Browsing by Author "Can, Furkan"

Now showing 1 - 4 of 4

12. Özel Eğitim 2. Kademe Türkçe Ders Kitabındaki Resimlerin Metinlerle Uyum Düzeyinin İncelenmesi
(2023) Bozlak, Ümmü Gülsüm; Can, Furkan
Bu araştırmanın amacı, MEB Yayınlarına ait Özel Eğitim 2. Kademe Türkçe Ders Kitabı 2’de yer alan metinler ile resimler arasındaki uyum düzeyini incelemektir. Araştırma nitel araştırma desenlerinden tarama modelindedir. Araştırmanın çalışma materyalini 2022-2023 eğitim-öğretim yılında ortaokullarda okutulan, MEB Yayınlarına ait Özel Eğitim 2. Kademe Türkçe Ders Kitabı-2 oluşturmaktadır. Araştırma verileri, doküman inceleme tekniği ile toplanmıştır. Araştırmacıların resim ve metin uyumunu ortaya koyabilmesi amacıyla İşcan ve Cımbız (2018) tarafından geliştirilen “Resim–Metin İlişkisi Kategori Listesi” kullanılmıştır. Araştırmacılar, Türkçe ders kitabında yer alan resimlerin ait oldukları metne uygunluğunu bu kategori listesine göre incelemiştir. Bu kategori listesiyle toplanan veriler, nitel veri analizi yaklaşımlarından betimsel analiz tekniği kullanılarak analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Elde edilen bulgular; genel bulgular, bilgilendirici metinler, hikâye edici metinler ve şiir olmak üzere dört alt başlıkta verilmiştir. Araştırma sonucunda Özel Eğitim 2. Kademe Türkçe Ders Kitabı 2’deki metinlere yönelik resimlerin, %64,4 (f:58) oranında öğrencilere, ait oldukları metnin içeriğiyle ilgili fikir verdiği belirtilmiştir. Resimlerin, %73,3 (f:66) oranı ile bulundukları metnin başlığıyla uyum gösterdiği; %69,9 (f:63) oranında ise bulundukları metnin içeriğiyle uyum gösterdiği ifade edilmiştir. Araştırmacılar, metinlerde yer alan resimlerin %92,9 (f:83) oranında metnin ana fikrini/ana duygusunu desteklediğini; %96,6 (f:87) oranında öğrencilerin estetik zevk kazanmasına yardımcı olduğunu; %67,7 (f:61) oranında ise resim-metin tasarım düzeninde zemin-fon ilişkisine dikkat edildiğini belirtmişlerdir. Araştırmacılar, metinlerin resimlerinde kullanılan renklerin %75,5 (f:68) oranında canlı, açık ve ilgi çekici olduğu sonucuna ulaşmıştır.
Bilingual Students' Turkish Writing Competencies (achievement, Attitude, Anxiety and Application of Writing Strategies) and an Investigation of These Competencies in Terms of Some Variables
(2024) Can, Furkan; Kardaş, Mehmet Nuri
Bu çalışmanın amacı; iki dilli öğrencilerin Türkçe yazma yeterliklerini (tutum, kaygı, başarı ve yazma stratejilerini uygulama) ve bu yeterliklerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, baba eğitim düzeyi, anne eğitim düzeyi, evde konuşulan dil, evde TV izleme süresi, kitap okuma, günlük tutma durumu, okunan kitap türü değişkenleriyle ilişkisini tespit etmektir. Çalışmada nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışma nicel araştırma modellerinden ilişkisel tarama modeline uygun olarak yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Van ili merkez ilçelerindeki ortaokullarda öğrenim gören 207 iki dilli öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri; 'Üstbilişsel Yazma Stratejileri Ölçeği', 'Yazma Tutumu Ölçeği', 'Kompozisyon Değerlendirme Ölçeği' ve 'Yazma Kaygısı Ölçeği' ile toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS 21 paket programı kullanılarak parametrik ve non-parametrik analiz teknikleri ile analiz edilmiştir. Çalışmanın sonunda iki dilli öğrencilerin Türkçe yazma başarılarının 