Browsing by Author "Gür, Aycan"

Now showing 1 - 9 of 9

Dissolution Kineticks of Colemanite in HClO4 Solutions
(2007) Alkan, Muhammet Emin; Gür, Aycan
Türkiye dünyanın en büyük bor rezervlerine sahiptir. Kolemanit bor minerallerinin en yaygın olarak bulunanları arasındadır ve 2CaO.3B2O3.5H2O. kimyasal formülüne sahiptir.Bu çalışmada parameter olarak; tanecik büyüklüğü, reaksiyon sıcaklığı, çözelti konsantrasyonu, katı/sıvı oranı ve karıştırma hızı seçildi. Kolemanit mineralinin çözünme hızı tanecik boyutunun, katı/sıvı oranını azalmasıyla ve reaksiyonsıcaklığının artması, asit konsantrasyonunun armasıyla artarken; karıştıma hızından etkilenmediği görüldü.Yürütülen proses için bir model geliştirildi.Grafiksel ve istatiksel metodların uygulanmasıyla çözünme hızının homojen reaksiyon modeline uyduğu ve deneysel veriler ışığında matematiksel model yardımıyle çözünme hızının kimyasal reaksiyon kontrollü olduğu bulunmuştur.Anahtar kelimeler : Borik asit, Bor Mineralleri, Çözelti, Kolemanit
Dissolution Kinetics and Mechanism of Pandermite Mineral in Acetic Acid Solutions
(2009) Çağlayan, Fırat; Gür, Aycan
Bu çalışmada, önemli bor minerallerden biri olan pandermitin asetik asit çözeltilerindeki çözünme kinetiği ve mekanizması incelendi.Çözünme kinetiği için, tane boyutu, asit konsantrasyonu, katı/sıvı oranı, reaksiyon sıcaklığı parametre olarak seçildi. Deneysel veriler ışığında pandermitin asetik asit çözeltilerindeki çözünme hızının, azalan tanecik boyutu, azalan katı/sıvı oranı, artan reaksiyon sıcaklığı ile arttığı ve artan asit konsantrasyonu ile 3 M' lık derişime kadar arttığı daha sonraki derişimlerde ise dönüşüm hızının artamasında azalma oduğu tespit edildi..Pandermit mineralinin asetik asit çözeltilerinde çözünme mekanizması incelendiğinde çözünme hızının artan asit konsantrasyonu ile sınırlandığı ve bununda mineralin yüzeyinde çözünen borik asitin belli bir doygunluğa ulaştıktan sonra çökmesi ve katı yüzeyine asit difüzlenmesini zorlaştırmasına bağlandı.Asetik asit çözeltilerinde pandermit mineralinin çözünme hızı homojen ve heterojen kimyasal reaksiyon modellerine göre incelendi. Grafiksel ve istatiksel veriler kullanarak reaksiyon kinetiğinin [-ln(1-X)] = kt şeklinde birinci dereceden yalancı homojen reaksiyon modeline uyduğu belirlendi. Çözünme prosesi için aktivasyon enerjisi 28.496 kj/mol olarak bulundu ve çözünme prosesini en iyi ifade eden model;[-ln(1-X)] = [6.68x103(Rp)-0,2933(CA)o0.3899(K/S)-0.2878 e3427.47/T.t] olarak belirlendi.Anahtar kelimeler: Asetik asit, Çözünme, Kinetik, Mekanizma, Pandermit.
