Browsing by Author "Sak, İkbal Tuba Şahin"

Now showing 1 - 9 of 9

The Effect of Culturally Responsive Education Program on Preschool Children's School Readiness Levels
(2022) Vangölü, Seren Kahraman; Sak, İkbal Tuba Şahin
Bu araştırmada Kültürel Değerlere Duyarlı Eğitim Programının okul öncesi dönem çocuklarının ilkokula hazır bulunuşluk düzeylerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yarı deneysel desenin 'ön-test- son-test eşleştirilmiş kontrol gruplu' deseninde gerçekleştirilen bu araştırma deney grubunda 15, kontrol grubunda 15 olmak üzere toplam 30 okul öncesi dönem çocuğu ile yürütülmüştür Araştırma kapsamında deney grubuna 10 hafta süren toplam 23 etkinlik uygulanırken kontrol grubundaki çocuklara herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Uygulamalar başlamadan önce deney ve kontrol gruplarına ön-test, uygulamalar tamamlandığında her iki gruba da son-test, 5 hafta sonrasında da izleme testi uygulanmıştır. Gelişimsel İlkokula Hazırbulunuşluk ölçeğinden elde edilen ön-test, son-test ve izleme testi puanları SPSS programına aktarılarak analizler yapılmıştır. Ölçümlerden elde edilen verilerin analizinde, her bir grubun ön-test, son test ve izleme testi ölçümleri arasında anlamlı farklılık olup olmadığını test etmek amacıyla Freidman Testi, anlamlı farkın tespit edildiği durumlarda farkın kaynağını belirlemek amacıyla ilişkili ölçümler için Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılmıştır. Kontrol ve deney gruplarının son test ölçümleri ve yine bu grupların izleme ölçümleri arasında fark olup olmadığını belirlemek amacı ile Mann-Whitney U Testi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre deney ve kontrol gruplarının her ikisinin de son-test puanlarında bir artış olduğu ve bu artışların izleyen süreçte de artarak korunduğu görülmüştür. Ayrıca kültürel değerlere duyarlı eğitim programı sonucunda, deney grubunun son-test ve izleme testi puanlarının kontrol grubundaki çocukların puanlarına göre anlamlı şekilde daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar alanyazındaki çalışmalar ile karşılaştırılarak tartışılmış ve araştırmacılar ile uygulayıcılara yönelik bazı önerilerde bulunulmuştur. Anahtar sözcükler: okul öncesi dönem çocukları, kültür, kültürel değerlere duyarlı eğitim, ilkokula hazır bulunuşluk.
Effect of Preschool Teachers' Developmentally Appropriate Beliefs on 3-6 Year-Old Children's Social Skills: a Longitudinal Study
(2019) Soyalp, Hayriye; Sak, İkbal Tuba Şahin
Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin gelişime uygun uygulamalara yönelik inançlarının sınıflarındaki 3-6 yaş arası çocukların sosyal becerilerine etkisinin boylamsal olarak incelenmesidir. Çalışma grubunu, 350 okul öncesi öğretmeni ve 350 okul öncesi dönem çocuğu oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri, 'Kişisel Bilgi Formu-öğretmenler için, Kişisel Bilgi Formu-çocuklar için, Gelişime Uygun Uygulamalar Öğretmen İnanç Ölçeği (GUUÖİÖ) ve Okul Öncesi Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği-OSBED Öğretmen Formu' ile toplanmıştır. Veri analizi için Bağımsız Örneklemler için t testi ve Tekrarlı Ölçümler İçin Tek Yönlü Varyans Analizi yapılmıştır. Çalışmanın sonunda, okul öncesi öğretmenlerinin GUU ile ilgili inanç ortalamalarının orta aralıkta olduğu, ancak yükseğe çok yakın olduğu bulunmuştur. Okul öncesi öğretmenlerinin yaşlarının, kıdemlerinin, öğrenim