'yüksek' seviyede olduğu bulgulanmıştır. Bağımlı değişkenin sınıf düzeyi, baba eğitim düzeyi, anne eğitim düzeyi, evde konuşulan dil, evde TV izleme süresi, kitap okuma, günlük tutma durumu, okunan kitap türü değişkenleriyle olumlu-olumsuz bir ilişkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Buna karşılık iki dilli öğrencilerin yazma başarı düzeylerinin kadınlarda daha fazla olduğu belirlenmiştir. Çalışmada iki dilli öğrencilerin Türkçe yazma tutumunun 'yüksek' düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bağımlı değişkenin sınıf düzeyi, baba eğitim düzeyi, anne eğitim düzeyi, evde TV izleme süresi, kitap okuma, okunan kitap türü değişkenleriyle olumlu-olumsuz bir ilişkisinin olmadığı görülmüştür. Buna karşılık kadınların ve günlük tutanların yazma tutumlarının daha yüksek olduğu bulgulanmıştır. Ayrıca sonuçlara göre iki dilli öğrencilerin Türkçe yazma tutumlarında evde daha çok konuşulan dilin etkili olduğu görülmüştür. İki dilli öğrencilerin Türkçe yazma kaygısının 'kısmen yüksek' düzeyde olduğu bulunmuştur. Bağımlı değişkenin sınıf düzeyi, baba eğitim düzeyi, anne eğitim düzeyi, evde TV izleme süresi, kitap okuma, okunan kitap türü değişkenleriyle olumlu-olumsuz bir ilişkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Buna karşılık erkeklerin yazma kaygılarının kadınlara göre daha yüksek olduğu, iki dilli öğrencilerin Türkçe ii yazma kaygılarında evde daha çok konuşulan dilin etkili olduğu, günlük tutmayanların tutanlara oranla daha yüksek kaygı yaşadıkları belirlenmiştir. Çalışmada iki dilli öğrencilerin yazma stratejilerinin 'yüksek' düzeyde olduğu bulgulanmıştır. İlgili bağımlı değişkenin sınıf düzeyi, baba eğitim düzeyi, anne eğitim düzeyi, evde konuşulan dil, evde TV izleme süresi, kitap okuma, okunan kitap türü değişkenleriyle olumlu-olumsuz bir ilişkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Buna karşılık kadınların üstbilişsel yazma strateji düzeylerinin erkeklere göre daha yüksek olduğu, günlük tutan öğrencilerin tutmayan öğrencilere göre daha yüksek üstbilişsel yazma stratejine sahip olduğu tespit edilmiştir. Anahtar sözcükler: iki dilli öğrenciler, Türkçe yazma yeterliği, başarı, kaygı, tutum, strateji, değişkenler
İki Dillilik ve Çok Dillilik Üzerine Yapılan Araştırmalara İlişkin Kaynakça Denemesi
(2022) Palas, Ramazan; Kaya, Mustafa; Can, Furkan
Bu araştırmanın amacı iki dillilik veya çok dillilik üzerine yapılan bilimsel çalışmaları (tez, makale) belirlemek, bu eserlerin tür ve yıllara göre dağılımlarını tespit etmek, alan araştırmacılarına iki dillilik ve çok dillilik kaynakçasını sunmaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanı, dergipark veri tabanı ve diğer indeksler taranarak elde edilen dokümanların analizinde “betimsel analiz” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda iki dillilik üzerine 1923’ten 2022 yılına kadar (2022 yılı dahil değil) 280 adet çalışmanın yapıldığı tespit edilmiştir. Bu çalışmalardan %55’inin makale (f=159), %37’sinin yüksek lisans tezi (f=98) ve %8’inin ise doktora tezi (f=23) olduğu bulgulanmıştır. Çok dillilik üzerine 2022 yılına (2022 yılı dahil değil) kadar 79 adet çalışma yapıldığı görülmektedir. Bu çalışmalardan %54’ünün makale (f=43), %36’sının yüksek lisans tezi (f=28) ve %10’unun da doktora tezi (f=8) olarak yapıldığı tespit edilmiştir. İki dillilikle ve çok dillilikle ilgili yapılan bilimsel çalışmaların yıllara göre dağılımı incelendiğinde iki dillilikle ilgili alan yazında ulaşılan ilk çalışmanın 1988 yılında yapılan bir yüksek lisans tezi olduğu tespit edilmiştir. 