Browsing by Author "Telli, Evin"

Now showing 1 - 3 of 3

Kdushkudshin İn Syrian Churches (samples Of Mardin, Diyarbakır, Şırnak, Adıyaman)
(2022) Telli, Evin; Top, Mehmet
Kültürel ve mimari açıdan zengin bir dini mirasın temsilcileri olan Süryaniler, tezin çalışma kapsamına giren illerin bulunduğu bölge ile Turabdin Bölgesi'nin köklü halkları arasında yer almaktadır. Antik dönemlerden beri Süryani kültürünün var olduğu tarihi coğrafyayı tanımlayan Turabdin ve çevresini de kapsayan bölge, tarihsel süreç içinde birçok farklı dini, siyasi ve etnik yapıyı bünyesinde barındırmıştır. Süryaniler, bölgenin bu kozmopolit yapısı içinde varlığını koruyan ve devam ettiren halklardan biri olarak ön plana çıkmaktadır. Erken dönemlerden itibaren Hıristiyanlığı kabul eden Süryaniler, manastır ve kilise yapılarıyla özgün dini bir mimari gelenek oluşturmayı başarmışlardır. Süryani kiliseleri, plan ve mimari açıdan bazı özellikleri ile diğer birçok Hıristiyan kilisesinden ayrılmaktadır. Bu kilise yapıları içerisinde ayinlerin odağında yer alan kduşkudşinler, Süryani dini mimarisinin önemli liturjik ögelerinden biri olarak önem taşımaktadır. Süryani kiliselerine, mezbah/medboh ve apsis olarak tanımlanan bölümde bulunan kduşkudşinler, Süryani kilisesinin en önemli sakramentlerden biri olan Evharistiya ve diğer ayinlerin icra edildiği litürjik elemanı ifade etmektedir. Süryanice 'Kutsalların Kutsalı' anlamına gelen kduşkudşin, Tanrı'nın sofrası, İsa'nın mezarı, hayat masası, hayat suyu veren kaynak ve hayat ırmağı gibi simgesel anlamları karşılamaktadır. Bölgedeki Süryani dini yapılarının yanı sıra Ermeni ve Keldani gibi farklı Hıristiyan topluluklarına ait kiliselerde de yer almakla beraber; günümüze ulaşan kduşkudşinlerin çoğunluğu Süryani mimarisinde karşımıza çıkmaktadır. Tez çalışması kapsamında, başta Mardin olmak üzere Diyarbakır, Şırnak ve Adıyaman illerinin merkezleri ile bu illere bağlı bazı köylerde bulunan Süryani manastır ve kiliselerinde incelemeler yapılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde, Süryani kiliselerinde kduşkudşinlerin yeri ve liturjik işlevi hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, Süryani kiliselerinde bulunan bulunan bazı kduşkudşinler, çizim ve fotoğraf çalışmaları ile desteklenerek tanıtılmıştır. Üçüncü bölümde, kduşkudşinlerin Süryani kiliselerindeki liturjik önemi, sembolik arka planı, farklı kültür ve mimari geleneklerle etkileşim boyutu gibi konular irdelenerek, tipolojik özellikleri, tipolojiyi meydana getiren elemanlar ile kullanılan malzeme ve süsleme programları belirlenmeye çalışılmıştır. Süryani kiliselerinde en kutsal alanın sembolik karşılığı olan bu liturjik unsurlar, zaman içinde sunak masasını merkez alarak gelişen anıtsal boyutlu görünümleri ile mimari bir form kazanmışlardır. Diğer Hıristiyan mezheplerinin mimarisinde de bulunan altar ve kiborium gibi ögelerin, işlevsel ve sembolik anlamıyla örtüşen kduşkudşinler, sanat tarihi bilimi disiplini içinde yer edinmesi gereken, Süryani sanatına özgü liturjik ve mimari unsurlar arasındadır.
