Browsing by Author "Ceylan, Nazlı"

Now showing 1 - 1 of 1

A Discourse About Latest Ottoman Political Instability Dream of the Jon Turks
(2022) Ceylan, Nazlı; Topuz, Ercüment
Bu çalışma, 'rüyanın' Osmanlı Devleti'nin sosyal ve siyasal alandaki karşılığına odaklanmıştır. Bahse konu sürece ilişkin bir değerlendirmeden evvel, rüyanın tarihi gelişimine dair bir çözümleme yapılmış ve Babil Krallığı'ndan itibaren vukuu bulan 'rüya' unsurunun özellikle İslâmiyet ile nasıl bir üslup kazandığı ve İslâmî siyasal örgütlenmelerin inşasında katkılarının ne düzeyde olduğu tartışılmıştır. İslâmî siyasî örgütlenmelerin mütekâmil formlarını teşkil eden Türk-İslâm devletlerinde ise 'rüyanın', kurucu bir mesaj olarak zamanın ve mekânın anlamına uygun olarak değişip değişmediği yorumlanmış ve bu devletlerin dâhili ve haricî dünyalarındaki meşruiyetlerine katkısının ne düzeyde olduğu araştırılmıştır. Osmanlı Devleti'nde ise 'rüya' unsurunun halk ile devlet arasında adeta bir köprü görevi gördüğü belirtilmiştir. Bu unsurun kriz dönemlerinde veya inşa süreçlerinde sosyal ve siyasal bir sermaye olarak yer yer güncellenmesinin tarihî arka planı göz önünde bulundurularak bunun bir gelenek halini almış olduğu dikkatlere sunulmaya çalışılmıştır. Nihayetinde bu çalışmada klasik Osmanlı düzen algısından ve bu algının kaynaklarından bahsedilmiştir. Devletin kuruluş döneminden itibaren düzen kavramını oluşturmaya çalıştığı ve padişahlar döneminde yapılan ıslahatların istikrar, nizam ve adalet çemberinde yapıldığı, ilerleyen zamanlarda bu sistemin nasıl bozulduğu ve düzenin tesisi için neler yapılabileceği anlatılmıştır. Osmanlı Devleti'nde 'Celali İsyanları'nın' etkisiyle sosyal sirkülasyonda yaşanan yatay hareketliliğin siyasal senkronizasyonu alt üst etmesi, kriz yüzyılının kapısını aralamış ve bu kargaşaya şahit olan Veysî'nin 'Hâbnâme' isimli eseri kaleme alarak çözümü uyku hali üzerinden sunmaya çalışması 'rüya' geleneğinin litaretüre dökülmüş bir haline temsil olmuştur. Veysî'nin Hâbnâmesi başta olmak üzere tebliğin referans kaynaklarını dönem müelliflerinin vekayinâmeleri ve konu hakkında yapılan akademik çalışmalar teşkil etmiştir. Bu çalışmaları ise bir takip niteliğinde olan son dönem Osmanlı dünyasına atıfta bulunan Jön Türklerin rüyaları izlemiştir.