Browsing by Author "Mukba, Gamze"

Now showing 1 - 10 of 10

Aile Aidiyetine Çok Yönlü Bakış
(2023) Yayla, Ahmet; Mukba, Gamze; Kızılok, Gülşah Ezgican
Bu araştırmada aile aidiyetinin tanımlanmasına, aidiyet kavramının ilişkili olduğu bağlamlar ve kuramlara ilişkin açıklamalara ve örneklere yer ver verilmiştir. Bu araştırmada aile aidiyetine çok yönlü bir bakış açısı sağlanması amaçlandığı için kuramsal araştırmalar derinlemesine incelenmiştir. Bu araştırmanın yöntemini nitel araştırma yöntemleri arasında yer alan doküman inceleme araştırması oluşturmaktadır. Aile aidiyetinde aile üyeleri arasındaki kişilerarası ilişkilerin ötesinde bütünsel karşılıklı etkileşime ve kişinin kendisini, içsel huzur gibi duygularını ifade edebildiği aile kavramına vurgu yapılmaktadır. Aile aidiyetinin tanımlanmasında ve kavramsallaştırılmasında etkili olan kuramlar arasında insancıl kuramlar ile pozitif psikolojiye işaret eden psikolojik iyi oluşa vurgu yapan kuramlar ve aile bütünselliğine, kişilerarası ilişkilere vurgu yapan sistemik aile terapisi kuramı gibi kuramlar yer almaktadır. Aile aidiyetine etki eden unsurlara bakıldığında ise aile içi paylaşımlar ve aile içinde anlam yüklenen değerler, sosyo-kültürel durumlar ve ilişkilerde rolleri dengeli sürdürme gibi durumlar öne çıkmaktadır. Bu unsurlar aynı zamanda aile aidiyetinin sağlanması ve sürdürülmesinde anahtar niteliği taşıyan unsurlar olabilmektedir. Sonuç olarak aile aidiyetinin tek boyutla ele alınabilecek bir kavram olmadığı, çeşitli kuramlar ve aile aidiyetinin ilişkili olduğu unsurlar ile bağlamlar açısından değerlendirilmesinin anlamlı olduğu söylenebilir.
Examination of Children's Grief Experiences Through Storytelling-Based Systemic Intervention: Case Study
(Pergamon-elsevier Science Ltd, 2023) Mukba, Gamze; Akbas, Turan
This study explored the experiences of children whose parents died and who were in the mourning process through storytelling-based systemic intervention. The study employed the multiple case study design and the study group consisted of six children aged 7-12 years attending elementary and middle schools in Van, Turkey. The criterion sampling method was used to form the study group. The criteria for participating in the study were the child being between the ages of 7-12, the child losing one of the parents, the child having psychological support request from the school psychological counseling service for him/her, and the child losing his/her mother or father at least six months before the study. The semi-structured interview method was used to collect data in the study since storytelling-based systemic intervention developed for this study includes distinct stages, questions to be directed to the counselee at each stage, and steps that can be flexible according to the counselee's situation. 11 interviews were held with each child regularly every week. These interviews aimed to understand what the children experience regarding grief through the "storytelling-based systemic intervention". The study data were analyzed by deductive content analysis and qualitative comparative analysis. What the children experienced during the intervention was presented based on the therapeutic unique experiences of White and Epston (1990), who emphasized narrative therapy and social constructs. Under the general category of "emotional constructions regarding the past unique outcomes", various subcategories were formed, namely "emotional oscillations between life/death", "experiencing many emotions together during the grief process", "the revealing of injuries associated with losses and the responsive change of hurt", "feeling sensitivity towards the surviving parent", "feeling hurt by others about parental loss", "feeling empathetic towards people experiencing similar grief narratives" and "revealing unfinished emotions with the dead".