Dissolution Kinetics of Natural and Calcined Powdered Ulexite Mineral in Sulphuric Acid Solutions
(2014) Tıraş, Gülsüm; Gür, Aycan
Bu çalışmada toz hale getirilmiş doğal ve kalsine uleksit mineralinin sülfürik asit çözeltilerindeki çözünürleştirme kinetiği bir dizi reaktör kullanılarak incelendi. Çözünürleştirme kinetiği prosesinde, toz hale getirilmiş doğal uleksit minerali için; sülfürik asit çözelti konsantrasyonu, katı/sıvı oranı, karıştırma hızı, reaksiyon sıcaklığı ve toz hale getirilmiş kalsine uleksit minerali için ise; sülfürik asit çözelti konsantrasyonu, katı/sıvı oranı, karıştırma hızı, kalsinasyon sıcaklığı parametre olarak seçildi. Toz hale getirilmiş doğal uleksit minerali için; çözünme hızının, artan reaksiyon sıcaklığı, çözelti konsantrasyonu, karıştırma hızı, azalan katı/sıvı ile attığı ve toz hale getirilmiş kalsine uleksit minerali için ise; çözünme hızının, artan kalsinasyon sıcaklığı, çözelti konsantrasyonu, karıştırma hızı, azalan katı/sıvı oranı ile arttığı tespit edildi. Ayrıca aynı şartlar göz önüne alındığında; kalsine numunelerin kalsinasyon sıcaklından kaynaklanan gözenek büyüklüğü, dehidrasyon ve bunun sonucu olarak sülfürik asitten gelen hidrojen iyonlarıyla daha kolay ve daha hızlı etkileşebildiğinden dolayı, doğal numunelere göre birim zamanda daha fazla çözündüğü tespit edildi. Toz hale getirilmiş doğal ve kalsine uleksit numunelerinin sülfürik asit çözeltilerinde çözünme reaksiyonları aşağıdaki gibi gösterilebilir: Na2O. 2CaO.5B2O3.16H2O + 6H3O+ → 2Na(aq) + + 2Ca+2 + 10H3BO3(aq) + 10H2O(s) Na2O. 2CaO.5B2O3.XH2O + 6H3O+ → 2Na(aq) + + 2Ca+2 + 10H3BO3(aq) + XH2O(s) Bunlara ilaveten toz hale getirilmiş doğal uleksit minerali için çözünme hızı homojen ve heterojen reaksiyon modellerine göre incelendi, kinetik değerlendirmeler yapıldı ve çözünürleştirme olayının kimyasal reaksiyon modeline uyduğu ve aşağıdaki matematiksel modelle gösterilebileceği ortaya konmuştur. [1-(1-X)1/3] = [5.36.102 (CA)o0.8550. (K/S)-0.9576 (KH) 0.4453 e-3564/T.t] Anahtar Kelimeler: Toz haldeki uleksit, sülfürik asit, borik asit, kalsine uleksit, kinetik.
Dissolution Kinetics of Tincal Mineral in Ammonium Sulphate Solution
(2013) Kandilcik, Meltem; Kubilay, Şenol; Gür, Aycan
Bu çalışmada önemli bor minerallerinden olan Tinkal mineralinin Amonyum Sülfat çözeltilerinde çözünme kinetiği bir dizi reaktör kullanılarak incelendi. Çözünürleştirme kinetiği için, tanecik büyüklüğü, çözelti konsantrasyonu, katı/sıvı oranı, karıştırma hızı ve reaksiyon sıcaklığının etkileri parametre olarak seçildi.Çözünme hızının, azalan tanecik boyutu, azalan katı/sıvı oranı, artan reaksiyon sıcaklığı ve artan çözelti konsantrasyonu ile arttığı ve karıştırma hızından etkilenmediği bulundu.Bunlara ilaveten çözünme hızı homojen ve heterojen reaksiyon modellerine göre incelendi ve kinetik değerlendirmeler yapıldı. Çözünürleştirme olayının kimyasal reaksiyon modeline uyduğu ve1-(1-X)1/3=608.89(Rp)-0.36728(CA)0.13266(K/S)-0.38341e-3.77033.tmatematiksel modelle gösterilebileceği bulundu.Anahtar Kelimeler: Tinkal, bor, amonyum sülfat, borik asit, kinetik.
