Browsing by Author "Karasu, Mehmet"

Now showing 1 - 13 of 13

Climate Anxiety, Wellbeing and Pro-Environmental Action: Correlates of Negative Emotional Responses To Climate Change in 32 Countries
(Academic Press Ltd- Elsevier Science Ltd, 2022) Ogunbode, Charles A.; Doran, Rouven; Hanss, Daniel; Ojala, Maria; Salmela-Aro, Katariina; van den Broek, Karlijn L.; Karasu, Mehmet
This study explored the correlates of climate anxiety in a diverse range of national contexts. We analysed cross-sectional data gathered in 32 countries (N = 12,246). Our results show that climate anxiety is positively related to rate of exposure to information about climate change impacts, the amount of attention people pay to climate change information, and perceived descriptive norms about emotional responding to climate change. Climate anxiety was also positively linked to pro-environmental behaviours and negatively linked to mental wellbeing. Notably, climate anxiety had a significant inverse association with mental wellbeing in 31 out of 32 countries. In contrast, it had a significant association with pro-environmental behaviour in 24 countries, and with environ-mental activism in 12 countries. Our findings highlight contextual boundaries to engagement in environmental action as an antidote to climate anxiety, and the broad international significance of considering negative climate -related emotions as a plausible threat to wellbeing.
Çocukların Gözünden Ayıp Kavramsallaştırmasının ve İlgili Ahlaki Duyguların Sosyal Alan Kuramı Çerçevesinde İncelenmesi
(2023) Çelikadam, Canan; Balım, Sercan; Aktaş, Büşra; Aykac, Bahar; Karasu, Mehmet; Cesur, Sevim
Bu çalışmanın amacı Türkçede farklı bağlamlarda sıkça kullanılan fakat psikoloji alan yazınında yeterince incelenmemiş ayıp kavramının çocukluk döneminde nasıl kavramsallaştırıldığını keşifsel olarak incelemektir. Bu amaçla ayıp kavramının Turiel’in (1983) Sosyal Alan Kuramı çerçevesinde hangi sosyal alan bağlamında daha fazla tanımlandığı ve hangi duygularla ilişkili olduğu ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye’nin farklı bölgelerinde yaşayan 7 ile 15 yaş aralığındaki (Ort= 10.12, SS= 1.55) 63 kadın ve 62 erkek olmak üzere toplam 125 çocuk oluşturmaktadır. Çocuklarla yapılan görüşmelerde açık uçlu sorulan sorulardan elde edilen bulgulara göre çocukların ayıp kavramını hem ahlaki hem de uzlaşımsal alanlarda değerlendirdikleri; bu değerlendirmeleri daha çok ‘zarar verme /zarardan kaçınma’ ve ‘erdemli olmayan davranışlar’ ile ‘toplumsal kuralların ihlal edilmesi’ ve ‘cinsel ihlaller ve çıplaklık’ üzerinden ifade ettikleri görülmektedir. Ayıp olarak değerlendirilen durum ve davranışlara ahlaki alanda daha çok öfke ve utanç duygularının, uzlaşımsal alanda ise daha çok tiksinme duygusunun eşlik ettiği görülmektedir. Sonuçlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde, çocuklar için ayıp kavramının yazılı olmayan kurallar gibi işleyen, kişilerarası ilişkileri ve sosyal düzeni sürdürmeye yarayan; öfke, utanç, suçluluk ve tiksinme gibi duygularla yakından ilişkili bir kavram olduğu görülmektedir.
Examining Social Representations of Prisons: Experiences, Space, and Daily Productions
(Istanbul Univ, Fac Letters, dept Psychology, 2024) Karasu, Mehmet; Yesilyaprak, Remziye; Karlidag, Sercan
Prisons are spaces in which confinement is implemented as a method of punishment. They are typically surrounded by high walls, iron bars, and wire fences and organized into a ward and cell system. Scholarly attention on and studies that address the social-psychological and spatial aspects of human-prison relationships are scant in the Turkish literature. Thus, the current study aims to reveal the prison representations of the three groups: those (i) with prison experience, (ii) without prison experience but are relatives of prisoners, and (iii) without prison experience and prisoner relatives. The study also aims to examine how prison representations are shared or differentiated among these groups. It conducted a field study using the cognitive mapping method and semistructured interviews with 50 participants (18 women, 32 men) from various cities in Turkey selected via the purposeful, snowball, and convenience sampling techniques. In the semistructured interviews, open-ended questions were formulated to elucidate the perceptions, evaluations, and experiences of the participants toward prisons. Using the cognitive mapping technique, the participants draw mental images of prisons on a blank paper. Data were analyzed by content analysis. The results demonstrated various commonalities, such as the experience of isolation and the spatial characteristics of prisons in the sociospatial representations of the three groups of participants. However, the findings indicate that the participants exhibit diverse social realities constructed and maintained through their representations of prisons. The primary experiences of, the spatial characteristics of prisons and the production in daily communication channels are important factors in the emergence of these social realities.. Furthermore, the results highlighted the explicit role of the social representation of prisons in forming and perpetuating various social realities within a system that sustains power relation and social inequality. Moreover, the findings illustrated that the cognitive maps reveal the spatial elements of prisons, the contingencies of prisoners, and the social conditions of prisons more clearly than did semistructured interviews.