düzeylerinin, çalışma şekillerinin (kadrolu-ücretli), çalıştıkları kurum türünün (anaokulu-anasınıfı) GUU'ya ilişkin inançları üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı bulunmuştur. Özel sektörde çalışan okul öncesi öğretmenlerinin GUU'ya ilişkin inanç ortalamalarının, devlet okullarında görev yapan öğretmenlerin inanç ortalamalarından daha yüksek olduğu bulunmuştur. Eğitim-öğretim yılının başında yapılan ölçümlerde okul öncesi eğitim alan çocukların sosyal becerilerinin başlangıç becerileri, akademik destek becerileri, arkadaşlık becerileri ve duyguları yönetme becerileri alt boyutlarında öğretmenlerinin GUU'ya ilişkin inançlarına göre anlamlı düzeyde bir farklılaşma göstermediği bulunmuştur. Eğitim-öğretim yılının ortasında yapılan ölçümlerde GUU'ya ilişkin inanç düzeyi yüksek olan okul öncesi öğretmenlerinin sınıflarında yer alan çocukların sosyal becerilerinin başlangıç becerileri ve akademik beceriler alt boyutlarında inançları düşük olanların sınıfındakilerden daha yüksek olduğu bulunmuştur. Arkadaşlık becerileri ve duyguları yönetme becerileri alt boyutlarında ise anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Eğitim-öğretim yılının sonunda yapılan ölçümlerde GUU'ya ilişkin inanç düzeyi yüksek olan okul öncesi öğretmenlerinin sınıflarında yer alan çocukların sosyal becerilerinin başlangıç becerileri, akademik destek becerileri, arkadaşlık becerileri ve duyguları yönetme becerileri alt boyutlarında inançları düşük olanların sınıfındakilerden daha yüksek olduğu bulunmuştur. Bu bulgular göz önünde bulundurulduğunda, özellikle inanç düzeyleri düşük olan okul öncesi öğretmenlerine GUU felsefesini destekleyebilecek şekilde hizmet içi eğitimler verilebilir. Hizmet içi eğitimler düzenlenip öğretmenlerle, GUU'nun felsefesine ve ilkelerine uygun olarak, çalıştıkları grubun yaş özellikleri, bireysel özellikleri ve içinde yaşadığı toplumun özellikleri de göz önünde bulundurularak çocukların sosyal becerilerini destekleyecek etkinlikler hazırlanabilir. Anahtar sözcükler: gelişime uygun uygulamalar, sosyal beceriler, öğretmen inançları, okul öncesi eğitim, boylamsal çalışma
Examination of Compassion Levels and Risky Play Allowance of Parents With Preschool Children
(2024) Akçer, Kamile Aslan; Sak, İkbal Tuba Şahin
Bu araştırmanın amacı, okul öncesi dönem çocuğu olan ebeveynlerin merhamet düzeyleri ile riskli oyuna izin verme durumlarını incelemektir. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini, Çanakkale ili merkez ve ilçelerinde Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı bağımsız anaokullarına ve ilkokullar bünyesindeki anasınıflarına devam eden 4-6 yaş aralığındaki çocukların anne-babalarından oluşan 700 ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak 'Kişisel Bilgi Formu', 'Yetişkin Merhamet Ölçeği' ve '4-6 Yaş Çocukları İçin Riskli Oyunlara İzin Verme Ölçeği' kullanılmıştır. Veri analizi sonucunda, ebeveynlerin merhamet düzeylerinin gerek ölçeğin alt boyutlarında gerekse genel toplamında yüksek olduğu; ebeveynlerin çocuklarının riskli oyun oynamalarına düşük düzeyde izin verdikleri belirlenmiştir. Ayrıca, merhamet ölçeğinin genel toplamı ile çok riskli yüksekliklerde oyun, tehlikeli aletlerle oyun, az riskli yüksekliklerde oyun, tehlikeli doğal unsurlara yakın oyun alt boyutları ve riskli oyunlara izin verme ölçeğinin genel toplamı arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur.