Investigation of Gama Radiation Attenuation and Neutron Capture Capacity of Concrete Samples Including Barite, Magnetite, Some Boron Minerals and Wastes
(2012) Oto, Berna; Gür, Aycan
Hızla gelişen teknolojiye paralel olarak canlıların radyasyona maruz kalma miktarlarıda giderek artmaktadır. Radyasyon tehdidi altında bulunan tüm yapılarda bu tehlikenin miktarını azaltacak korunma yöntemleri mutlaka belirlenmelidir. Radyasyonun zararlı etkilerini azaltmada kullanılacak yöntemlerden biride zırhlamadır. Bu çalışmanın amacı inşaat malzemesi olarak kullanılan betonun radyasyon zırhlama özelliklerini belirlemektir.Bu amaçla; barit, manyetit, kolemanit, tinkal, uleksit, tinkal konsantratör atığı ve uleksit konsanratör atığının farklı oranlarda beton numunelerine katılması ile 36 adet 15×15×4 cm boyutlarında beton numunesi elde edildi. Bu beton numunelerinin deneysel gama radyasyon soğurganlıkları 59.54 keV (241Am) ve 80.99 keV (133Ba) enerjili fotonlar için NaI(Tl) sintilasyon dedektörü kullanılmasıyla, teorik gama radyasyon soğurganlıkları ise WinXCom ve Penelope bilgisayar programlarını çalıştırılmasıyla belirlendi. Aynı beton numunelerinin nötron soğurganlıkları, hızlı nötronlar için makroskobik etkin tesir kesidi yöntemiyle teorik olarak belirlendi. Aynı zamanda 36 adet 15×15×15 cm boyutlarında kübik beton numuneleri üretilerek bu beton numunelerinin basınç dayanımları belirlendi.Beton numunelerinin radyasyon soğurganlıklarının beton türünün yoğunluğuna, elementel bileşimine ve radyasyonun enerjisine bağlı olarak değiştiği belirlendi.
Observing the Adsorption Kinetic and Leaving the Heavy Metal From Liquid Solution by Using the Bardakçi Clay
(2008) Alkan, Erkan; Yıldız, Adnan; Gür, Aycan
Bu çalışmanın amacı endüstriyel gelişmeye bağlı olarak her geçen gün büyük bir tehlike haline gelmeye başlayan ağır metal tehlikesinin farkına varabilmek, özellikle etki alanının çok fazla olduğu sulu ortamdan bu ağır metalleri uzaklaştırma yöntemlerini araştırmaktır. Bunun içinde ucuz bir yöntem olan doğal killerin; çinko, bakır gibi ağır metalleri adsorplayabilme özelliğinden faydalanıldı.Çalışmada Bardakçı'dan alınan kil örneklerinin özelikleri incelendi, ağır metallerin killer tarafından adsorpsiyonu ve adsorpsiyon kinetikleri araştırıldı. Ağır metal olarak çinko ve bakır kullanıldı. Ağır metallerin kil örnekleri tarafından adsorbe edilmelerinde sıcaklık, pH ve derişim gibi üç farklı parametre kullanıldı. Sıcaklığın, konsantrasyonun ve pH ın adsorpsiyona etkileri gözlemlenerek deney sonuçları grafiklerle düzenlendi. Elde edilen verilerin Freundlich adsopsiyon izotermlerine uygun olduğu belirlendi.
Range of 60co Photon Rays and Electrons in Various Liquids, Determination of Absorbed Dose and Radiothreapy Application of Absorbed Dose Parameters
(2012) Çakır, Tahir; Gür, Aycan
Radyoterapide dozimetrik ölçümler, su doku eşdeğeri kabul edilerek, radyasyonun su ortamındaki absorbsiyon karakteristikleri baz alınarak yapılmaktadır. Ancak vücut sadece sudan oluşmamaktadır. Vücut dokuları, su (%60), mineraller, collajenler, ligamentler, kan elemanları ve serebrospinal sıvı gibi birçok bileşenden meydana gelmektedir. Ayrıca bu dokuların kimyasal bileşimlerinde farklı atom numaralı elementler mevcuttur. Bu nedenle suyun doz absorbsiyonu açısından tam olarak doku eşdeğeri olarak kabul edilebilmesi için su ve vücut doku sıvısı ortamlarında radyasyonun tüm fiziksel karakteristikleri aynı davranışı göstermelidir. Fotonun ortama enerji transfer edebilme kabiliyeti ortamın soğurma katsayısı, ortamı oluşturan atomik bileşenlerinin