An Exploratory Study on Children's Experience of Moral Emotions: Turkey Sample
(Hogrefe Ag-hogrefe Ag Suisse, 2023) Celikadam, Canan; Aykac, Bahar; Aktas, Busra Eylem; Karasu, Mehmet; Balim, Sercan; Cesur, Sevim
Exploring Time Appropriation: Development and Validation of the Time Appropriation Scale
(Springer, 2025) Karasu, Mehmet; Cesur, Sevim; Gurluk, Yilmaz Orhun
Appropriation involves rendering foreign and uncontrollable elements familiar and meaningful. This study introduces the novel concept of time appropriation, defined as transforming uncontrollable temporal segments into personally meaningful experiences and allocation of that temporal segment to oneself. We investigate this concept through three distinct studies. In Study 1, a qualitative study involving 15 participants, we used in-depth interviews to explore the intricacies and dimensions of time appropriation, identifying themes that emerged from participants' descriptions via template analysis. Template analysis enables the identification of recurring patterns within and across participants, providing a flexible yet structured approach. Studies 2 and 3, with 371 and 988 participants respectively, focus on developing and validating a measurement tool for this concept, by survey methods to collect quantitative data ensuring statistical reliability and validity. Qualitative findings from Study 1 reveal that time appropriation encompasses dimensions such as identification, meaning, emotion, ownership, transformativeness, sociability, and the physical environment. Participants strongly identify with and find unique meanings in their appropriated time, generally experiencing positive emotions. However, emotional experiences varied among participants; while many reported positive emotions like satisfaction and contentment, a few described more complex feelings, suggesting that the emotional impact of time appropriation may not be uniformly positive but rather context dependent. Our participants exhibit high ownership and control, using these periods for psychological renewal and transformation within specific social and physical environments characterized by comfort and strong bonds. Quantitative results from Studies 2 and 3 demonstrate the successful development of the time appropriation scale, which includes key dimensions such as self-discipline, spontaneity, and inwardness. To ensure the scale's reliability and validity, we applied factor analysis to identify the underlying structure and utilized Cronbach's alpha and McDonald's omega to establish internal consistency. Self-regulation, the satisfaction with life scale, Turkish subjective happiness scale, authenticity scale, and the meaning in life questionnaire were used in validity studies. The scale exhibits robust psychometric properties, confirming its validity and reliability. This research highlights the distinctiveness of time appropriation compared to other time-related concepts in the literature, such as time work, leisure, and time perspective. While the findings underscore the utility of the time appropriation scale, some limitations, such as the use of snowball sampling techniques as well as criterion sampling in the first study, the reliance on self-reported data in the second and third studies and the need to examine diverse cultural contexts should also be addressed. We discuss the theoretical implications, psychometric properties, and potential applications of the time appropriation scale.
