Browsing by Author "Kurt, Yusuf"

Now showing 1 - 9 of 9

Bağımsız Denetçilerin Hile Eğilimi Algısı ve Etik Değerlerinin Hile Beşgeni Bağlamında Test Edilmesi
(2025) Kurt, Yusuf; Dedeoğlu, Murat
Araştırmada bağımsız denetçilerin hile eğilimi algısı üzerinde baskı, fırsat, haklı gösterme, beceri ve kibir boyutlarını oluşturan hile beşgeninin etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Türkiye’de faaliyet gösteren bağımsız denetçilerden kartopu örneklemi yöntemi ve online anket yoluyla veriler toplanmıştır. Çalışma toplam üç değişken üzerinden gerçekleşmiştir. Araştırmada bağımsız denetçilerin hile eğilim algısı bağımlı değişken iken hile beşgeni olarak bilinen baskı, fırsat, haklı gösterme, beceri ve kibir boyutları bağımsız değişkenleri oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan etik değerler ise çalışmanın düzenleyici değişkenidir. Araştırmadan toplanılan veriler çoklu regresyon analizi ile test edilmiştir. Araştırma iki model üzerinden kurgulanmıştır. Birinci modelde bağımsız denetçilerin hile eğilimi algıları üzerinde baskı, fırsat, haklı gösterme, beceri ve kibir bileşenlerinin etkisi analiz edilmiştir. İkinci modelde ise bağımsız denetçilerin hile eğilimi algıları üzerinde hile beşgeni boyutları etik değerlerle etkileşimli olarak ele alınmıştır. Birinci modelden elde edilen sonuçlara göre bağımsız denetçilerin hile eğilimi algıları üzerinde baskı ve fırsat boyutlarının bir etkisi olmadığı; haklı gösterme, beceri ve kibir boyutlarının ise anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. İkinci modelden elde edilen sonuçlara göre düzenleyici değişkenin hile beşgeni boyutlarının tamamında anlamlı bir etkisi olduğu gözlemlenmiştir.
Çevresel, Sosyal ve Kurumsal Yönetişim (Esg) Performansının Denetçi Görüşleri Üzerindeki Etkisi: Bist’te Bir Uygulama
(2024) Kurt, Yusuf; Karyağdı, Nazan Güngör; Kara, Murat
Araştırmada 2018-2022 yılları arasında Borsa İstanbul’da (BIST) kesintisiz işlem gören işletmelerin yayımladıkları finansal tablolara bağımsız denetçiler tarafından verilen görüşler üzerinde, çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim performanslarını ifade eden ESG skorlarının bir etkisinin olup olmadığının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada ESG performansı bağımsız değişken olarak, işletme büyüklüğü, dönem net kârı, esas faaliyetlerden/bankacılık faaliyetlerinden elde edilen nakit akışları ve kaldıraç oranı değişkenleri ise kontrol değişkenleri olarak dikkate alınmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkilerin ölçümünde lojistik regresyon analizi yöntemi tercih edilmiştir. Çalışmada ESG performansı yüksek olan işletmelerin, ESG performansı düşük olan işletmelere göre hileli veya yanıltıcı finansal raporlamaya başvurma eğilimlerinin daha az olduğu tespit edilmiştir.
Denetim Kalitesi Üzerinde Borçlanma Maliyetleri, Kaldıraç Oranları ve İşletme Büyüklüğünün Etkisi
(2022) Kurt, Yusuf
Bu çalışmada BIST’te işlem gören işletmelerin denetim kaliteleri üzerinde borçlanma maliyetleri, kaldıraç oranı ve işletme büyüklüklerinin etkisinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda BIST’te işlem gören işletmelerin 2012 ve 2021 yıllarına ilişkin dönem sonunda yayımladıkları bağımsız denetim raporları ile birlikte kar/zarar tablosu ve finansal durum tablolarına ilişkin veriler kullanılmıştır. Bu kapsamda elde edilen veriler lojistik regresyon yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre işletmelerin denetim kaliteleri ile borçlanma maliyetleri arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bu ilişkiye göre “BIG 4” denetim şirketleri tarafından denetlenen işletmelerin, denetlenmeyen işletmelere göre borçlanma maliyetlerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Denetim kalitesi ile işletme büyüklüğü arasında negatif ve anlamlı bir ilişki olduğu gözlemlenirken, denetim kalitesi ile kaldıraç oranı arasında ise anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.