Mardin Gold Filigreed Working
(2009) Telli, Evin; Karahan, Recai
El sanatları bütün halk sanatları gibi, bir ulusun kültürel kimliğinin, en canlı ve anlamlı belgeleridir. Bir çok uygarlığın kültürleri yeni bir sentez içinde varlıklarını sürdürmüşlerdir. Bu anlamda, Anadolu'da ki el sanatlarının kökleri çok eskilere dayanmaktadır. Bu özellikte olanları daha anlamlıdır ve araştırmaya değer katmaktadır. Tez kapsamında incelediğimiz Mardin Altın Telkari İşçiliği bu anlamda araştırmaya değer bir el sanatı koludur. ?Mardin Altın Telkari İşlemeciliği? başlığı altında yapmış olduğumuz bu çalışmamızda, tarihi süreç içerisinde Mardin'de yapılan ve hala yapılmakta olan geleneksel altın telkari işçiliği detaylı bir şekilde incelenmeye çalışılmıştır. Coğrafi konum itibariyle önemli bir noktada yer alan Mardin, yüzyıllar boyunca bir çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bu medeniyetlerin de etkisiyle oluşan kültürel dokudaki zenginlik el sanatları alanında da çeşitliliği berberinde getirmiştir. Telkari işlemeciliği, bakırcılık, ahşap oymacılığı, çömlekçilik, baskı boyama, semercilik gibi el sanatları günümüzde sınırlı da olsa üretim yapılmaktadır. Günümüze kadar varlığını sürdüren bu el sanatları içinde altın telkari işlemeciliği, maden ve takı sanatı açısından önemlidir.Bu araştırmada Mardin altın Telkari işlemeciliği kaybolmaya yüz tutan, özgün el sanatlarımızın bir kolu olan, bu nedenle ele alınıp incelenmesi gereken bir konu olarak tespit ettik. Bu amaçla ? Mardin Altın Telkari İşlemeciliği? tez konusunu seçtik.Tez kapsamında, yaptığımız ön araştırmada Mardin il merkezinde, üretilen altın telkari ürünü olan takılar ile ilgili herhangi bir çalışma yapılmamış olması, bu araştırmamızın konu başlığını oluşturmada etkili olmuştur.Araştırmanın tarihsel ve kavramsal çerçevesi, kaynak taramalarından elde edilen veriler ışığında derlenmiştir.Mardin il merkezinde üretilen geleneksel, altın telkari ürünlerinin malzeme, teknik, motif, kompozisyon, bezeme, ve yardımcı malzemelerin özelliklerini inceleyerek, Mardin il merkezinde altın telkari takı üretimi yapan atölye ve kuyumcu dükkanlarında gerekli araştırma ve görüşmeleri yaparak bu alandaki gelişmeleri tespit etmeye çalıştık.Atölyelerde bu sanatla uğraşan ustaların çalışmaları gözlemledik, kendilerinden telkari tekniğinin yapım aşamaları ve süslemede uygulanan incelikleri hakkında bilgi edindik.Mardin il merkezinde yaşayan ve altın telkari takı örneklerini kendi koleksiyonlarında muhafaza eden kişilerle görüşmeler yaparak, katalog çalışması için gerekli fotoğraflar çekilmiştir. Bu görüşmeler sonucunda, tez çalışması kapsamında toplam 90 takı örneğini incelenmiştir. Bu takı örneklerinden, kompozisyon, tasarım, form ve kulla ılan materyaller açısından özgün olduklarını tespit etiğimiz 62 örneği, tez çalışmasına dahil ederek ve tanıtmaya çalıştık. Katalog çalışması kapsamında, 8 adet kolye, bilezik, yüzük ve küpeden oluşan set, 1 adet kolye ucu ve küpeden oluşan set, 7 adet bilezik, 3 adet bilezik klipsi, 23 adet küpe 5 adet yüzük, 9 adet kolye ucu, 1 adet kolye klipsi, 1 adet kemer tokası, 1 adet saç tokası, 2 adet saç süsü, 1 adet yaka iğnesi ( broş ) örneği incelenmiştir.Tanıtmaya çalıştığımız bu ürünlerde, Telkari tekniği tek başına uygulanmamış, bir çok örnekte kalem işi tekniği de uygulanmış. Farklı formlarla ( örneğin urfa akıtması ) birlikte uygulanan telkari tekniğinde belli kompozisyon ve tasarımlara ağırlık verilmiş. İncelediğimiz örneklerin tamamında, geometrik şekillerin oluşturduğu bezemeler kullanılmış, natüralist ve stilize bitkisel, hayvansal motiflerin oluşturduğu kompozisyonların yanı sıra, doğadan esinlenerek oluşturulan ve sembolik motifler de iç bezemede uygulanmış.Altın telkari işçiliği ile üretilen bu örneklerde, kompozisyon olarak süsleme sanatının sonsuzluk ilkesi esasına dayalı bir süsüleme anlayışının hakim olduğunu gözlemledik. Belli bir düzende ve simetri öğesi ön planda tutularak oluşturulan tasarımlarda grift bezemeler kompozisyona hareketlilik katmıştır.Mardin Altın Telkari işçiliği konulu tez çalışmamızda amacımız; maden, takı ve kuyumculuk sanatı açısından Mardin altın Telkari işçiliğini tanıtmak, kaybolmaya yüz tutmuş, orijinal yapım tekniği ile özgün bir el sanatı kolu olan telkariye dikkat çekmek ve bu konuda yapılacak çalışmalara yardımcı olmaktır.
Metal Sheets in Kdushkudshin, the Church of the Virgin Mary of Diyarbakir
(Istanbul Univ, 2021) Telli, Evin; Top, Mehmet
Diyarbakir, home of many ancient civilizations, with the acceptance of Christianity as the official religion by the Roman Empire, it became an important centre where many temples were built. It is stated that Syrians were among the first peoples to adopt Christianity here. The fact that the Church of the Virgin Mary, which is among the early temples in Diyarbakir and the Syriac's patriarchate centre in different periods, is historically important for Syriacs. The original liturgical elements in the church draw attention as an indicator of the deep-rooted religious and cultural ties of the Syriac community with the Virgin Mary Church. Among these liturgical elements, the example of the main kdushkudshin in the apse of the church stands out. Kdushkudshin, which means "Holy of the Holies" on Syriac, corresponds to the form of kiboriom in Christian architecture from a functional perspective. The plate samples, examined within the scope of the article study, are located on the altar table of the kdushkudshin. The subject of the plate samples in question; consists of three main depictions: Jesus' life, namely the nativity, his crucifixion, and the scene of lamentation for Jesus. The scenes listed in chronological order are handled in an arrangement that reflects the iconographic expression language of Christian art. Examples of these plates, found in kdushkudshin, present descriptions that coincide with the symbolic meaning of kdushkudshin and embody its holines. The composition of the plates has not yet been encountered among Syriac and Christian metal art examples. For this reason, authentic metal plates have been tried to be evaluated in terms of Syriac and Christian art by defining in terms of material, technique, stylistic and iconography.