Browsing by Author "Genel, Yaşar"

Now showing 1 - 12 of 12

Activated Carbon Production and Dyestuff Adsorption From Elaeagnus Seed
(2019) Korkut, İsmail; Genel, Yaşar
Bu çalışmanın amacı, bir tür meyve olan iğde(Elaeagnus) türü, sultan iğdesi çekirdeğinden kimyasal aktivasyon yöntemi ile aktif karbon elde ederek, boyar madde adsorpsiyonugerçekleştirmektir. Aktif karbon Mikrogözenekli bir adsorbandır. Bu adsorban kömür, lignin, şeker ve Hindistan cevizi kabuğu, kayısı çekirdeği, zeytin çekirdeği dâhil çok çeşitli karbonlu materyallerden üretilir. Aktif karbonun adsorpsiyon özelliğini etkileyen bazı faktörler vardır. Bunlar yüksek yüzey alanı, yüksek adsorpsiyon kapasitesi ayrıca mikro gözenek yapısı ve yüzey fonksiyonel gruplarıdır. Aktif karbon elde edilmesinde, Fiziksel ve kimyasal aktivasyon olmak üzere iki farklı süreç kullanılmaktadır. Fiziksel aktivasyon yönteminde ham madde CO2, N2 ya da su buharı atmosferinde aktivasyon işlemi uygulanmaktadır. Kimyasal aktivasyon yönteminde ise hammadde, kimyasal bir madde ile (ZnCl2, KOH, H3BO3K2CO3, H3PO4, H2SO4 gibi) 400-900 °C de karbonize edilmektedir. Bu çalışmada üretilen aktif karbonlar, aşılı olarak tabir edilen iri meyveli bir iğde çeşidi olan sultan iğdesi çekirdeklerinin ZnCl2, KOH, H3BO3 ile impregnasyonu sonucu kimyasal aktivasyon yöntemi ile elde edilmiştir. Elde edilen aktif karbonların yapı ve yüzey özellikleri incelenmiştir. Kimyasal aktivasyon yöntemi kullanılarak üretilen aktif karbonlar ile boyar madde adsorpsiyonu sıcaklık, zaman, pH ve konsantrasyona bağlı olarak incelenmiştir. Adsorpsiyon denge deneysel verilerinden Langmuir ve Freundlich denklemlerine uyumları incelenerek sıcaklık ile değişimleri araştırılmıştır. Boyar madde adsorpsiyonu, hem Langmuir hem de Freundlichizotermine uyum göstermiştir. Aktive edilmemiş maddenin boyar madde adsorpsiyon kapasitesi pH, konsantrasyon, karıştırma süresi ve sıcaklığa bağlı olarak incelenmiştir. Kimyasal aktivasyonun aktif karbonun kapasitesini yükselttiği ölçülmüştür. ZnCl2, KOH, H3BO3 ile aktive edilen aktif karbonların boyar madde adsorpsiyonu çalışmaları sonucunda, kapasite olarak yüksek adsorpsiyon sırasıyla;KOH,ZnCl2,H3BO3 olarak tespit edilmiştir. Adsorpsiyon çalışmalarında sıcaklığa bağlı olarak adsorpsiyon termodinamiği incelenmiştir. Termodinamik veriler bütün adsorpsiyon işlemlerinin kendiliğinden yürüdüğünü göstermektedir.