İhtiyatlılık İlkesi İle Likidite Oranları Arasındaki İlişki: Bıst Uygulaması
(2024) Kurt, Yusuf
Bu çalışmada 2005 ve 2020 yılları arasında BIST 30’da işlem gören işletmelerin ihtiyatlılık düzeyleri ile likidite oranları arasındaki ilişki zaman ve kesit verilerinin bir arada analiz edilmesine imkan sağlayan panel veri analizi yöntemiyle test edilmiştir. İhtiyatlılık düzeyinin hesaplanmasında Givoly ve Hayn (2000) tarafından geliştirilen negatif tahakkuk yöntemi kullanılmıştır. Likidite oranlarına ilişkin ise cari oran, likidite oranı (asit test oranı) ve nakit oran verileri kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan veriler işletmelerin finansal durum tabloları ve nakit akış tablolarından elde edilmiştir. Verilerin hangi tahminci yöntemiyle analiz edilmesi gerektiğine ilişkin yapılan F testi ve Breusch-Pagan LM testi sonuçlarına göre olasılık değerlerinin p>0,05 olması havuzlanmış veri seti modelinin, sabit veya rassal etkiler modeli karşısında daha etkin sonuçlar vereceğini göstermiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre bağımsız değişkenlerimiz olan cari oran, likidite oranı ve nakit oran değişkenlerinin tümünün olasılık değerinin p>0,05 olması işletmelerin ihtiyatlılık düzeyleri ile kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü gösteren cari oran, likidite oranı ve nakit oran arasında anlamlı bir ilişki olmadığını göstermiştir.
İhtiyatlılık İlkesinin Finansal Sürdürülebilirlik Üzerindeki Etkisi: \rbıst Uygulaması
(2021) Kurt, Yusuf
Bu çalışma ile 2005-2019 yılları arasında Borsa İstanbul (BIST)’da kesintisiz olarak işlem gören \rişletmelere ait 15 yıllık veriler yıllık bazda incelenmiş ve bu verilerden hareketle işletmelerin ihtiyatlılık \rdüzeyleri ile finansal sürdürülebilirlikleri arasında bir ilişki olup olmadığı test edilmiştir. Finansal \rsürdürülebilirlik bağlamında Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS)’na göre \rraporlama yapan işletmelerin uzun vadede dönem kârı ve kapsamlı kâr rakamları ile dönem sonu hisse senedi \rfiyatları ele alınmıştır. İşletmelerin ihtiyatlılık düzeylerinin hesaplanmasında Givoly ve Hayn (2000) tarafından \rgeliştirilen “Negatif Tahakkuklar Yöntemi” kullanılmıştır. Araştırma ile işletmelerin finansal durum tabloları, \rnakit akış tabloları ve kâr/zarar ve diğer kapsamlı gelir tablolarından faydalanılarak elden edilen veriler panel \rveri analizi yöntemi kullanılarak test edilmiştir. Araştırma sonucunda işletmelerin ihtiyatlılık düzeyleri negatif \rolarak arttıkça, uzun dönemde işletmelerin toplam kapsamlı kârı ve dönem sonu hisse senedi fiyatlarının arttığı, \rdönem kârlarının ise azaldığı tespit edilmiştir.
Kar Düzleştirme Üzerinde Ertelenmiş Vergi Varlığı, Vergi Planlaması ve Finansal Performansın Etkisi
(2024) Kurt, Yusuf
Çalışmada Borsa İstanbul (BIST) gıda ve içecek endeksinde işlem gören işletmelerin kar düzleştirmeleri üzerinde ertelenmiş vergi varlığı, vergi planlaması ve finansal performans düzeyinin etkisinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda gıda ve içecek endeksinde işlem gören işletmelerin 2013 ve 2022 yıllarına ilişkin kar/zarar tablosu ve finansal durum tablolarına ilişkin veriler kullanılmıştır. İşletmelerin kar düzleştirme yapıp yapmadığına karar verebilmek için Eckel (1981) endeksinden elde edilen skorlar kullanılmıştır. İşletmelerin ertelenmiş vergi varlığı kalemindeki değişimin bir dönem önceki ertelenmiş vergi varlığına bölünmesi suretiyle ertelenmiş vergi varlığı değişkeni hesaplanmıştır. Vergi planlaması değişkeni dönem net karının, aynı dönemdeki vergi öncesi kar kalemine bölünmesiyle belirlenmiştir. Finansal performans boyutunda ise vergi öncesi karın aktif toplamına bölünmesiyle hesaplanan aktif karlılığı formülasyonu kullanılmıştır. Lojistik regresyon yönteminin kullanıldığı çalışmadan elde edilen sonuçlara göre ertelenmiş vergi varlığı ve aktif karlılığı bağımsız değişkelerinin kar düzleştirme üzerinde etkisi olmadığı gözlemlenmiştir. Fakat vergi planlaması bağımsız değişkeninin kar düzleştirme bağımlı değişkeni üzerinde negatif ve anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir.
