Browsing by Author "Derin, Abdulgafur"

Now showing 1 - 1 of 1

Reflections of Legal and Illegal Border Trade on the City: the Case of Van
(2022) Derin, Abdulgafur; Parin, Suvat
Sınırlar, insanların yerleşik yaşama geçmesiyle birlikte ortaya çıkan ve birbirinden farklı işlevleri kendi bünyesinde barındıran sosyal faaliyet alanlarıdır. Tarih sahnesine çıktığı ilk günden beri çatışma, birleşme, ticari, kültürel ve toplumsal etkileşim alanı olarak da görülen bu yerler, ulus devlet sonrası dönemde de uygulanan tüm denetim mekanizmalarına rağmen benzer işlevleri üstlenmiştir. Bu bakımdan sınır olgusunun, günümüzde olduğu gibi tarihsel arka planına bakıldığında önemini sürekli olarak koruduğu görülmektedir. Bununla birlikte özellikle ulus devlet sınırları inşa edildikten sonra mevcut sınırların geçirgenlikleri, ülkeler arasındaki siyasi, sosyal, kültürel, teknik ve ekonomik konjonktürler ile paralel bir değişim göstermektedir. Ülkelerarası politik gelişmelerin ılımlı olduğu dönemlerde sınırların geçirgenliği şeffaflaşırken kriz dönemlerinde sınırlar katı bir hal alarak sertleşmekte ve dolayısıyla sınırların geçirgenliği azalmaktadır. Van'da yürütülen legal ve illegal sınır ticaretlerini (kaçakçılığı) konu alan bu çalışma, her iki ticaret türünün Van kentine yansıma biçimlerini ele almaktadır. Bu doğrultuda öncelikle tarihsel olarak sınır kavramına ve oluşturulma biçimlerine daha sonra ise legal sınır ticareti, illegal sınır ticareti ve ulus devlet formasyonunda sınırlarda meydana gelen değişimlere değinilmiştir. Çalışmanın saha kısmı ise nitel verileri toplamaya yönelik tasarlanmıştır. Veri toplama tekniği olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu düzenlenmiş, düzenlenen görüşme formu aracılığıyla sahaya çıkılmıştır. Bu doğrultuda amaca yönelik örnekleme tekniği ile katılımcıların profilleri belirlenmiş ve kartopu örnekleme modeli kullanılarak ilgili kişilere ulaşılmıştır. Araştırma konusu kapsamında, illegal sınır ticareti yapan 21 kişiyle sınır köylerine gidilerek ve sınır ticareti yapan 5 iş insanıyla da kent merkezinin farklı yerlerinde yüz yüze mülakatlar gerçekleştirilerek görüşmeler tamamlanmıştır. Sınır ticaretinin ve illegal sınır ticaretinin Van kentine yansımalarını konu edinen bu çalışmanın bulguları ise ana hatlarıyla; Van kentinde 1987 yılında başlayan ve herhangi bir kısıtlama uygulanmadan yürütülen sınır ticaretinin, sınır bölgelerinde yürütülen illegal sınır ticaretini azalttığını göstermektedir. Diğer taraftan 1994 yılından sonra sınır ticaretinde uygulamaya konan bürokratik işlemlerin arttırılması ile kota, ürün çeşidi ve zaman gibi kısıtlayıcı düzenlemeler, bireylerin bu ticaret türünden uzaklaşarak tekrardan illegal sınır ticaretine yönelmelerinde önemli etkilerde bulunduğu söylenebilir. Bir diğer çıkarım ise teritoryal sınırlar oluşturulduktan sonra da Van'ın sınır bölgelerinde yaşayan bireylerin sınırın diğer tarafı ile olan sosyal, kültürel ve etnik bağlarının sınıra rağmen devam etmesidir. Sınırın her iki yakasında bulunan benzer etnik ve sosyo-kültürel bağların, sınırı düzleştiren veya silikleştiren bir boyutunun olduğu gözlemlenmiştir. Dolayısıyla bu bağların, sınır ötesi evliliklerde, taziye/hasta ziyaretlerinde ve illegal sınır ticaretinin yapılmasında önemli işlevlerinin olduğunu söylemek mümkündür.