Kelime Çağrışım Testi ve Bilişsel Haritalama Tekniğinin Görgül Bir Çalışma Üzerinden İncelenmesi: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Zeve Kampüsü
(2024) Karasu, Mehmet
Kelime çağrışım testi ve bilişsel haritalama tekniği sosyal bilimlerde sıklıkla kullanılan araştırma teknikleri arasındadır. Bu çalışmada nitel yöntemlerde postpozitivist yaklaşımda ele alınabilecek bu iki araştırma tekniğinin görgül bir araştırma üzerinden değerlendirilmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda 130 üniversite öğrencisinin üniversite kampüsüne dair çağrışımları ve bilişsel haritaları, sırasıyla kelime çağrışım testi ve bilişsel haritalama tekniği ile incelenmiştir. Kelime çağrışım testi verileri IRAMUTEQ programı aracılığıyla prototip analizi ve benzerlik analizine; bilişsel haritalama sürecinden elde edilen veriler ise bilişsel haritaların çözümlenmesine tabi tutulmuştur. Her iki teknikten elde edilen sonuçlar yurtlar, sahil, fakülteler ve hastane gibi mekânların ortak bir şekilde vurgulandığını göstermektedir. Kelime çağrışım testi, kampüsün büyüklüğü, Van Gölü, sosyal ilişkiler ve kampüsle ilgili sorunları vurgularken, bilişsel haritalarda kampüs yolları, otobüs durakları, yemekhane, üniversite girişi ve Alle Yolu gibi öğeler belirgin hâle gelmiştir. Sonuçlar bu iki tekniğin bir arada kullanılmasının araştırma konusuna dair sözel ve görsel dillere ilişkin bütünsel bir perspektif sunmaya son derece yardımcı olduğunu göstermektedir. Ayrıca her iki tekniğin biliş ve duygulanıma ilişkin kapsamlı bilgiler yanı sıra temsil nesnesine dair deneyimlerin doğrudan ya da dolaylı ipuçlarını sunduğu gözlenmiştir. Kelime çağrışım testi katılımcıların temsil nesnesiyle nasıl ilişki kurduklarını ve temsil nesnesine dair anlayışlarını inşa etmek için neleri seçtiklerini ortaya koyarken; bilişsel haritalar temsil nesnesinin belirli yanlarının nasıl önceliklendirildiğini anlamaya olanak tanımaktadır.
Obstacles To Reconciliation and Forgiveness Among Victim Groups of Unacknowledged Past Trauma and Genocide
(Wiley, 2021) Ulug, Ozden Melis; Bilali, Rezarta; Karasu, Mehmet; Malo, Leah
Groups in conflict often resist efforts toward reconciliation with the outgroups. Despite the growing research examining processes underlying support for reconciliation, we know little about how resentment might drive members of victim groups that have experienced violence and atrocities to oppose reconciliation and reduce their willingness to forgive the perpetrator group. Using the context of the Turkish-Armenian conflict, the present research investigated the association of ingroup identification, ingroup glorification, and resentment with willingness to reconcile and forgive among Armenians in their homeland context (Armenia; Study 1) and Armenian-Americans in the hostland context (the United States; Study 2). In Study 1, stronger Armenian identification and Armenian glorification predicted more resentment toward the Turks, which in turn predicted less forgiveness and less support for reconciliation. Study 2 replicated the findings of Study 1 regarding the associations of ingroup glorification but not ingroup identification. However, Study 2 also demonstrated that identification with diaspora identity (i.e., American identity) predicted positive intergroup outcomes. Results point to the important relationship between different modes of identification both in the homeland and in hostland countries and intergroup-related outcomes through resentment, and to the obstacles to reconciliation and forgiveness among victim groups of unacknowledged past trauma and genocide.
Q Yöntemi: Tarihi, Kuramı ve Uygulaması
(2019) Peker, Mehmet; Karasu, Mehmet
Q yöntemi herhangi bir konu hakkında bireyler arasındaki benzerlik ve farklılıkları bireylerin bakış açıları temelinde incelemek için kullanılan bir yöntemdir (Brown 1980; Watts ve Stenner 2005a). Yöntem, niteliksel ve niceliksel yöntemlerin güçlü yanlarının birleşiminden oluşmaktadır; bu durum araştırmacıya, incelenen olgu hususunda bütüncül bir değerlendirme olanağı tanımaktadır (Watts ve Stenner, 2012). Bu derlemenin amacı, psikoloji, sağlık, siyaset bilimi ve turizm gibi alanlarda artan bir ilgiyle kullanılan Q yöntemini tanıtarak pek çok araştırmada kullanılabilecek bir yöntemi Türkçe literatüre kazandırmaktır. Bu amaçla hazırlanan derleme iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Q yönteminin tarihsel ve kuramsal arka planı, yöntemin ortaya çıkış süreci, anahtar kavramları, R yöntemleri ve sosyal inşacılıkla olan ilişkisi üzerinden açıklanmıştır. İkinci bölümde ise Q yönteminin uygulama süreci, a) Q ifadelerinin oluşturulması, b) uygulama ve c) analiz ve yorumlama alt başlıklarıyla tanıtılmıştır.
