Browsing by Author "Erol, Emin Emrullah"

Now showing 1 - 2 of 2

Rasim Özdenören’in Gül Yetiştiren Adam’ında Kültürel Yabancılaşmaya Karşı Geleneksel Tepki
(2017) Erol, Emin Emrullah; Erol, Kemal
Rasim Özdenören (d. 1940), gençlik yıllarından itibaren yazmaya başladığı hikâyelerinin pek çoğuna Anadolu'nun köy ve kasabaları ile buralardaki toplumsal yaşayışı konu edinir. Uzun bir hikâyeden oluşan Gül Yetiştiren Adam'a hâkim temalar, geleneğin temsilcisi olan kişi (Gül Yetiştiren Adam) ile modern bireyi temsil rolünde gerçek kimliğinden uzaklaşmış birinin (Sitare) hayatları etrafında sunulur. Eserde öne çıkan yabancılaşma teması, gençlerin toplumsal değerleri umursamazlıkları ve giderek ait oldukları millî kültürden kopmaları çerçevesinde ele alınır. Yazar, taşrada yaptığı gözlem ve edindiği izlenimlerden yararlanarak kaleme aldığı bu eserinde insanın sosyal ve kültürel aidiyetleri yanı sıra evrensel yanlarını öne çıkarmaktadır. Gül Yetiştiren Adam'ın iç hesaplaşması da bu çerçevede yaşanır. Anlatıda modernleşme ile başlayan yozlaşmanın toplumdaki yansımalarına, değişen insan ilişkilerindeki izlerine, metropollerde giderek artan ahlakî çöküntüye, toplumsal dayanışmadaki yüzeysel ve samimiyetsiz münasebetlere dikkat çekilir. Eserde sözü edilen \"gül\", bir metafordur; dirilişi, kurtuluşu, öze dönüşü, huzur ve mutluluğu ifade eder. Yerli olmayan sistemlerin yok etmeye çalıştığı fikirler, millî inanç ve idealler, \"gül\" metaforuyla yeniden canlandırılmaya çalışılır. Eski-yeni, yerli-yabancı değerler çatışması bağlamında toplumsal kültürün dünden bugüne değişen yüzüne ışık tutan eser, bireyin zorla modernleştirilmeye çalışıldığı sosyal hayatta bozulmadan, çürümeden kendi gibi ayakta kalma mücadelesinin hikâyesidir. Bu çalışmada Türk kültürünün en önemli yanlarını oluşturan anadil bilinci, isim verme, dinî inançlar, evlilik ve aile kurumu gibi değerlerin modernleşme ile birlikte nasıl kaybolmaya başladığı; söz konusu değerler yitimine karşı verilen mücadelede aydın bakış açısı ile muhafazakâr tepkinin arka plânı tespit edilmeye çalışılacaktır
Tarik Buğra's Stories From the Perspective of Values Education Study
(2014) Erol, Emin Emrullah; Aslan, Celal
Tarık Buğra (1918-1994), edebiyat tarihimizde çok yönlü bir yazar olarak tanınır. Roman, hikâye, tiyatro, fıkra ve deneme yazarlığı ile gazete spor muhabirliği ve eleştirmenliği gibi pek çok alanda uğraşı veren bir sanatkârdır. Tarık Buğra'nın romanları kadar hikâyeleri de Türk toplumunun ve özellikle yakın dönem Türk tarihinin önemli problemlerine dair yorumlar, çözümlemeler, teklifler ve fikir açılımlarıdır. Zira o, sahip olduğu dünya görüşü itibariyle de millî meselelere karşı duyarlı; törelere, ahlaki değerlere bağlı bir sanatkârdır. Tarık Buğra'nın asıl çabası insanı karartmak, bedbinleştirmek ve ümitsizliğe düşürmek değil; tam aksine aidiyetlerine ve temel değerlerine bağlı, her bakımdan duyarlı ve bilinçli bireylerin yetişmesini sağlamaktır. Başta hikâyeleri olmak üzere eserlerinin hizmet ettiği temel anlayış budur. Tarık Buğra, klasik vaka tarzı hikâyelerden farklı olarak günlük hayattan bir kesit sunma yoluyla bir insanlık durumunu anlatan durum (kesit) hikâyelerinin bizdeki en güçlü temsilcilerindendir. Yazar, bu tarz hikâyelerinin merkezine insanı yerleştirirken, metni bir ânın atmosferine, bir olay veya olguya ait fotoğrafın etkisine sokar. Hikâye metinlerinin dokusuna, okuyucuyu bilinçlendirmeyi amaçlayan millî, manevi, insani ve ahlaki değerler nüfuz eder. Edebiyat tarihimizde milliyetçi-muhafazakâr paradigma içinde değerlendirebileceğimiz Tarık Buğra, hikâye ve romanlarında değerler eğitimine konu olabilecek kültürel mahiyette pek çok unsura yer vermektedir. Tarih bilinci, din sevgisi, insan sevgisi, adalet anlayışı; vatan ve millet kavramları bu değerlerin başında gelir. Hikâyelerde söz konusu değerden yoksun olmanın, başın gövdeden kopmuş olmak anlamına geldiği vurgulanır. Anahtar Sözcükler: Tarık Buğra, hikâye, değer, değer eğitimi