Examining the Personality Traits and Life Goals of Nurses and Teachers: the Sample of Van
(Kare Publ, 2020) Mukba, Gamze; Kaya, Zohre
Examinining of the Relationship Between the Codependency of the College Students and Some Variables
(2013) Mukba, Gamze; Tanhan, Fuat
Araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin ilişki bağımlılığı düzeyleri ile sahip oldukları bazı demografik değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma, ilişkisel tarama modeline uygun olarak hazırlanmıştır. Araştırma kapsamında Spann-Fischer İlişki Bağımlılığı Ölçeği?nin Türk Kültürü?ne uyarlama çalışması da yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Van Yüzüncü yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi?nde okuyan 1409 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmada öğrencilerin bazı demografik değişkenlerine ulaşılabilmesi amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu, Spann-Fischer İlişki Bağımlılığı Ölçeği, ölçüt geçerliliğinin yapılabilmesi amacıyla Genel Sağlık Anketi-12 ve Rossenberg Benlik Saygısı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre Türkçe ?ye uyarlanan Spann-Fischer İlişki Bağımlılığı Ölçeği?nin iç tutarlılık katsayısı 0.65 düzeyinde güvenilir olduğu ve ölçüt geçerliliği kapsamında belirlenen ölçeklerle arasında anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur. Araştırmanın amacı doğrultusundaki sonuçlara bakıldığında, aile içi fiziksel ya da ruhsal bozukluk olduğunda öğrencilerin ilişki bağımlılığı puanlarının olmayanlara göre daha yüksek olduğu ve aile içi şiddet davranışları algılanan öğrencilerin de olmayanlara göre daha yüksek ilişki bağımlılığı puanları aldıkları görülmüştür. Anahtar Kelimeler: İlişki bağımlılığı, ilişki bağımlılığı ölçeği, benlik saygısı
Investigation of the Efficacy of Emdr in Earthquake Trauma: Case Report
(Cukurova Univ, 2020) Mukba, Gamze; Tanriverdi, Selami; Tanhan, Fuat
EMDR is an intervention technique mainly used in psychological trauma cases. In this study, the case study of qualitative research methods has been used; the aim of this study is to determine the feasibility of Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) technique in PTSD of the earthquake. Eight -stage EMDR intervention has been implemented in the presented case. In order to investigate the effectiveness of EMDR intervention quantitatively related to the traumatic symptoms of the client and to determine the difference between the pre-test and post-test scores, "Post-Traumatic Stress Symptoms Scale" has been used. In the presented case after the EMDR intervention, it has been observed that the client's both the anxiety and fear levels have been decreased as well as the dysfunctional thoughts about the earthquake have been disappeared and the PTSD symptoms have been greatly reduced. According to Post-Traumatic Stress Symptoms Scale scores it has been observed that there are differences between the scores of subscales as "intrusive thoughts", "physiological arousal" and "cognitive avoidance". Based on the case presented in this study, it can be said that EMDR may be a short-term and effective intervention in PTSD cases caused by the trauma of natural disasters such as earthquakes.
The Mediating Role of Resilience in the Relationship Between Life Goals and Hopelessness: Turkey Sample
(Slovak Acad Sciences, Ctr Social & Psychological Sciences, Iep, 2022) Doganulku, Haci Arif; Mukba, Gamze
This study aimed to explore the mediating role of university students??? resilience in the relationship between their life goals and hopelessness. The participants of the study consisted of a total of 455 students (252 females [55.4%], 203 males [44.6%]) from universities in six different cities in Turkey. The Scale of Setting Life Goals with Respect to Positive Psychotherapy (Ery!lmaz, 2012), the Resilience Scale (G??rgan, 2006), and the Beck Hopelessness Scale (Beck et al., 1974) were used as data collection tools. The data were analyzed using correlation analysis and structural equation modeling methods. The correlation analysis revealed, that hopelessness was negatively correlated with both life goals and resilience. Also, the mediation analysis put forth that resilience had a full mediating role in the relationship between life goals and hopelessness. Raising life goals and resilience of university students will help decrease their hopelessness.