Examination of the Relationship Between Preschool Teachers' Beliefs on Developmentally Appropriate Practice and Their Job Satisfaction
(2023) Oktay, Bahar; Sak, İkbal Tuba Şahin
Bu çalışmada okul öncesi öğretmenlerinin gelişime uygun uygulamalara yönelik inançları ile mesleki doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini Van ili ve ilçelerinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı bağımsız anaokulları ve ilkokul bünyesindeki anasınıflarında görev yapan okul öncesi öğretmenleri; örneklemini ise bu evrenden seçkisiz örnekleme yöntemiyle seçilen 400 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında veri toplama araçları olarak kişisel bilgi formu, Gelişime Uygun Uygulamalar Öğretmen İnanç Ölçeği (GUUÖİÖ) ve Mesleki Doyum Ölçeği (MDÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde, Bağımsız Örneklemler İçin t-Testi, Tek yönlü varyans analizi ve Pearson Momentler Çarpımı kullanılmıştır. Araştırmanın sonunda, okul öncesi öğretmenlerinin gelişime uygun uygulamalara yönelik inançlarının ve mesleki doyumlarının yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca gelişime uygun uygulamalara yönelik inançları ile mesleki doyumları arasındaki ilişki incelendiğinde, okul öncesi öğretmenlerinin gelişime uygun uygulamalara ilişkin inançları toplamı ile mesleki doyumları toplamı arasında pozitif yönlü düşük düzey anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Anahtar sözcükler: okul öncesi öğretmenleri, gelişime uygun uygulamalar, öğretmen inançları, mesleki doyum.
Examining the School Readiness Levels of 4-To Year Old Children and Their Parents' Allowance for Risky Play
(2024) Sak, Ayhan; Sak, İkbal Tuba Şahin; Şendil, Çağla Öneren
Bu çalışmanın amacı, 4-6 yaş arası çocukların ilkokula hazırbulunuşluk düzeyleri ile ebeveynlerinin riskli oyuna izin verme durumlarının incelenmesidir. Tarama modelinde hazırlanan çalışmanın örneklemini, Van ili merkez ilçelerindeki (Tuşba, İpekyolu ve Edremit) okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4-6 yaş aralığındaki 420 çocuk ve 420 ebeveyn oluşturmuştur. Veriler, araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu, Sak ve Yorgun (2024) tarafından hazırlanan Gelişimsel İlkokula Hazırbulunuşluk Ölçeği-Kısa Formu ve Ünüvar ve Kanyılmaz (2017) tarafından geliştirilen 4-6 Yaş Çocukları İçin Riskli Oyunlara İzin Verme Ölçeği ile toplanmıştır. Çalışmanın sonucunda, 4-6 yaş arası çocukların ilkokula hazırbulunuşluk düzeyleri ile ebeveynlerinin riskli oyuna izin verme durumları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca çocukların ilkokula hazırbulunuşluk düzeylerinin yüksek düzeyde olduğu ve çocukların kardeş sayısına ve anne-babaların eğitim durumlarına, yaşlarına ve evlilik sürelerine göre istatiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Bununla birlikte, ebeveynlerin riskli oyuna izin verme durumlarının düşük olduğu ve çocuğun okul öncesi eğitim alma süresine ve anne-babaların eğitim durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir.
Gelişime Uygun Uygulamalar İnanç Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması
(2017) Sak, İkbal Tuba Şahin; Sak, Ramazan
Uygulamalara ilişkin Kim ve Buchanan (2009) tarafından geliştirilen öğretmen inanç ve uygulama ölçeğinin inanç alt ölçeğini Türkçeye uyarlamak, ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizlerini yapmaktır. Ölçek İngilizceden Türkçeye araştırmacılar tarafından çevrilmiş ve İngiliz dili ve okul öncesi eğitim alanlarında beş uzmanın görüşleri doğrultusunda yöntemiyle belirlenen 686 okul öncesi öğretmeninden elde edilen veriler açımlayıcı faktör analizi, 416 öğretmenden toplanan veriler ise doğrulayıcı faktör analizi için kullanılmıştır. Beşli Likert tipi, biri açık uçlu olmak üzere toplam 29 maddeden oluşan ölçeğin, açımlayıcı faktör analizi sonucunda Gelişime Uygun Olan (GU), Gelişime Uygun Olmayan (GUO) ve Aile, Kültür ve Kaynaştırma olmak üzere 3 alt boyuttan oluştuğu saptanmıştır. Ölçeğin tüm maddeleri için hesaplanan toplam güvenirlik katsayısı (Cronbach alpha) .85 olarak bulunmuştur. Ayrıca ölçeğin 3 faktörlü yapısı, doğrulayıcı faktör analizi ile de doğrulanmıştır. Bu çalışmanın sonucunda; Gelişime Uygun (GUUÖİÖ), öğretmenlerin gelişime uygun uygulamalara ilişkin inançlarını ölçebilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu saptanmıştır.
