Browsing by Author "Kurt, Umut Kaan"

Now showing 1 - 1 of 1

Determining the Efficacy of Boron, NPK, and Sheep Manure Applications on 'Foşa' and 'Yomrali' Hazelnut Cultivars Grown in Yomra District (Trabzon)
(2025) Kurt, Umut Kaan; Doğan, Adnan
Bu çalışma, Yomra (Trabzon) yöresinde Foşa ve Yomrali fındık çeşitlerinde bor, koyun gübresi ve kimyasal (NPK) gübre kombinasyonlarının fındığın fenolojik, morfolojik, züruf, yaprak ve iç kalite (nem, ham yağ, protein, E vitamini) parametreleri üzerindeki etkilerini incelemiştir. Gübreleme stratejilerinin fındık kalitesi ve besin değeri üzerinde çeşitlere özgü, önemli ve istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar yarattığı tespit edilmiştir. Fenolojik olarak Foşa çeşidi erkenci olup 5 Ağustos 2024'te, Yomrali ise geççi karakterle 20 Ağustos 2024'te hasat olumuna ulaşmıştır. Meyve ve iç ağırlıklarında Foşa'da Kom. 17 (Bor 200 + KyG 20 + KimG 1 doz) (4.14 g ve 2.14 g), Yomrali'da ise Kom. 14 (Bor 200 + KyG 20 + KimG 0 doz) (3.83 g ve 1.99 g) en yüksek değerleri vermiştir. İç oranı, her iki çeşitte de 1 doz kimyasal gübre uygulamasıyla Foşa'da %51.99, Yomrali'da %52.48 ile optimize edilmiştir. Kabuk kalınlığı Foşa'da Kom. 14 (0.85 mm), Yomrali'da Kom. 1/Kom. 25 (0.81 mm) ile en ince bulunmuştur. Göbek boşluğu, Foşa'da Kom. 24 (3.82 mm) ve Yomrali'da Kom. 3 (0.77 mm) ile en düşük seviyeye çekilmiştir. Beyazlanma oranları, yüksek bor ve organik gübre uygulamalarıyla artarken, züruf yırtmaçlılık Foşa'da Kom. 25 (2.37) ile yüksek, Yomrali'da daha zayıf seviyede kalmıştır. Yaprak büyüklüğünde yüksek bor dozları baskılayıcı etki göstermiştir. Fındık içindeki nem değeri Foşa'da Kom. 25 (%4.22) ve Yomrali'da Kom. 27 (%4.10) ile optimum seviyelere indirilerek depolama ömrü artırılmıştır. Protein oranı Foşa'da Kom. 17 (%18.04), Yomrali'da Kom. 20 (%17.92) ile artırılmıştır. Ham yağ oranı Foşa'da Kom. 16 (%59.82), Yomrali'da Kom. 18 (%58.65) ile en yüksek seviyelere ulaşmıştır. E vitamini (α-tokoferol) içeriği, Foşa'da Kom. 17 (466.89 µg/g) ve Yomrali'da Kom. 14 (458.12 µg/g) ile kontrol gruplarına göre belirgin artışlar göstermiştir. Sonuç olarak, fındık kalitesi ve besin değeri üzerinde çeşit genetiği ve gübreleme kombinasyonları arasında güçlü bir etkileşim vardır. Çalışma, bor ve koyun gübresi ile kimyasal gübrenin dengeli kullanımının fındık kalitesini ve besin değerini artırmada kritik rol oynadığını vurgulamaktadır.