Development of Green Chemistry Awareness Scale for Physics-Chemistry Teachers
(2022) Topaloğlu, Sema; Genel, Yaşar
Sürdürülebilir bir yaşam için doğal kaynakların korunması, çevreye karşı duyarlı ve bilinçli birey ve toplumların arttırılması, üretimden tüketime kadar tüm aşamaların çevrenin ve gelecek sürdürülebilirliğin göz önüne alınması gerekir. Yeşil kimya insan sağlığına, refah düzeyine önem vermekte ve gelecek için sürdürülebilir bir yaşam oluşturulmasına katkı sağlamaya çalışmaktadır. Bu çalışmanın amacı yeşil kimya farkındalığına yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçeğin geliştirilmesi ve geliştirilen ölçek ile fizik, kimya, biyoloji öğretmenlerinin yeşil kimyaya yönelik farkındalık düzeylerinin belirlenen değişkenler açısından incelenmesidir. Bu araştırma nicel araştırma türündedir. Araştırmada kullanılan ölçme aracı Türkiye'nin Elazığ, Balıkesir, İstanbul, Van illerinde özel kurumlarda ve MEB'e bağlı kamu kurumlarında görev yapmakta olan 382 fizik, kimya, biyoloji öğretmenlerine online olarak uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen 'Yeşil Kimya Farkındalık Ölçeği (YKFÖ)' ve Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Veri analizinde SPSS 25 paket programı aracılığıyla yapılmıştır. Uygulama sonucu elde edilen veriler yapı geçerliliğinin sağlanması amacıyla Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Basit Doğrusal Regresyon analizleri sonucunda üç boyuttan ve 23 maddeden oluşan geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirilmiştir. Araştırma kapsamında fizik, kimya, biyoloji öğretmenlerinin belirlenen değişkenler açısından farkındalık düzeyleri arasındaki ilişki saptanmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda eğitim alanında ilgili çalışmalarda kullanılabilecek Yeşil Kimya Farkındalık Ölçeği'nin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu sonucuna varılmıştır.
Dyestuffs Removal From Aqueous Solutions Using Activated Carbon
(2021) Genel, İlyas; Genel, Yaşar
Bu çalışmada hammadde olarak Van yöresinde yetişebilen 4 farklı ağaç türü olan yabani kuşburnu ağacı, akasya ağacı, dişbudak ağacı ve kavak ağaçlarının talaşları aktif karbon üretiminde kullanılmıştır. Yüzey alanı yüksek, gözenek hacimleri iyi bir aktif karbon üretmek için çinko klorür (ZnCl2), sodyum hidroksit (NaOH), borik asit (H3BO3) ve fosforik asit (H3PO4) ile ham materyaller 1:1 oranında karıştırılarak impregnasyon işlemleri yapılmıştır. İmpregnasyon işleminden sonra 800 ℃ de azot gazı ortamında pirolizleri sonucu aktif karbonlar üretilmiştir. Üretilen Aktif karbonların FTIR, BET, SEM ve elementel analizleri yapılmıştır. Elde edilen aktif karbonlardan çinko klorür ve sodyum hidroksit impregnasyonu ile üretilen aktif karbonların metilen mavisi adsorpsiyonunda, akasya ve yabani kuşburnu ağaçlarının sodyum hidroksit ve çinko klorür ile üretilen aktif karbonları daha geniş yüzey alanlarına sahip olduğundan dolayı kinolin sarısı boyar maddesi ile adsorpsiyonlarıda incelenmiştir. Adsorpsiyon deneylerinin, Langmuir, Freundlich, Temkin ve D-R adsorpsiyon izoterm modellerine göre uyumuna bakılmıştır. Adsorpsiyon denge verilerinin R2 değerlerine göre olayın Langmuir adsorpsiyon izotermiyle uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Kinetik verilerin yalancı birinci mertebe, yalancı ikinci mertebe, Elovich ve İnterpartiküler difüzyon kinetik modelleri ile uyumuna bakılmıştır. Verilerin yalancı ikinci mertebeden kinetik modele uyumlu oldukları bulunmuştur. Metilen mavisi boyar maddesi adsorpsiyonunda pH, sıcaklık, konsantrasyon ölçümleri yapılmıştır. Kinolin sarısının sıcaklık ve konsantrasyon ölçümleri yapılmıştır. Üretilen aktif karbonların boyar madde gideriminde kullanım potansiyelinin yüksek olduğu gözlenmiştir.