Öykü Anlatıcılığı ile Sistemik Müdahaleyi İçeren Eklektik Bir Müdahale
(2019) Sanberk, Ismaıl; Akbaş, Turan; Mukba, Gamze
Çocuklar, çeşitli sıkıntılı deneyimler ve travmatik durumlarla karşılaştıklarında var olan öyküleri, onlar için rahatsız edici olabilmektedir. Çocuklarla yapılandırılan terapötik müdahalelerde onların öykülerinden yararlanmak ve yapılandırdıkları öyküleri dinledikten sonra farklı yolları içerebilen yeni öyküler oluşturulmasına destek sağlamak söz konusu olabilir. Bu yöndeki müdahaleler, öyküsel terapi ve çocuğun iç kaynaklarıyla ilişkili “öykü anlatıcılığı tekniğinden” yararlanmayı öne çıkarmaktadır. Çocukların çeşitli sıkıntılarıyla çalışırken öykü anlatıcılığı tekniği ve sistemik müdahalelerin birlikte kullanılması önerilmektedir. Bu çalışmanın amacı, öykü anlatıcılığı tekniğini ve sistemik müdahaleyi içeren eklektik bir müdahaleye ilişkin bir öneri sunmaktır.
A Person-Centered Approach To Emotional Security: Latent Profile Analysis of the Dark Triad and Psychological Symptoms
(Sage Publications inc, 2023) Kaya, Alican; Mukba, Gamze; Ozok, Halil Ibrahim
Few studies have examined emotional security utilizing a person-centered approach. Therefore, in the present study, we conceptualized a multidimensional construct that includes psychological symptoms (i.e., depression, anxiety, and stress) and the dark triad traits (i.e., Machiavellianism, narcissism, and psychopathy). Applying latent profile analysis (LPA) allows the exploration of the interaction of emotional security with the dark triad traits and psychological symptoms in the sample at the level of sub-classes. Depression, stress, anxiety, Machiavellianism, narcissism, and psychopathy were determined as profile indicators. Moreover, satisfaction with life and the psychological well-being of the sub-classes were predicted. Data were gathered from 558 participants (418 females, %74.9) with an average age of 22.44 years). LPA indicated four distinct profiles: 'High emotional security and low psychological symptoms, and dark triad traits' (22%), 'Low emotional security and high psychological symptoms, dark triad traits' (5%), 'Low emotional security and moderate dark triad traits' (28%), 'Moderate emotional security, psychological symptoms, and dark triad traits' (45%). Mixture modeling approach-based research provides a complementary view of the previous psychopathology literature. The findings could help practitioners target at-risk university students with low emotional security, low psychological well-being, and low life satisfaction and design programs to aid them in alleviating the psychological symptoms and the dark triad traits.
A Psychometric Analysis Concerning the Turkish Version of the Spann-Fischer Codependency Scale
(Pamukkale Univ, 2014) Tanhan, Fuat; Mukba, Gamze
Looking at interpersonal relationships, it can be observed that one develops dependent relationships due to a number of personality traits and behavior patterns. This concept reveals "codependency". In order to measure the levels of codependency of individuals, various measurement tools have been developed. The Spann-Fischer Codependency Scale (SFCDS) developed by Fischer, Spann and Crawford (1991), which includes the acts as excessive focus on the outside / extreme babysitter; find it difficult to express feelings and relationships with others to focus on a goal that measures to assess the codependency traits, is one of the most important psychometric instruments. In this study, it is aimed to assess psychometric properties of the Turkish version of the Spann-Fischer Codependency Scale-SFCDS. According to the goal of this study, a dispositional form of the Spann-Fischer Codependency Scale and in order to search the validity criteria of the study, "General Health Questionnaire-12" and "Rosenberg Self Esteem Scale" were administered to participants. Cronbach's alpha coefficient was calculated to study the internal consistency. The percentage of factor load values of the overall variance were checked, 18.698 % was obtained. The Cronbach Alpha was calculated as 0.65. The original form of the scale is an one factor structure and the Pearson correlation analysis provided the validity of the measurement tool and the scale included adequate internal consistency. The SFCDS is a valid and reliable measure to be used in research purposes among Turkish individuals.
