Browsing by Author "Şengül, M. Alper"

Now showing 1 - 2 of 2

25 Ocak 2005 Hakkari-sütlüce Depremi Fay Mekanizması Çözümleri ve Yer-yapı İlişkisi Özellikleri
(2010) Kalafat, Doğan; Tapan, Mucip; Poyraz, Selda Altuncu; Şengül, M. Alper; Özvan, Ali
Hakkari ve civan 25 Ocak 2005 günü saat 16:44 (GMT)'de orta büyüklükte (Mw=5.8) (USGS) bir deprem ile sarsılmış ve Hakkari iline bağlı Sütlüce mezrası ve Kaymaklı köyünde bu deprem sonucunda can ve mal kaybı meydana gelmiştir. Bu deprem kaynağı ve meydana geldiği fay segmenti üzerinde 2005 yılından günümüze kadar birçok çalışma yapılmıştır (Emre vd, 2005; Koçyiğit, 2005; Atalay, 2007). Bu çalışmalar incelendiğinde yayınlanan çalışmalarda ortak bir görüşün sağlanamadığı belirlenmiştir. Bu amaçla, Türkiye'nin güneydoğusunun tektonik ilişkilerine ait önemli bir kaynak verisi sağlayacağı düşünülen bu bölgede depremden hemen sonra saha çalışmaları yapılmıştır. Yapılan saha gözlemlerine ek olarak jeolojik çalışmalar, yapıların yıkılma yönleri ve sismolojik veriler kullanılarak mekanizma çözümleri üzerinden çözümleme yapılmıştır. Mekanizma çözümlerine göre depremin hangi fay segmentinde olduğu konusuna farklı açılardan yaklaşılmış ve Kaymaklı köyü ve Sütlüce mezrasında gerçekleşen hasarın nedenleri tartışılmıştır. Çalışmada sismoloji başlığı altında ise, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) verilerine göre deprem çözümleri yeniden yapılmış, öncü ve artçı depremlerin dağılımlarına bağlı olarak depreme neden olan ana fay düzlemi hakkında yorum yapılmıştır. Sütlüce mezrası ve çevresindeki kaya ve zemin birimlerin özellikleri arazi çalışmalarıyla ortaya konmuş ve sahada gözlenen birimlerin konumlan, küçük ve büyük ölçekli faylar haritaya işlenmiştir. Arazi çalışmaları ve morfolojik veriler ışığında Sütlüce ve Kaymaklı yerleşimlerini içine alan ve asıl yıkıma neden olan heyelan sahalannın sınırlan bu çalışmada aynntılı bir şekilde ilk olarak belirlenmiş ve depremle birlikte heyelan kütlesi içerisinde gerçekleşen yüzey çatlaklannın doğrultulan ölçülmüş, kütle hareket yönlerinin belirlenmesi aşamasında bu veriler kullanılmıştır. Deprem ile birlikte hasara uğramış yapıların yıkılma ve hasar göraıe yönlerine bağlı olarak binalara etki eden deprem yüklerinin yönleri belirlenmiş ve jeolojik ve. sismolojik çalışmalar sonrası elde edilen verilerle karşılaştırılmıştır. Yapılardaki hasar şekillerinin heyelan kütlesi üzerindeki çatlaklann doğrultulanm destekler nitelikte olduğu görülmüştür.
Van Gölü Havzası Neojen Çökellerinin Jeoteknik Özelliklerine Bir Bakış: Erciş Yerleşkesi
(2008) Özvan, Ali; Tapan, Mucip; Şengül, M. Alper
Van Gölü Havzası geçmişten bugüne bir çok yerleşkeye zemin oluşturmaktadır. Havza içerisindeki düz, ovalık, yeraltısuyunun yüzeye yakın ya da yüzeyde olduğu, güncel göl ve akarsu çökellerinin örttüğü alanlar yerleşim açısından en çok tercih edilen yerlerdir. Kuvaterner yaşlı bu birimlerin yeraltısuyuna doygun bölümleri bu yerleşimlerde jeoteknik sorunları da beraberinde getirmektedir. Bölgenin depremselliği, aktif faylara yakınlığı, hızlı gelişen yüksek katlı yapılaşma göz Önünde bulundurulduğunda, olası depremlerde başta sıvılaşma olmak üzere zeminlerde oturmaya bağlı deformasyonlar beklenmelidir. Bu örnek çalışmada Van Gölü havzası güncel çökellerinin tüm temel karakteristik özelliklerini taşıyan Erciş yerleşkesinin üzerinde olduğu birimlerin zemin özellikleri araştırılmıştır. Çalışma kapsamında, yerleşkenin farklı yerlerinde yapılmış 18 adet jeoteknik amaçlı sondajdan elde edilen yerinde deney sonuçları ve 30 ayrı noktadan alınan örneklerin laboratuvar deney sonuçlarına göre bölgenin, özellikle olası bir depremde yaşayacağı, jeoteknik sorunlar tartışılmıştır. Tane boyu dağılımları, ortalama tane çapı değeri ve analitik yöntemle sıvılaşma potansiyeli araştırılmış ve güncel birimlerin yüksek sıvılaşma riskine sahip olduğu belirlenmiştir. Bu durum, Van Gölü Havzasındaki diğer yerleşim alanlarında da benzer sonuçların olabileceğini ve bu yerleşkelerin birimleri için de risk çalışmalarının yapılması gereğini ortaya çıkarmıştır.