Browsing by Author "Ayşit, Neşe"

Now showing 1 - 1 of 1

Investigation of Roles of Transcription Factors Elk-1 and Pea-3 Proteins in Axonal Regeneration Anada Degeneration
(2009) Ayşit, Neşe; Öztürk, Gürkan
Transkripsiyon faktörleri gen aktivitelerini düzenleyerek hücrelerin başkalaşımından olağan ve olağanüstü durumlarda protein sentezlenmesine, bölünmesinden ölümüne kadar pek çok süreci yönlendiren proteinlerdir. ETS ailesi transkripsyon faktörleri bunların arasında önemli bir yer işgal eder. Bu aile üyelerinin sinir hücrelerindeki işlevleri çok sayıda çalışmaya konu olmuş, ancak bunlar tam olarak anlaşılamamakla birlikte birbirine zıt bulgular rapor edilmiştir. Nöron hasarı, yerine yenisi konulamayan bu hücrelerin ölümü ve buna bağlı olarak geri dönüşümsüz sinir fonksiyon kayıplarına neden olmaktadır. Bu tez çalışmasının amacı ETS transkripsiyon faktör aile üyelerinin nörodejeneratif ve nörorejeneratif süreçlerdeki rollerine ışık tutabilmektir.Bunun için fare primer duyu nöron kültürleri model olarak kullanılmış, nöronların kültürde akson uzatmaları nörorejeneratif bir süreç olarak, uzayan aksonların bir laser ışını ile kesilmesi sonucu ya da kendiliğinden gerçekleşen hücre ölümleri ise nörodejeneratif bir süreç olarak esas alınmıştır. Ölen ve hayatta kalan nöronlar özel boyalarla belirlenmiş, bu hücrelerde kendiliğinden ya da akson hasarı sonrası meydana gelen transkripsiyon faktör seviye değişiklikleri immünohistokimya yöntemleriyle analiz edilmiştir.Yapılan deneylerde ETS ailesi üyelerinden Elk-1 ve homoloğu olan SAP-1'in akson hasarı sonrası dakikalar içinde anlamlı derecede arttığı, Elk-1 seviyesinin yirmidört saat sonra hayatta kalan hücrelerde ölenlere göre anlamlı derecede daha yüksek olduğu bulunmuştur. Transkripsyon faktörlerinin aktif hale gelmesinde önemli role sahip olan SRF'nin seviyesi akson kesisi sonrası birkaç dakika içinde anlamlı derecede azalmış, fosforlanmış Elk-1 seviyesi ise otuzuncu dakikada anlamlı bir yükselme göstermiştir. Nöronlar için önemli rolleri gösterilmiş olan Pea-3 transkripsyon faktörünün seviyesinde herhangi bir anlamlı değişiklik belirlenmemiştir. Nöronların akson uzatması ile transkripsyon faktörlerinin seviyeleri arasında herhangi bir ilişki tesbit edilememiştir. Sonuç olarak ETS transkripsyon aile üyelerinden Elk-1'in akson hasarı sonucu seviyesinin arttığı ve aynı zamanda fosforlanmasının da tetiklendiği, bu faktörün hücre içinde artan seviyesinin nöronun hayatta kalması ile ilişkili olduğu ancak ETS transkripsyon faktörlerinin akson rejenerasyonu ile yakın bir ilişkisinin olmadığı gösterilmiştir.