Browsing by Author "Kaya, Kamil"

Now showing 1 - 1 of 1

1990-2000 Yılları Arası Lise 2 Tarih Ders Kitaplarının Muhtevası ve Bu Ders Kitaplarında Sosyal Tarihin Yeri ve Önemi
(2005) Kaya, Kamil; Tekin, Zeki
134ÖZETBu çalışmada 1990-2000 yılları arası eğitim-öğretim kurumlarında okutulanlise 2 tarih ders kitaplarının muhtevası incelendi. Ancak eğitim-öğretimkurumlarında tarih öğretimi bir amaç değil belli hedeflere ulaşmak için bir araçolarak öğretilmeye çalışılmıştır. Bu nedenden dolayı ele alınan dönemin daha iyianlaşılabilmesi ve değerlendirilebilmesi için önceki dönemlerde okullardaki tarihdersi ve okutulan kitaplar hakkında bilgilendirme ihtiyacı hissedilmiş buna bağlıolarak Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarından itibaren Cumhuriyet dönemi de dâhiledilerek 1990 yılına kadar olan dönem elde edilen veriler ışığında incelenmiştir.1990-2000 yılları arasına gelindiğinde ise kredili sistem-sınıf geçme sistemikarmaşasında ders kitaplarını yenileme ihtiyacı doğmuş ve bu karmaşada bir yığınders kitabı yazılmıştır. Bu nedenden dolayı 1990-2000 yılları arasında yoğunlaşarakbu dönemde okutulan ve elde edebildiğimiz 12 adet tarih ders kitabı muhteviyat veşekil yönünden incelendi. Bu ders kitapları incelenirken ders kitaplarında düşülenhatalar ve eksiklikler genel olarak kitaplarda düşülen hata ve eksiklikler olduğundan,belirli konu başlıkları halinde incelemeye esas tutulmuştur. Bu konu başlıklarındanbirincisi tezimizin başlığına konu olan ?sosyal tarih? meselesidir. Ders kitaplarındazaten müfredatın sınırlı oranda öngördüğü miktara uyulmamakta ve büsbütünyetersiz duruma gelerek ders kitapları savaşlar, antlaşmalar, barışlar vekahramanlıklarla dolu siyasal tarih ağırlıklı ders kitapları olarak karşımızaçıkmaktadır.Ders kitabı yazımında; karşılaştırmalı bir yöntemin kullanılmaması süreklilikanlayışının metin içinde verilmeyişi, sosyal tarihe ait bilgilerin yetersizliği, metnin;siyasi tarih ve kültür tarihi ayrımı yapılarak bölünmesi ile sosyal bilimlerdenyeterince yararlanılmaması tespit ettiğimiz problemlerin kaynaklarıdır.Ders kitaplarında karşılaşılan diğer bir sorun, içerik olarak dünya tarihi ve enfazla siyasi ilişkilerin yaşandığı Avrupa tarihine ayrılan yer meselesidir. Derskitaplarımızda genel olarak Avrupa tarihine çok az yer verilmiş, yer verilenkısımlarda yine siyasi tarih olarak yer almıştır.135Şekil, üslup ve dil yönünden de incelemeye tabi tuttuğumuz tarih derskitapları işlenen konular ile ilgili harita, tablo ve resim bakımından oldukça yetersiz,mevcut resimlerin çoğu da ilk bakışta anlayamayacağımız bir renk karmaşasıiçersinde, bu sebeple haritalarda yer adları ve lejantlar okunamamaktadır. Konununişlendiği bölümlerde konumlandırılan bazı resimlerin ise konu ile ilgisinin olmadığıgörülmüştür. Kitaplar şekil yönünden birkaç örnek dışında göze hitap edememekte,dolayısı ile öğrenciler kuru, sıkıcı bir kitapla karşı karşıya kalmaktadırlar. Dilyönünden de incelen tarih ders kitaplarında öğrencinin anlamadığı veya anlamaktagüçlük çekebileceği, sözlüğe bakmayı gerektirecek yeni ve eski ağdalı sözcükler,terimler ve kavramlar kullanılmaktadır. Bu da öğrenci açısından sıkıcı bir durumolmaktadır. Üslup bakımından ise ders kitaplarımız, tarihte siyasi sorunlaryaşadığımız bazı devletlere ve milletlere karşı düşmanca bir tavır takınarak aradakihusumeti körüklemektedir.Bu çalışmada, Milli Eğitim Bakanlığı tarih müfredatlarında belirtilen?Amaçlar? temelinde hazırlandığı kabul edilen ders kitaplarıyla arasındaki tutarlılıkaraştırılarak bir takım değerlendirmeler yapılmaktadır.Yapılan çalışma sonunda, 1990-2000 yılları arasındaki tarih ders kitaplarınınhazırlanmasında ?siyasal milli tarih? ağırlıklı ?evrensellik? boyutunun bukitaplardaki sunumunun oldukça eksik kaldığı, şekil, dil ve ifade olarak da birçokeksik ve yanlışlıkların olduğu tespit edilmiştir.