The Effect of Virtual Laboratory Applications on the Achievement of Secondary School Students in Teaching the Granular Structure of Matter
(2024) Özeler, Esra; Genel, Yaşar
Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerine maddenin tanecikli yapısı konusunun öğretiminde mevcut öğretim programında yer alan yöntemler ile sanal laboratuvar uygulamaları kullanılarak öğrencilere anlatılması ve sonrasında uygulanacak test sonuçlarının karşılaştırılmasıdır. Örneklem olarak öğrencilerin başarı durumlarını etkileyebilecek faktörler göz önünde bulundurularak iki devlet okulu seçilmiştir. Araştırmanın örneklem iki devlet okulunda öğrenim gören 191 yedinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma, yarı deneysel bir yapıda, deney ve kontrol gruplarını içeren kontrol gruplu ön test-son test desenine göre icra edilmiştir. Araştırmacı veri toplama aracı olarak başarı testi kullanmış olup, test mevcut çalışmada öncelikle 157 sekizinci sınıf öğrencisine uygulanarak geliştirilmiştir. Geliştirilen başarı testinde 24 soru bulunmaktadır. Bu başarı testi seçilen okullardaki deney ve kontrol gruplarına ayrılarak 191 öğrenciye ön test olarak uygulanmıştır. Sonraki süreçte kontrol grubuna maddenin tanecikli yapısı konusu mevcut öğretim programındaki yöntemler ile deney grubuna ise bilgisayar destekli sanal laboratuvar uygulaması kullanılarak farklı öğretmenler tarafından, araştırmacının hazırladığı ders planlarını dikkate alınarak anlatılmıştır. Ders anlatımlarından sonra gruplara son test uygulanmıştır. SPSS veri analiz programında sonuçlar analiz edilmiştir. Deney ve kontrol gruplarından elde edilen sonuçlara bağımsız gruplar t-test analizi uygulanmıştır. Sonuçlar p<0.05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmeye tabi tutularak elde edilen verilerin anlamlı olup olmadığı irdelenmiştir. Yapılan bu veri analizleri sonucunda deney gurubu lehine anlamlı bir fark olduğu, sanal laboratuvar uygulamalarının ortaokul öğrencilerine maddenin tanecikli yapısı konusunun öğretiminde daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Imyasal Kinetik Deneylerinde V-diyagramı Kullanımının İncelenmesi
(2018) Genel, Yaşar; Durak, Halil
Kimya konularının deneysel çalışmalarla desteklenmeden anlatılması ve anlaşılması çokgüçtür. Bu nedenle teorik derslerin laboratuvar uygulamaları ile etkin bir şekilde desteklenmesigerekmektedir.Laboratuvar dersinin etkin bir şekilde öğrenilebilmesi için deney raporlarının V-diyagramı ile hazırlanmasının faydalı olabileceği düşünülmüştür. Bu amaçla fizikokimyalaboratuvar dersinden başarıile geçmiş eğitim fakültesi kimya bolumu 4. sınıf öğrencilerindenoluşan 25 kişilik bir örneklemev-diyagramı çalışması yaptırılmıştır. Bu öğrencilerle mülakatyolu ile görüşmeyapılarak sonuçlar değerlendirilmiş ve klasik laboratuvar raporlarıylakarsılaştırıldığında diyagramınıngerçek bir öğrenme ortamısağlayıp sağlayamadığıincelenmiştir.
Kavak Ağacı Talaşına Borik Asit İmpregnasyon ile Elde Edilmiş Aktif Karbon (Kb-a) ile Sulu Çözeltiden Ağır Metal Giderimi
(2023) Genel, Yaşar
Bu çalışmada, Van yöresinde yetişen kavak ağacı talaşına (K-S) borik asit impregnasyonu ile elde edilmiş aktif karbon (KB-A) ile atık sulardaki Pb(II), Cr(III), Zn(II) ve Co(II) ağır metallerin uzaklaştırılması çalışıldı. Çalışmada adsorpsiyona etki eden parametreler incelendi ve optimum değerler tespit edildi. Bu amaçla çözelti pH’sı, KB-A miktarı, temas süresi ve metal konsantrasyonu gibi farklı parametrelerin ağır metal uzaklaştırma işlemi üzerinde etkileri incelendi. Adsorpsiyon işlemi sonucunda, çalışılan tüm metallerin adsorpsiyonu, sıcaklık artıkça azaldığı görüldü. Adsorpsiyonun Langmuir ve Freundlich modellerine uyduğu görüldü. Maksimum adsorpsiyon kapasitesi değerleri Cr(III) için 30.89 mg g-1, Pb(II) için 30.49 mg g-1, Zn(II) için 30.30 mg g-1 ve Co(II) için 27.70 mg g-1olduğu belirlendi. Termodinamik parametre sonuçlarına göre, adsorpsiyonun kendiliğinden olduğunu, reaksiyon kinetik olarak yalancı ikinci dereceden modele uyduğu görüldü. KB-A adsorpsiyon kabiliyeti büyükten küçüğe Cr(III)˃ Pb(II) ˃Zn(II) ˃ Co(II) şeklinde sıralanan bir eğilim gösterdi.