The Relationships Between Appropriating Public Spaces and Temporal Experience: a Transactional Exploratory Study
(Istanbul Univ, Fac Letters, dept Sociology, 2023) Karasu, Mehmet; Cesur, Sevim
The aim of this study is (1) to examine how space appropriation takes place and (2) to explore the relationships between the differences in space appropriation and temporal experience. The sample consists of 14 participants (six females and eight males) in Van, T & uuml;rkiye who were reached using the criterion sampling and snowball sampling methods. Semi-structured in-depth interviews were analyzed through a template analysis. The results show that space appropriation to consist of the sub-aspects of identification, meaning, emotion, ownership, familiarity, usage features, transformativeness, orientation, space rhythm, sociability, and physical environment, which are covered by the following four aspects of transactional unity: psychological processes, temporal qualities, social environment, and physical environment. The patterns of public space usage are shaped according to the orientations toward these spaces. These patterns were gathered under two themes: functionalists and emotionally attached individuals. When considering the relationships between appropriation and the perceived passage of time, time is perceived to pass slowly when appropriation functions with the role of increasing the density of experience per standard temporal unit. Time is perceived as passing quickly if appropriation functions with the role of reducing the intensity of experience per standard temporal unit. Time is perceived to flow normally (i.e., have synchronicity) when appropriation helps to keep the density of experience per standard temporal unit at a normal level. These results highlight appropriation to have a multifaceted and dynamic structure that allows for a variety of experiences. This also indicates appropriation to function according to the complex relationships among the four aspects of transactional unity.
Social Representations of Istanbul: Socio-Spatial Analysis Via Visual and Verbal Techniques
(Univ inst of Lisbon Iscte-iul, 2023) Karasu, Mehmet; Karlidag, Sercan; Tekdemir, Goklem
The aim of this study is to examine how Istanbul is represented visually and verbally adopting the approach of Social Representations. A field study was carried out with 158 undergraduate students in Istanbul. A questionnaire form was administered in the first stage of study including questions about the demographic characteristics of participants, and their metaphors about Istanbul. The drawings as a visual technique were used in the second stage. The results were analyzed by inductive content analysis. The prominent themes in drawings were grouped as 'panorama of Istanbul,' 'problems of Istanbul,' and 'behaviors and appearances of residents in Istanbul.' The results of metaphor analysis revealed the following salient themes: 'contrasts,' 'diversities,' and 'problems.' The social representations of Istanbul are influenced by its socio-cultural diversity, spatial properties, historical background, problems, people's daily activities there.
Sosyal Psikolojik Yaklaşımla Özel Araçtan Toplu Ulaşıma: İzmir Örneklemi
(2020) Göregenli, Melek; Soylu, Nihan Selin; Elçi, Cihan; Karasu, Mehmet
Kentleşmeyle birlikte özellikle büyük şehirlerde artan özel araç kullanımının meydana getirdiği yoğun trafik ve çok yönlü sorunlara sosyal, ekonomik ve çevresel olarak sürdürülebilir çözümler geliştirmek, dünyada ve ülkemizde giderek önem kazanmaktadır. Bu araştırma özel araç kullanımı ve toplu ulaşım tercihlerini farklı boyutlarıyla incelemenin yanı sıra toplu ulaşım seçeneklerinin nasıl daha cazip kılınabileceği sorusuna yanıt aramak üzere gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla, İzmir’de yaşayan 571 kişilik bir örneklem grubuna internet aracılığıyla ulaşılmış; katılımcılara sosyo-demografik bilgi formu, toplu ulaşım sistemine dair memnuniyet formu, Kullanım Kolaylığı Ölçeği, Araba Kullanımının İşlevleri Ölçeği ve toplu ulaşımın teşvikine ilişkin açık uçlu soru formu uygulanmıştır. Sonuçlara göre, toplu ulaşımda kullanım kolaylığı arttıkça, toplu ulaşımdan memnuniyet düzeyi artmaktadır. Ayrıca araba kullanımının araçsal işlevinin, duygusal ve sembolik işlevleriyle olumsuz yönde ilişkili olduğu görülmüştür. Özel araç kullanımı davranışını açıklamak için ise yalnızca duygusal işlevin yordayıcı rolü olduğu görülmüştür. Araştırmanın sonuçları sosyal psikoloji ve ulaşım araştırmaları literatürleri çerçevesinde tartışılmıştır.