The Investigation of Social Studies Teachers' Level of Job Burn-Out and Their Self-Efficacy Belief
(2020) Aydın, Talat; Sak, İkbal Tuba Şahin; Merey, Zihni
Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin ve öğretmen özyeterlik inançlarının incelenmesidir. Bu araştırmanın deseni nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmada seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılmış olup, araştırmanın örneklemini Van ili merkez ilçelerindeki Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı ortaokullarda görev yapan 154 sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak 'kişisel bilgi formu', 'Tükenmişlik Envanteri Eğitimci Formu' ve 'Öğretmen Özyeterlik İnancı Ölçeği' kullanılmıştır. Araştırmanın verileri SPSS 22 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Veri analizinde bağımsız örneklemler için t testi, Tek Faktörlü ANOVA ve Pearson korelasyon analizi gibi parametrik testler kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki tükenmişliğin duygusal tükenme boyutundaki tükenmişliklerinin orta düzeyde olduğu, duyarsızlaşma boyutundaki tükenmişliklerinin düşük düzeyde olduğu ve kişisel başarı alt boyutundaki tükenmişliklerinin ise yüksek düzeyde olduğu bulunmuştur. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri cinsiyetlerine, yaşlarına, medeni durumlarına ve görev yaptıkları okuldaki teknolojik materyallerin yeterlilik durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Ancak, Sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri kıdemlerine, görev yaptıkları okuldaki çalışma durumlarına (Kadrolu-Ücretli), velilerin çocuklarıyla ilgilenme durumlarına ve son bir yılda meslekleriyle ilgili herhangi bir eğitime/etkinliğe katılma durumlarına göre mesleki tükenmişliğin bazı alt boyutlarında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretmen özyeterlik inanç düzeylerinin akademik özyeterlik, mesleki özyeterlik, sosyal özyeterlik boyutlarında ve özyeterlik inanç ölçeğinin genel toplamında yüksek olduğu, entelektüel boyutta ise orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretmen özyeterlik inançları cinsiyetlerine, yaşlarına, kıdemlerine, medeni durumlarına, çalışma durumlarına (Kadrolu-Ücretli) ve velilerin çocuklarıyla ilgilenme durumlarına göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir ancak okuldaki teknolojik materyallerin yeterlilik durumuna göre entelektüel özyeterlik boyutunda anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretmen özyeterlik inançları öğretmenlerin meslekleriyle ilgili herhangi bir eğitime/etkinliğe katılma durumlarına göre bütün alt boyutlarda ve ölçeğin genel toplamında anlamlı bir farklılık göstermiştir. Mesleki tükenmişliğin duygusal tükenme ve duyarsızlaşma boyutları ile öğretmen özyeterlik inançlarının akademik özyeterlik, mesleki özyeterlik, sosyal özyeterlik, entelektüel özyeterlik boyutları ve toplam özyeterlikleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Mesleki tükenmişliğin kişisel başarı boyutu ile öğretmen özyeterlik inançlarının akademik özyeterlik, mesleki özyeterlik, sosyal özyeterlik, entelektüel özyeterlik boyutları ve toplam özyeterlikleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
Relationship Between Preschool Children's Aggression Tendency and Their Parents' Parenting Attitudes
(2019) Yıldızbaş, Cansın Ebru; Sak, İkbal Tuba Şahin
Bu araştırma okul öncesi dönem çocuklarındaki saldırganlık yönelimi ile ebeveynlerinin anne baba tutumları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Buna ek olarak ebeveynlerin yaşları, cinsiyetleri, eğitim durumları, aylık gelirleri, medeni durumları gibi bazı değişkenlerin çocukların saldırganlık yönelimi ve ebeveynlerin anne baba tutumları üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Araştırmanın örneklemi 506 ebeveyn ve 506 çocuktan oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan 'Kişisel Bilgi Formu', Karabulut Demir ve Şendil (2008) tarafından geliştirilen 'Ebeveyn Tutumları Ölçeği' ve Kaynak, Kan ve Kurtulmuş (2016) tarafından hazırlanan '36-72 Aylık