Kimyasal Denge Konusundaki Kavramların Lise Öğrencilerince Anlaşılma Düzeyleri ve Karşılaşılan Güçlükler
(2018) Genel, Yaşar; Eynullayev, Arif; Özen, Doğan
Bu araştırmanın amacı, kimya öğretiminde temel kavramlardanolan kimyasal denge konusunda lise öğrencilerince anlaşılma düzeylerinibelirleyerek, kavram yanılgılarını tespit etmektir. Bu amaca ulaşmak içinbu konuyla ilgili kavram yanılgıların neler olduğu ve bu yanılgılarıngiderilme yolları araştırılmıştır. Bu araştırmada örnek olay metodolojisikullanılmıştır. Kimyasal denge konusundaki kavramların anlaşılmadüzeyini ve kavram yanılgılarını tespit etmek için bir pilot çalışma ilebirlikte test geliştirilmiştir. Bu test 100 lise 2. sınıf fen şubesi öğrencisiüzerinde uygulanmıştır. Ayrıca ders öğretmenleri ve 10 öğrenci ile de bukonu farklı bir açıdan tartışılmıştır. Test sorularına verilen cevaplar,mülakattan elde edilen sonuçlar ve gözlem sonuçları ışığında öğrencilerinkimyasal denge konusunda kavram yanılgıları içerisinde bulunduklarıtespit edilmiştir. Öğrencilerde; denge kuruluncaya kadar olan değişimler,denge kurulduğunda ileri ve geri reaksiyonların hızları, konsantrasyonunetkisi, sıcaklığın etkisi, basıcın etkisi, denge sabiti, katalizör etkisi,kimyasal dengeye katıların etkisi, reaksiyona soygaz ilavesinin dengeyeetkisi ve kimyasal denge konusunun stokiyometrisi konularında farklıdüzeylerde kavram yanılgılarına sahip oldukları görülmektedir. Programgeliştiriciler programları hazırlarken ve geliştirirken kimyasal dengekonusundaki kavramlarla ilgili yanılgı ve anlaşılma zorluklarını gözönüne almalı ve bu doğrultuda programlarını geliştirmelidirler. Öğretimortamıöğretilenkonununamaçlarına,beklentilerinegöredüzenlenmelidir. Okullarda mevcut laboratuvarların beklentilere cevapverebilecek şekilde donatılması gerekmektedir.
The Investigation and Determination of Optimum Conditions for the Solvation Kinetics of Tincal in Phosphoric Acid Solutions at High Temperatures
(2012) Durak, Halil; Genel, Yaşar
Günümüzde birçok alanda kullanılan bor ürünleri bor cevherlerinin çeşitli işlemlere tabi tutulması sonucu elde edilmektedirler. Önemli kullanım alanına sahip bor ürünlerinden bir tanesi de borik asittir. Borik asit bor cevherlerinin asitler ile çözündürülmesi sonucu elde edilmektedir. Borik asit birçok yöntemle elde edilebilmektedir. Her üretim yönteminin bazı avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Borik asit üretiminde maliyetin düşürülmesi ve çevreye verilen zararın en az düzeye indirilmesi ekonomik açıdan önemlidir.Yapılan bu çalışmada yüksek sıcaklıklarda tinkalin fosforik asit çözeltileri ile etkileşmesi sonucu H3BO3 ve yan ürün olarak da Na2HPO4 elde edilmesi hedeflenmiştir. Yapılan çalışma iki aşamadan oluşmaktadır. Çalışmanın birinci aşamasında sıcaklık, tane boyutu, karıştırma hızı, asit konsantrasyonu, katı/sıvı oranı parametrelerinin tinkalin çözünme hızı üzerine etkileri ve tinkalin fosforik asit çözeltilerindeki çözünme kinetiği incelenmiştir. Tinkalin çözünürlüğünün sıcaklık, karıştırma hızı artışı ile arttığı tane boyutu ve katı/sıvı oranı artışı ile azaldığı tespit edilmiştir. Asit konsantrasyonu artışında ise 2M'lık konsantrasyona kadar artan asit konsantrasyonunun çözünürlüğü arttırdığı 2M'lık konsantrasyondan sonraki artışlarda ise çözünürlüğün artan asit konsantrasyonu ile azaldığı bulunmuştur. Çözünmenin birinci dereceden yalancı homojen modele uyduğu tespit edilmiştir. Aktivasyon enerjisi ise 46.21kj/mol olarak hesaplanmıştır. Yüksek sıcaklıklarda tinkalin fosforik asit çözeltilerinde çözünmesine ait asit konsantrasyonu, sıcaklık, katı/sıvı oranı, karıştırma hızı ve tane boyutu parametrelerine bağlı olarak elde edilen hız ifadesi aşağıdaki şekilde bulunmuştur.