Traces of Collective Memory: Exploring the Shared Meanings of the Zeve Martyrs’ Memorial
(2025) Bozkurt, Ugur; Karasu, Mehmet
Bu araştırma, Zeve Şehitleri Anıtı’nı kolektif bellek oluşturan ve şekillendiren bir bağlama oturtarak anıtla ilgili sosyal temsillerin içeriğini ve yapısını mercek altına almaktadır. Çalışmaya toplam 481 üniversite öğrencisi katılmıştır (Kadın = 341; Erkek = 140). Zeve Şehitleri Anıtı ile ilgili temsillerin içeriğini ve yapısını keşfetmek için katılımcılardan “Zeve Şehitleri Anıtı” denildiğinde kendiliğinden akıllarına gelen ilk dört kelimeyi yazmaları istenmiştir. Daha sonra, katılımcılar bu kelimeleri kendileri için önem derecesine göre sıralayarak hiyerarşik çağrışım verileri elde edilmiştir. Kelime çağrışım testi verileri IRAMUTEQ programı aracılığıyla prototip analizi ve benzerlik analizine tabi tutulmuştur. Bu karma desenli çalışmanın sonuçları, anıtla ilgili temsillerin a) ulusal ve dini sembollerin kullanımı yoluyla hayatta kalmayı ve trajediyi anlamlandırdığını, b) yaşanan trajediyle ilişkili katliam ve üzüntü gibi olumsuz deneyimleri vurguladığını ve c) gruplar arası dinamikler yerine grup içi süreçlere daha fazla odaklandığını ortaya koymaktadır. Bu paylaşılan anlamların kişisel ve grup düzeyindeki işlevleri kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Bu sonuçlar sosyal temsiller ve kolektif bellek literatürüne katkıda bulunmakta ve insan deneyimini zenginleştirmek için Zeve Şehitleri Anıtı’nın yeniden bağlamsallaştırılmasının önemini vurgulamaktadır.
Üniversite Öğrencilerinin Doğu-batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler
(2018) Göregenli, Melek; Solak, Çağlar; Dural, Hilal Peker; Elçi, Cihan; Mehmetoğlu, Ezgi; Karasu, Mehmet; Tuzkaya, Feyzan
Nsan çevresini gözlemleyerek ve ona anlamlar yükleyerek çevresine ilişkin temsiller oluşturur. Söz konusu temsillertarihsel, kültürel ve sosyal arka plandan, bireyin çevreyle olan etkileşiminden ve paylaşılan anlamlardan etkilenerekinşa edilir (Göregenli, 2013). Bireylerin mekâna ilişkin sosyal temsillerini açığa çıkarmak amacıyla yaygın olarakkullanılan yöntemlerden biri de bilişsel haritalamadır. Bu çalışmada da etnik, politik ve coğrafi farklılıklar bakımından gençlerin Türkiye’ye ilişkin sosyal temsilleri bilişsel haritalama yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmada hemTürkiye’nin batısında yer alan Ege Üniversitesi’nde, hem de Türkiye’nin doğu ve güneydoğusunda yer alan Mersin,Mardin Artuklu ve Dicle Üniversitesi’nde çeşitli bölümlerde öğrenim gören toplam 461 üniversite öğrencisi yeralmıştır. Katılımcılara sosyo-demografik özelliklerini öğrenmeye yönelik soru formu verilmiş ve zihinlerindeki Türkiye’yi aktarmaları için bilişsel haritalama yöntemi uygulanmıştır. Haritalardan elde edilen veriler, içerik analizi iledeğerlendirilmiştir. İncelenen ögeler, coğrafi ve sembolik niteliklerine göre sınıflandırıldığında, coğrafi ögelerin denizler, dağlar, anıt-yapılar gibi doğal ve insan eliyle yapılmış nesnel ögeleri; sembolik ögelerin ise Türkiye’ye ilişkinçeşitli metaforları ve sembolleri içerdiği gözlenmiştir. Sembolik ögeler incelendiğinde, Türkiye’nin “Doğu”sununve “Batı”sının farklı sembol ve ifadelerle temsil edildiği dikkati çekmektedir. Bu ögelerin “talepler”, “eleştiriler”, ve“toplumsal ayrımlar” olmak üzere üç farklı kategori altında toplandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Haritalara yansıyantemsillerin gençlerin doğdukları ve yaşadıkları coğrafya tarafından şekillendirildiği görülmektedir. Araştırmanınsonuçları, Türkiye’deki etnik, kültürel ve coğrafi farklılıklar ile politik iklim göz önünde bulundurularak çevre psikolojisi ve sosyal psikoloji kuramlarıyla tartışılmıştır.