %100 sulama seviyesi) sulama seviyelerinde sulanan bir silajlık mısır tarlasında gerçekleştirilen iki yıllık bir çalışmanın ardından belirlenmiştir. %100 sulama düzeyinde; RWW, FW ile karşılaştırıldığında, hacim ağırlığı %1.5 daha düşük olmuşken, porozite, agregat stabilitesi, tarla kapasitesi, solma noktası ve kullanılabilir su kapasitesi sırasıyla %1.9, %12.0, %2.8, %2.2 ve %3.6 oranında önemli ölçüde artış göstermiştir. Hacim ağırlığı, agregat stabilitesi, tarla kapasitesi, solma noktası ve kullanılabilir su kapasitesi CT'ye göre DS'de sırasıyla %1.5, %4.3, %3.3, %2.2 ve %4.2 seviyesinde anlamlı derecede artış göstermişken, porozite %1.5 daha düşük olmuştur. Bu etkiler, DS'deki organik madde içeriğinin CT'ye göre %1.1 daha yüksek olması nedeniyle DS altında RWW ile sulamaya ilişkin açıklanabilirken, tam sulamalar arasında; RWW, FW'ye göre organik madde içeriğini %17 arttırmıştır. Çalışma sonucunda DS kapsamında RWW kullanılarak %100 sulama seviyelerinin silajlık mısır tarlasının fiziksel ve hidrolik özelliklerini iyileştirmede pratik bir yaklaşım olabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Tarımsal Uygulamaların Co2 Salınımına Etkileri ve Azaltılmasının Yolları
(2019) Tüfenkcı, Sefık; Çakmakcı, Talıp; Yerli, Caner; Şahin, Üstün
Son yıllarda etkisi artarak devam eden küresel ısınma, atmosferde sera gazlarının artan miktarındankaynaklanmaktadır. Sera gazı oluşumunda %25’lik paya sahip olan tarım sektörü küresel ısınmadaönemli bir rol oynamaktadır. Sera gazları arasında %82’lik oranla CO2 en önemli sera gazı olarakgösterilmektedir. Atmosferdeki CO2 miktarının %10’unun topraktan salınım yoluyla ortaya çıktığıtahmin edilmektedir. Toprak verimliliğinin bir göstergesi olan toprak organik karbonu, atmosfereyayıldığında CO2, N ve S bileşimli gazlar ile yeryüzüne dönmekte ve toprakları verimsizleştirmeninyanı sıra küresel ısınmaya neden olmaktadır. Organik karbon, toprağın yanlış yönetildiği durumlardaCO2 salınımı için bir kaynak oluşturmaktadır. Toprakta bulunan organik karbon toprağıngevşetilmesi ile sıcaklık ve O2’ye maruz kaldıktan sonra CO2 formuna dönüşerek atmosferdebirikmeye başlar. Bilinçsiz toprak işleme ve sulamalar toprağın fiziksel ve biyolojik faaliyetiniarttırarak topraktan CO2 salınımına neden olmaktadır. Kuraklığın ana sebebi olan CO2 salınımınındüşük maliyetli, kolay ve pratik uygulamalar ile azaltılması gerekmektedir. Bu uygulamalarınbaşında azaltılmış toprak işleme, kısıntılı sulama, gübre kullanımının azaltılması, tarımsal artıklarıntekrar değerlendirilmesi ve atık suların tarımsal yönetimi sıralanabilir. Bu derlemede; toprak işlemederinliği ve aletlerinin, işlemede kullanılan taşıtların egzoz gazlarının, sulama suyu miktarı vesulama yöntemlerinin, kısıntılı ve atık sular ile sulamanın, yağışların, bitki faktörünün,gübrelemenin, toprak özellikleri ve sıcaklığının CO2 salınımına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.Ayrıca CO2 salınımının azaltılması kapsamında uygulanabilecek yaklaşımlardan bahsedilmiştir.
Van İli Tarım Alanlarında Temiz ve Atık Su Kaynaklarının Yönetimi
(2016) Kuşlu, Yasemin; Okuroğlu, Mustafa; Şahin, Üstün; Çakmakcı, Talıp; Tüfenkçi, Şefik; Kızıloğlu, Fatih Mehmet
Van ili toprakları 19.069 km2 alan ile Türkiye topraklarının % 2.5'ini oluşturmakta ve bu toprakların yaklaşık 374.500 ha alanı tarım arazisi konumunda bulunmaktadır. Tarım arazisinin 260.000 ha'ya yakın alanı sulanabilir nitelikte olmakla beraber bu alanında %50'si sulanabilmektedir. Sulanamayan alanlar için su kalitesinin düşük olması, sulama suyunun yetersiz kalması, suyun tarlaya ulaştırılmasındaki güçlükler ve kapalı taşıma sistemi için yatırım eksikliği sınırlandırıcı faktörler olarak sayılabilir. İl sınırlarında 1'i inşaat halinde toplam 4 baraj gölü, 15'a yakın göl-gölet bulunmaktadır. Atık su potansiyeli olarak, İl genelinde bulunan arıtma tesislerinin 5 tanesi aktif olarak arıtım yapmakta, 2 tanesinin de inşaatı sürmektedir. Van ili kanalizasyon hattı ile yıllık 60 milyon ton atık su Van Gölüne ve akarsulara deşarj edilmektedir. Bu suyun tarımsal amaçlı kullanılmasıyla sulanamayan alanlara bir miktarda olsa sulama suyu sağlanabilecektir. Bu çalışmada Van ilinin mevcut su durumu ile tarımsal alanlarda sulama suyu ve atık suyun kullanım potansiyelinin ortaya konması amaçlanmıştır.