1988-2000 yılları arasında iki dillilik ile ilgili alan yazında toplam 11 çalışma (f=11), 2001-2003 yılları arasında toplam 5 çalışma (f=5), 2004-2006 yılları arasında toplam 9 çalışma (f=9) yapıldığı bulgulanmıştır. 2007-2009 yılları arasında toplam 14 çalışma (f=14) yapılırken 2010-2012 yılları arasında ise toplam 23 çalışmanın (f=23) yapıldığı görülmektedir. 2013-2021 yılları arasında iki dillilikle ilgili 218 çalışmanın yapıldığı tespit edilmiştir. Çok dillilik ile ilgili yapılan çalışmalar incelendiğinde bu alandan yapılan ilk çalışmanın 1997 yılında yapılan bir yüksek lisans tezi olduğu tespit edilmiştir. 1997-2000 yılları arasında çok dillilik ile ilgili alan yazında toplam 2 çalışma (f=2), 2001-2003 yılları arasında toplam 4 çalışma (f=4), 2004-2006 yılları arasında toplam 1 çalışma (f=1) yapıldığı tespit edilmiştir. 2007-2009 yılları arasında toplam 4 çalışma (f=4) yapılırken 2010-2012 yılları arasında da toplam 2 çalışma (f=2) yapılmıştır. 2013 yılından itibaren çok dillilik üzerine yapılan akademik çalışmalarda önceki yıllara göre daha fazla artışın olduğunu söylemek mümkündür. 2013-2021 yılları arasında çok dillilik üzerine 66 çalışma yapıldığı tespit edilmiştir.
Türkiye’de İkidillilik Üzerine Yapılmış Akademik Çalışmaların Eğilimleri
(2023) Kardaş, Mehmet Nuri; Can, Furkan
Çalışmanın amacı Türkiye’de iki dillilik üzerine yapılmış akademik çalışmaların (tez ve makale) eğilimlerini belirlemektir. Çalışma nitel araştırma yöntemine uygun olarak hazırlanmıştır. Çalışmanın verilerini incelemek ve araştırmanın problem sorularına yanıt aramak üzere nitel araştırma tekniklerinden doküman taraması/incelemesi yapılmıştır. Çalışmanın verilerinin incelenmesi sürecinde veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen Akademik Eser İnceleme Formu kullanılmıştır. Çalışmanın materyalini Türkiye’de iki dillilik üzerine yayımlanan ve tam metnine ulaşılan lisansüstü tez ve araştırma makaleleri oluşturmuştur. Veri toplama aracı ile toplanan verilerin analizinde nitel analiz tekniklerinden betimsel analiz yapılmıştır. Çalışmanın sonunda 1923-2021’de toplamda 23’ü doktora tezi, 98’i yüksek lisans tezi, 149’u makale olmak üzere 270 adet çalışma yapıldığı; yıllara göre çalışma sayısında düzenli bir artışın olduğu belirlenmiştir. Lisansüstü tezlerin %89’unun Sosyal Bilimler ve Eğitim Bilimleri enstitülerinde yapıldığı, sadece 41 üniversitede ilgili konuda tez yapıldığı, en çok tezin yapıldığı ilk beş üniversitenin sırasıyla Gazi Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Ankara Üniversitesi olduğu tespit edilmiştir. İncelenen çalışmaların %67’sinde nitel, %29’unda nicel, %4’ünde ise karma araştırma yönteminin kullanıldığı belirlenmiştir. Çalışmalarda araştırma konusu edilen dil becerilerinin sırasıyla yazma becerisi %18,1, konuşma becerisi %12,5, okuma becerisi %5,5 ve dinleme becerisi %1,4 oranında çalışıldığı, çalışmaların %60,7’sinde ise karma dil becerileri ve diğer konularda yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan çalışmaların çalışma gruplarını/materyalini sırasıyla öğrenciler %49, dokümanlar %21, yetişkin iki dilliler %15, öğretmenler %9, veliler %4, akademisyenler %2 oluşturduğu belirlenmiştir.