Browsing by Author "Karaoğlu, Özgür"

Now showing 1 - 2 of 2

Nemrut Kalderasının Mineralojik-petrografik Karakteristikleri ve Tektonizma-volkanizma İlişkilerinin İncelenmesi
(2003) Karaoğlu, Özgür; Tolluoğlu, Arif Ümit; Ozdemir, Yavuz
Bölgesel sıkışmalı-gerilmeli tektono-volkanik rejim ürünü kaldera sistemlerinden birisi olan Nemrut Stratovolkanı, Doğu Anadolu'da kuzey-güney yönlü açılmayla başlayan, volkanizma sürecinin karakteristik en genç üyesidir. Nemrut Stratovolkanı, Bitlis ili Tatvan ilçesinin 15 km kuzey batısında yer almakta olup kaldera taban alanı yaklaşık 36 km2 dir. Kaldera öncesi evre yaklaşık kuzey-güney yönlü çatlaklardan, ikincil çıkış noktalarından ve Stratovolkana ait ana bacadan yer yüzüne ulaşan lavlar ve piroklastik türevler ile temsil edilmektedir. Kaldera öncesi evrede meydana gelen volkanik ürünler K-G, KD-6B, KB-SD yönlü açılma çatlakları ve KD-GB doğrultulu sol yönlü, KB-SD doğrultulu sağ yönlü doğrultu atımlı faylara bağlı olarak yüzeylemişlerdir. Kaldera öncesi evrenin ilk ürünleri Bitlis Vadisi içerisindeki bazaltik lav ve trakitik ignimbirit akıntısı ile Kaldera kuzeybatısında yüzeylenen trakitik ve bazaltik lav çıkışları olarak ayırtlanmıştır. Bazaltik lavlar Bitlis Vadisi'ni tamamen doldurmuş ve Baykan ilçesine kadar ulaşmıştır. Nemrut Volkanizmasına ait ilk bazaltik lavlar (effüzif) düşük enerjilidir. Lav akıntılarında 25-30 m. kalınlığa ulaşan blok yapısı 'Hawaii T/p' volkanizmalara özgü Aa tipi lavları karakterize etmektedir. Trakitik ignimbiritik akış ise yüksek enerjili patlamalar (eksplozif) sonucu oluşmuştur. Kaldera kuzeybatısında yüzeylenen trakitik lav çıkışları orta enerjili (ekstrüzif), bazaltik lav çıkışları ise blok yapısı gösterir. Büyük miktarlarda volkanik malzeme püskürten Nemrut Volkanı, daha sonraki evrede koni oluşum aşamasını tamamlayarak yeni bir sürece girmiştir. Yaklaşık 800 metrelik bir kısmın içe çöktüğü tahmin edilmektedir. Jeolojik süreç içinde Stratovolkanın bir süre suskunluk dönemi geçirdiği daha sonra tekrar aktivitesini sürdürdüğü anlaşılmaktadır. Bu süreç esnasında lav ve piroklastik ürünler gelişmiştir. Kaldera oluşumunu takiben eden evrede krater gölü ile magma etkileşimi ürünü 'hidrovolkanik püskürmeler1 meydana gelmiştir. Bol gaz boşluklu vitrofir riyolit lav çıkışları, piroklastik yayılım oluşumları bu sürece ait volkanik ürünlerdir. Kaldera kuzeyinde yer alan Nemrut Kırığına bağlı volkanik etkinlik devam etmiş ve parazitik bir koni oluşmuştur. Daha sonra koni üzerindeki küçük ölçekli göçük küçük bir krater şeklinde gelişmiştir. Bu püskürmenin ardından vitrofir riyolit lavlar çıkış yaparak parazitik koni gelişimini tamamlamıştır. Açılma çatlağı üzerinde ve parazitik koni çevresinde bilinen en son lav akışları meydana gelmiştir. Bu lavlar düşük enerjili' (effüzif) Aa tipi lav akışlarıdır. Patlama daha çok 'Fissiir Tip' volkanik etkinlik olarak gözlenir. Stratovolkana ait tüm lavlarda porfirik doku yaygındır. Sanidin asit karakterli tüm lavlarda değişmez mineraldir. Olivin fenokristalleri bazaltik kayaçlarda, klinopiroksenler bazaltik ve trakiandezitik kayaçlarda, amfibol ve biyotit mineralleri ise trakitik ve riyolitik kayaçlarda yaygın olarak gözlenmektedir. Kaldera duvarlarında yer alan trakit karakterli lavlarda ise yaygın olarak kuvars mineralleri gözlenmektedir.
Van Şehri Kentleşme Alanında Yüzeyleyen Pliyo-kuvaterner Çökellerinde Sedimantolojik Özelliklerin ve Aktif Tektonizmanın Depremselliğe Yönelik İncelenmesi
(2004) Özkaymak, Çağlar; Özvan, Ali; Karaoğlu, Özgür; Yakupoğlu, Türker; Sağlam, Azad; Üner, Tijen; Örçen, Sefer
Doğu Anadolu Bölgesinde hızla göç alan yerleşim alanları içinde Van Gölü havzası, başta Van şehri kentleşme alanları olarak oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Havzada hızlı nüfus artışı sonucunda jeolojik özelliklerin dikkate alınmadığı yanlış ve çarpık bir kentleşme,bilinçsiz ve kontrolsüz sanayileşme çabaları ile ortaya çıkan çevre kirliliği, Van Gölü çevresindeki kentsel alanların, hatta kırsal alanların yaşamsal olanaklarını tehdit edici önemli unsurlar arasında yer almaktadır. Van kenti ve kentin yakın gelişim alanlarında detay sedimantolojik ve tektonik etütlerin yapılaşmada dikkate alınması bilinçli bir kentleşme için örnek oluşturacaktır. Bu yaklaşımla yapılan inceleme sonucunda, yaşanabilecek yıkıcı bir deprem anında sergileyebilecekleri davranışların önceden kestirilebilmesi için, Van şehri ve yeni kentleşme alanlarında yüzeylenmiş genç çökellerin sedimantolojik özelliklerinin belirlenmesi, ilgili etken olabilecek aktif tektonizmanın incelenmesi ve bu çökellerin jeoteknik özellikleriyle ilişkilendirilmesi sonucunda, özellikle son yıllarda Van şehrine yaşanan yoğun göçe bağlı olarak ortaya çıkan çarpık kentleşme olgusunun önüne geçilmesi çalışmalarında kullanılabilecek temel veriler elde edilmiştir. Bu verilerin kentleşme çalışmalarında kullanımıyla, olasılı depremlerin ortaya çıkarabileceği zararların olabildiğince aza indirgenmesi mümkün olacaktır. Bununla birlikte yeni kentsel gelişim alanlarında bir yapılaşma ölçütü olarak değerlendirilebilecek zeminlerin mühendislik özelliklerinin jeoteknik verilerle donatılarak yerel ve resmi yönetimlere aktanlması, Van şehri ve yakını kentleşme alanlarının belirlenmesi politikalarına bir temel oluşturacak ve Van Gölü Havzası'nda bir model oluşturacak biçimde sağlıklı bir çevrede gelecek kuşaklar için yaşanabilir bir kent yaratılması konusunda büyük bir katkı sağlayacaktır. Bunun somut bir kanıtı olarak proje çalışmalan süresince çalışma amaçları doğrultusunda devamlı vurgulanan sağlam zeminlerde sağlıklı yer seçimi önerileri ve yeni yönelimler, 2004 yılında Van şehri Toplu Konut Projesi kapsamında Edremit traverten kaya zemin alanlarında hayata geçirilmiş bulunmaktadır.