-ln(1-X)=(1988)(Rp-0.78)(CA0.22)(K/S-0.39)(KH0.99)(e5558.4/T)(t)Çalışmanın ikinci aşamasında çözünme kinetiğine ait verilerden faydalanılarak uygun parametre değerleri seçilmiş ve 24 faktöriyel tasarım metodu kullanılarak borik asit eldesi için optimizasyon çalışması yapılmıştır. Optimizasyon işleminde etkin parametreler olarak asit konsantrasyonu (X1), sıcaklık (X2), tane boyutu (X3) ve katı/sıvı oranı (X4) belirlenmiştir. Optimizasyon denemelerinde en yüksek çözünme oranı asit konsantrasyonu ve sıcaklık değerleri için üst sınır değeri, tane boyutu ve katı/sıvı oranı için alt sınır değerlerinin seçilmesiyle elde edilmiştir. Optimizasyon sonucu elde edilen komple ve etkin model aşağıda gösterilmiştir.YB2O3(k) : 29.04 + 0.70X1 +2.57X2 ? 1.76X3 ? 1.49X4 ? 1.61X1X2 -2.03X1X3 + 1.65X1X4 + 0.05X2X3 +4.97X2X4 + 4.75X3X4YB2O3(e) = 29.04 + 0.70X1 +2.57X2 ? 1.76X3 ? 1.49X4
The Resolution of Ulexite in Hydrochloric Acid
(2013) İnce, Fahriye; Genel, Yaşar
Türkiye dünya bor rezervlerinin %72 sine sahip bir ülkedir. Kalite itibari ile de ülkemiz önemli bir konumdadır. Uleksit ülkemizin önemli yer altı kaynaklarından biridir. Uleksit Na2O.2CaO.5B2O3. 16H2O formülüne sahiptir. Uleksit Türkiye?de Kütahya ?Emet ve Balıkesir-Bigadiç, yöresinden çıkarılmaktadır. Bu çalışmada uleksitin hidroklorik asit içerisindeki çözünürlüğü incelendi. Tane boyutu, katı/sıvı oranının küçülmesi ve reaksiyon sıcaklığının artmasıyla çözünme hızı arttı. Artan asit konsantrasyonlarında ise yine çözünme hızının arttığı bulundu. Karıştırma hızının ise çözünme hızı üzerine çok fazla etkili olmadığı belirlendi. Uleksit, hidroklorik asit çözeltisinde çözündüğü zaman, meydana gelen reaksiyon aşağıdaki gibidir. Anahtar Kelimeler: Bor, çözünürlüğü, hidroklorik asit, uleksit
To Determine the Understanding Level of Gas Subject Among the Students in Tenth Class in Van Central High Schools
(2008) Çermik, Yusuf; Genel, Yaşar
Bu çalışmanın amacı, kimyanın önemli ve temel konularından gazlar konusunun, Van merkezde bulunan lise 10.sınıf sayısal öğrencilerinin anlama düzeyini tespit ederek, bu düzeyin artırılması için yapılması gerekenlere katkıda bulunmaktır. Bu gaye ile Van merkezde bulunan dört farklı okul türünden toplam 186(merkezdeki 10.sınıf sayısal öğrencilerin % 14 üne tekabül etmektedir) öğrenci üzerinde 11 ana başlık altında 40 soruluk bir test çalışması yapıldı.Genel olarak öğrencilerin %53.5 oranında başarı gösterdiği çalışmada, okul türleri bazında; tercihli lise öğrencilerinin %64.8, genel lise öğrencilerinin ise %18.4 oranında başarılı olduğu görülmüştür.Sonuç itibariyle, gazlar konusunun yeterince anlaşılmadığı. Başarıyı artırmak için, kavrama düzeyi düşük konuların özelliğine göre; Günlük hayatla ilişkilendirmek suretiyle güncelleştirilmesi, bol doküman ile soru çözülmesi, konuların deneylerle desteklenmesi ve öğrencilerin işlem kapasitelerinin artırılması adına matematik zümre öğretmenleriyle işbirliği yapılması gerektiği tespit edilmiştir.Anahtar kelimeler: Kavram, Gaz, Difüzyon, Yoğunluk, Manometre, Kinetik, Genel gaz denklemi, Sıvı-buhar basıncı, Anlaşılma düzeyleri.