atom sayısı, ortamın fiziksel yoğunluğu ve molekülün gram başına düşen elektron sayısına bağlı olarak değişir.Bu çalışmada su ve yapay beden sıvısı için yüzde derin doz (%DD), doz profilleri, doz kalite parametreleri Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA)'nın TRS?398 nolu protokolüne göre, mephysto mc2 doz analiz programıyla ölçüldü. Ölçüm sonuçları British Journal of Radiology supplement 25 referans sonuçlarıyla karşılaştırılarak, su ve yapay beden sıvısı (YBS) arasındaki doz absorbsiyon farklılıkları tespit edilmiştir. Bu çalışmada ayrıca deneysel sonuçların teorik hesaplamalarla karşılaştırılması amacıyla Monte Carlo metoduyla hesaplama yapan Penelope V.06 kod programıyla simülasyon yapılarak; su, YBS, yumuşak doku, hava, akciğer ve kemik materyallerinin 1.25 MeV enerjili foton ve elektron demetleri ile etkileşimleri, materyallerin doz absorbsiyon miktarları hesaplanarak aralarındaki ilişki araştırıldı. Su ve YBS arasında doz absorbsiyon farklılıklarının gözlemlenmesi, suyun dozimetrik açıdan tam doku eşdeğeri olmadığı görülmüştür. Bu nedenle radyoterapide hastaya dozun doğru bir şekilde verilebilmesi için gerekli olan dozimetrik ölçümlerin su yerine YBS ortamında yapılması daha uygun olacağı kanısındayız.Anahtar Kelimeler: Yapay Beden Sıvısı, Absorbe Doz, Penelope 2006, Kobalt
Some Inorganic Ions and the Investigation of the Cholesterol Tutmaç the Clay of Adsorption Review
(2013) Alper, Şerafettin; Yıldız, Adnan; Gür, Aycan
Bu çalışmada; bazı inorganik iyonların ve kolesterolün Tutmaç Kili üzerindeki adsorpsiyonları incelendi. Van İli Gürpınar İlçesi Güzelsu Beldesi?ne bağlı Tutmaç Köyü?nden getirilen analizi yapılmış kil kullanılmıştır. Tutmaç Kili?nin adsorpsiyon deneylerinde Na+, K+, Mg+2 , Ca+2 inorganik iyonlar ve organik madde olarak kolesterol kullanılmıştır. Yaptığımız deneyler sonucunda kilin çözelti ortamından Na+, K+, Mg+2 , Ca+2 inorganik iyonları ve kolesterol gibi organik maddeleri adsorbe ettiği tespit edilmiştir. Bu deneylerde Tutmaç Kili adsorban, Na+, K+, Mg+2 , Ca+2 inorganik iyonları ve kolesterol ise adsorbat olarak kullanılmıştır. Bu çalışmada Tutmaç Kili mineralinin aktif yüzeylerinden yararlanılarak, çözelti ortamından Na+, K+, Mg+2 , Ca+2 inorganik iyonları ve kolesterol gibi organik maddelerin adsorplanma yöntemi ile uzaklaştırılması amaçlanmıştır. Spektroskopik yöntemler kullanılarak kil yüzeyine adsorplanmış maddelerin miktarları AAS ve UV cihazları kullanılarak analiz edildi.
Yüksek Katı Sıvı Oranlarındaki Tinkalin Amonyum Asetat Çözeltilerinde Çözünme Kinetiği
(2010) Nas, Mehmet Salih; Yıldız, Adnan; Gür, Aycan
Tinkal,sodyum tetra borat, Na2O-2B2O3-.10H2O formülüne sahip ve Eskişehir-Türkiye'de çokça bulunan bir cevherdir.Bu çalışmada tinkalin amonyum asetat çözeltilerindeki çözünme kinetiği bir dizi reaktör kullanılarak incelendi.Çözünme kinetiği için,tanecik büyüklüğü,çözelti konsantrasyonu,katı/sıvı oranı,karıştırma hızı ve reaksiyon sıcaklığının etkileri araştırıldı. çözünme hızının,azalan tanecik boyutu, azalan katı/sıvı oranı, artan reaksiyon sıcaklığı ve artan asit konsantrasyonu ile arttığı ve karıştırma hızından etkilenmediği bulundu Ayrıca kinetik çalışmalarında çözünme hızı homojen ve heterojen reaksiyon modellerine göre incelendi ve reaksiyon kinetiğinin kimyasal reaksiyon kontrollü modele uyduğu ve reaksiyon hızının aşağıdaki gibi gösterilebileceği tespit edildi. 1-(1-x)1/3 = kt Burada t:reaksiyon süresi,k:hız sabiti ve x dönüşüm kesrini göstermektedir. Anahtar kelimeler: Bor minareleri,Tinkal,Amonyum Asetat,Çözünme,Borik Asit