The Relationship Between Social Media Addiction and Critical Thinking and Academic Motivation in High School Students
(2024) Koçak, Alperen; Mukba, Gamze
Ergenlik psikolojik, fizyolojik, sosyal, duygusal, bilişsel, kişilik ve kimlik gelişimi alanlarında yoğun değişimlerin yaşandığı kritik bir evredir. Araştırmamız ergenlik dönemindeki bireylerde sosyal medya bağımlılığı, eleştirel düşünme ve akademik güdülenme arasındaki ilişkileri ve bu değişkenlerin demografik faktörlerle ilişkisini incelemektir. İlişkisel tarama modeli kullanılan bu araştırmanın evreni Van ilinde eğitim gören lise öğrencileri örneklemi ise 275 kadın, 235 erkek öğrenci olmak üzere toplam 510 lise öğrencisidir. Katılımcılara Kişisel Bilgi Formu, Ergenlerde Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği, Akademik Güdülenme Ölçeği ve Günlük Yaşamda Eleştirel Düşünme Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizi IBM SPSS 29.00 programıyla yapılmıştır. Analizde bağımsız örneklem t testi, tek yönlü Anova, post hoc Gabriel, post hoc Games-Howell, Pearson korelasyon analizi, basit doğrusal regresyon analizleri uygulanmıştır. Yapılan analiz sonucu kişisel verilere ait anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Kız öğrencilerin sosyal medya bağımlılık seviyesi erkek öğrencilere göre yüksek olduğu ve katılımcılardan 9.sınıf olanların günlük yaşamda eleştirel düşünme ölçeği alt boyutu olan akıl yürütme ve değerlendirme boyutunun anlamlı şekilde diğer sınıflardan yüksek seviyede olduğu bulunmuştur. Katılımcıların yakın arkadaşı 'olması' durumu, akademik algı seviyesi 'yüksek' olması durumu, interneti kullanma tercihi 'ders' olması durumuna göre, akademik güdülenme ve alt boyutları ile günlük yaşamda eleştirel düşünme ve alt boyutları düzeyi yüksek bulunurken sosyal medya bağımlılığı puanları düşük bulunmuştur. Akademik algı seviyesi 'düşük ' olanların, akademik güdülenme ve alt boyutları ile günlük yaşamda eleştirel düşünme ve alt boyutları puanlarının düşük olduğu bulunmuştur. Arkadaşlık kurma tercihi 'sosyal medya' olan ve gün içerisinde cep telefonu ve sosyal medyada geçirilen süre '5 saat ve üzeri ' olan katılımcıların akademik güdülenme ve alt boyutları ile günlük yaşamda eleştirel düşünme ve alt boyutları puanlarının düşük olduğu, sosyal medya bağımlılığı puanlarının ise yüksek olduğu bulunmuştur. Yapılan korelasyon analizine göre akademik güdülenme ölçeği ve tüm alt boyutları ile eleştirel düşünme ölçeği ve tüm alt boyutlarının aralarında anlamlı pozitif ilişki bulunurken, ergenlerde sosyal medya bağımlılığı ölçeği ile negatif anlamlı ilişki bulunmuştur. Yapılan regresyon analizi ne göre sosyal medya bağımlılığı akademik güdülenmedeki toplam varyansın %10,1'ini ve günlük yaşamda eleştirel düşünmedeki toplam varyansın %10'unu negatif yönde yordadığı bulunmuştur. Akademik güdülenme ise günlük yaşamda eleştirel düşünmedeki toplam varyansın %34,8'ini açıklamakta ve pozitif yönde yordamaktadır.