Browsing by Author "Tawfeeq, Jawhar Mohammed Shukur Tawfeeq"

Now showing 1 - 1 of 1

Erbil Merkez Alt Havzası'nda (erbil-ırak) Atık Su Nedeniyle Yeraltı Suyu Kuyularındaki Kirlenmenin Araştırılması
(2021) Tawfeeq, Jawhar Mohammed Shukur Tawfeeq; Dişli, Erkan; Hamed, Masoud Hussen
Çalışma alanı, Erbil Merkez alt havzası, Arap levhasında Irak'ın (Irak'ın kuzeyi) durağan şelf tektonik biriminin eteklerinde yer almaktadır. Son zamanlarda, Erbil Merkez Alt Havzasında sürekli artan sosyo-ekonomik gelişme ve nüfus nedeniyle tarımsal, endüstriyel ve evsel su kullanımları için yüzey suyu kaynaklarının yetersiz kalmasından dolayı yeraltısuyu talebi önemli ölçüde artış göstermiştir. Bu çalışmada alt havza genelinde yer alan su kaynaklarında su kalitesini belirlemek amacı ile Mayıs 2020 ve Eylül -2020 olmak üzere iki farklı dönemde örnekleme çalışmaları yapılmıştır. Bu amaçla 27 adet kuyu suyu ve 3 adet de yüzey suyu numunesi olmak üzere olmak toplam 30 numune toplanmış ve analiz edilmiştir.Genel su kimyası analiz sonuçları yüksek NO3, COD, BOD5 konsantrasyonlarının bulunduğu yerler dışında, genel su kalitesinin içme amaçlı uygun olduğunu göstermektedir. Kuyu ve atık su kanallarında çoğu eser metal analizi sonuçları (Fe hariç) IQWS (2010) ve WHO (2011) standartlarındaizin verilen sınırların (0.3 mg / L) altında bulunduğunu göstermektedir. Yağışlı ve kurak mevsim hidrojeokimyasal faktör analizinin sonuçları, çıkarılan ilk beş ve altı bileşenli özdeğerlerin>1 olduğunu ve sırasıyla toplam varyansın yaklaşık %94.844 ve %96.26'sına karşılık geldiğini göstermektedir. Faktör analizi, yağışlı ve kurak mevsimde yeraltı suyu kalitesinin, ters iyon değişimi, bozunma gibi doğal, jeojenik süreçler yerine toprak katmanlarından sızıntı, fosseptik atıkları, endüstriyel atıklar ve tarım faaliyetleri gibi antropojenik kirlilik kaynakları ile önemli ölçüde ilişkili olduğunu göstermiştir.