Çocuklara Yönelik Saldırganlık Yönelim Ölçeği' kullanılmıştır. Verilerin analizi için, bağımsız örneklemler için t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçları, ebeveynlerin anne-baba tutumlarının yaşlarına göre farklılık göstermezken, medeni durumlarına, cinsiyetlerine, eğitim durumlarına, yaşadıkları eve, aylık gelirlerine, sahip oldukları çocuk sayısına, ilk çocuklarına sahip olma yaşlarına, ölçekte esas alınan çocuğun cinsiyeti, yaşı, okul öncesi eğitim aldığı süre ve kaçıncı kardeş olduğuna göre Ebeveyn Tutum Ölçeğinin bazı alt boyutlarında anlamlı düzeyde farklılaştığını göstermektedir. Çocuğun saldırganlık yöneliminin ise ebeveynlerin yaşı, sahip oldukları çocuk sayısı, ölçekte esas alınan çocuğun cinsiyeti, yaşı, okul öncesi eğitim aldığı süre ve kaçıncı kardeş olduğuna göre farklılaşmazken; ebeveynlerin eğitim durumları, medeni durumları, yaşadıkları ev, aylık gelirleri ve ilk çocuklarına sahip olma yaşlarına göre farklılaştığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Ayrıca, anne-baba tutumları boyutlarından 'demokratik tutum' boyutu ile saldırganlık yönelimleri boyutlarından 'başkasına yönelik fiziksel saldırganlık' boyutu arasında negatif yönde anlamlı 'orta' düzeyde bir ilişki; diğer tüm saldırganlık yönelimi boyutları arasında ise negatif yönde anlamlı 'düşük' düzeyde ilişki bulunmuştur. 'Otoriter tutum' boyutu ile saldırganlık yönelimleri boyutlarından 'başkasına yönelik fiziksel saldırganlık' ve 'nesneye yönelik saldırganlık' boyutları arasında pozitif yönde anlamlı 'orta' düzeyde ilişki; 'başkasına yönelik ilişkisel saldırganlık' ve 'kendine yönelik saldırganlık' boyutu arasında pozitif yönde anlamlı 'düşük' düzeyde ilişki bulunmuştur. Son olarak, 'izin verici tutum' boyutu ile saldırganlık yönelimleri boyutları arasında pozitif yönde anlamlı 'düşük' düzeyde bir ilişki bulunmuştur.
The Relationship Between Preschool Teachers' Liking of Child and Their Motivation
(2023) Dilek, Şeyma; Sak, İkbal Tuba Şahin
Günümüzde öğretmenlik mesleğini seçecek olan kişiler ilk olarak kendilerinde çocuk sevgisinin olup olmadığını sorgulamaktadır. Özellikle okul öncesi öğretmenleri için çocuk sevme önemli bir faktördür. Bu çalışmada bu durum göz önünde bulundurularak öğretmenlerin çocuk sevme durumları ile motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak da çalışma nicel araştırma yöntemlerinden tarama deseni kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini Van ili Edremit, Tuşba ve İpekyolu ilçelerinde görev yapmakta olan 406 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Duyan ve Gelbal (2008) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan Barnett Çocuk Sevme Ölçeği ve Yıldız ve Taşgın (2019) tarafından geliştirilen Öğretmen Motivasyon Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde, t-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Lineer Regresyon Analizi, Kruskal Wallis-H Testi ve Mann-Whitney U Testi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, öğretmenlerin çocuk sevme durumları ile motivasyon düzeyleri arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırmada yer alan öğretmenlerin yaş, deneyim, aylık gelir, kurum türü, sınıftaki öğrenci sayısı, çalıştıkları yaş grubu, medeni durum, çocuk sahibi olma, eğitim düzeyi ve sınıfta kaynaştırma öğrencisi olup olmaması değişkenlerine göre hem çocuk sevme durumları hem de motivasyon düzeylerinde anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ancak, okul öncesi öğretmenlerinin motivasyon düzeyleri motivasyon ölçeğinin mesleki doyum ve kişisel gelişim alt boyutunda cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık göstermiş; kadınların mesleki doyum ve kişisel gelişim puanlarının, erkeklerin mesleki doyum ve kişisel gelişim puanlarından yüksek olduğu belirlenmiştir. Motivasyon ölçeğinin toplamında ve okul yönetimi ile öğretim süreci ve öğrenciler alt boyutlarında ise cinsiyet değişkeni bakımından anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Anahtar sözcükler: çocuk sevme, motivasyon, okul öncesi öğretmenleri.