Karbon Muhasebesi Bağlamında Kurumsal Yönetim Kalitesinin Karbon Emisyon Açıklamaları Üzerindeki Etkisi
(2024) Kurt, Yusuf
Kurumsal yönetim uyum derecelerinin etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla 2015-2021 yılları arasında borsada kesintisiz işlem gören işletmeler tarafından raporlanan faaliyet raporları, entegre raporlar ve sürdürülebilirlik raporları üzerinde içerik analizi yöntemi uygulanarak veriler elde edilmiştir. İşletmelerin kurumsal yönetim uyum derecelerinin belirlenmesinde ulusal ve uluslararası alanda kurumsal yönetim ve kredi derecelendirme hizmetleri veren kurumların hazırladıkları derecelendirme raporları esas alınmıştır. Kurumsal yönetim uyum dereceleri; pay sahipleri, kamuyu aydınlatma ve şeffaflık, menfaat sahipleri ve yönetim kurulu ile ilişkili olmak üzere dört ana başlık altında ele alınmıştır. Karbon emisyon açıklamaların belirlenmesinde ise Choi vd. (2013) tarafından geliştirilen model kullanılmıştır. Kurumsal yönetim endeksinde işlem gören işletmelerin karbon emisyon açıklamaları üzerinde kurumsal yönetim uyum derecelerinin etkisinin belirlenmesi zaman ve kesit verilerinin bir arada analiz edilmesine olanak sağlayan panel veri analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma değişkenlerinde otokorelasyon ve değişken varyans problemi bulunduğundan sabit etkili modelde daha etkili sonuçlar verebilen Arellano (1987), Froot (1989) ve Rogers (1993) tahmincisi kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre işletmelerin karbon emisyon açıklamaları üzerinde pay sahipleri kurumsal yönetim uyum derecesi ile kamuyu aydınlatma ve şeffaflık uyum derecelerinin anlamlı bir etkisi olmadığı tespit edilirken, menfaat sahipleri kurumsal yönetim uyum derecesi ile yönetim kurulu kurumsal yönetim uyum derecesinin karbon emisyon açıklamaları üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Kazanç Yönetimi İle Entelektüel Sermaye Arasındaki İlişki
(2023) Kurt, Yusuf
Çalışmada Borsa İstanbul (BIST)’te işlem gören sigorta işletmelerinin kazanç yönetimi ile entelektüel sermaye arasındaki ilişki ele alınmıştır. Araştırmada 2014Q2 ve 2022Q2 yıllarına ilişkin veriler kullanılmıştır. Entelektüel sermayenin ölçümünde “entelektüel katma değer katsayısı” formülasyonu kullanılmıştır. Kazanç yönetiminin ölçümünde ise “Healy Modeli” tercih edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre analize dahil edilen sigorta şirketlerinin kazanç yönetimleri ile entelektüel sermaye bileşenlerinden olan kullanılan sermaye etkinliği katsayısı ile insan sermayesi etkinliği katsayısı arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Fakat kazanç yönetimi ile yapısal sermaye etkinliği katsayısı arasında negatif ve %1 düzeyinde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Ulaşılan bu sonuç sistem gelişimini tamamlayan işletme yöneticilerinin finansal tablolar üzerinde makyajlama yapma ihtiyacını azaltacağını göstermektedir.
Muhasebe Bilgi Sisteminde Paket Programları Kullanımının Denetim Risklerini Azaltmadaki Rolünün Araştırılması: Van İli Örneği
(2024) Kara, Murat; Karyağdı, Nazan Güngör; Kurt, Yusuf
Bilgi teknolojisinde meydana gelen gelişmeler yapılan işlemlerin bilgisayar aracılığıyla gerçekleştirilmesine ve bu amaçla çeşitli yazılımların kullanılmasına neden olmuştur. Bilgisayar kullanımı muhasebe alanında önemli bir yer tutmakta ve geliştirilmiş çeşitli yazılımlar sayesinde muhasebe bilgileri bilgisayarlarda tutulabilmektedir. Bu yazılımlara muhasebe paket programı denilmekte ve bu program sayesinde işletme bilgileri tekdüzen hesap planı aracılığıyla kaydedilip, sınıflandırılıp, raporlanmaktadır. Program sayesinde yapılan analizlerde meslek mensuplarına kolaylık sağlamaktadır. Muhasebe bilgi sisteminde paket programları kullanımının denetim risklerini azaltmada etkisinin olup olmadığı araştırılmıştır. Bu çalışma ile muhasebe bilgi sisteminde paket programları kullanımının denetim risklerini azaltmada etkisinin olup olmadığının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada veri toplamak için anket yönteminden faydalanılmıştır. Van ilinde faaliyet gösteren 246 muhasebe meslek mensubu ankete örneklem olarak seçilmiş, anket sonucu elde edilen veriler SPSS istatistik programında Kruskall Wallis H ve Manny Whitney U testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda, muhasebe bilgi sisteminde paket programları kullanımının denetim risklerini azaltmada önemli etkisi olduğu tespit edilmiştir. Yapılan çalışma ile muhasebe meslek mensupları demografik özelliklerine göre incelendiklerinde ise muhasebe bilgi sisteminde paket programları kullanımının denetim risklerini azaltmada etkisi olmadığı tespit edilmiştir.