Yabani Kuşburnu Ağacı Talaşının Sodyum Hidroksit İmpregnasyonuyla Elde Edilen Aktif Karbon Kullanılarak Kinolin Sarısı Boyar Maddesinin Sulu Çözeltilerden Giderimi
(2022) Genel, Yaşar; Genel, İlyas
Bu çalışmada Van ili ve çevrelerinde yetişen yabani kuşburnu ağacından elde edilen talaşlar aktif karbon üretiminde kullanılmıştır. Aktif karbon üretiminde yabani kuşburnu ağaç talaşına (hammadde) NaOH (sodyum hidroksit) ile 1:1 oranında impregnasyon işlemi uygulanmış ve de azot gazı ortamında 800 °C piroliz edilmiştir. Üretilen aktif karbonun Langmuir yüzey alanı 1564.3621 m2/g olarak bulunmuştur. Elde edilen bu aktif karbonun gıda üretimde de kullanımı olan ve katyonik bir boyarmadde olan kinolin sarısının sıcaklık, konsantrasyon ve doğal pH’sında (pH:6.02) adsorpsiyonu incelenmiştir. Üretilen aktif karbon tarafından maksimum kinolin sarısı adsorpsiyonu belirlenerek, Langmuir, Freundlich, temkin ve D-R adsorpsiyon izoterm modellerine göre uyumu gözlenmiştir. R2=0.996 değerine sahip Langmuir adsorpsiyon izotermiyle uyumlu olduğu görülmüştür. Kinetik model olarak; yalancı birinci derece kinetik modeli, yalancı ikini derece kinetik modeli, elovich ve interpartiküler kinetik modellerinin uyumluluğuna bakılmış ve adsorpsiyonun yalancı ikinci dereceden kinetik modeline uyumlu olduğu belirlenmiştir. Çalışmada konsantrasyon ölçümleri UV spektrofotometre ile yapılmıştır. Adsorpsiyon denge verilerinde adsorplanan en yüksek değer 245.6885 mg/g bulunmuştur. Üretilen aktif karbonun sulu çözeltilerden kinolin boyarmaddesinde gideriminde kullanılabilir niteliktedir.
Yeşil Kimya Farkındalık Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
(2023) Topaloğlu, Sema; Genel, Yaşar; Bakırcı, Hasan
Bu araştırmanın amacı, biyoloji, fizik ve kimya öğretmenlerinin yeşil kimyaya yönelik farkındalıklarını ölçen geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektedir. Bu bağlamda araştırma, ölçek geliştirme çalışması olarak tasarlanmıştır. Ölçme aracının geliştirildiği süreçte Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Basit Doğrusal Regresyon Analizi uygulamaları için araştırmaya dört farklı ilden (Balıkesir, Elazığ, İstanbul ve Van) toplam 382 fizik, kimya, biyoloji öğretmeni çevrimiçi olarak katılım sağlamıştır. Yapılan analizler sonucunda ölçeğin üç faktörlü bir yapıda olduğu ve ölçek maddelerine ait faktör yük değerlerinin 0.507 ile 0.854 arasında değerler aldığı belirlenmiştir. Araştırma sonucunda öğretmenlerin yeşil kimyaya yönelik farkındalıklarını ölçmeye yönelik 23 maddeden oluşan üç faktörlü bir yapıda geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirilmiştir.