Browsing by Author "Tunçtürk, Rüveyde"

Now showing 1 - 20 of 44

Aspir (Carthamus Tinctorius L.) Çeşitlerinin Besin İçeriği Üzerine Farklı Kükürt Dozlarının Etkileri
(2022) Nohutçu, Lütfi; Yolcu, Muhammed Said; Toprak, Tülay; Şelem, Ezelhan; Tunçtürk, Rüveyde; Tunçtürk, Murat
Bu çalışma, sulu koşullar altında 2011 ve 2012 yılları yazlık vejetasyon döneminde aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinin besin içerikleri üzerine kükürt dozlarının etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Arazi denemeleri, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanında Tesadüf Blokları Parsel Parsel Deneme Deseni’ ne göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Faktör olarak üç farklı kükürt dozu (0, 25, 50 kg/ha) ve üç aspir çeşidi kullanılmıştır. Çalışmada aspir tohumunun makro ve mikro besin elementi içerikleri incelenmiştir. Kükürt uygulamalarının tohumların Ca, Fe ve Mn içerikleri dışında K, Mg, Zn ve Cu gibi besin element içeriklerini önemli ölçüde etkilemediği belirlenmiştir. Ayrıca aspir çeşitleri arasında Mg ve Cu dışında, K, Ca, Fe, Mn ve Zn besin içeriği bakımından istatistiksel olarak önemli farklılıklar tespit edilmiştir.
Aynısefa (Calendula Officinalis L.)’nın Kimyasal, Fizyolojik ve Morfolojik Gelişim Parametreleri Üzerine Bazı Endofitik Bakterilerin Etkisi
(2023) Şelem, Ezelhan; Uçar, Ceylan Pınar; Tunçtürk, Rüveyde; Akköprü, Ahmet; Tunçtürk, Murat
Bu çalışmada, 11 endofit bakteri izolatının Calendula officinalis L. bitkisinde bazı morfolojik, kimyasal ve fizyolojik özelliklerine etkisi araştırılmıştır. Calendula officinalis L. bitkisine ait tohumlar; Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü’ne ait olan iklim odasında, kontrollü şartlarda (% 65 nem, 25 oC sıcaklık ve 8/16 saatlik karanlık/aydınlık fotoperiyotta), 500 cc’lik saksılarda, torf + toprak + perlit (1:2:1) ortamına 7 tekerrürlü olarak yetiştirilmiştir. Endofit bakteri izolatlarının her birinin incelenen parametreler bakımından bitkilerde pozitif, negatif veya nötr olarak farklı etkilerde bulunduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucunda ölçüm ve gözlemleri yapılan parametrelerin tamamının istatistiksel olarak önemli olduğu sonucuna varılmıştır. İncelenen parametrelerden kök yaş (3.16-5.75 g) ve kök kuru (0.39-0.88 g) ağırlığı, gövde yaş (0.69-4.38 g) ve gövde kuru (0.50-0.75 g) ağırlığı, kök boyu (12.57-21.95 cm), azot balans indeksi (25.17-70.56 mg g-1), klorofil (18.99-27.45 mcg cm-2), flavonol (0.33-0.62 Dualex index), antosiyanin (0.108-0.041 Dualex index), yaprak alanı (6.21-16.7 cm2) ve bitki sıcaklığı (20.08-21.22 °C) istatistiksel olarak % 1 düzeyinde önemli görülürken; bitki boyunun, (7.50-10.00 cm) % 5 düzeyinde önemli olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın sonucunda oluşturulacak uygun bitki-bakteri kombinasyonlarının çevre dostu ve sürdürülebilir C. officinalis üretimini mümkün kılacağı ön görülmektedir.
Bazı Fasulye Çeşitlerinin (Phaseolus Vulgaris L.) Kalite ve Bazı Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi
(2022) Tunçtürk, Rüveyde; Oral, Erol; Tunçtürk, Murat; Altuner, Fevzı; Kulaz, Haluk
Amaç: Bu çalışma 2022 yılında Ziraat Fakültesi tarla Bitkileri Laboratuvarında yürütülmüştür. Araştırmada çeşitli enstitülerinden temin edilen 12 adet tescilli fasulye (Phaseolus vulgaris L.) çeşidi kullanılmıştır. Fasulye tohumlarında tane ve bazı teknolojik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Yöntem ve Bulgular: Denemede, tanede nem oranı, hektolitre ağırlığı, kuru ağırlık, yaş ağırlık, ıslak hacim, kuru hacim, su alma kapasitesi, su alma indeksi, şişme kapasitesi, şişme indeksi ve pişme süresi gibi özellikler incelenmiştir. Elde edilen veriler Tesadüf Parselleri Deneme deseninde varyans analizi yapılmış ve ortalamalar DUNCAN testi ile kontrol edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre; tanede nem oranı %7.55-9.40, hektolitre ağırlığı 70.4-83.7 kg hl-1, kuru ağırlık 12.91-48.73 g, yaş ağırlık 26.24-97.09 g, ıslak hacim 122.67-190.67 ml, kuru hacim 68.75-92.51 ml, su alma kapasitesi 0.072-0.551 g tane-1, su alma indeksi % 0.32-1.39, şişme kapasitesi 0.11-0.49 ml tane-1, şişme indeksi % 2.04-2.47 ve pişirme süresi 33.0-54.5 dk arasında değişim göstermiştir. Korelasyon analizlerine bakıldığında ise kuru ağırlık değerlerinin yaş ağırlık (r= 0.88**), ıslak hacim (r=0.89**), kuru hacim (r=0.77**),şişme kapasitesi (r=0.92**) ile olumlu ve önemli ilişkiler olduğu görülmüştür. Yaş ağırlığı ile ıslak hacim (r=0.97 **), kuru hacim (r=0.87 **), şişme kapasitesi (r=0.94**) arasında olumlu ve önemli ilişkiler tespit edilmiştir. Ayrıca Islak hacim ile kuru hacim (r=0.93**) ve şişme kapasitesi (r=0.98**) arasında da pozitif ve olumlu bir sonuç olduğu görülmüştür. Su alma kapasitesi ve şişme kapasitesi (r=0.87**) arasında da benzer bir şekilde pozitif ve çok önemli olumlu ilişkiler belirlenmiştir.Genel Yorum: Tüketici ve pazar tercihleri göz önünde bulundurulduğunda nem oranı ve hektolitre ağırlığında Adabeyazı çeşidinde en yüksek bulunmuştur. Kuru ağırlık, yaş ağırlık, ıslak hacim, kuru hacim, şişme kapasitesi gibi kriterler açısından Ribewighing, su alma indeksinde Akın çeşidi en yüksek değerler tespit edilmiştir. Şişme kapasitesi ve indeksi değeri bakımından Yunus 90, pişme süresi bakımından ise Karacaşehir çeşitlerinde en yüksek değerler ölçülmüştür.Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Fasulyede tane ve kabuk yapılarından dolayı ortaya çıkacak duyusal yanılgıları ortadan kaldıracak pişme süresinin daha doğru tespiti yapılacaktır. Ayrıca objektif kriterler ile ortaya çıkacak gerçekler tüketici taleplerinin yanı sıra ıslah programlarına yardımcı olacağı düşünülmektedir. Ülke ekonomisine katma değer oluşturacak piyasa ve tüketici taleplerini en iyi şekilde karşılayacak fasulye çeşit ve genotiplerin tespiti benzer çalışmaların önemini daha fazla artıracaktır.
Bazı Salvia L. Türlerine Ait Mikroyeşillerin Biyokimyasal ve Besin Elementi İçeriklerinin Araştırılması
(2024) Tunçtürk, Rüveyde; Yolcu, Muhammed Said; Tunçtürk, Murat; Nohutçu, Lütfi; Şelem, Ezelhan
Amaç: Bu çalışma, Salvia türlerinin bazı biyokimyasal parametreleri ile makro besin elementi içeriklerini tespit etmek amacıyla yürütülmüştür. Konu ile ilgili daha önceden yapılmış bir çalışmanın olmaması, ilk olma özelliği taşıması bu çalışmaya ayrı bir özgün değer katmaktadır. Dolayısıyla, literatüre katkı sağlayacağı öngörülmektedir. Materyal ve Yöntem: Çalışmada, materyal olarak Salvia hispanica L. (Chia), Salvia sclarea (Misk adaçayı), Salvia dichroantha Stapf. (Kutnu), Salvia officinalis L. (Tıbbi adaçayı), Salvia microstegia Boiss. & Bal. (Yağlambaç) ve Salvia verticulata ssp. verticulata (Dadırak) türlerinin mikrofiliz olarak değerlendirilme potansiyeli araştırılmıştır. Ticari bir şirketten temin edilen steril torf, hindistan cevizi kabuğu (cocopeat) ve perlit karışımından oluşan büyüme ortamı 500 cc’lik plastik şalelerin içerisine konulmuş hafif bastırıldıktan sonra tohum ekimleri yapılmıştır. Tohumların üzeri tohum çapının 2 katı olacak şekilde toprak ile kapatılmış ve spreyleme şeklinde sulama yapılmıştır. Deneme, Tesadüf Parselleri Deneme Deseni’ ne göre 4 tekrarlamalı olarak düzenlenmiş ve tam kontrollü iklim kabinine 16/8, aydınlık/ karanlık periyotta kalacak şekilde yerleştirilmiştir. Araştırma Bulguları: Çalışma sonucunda; en yüksek toplam klorofil içeriği (23.61 µg/g TA), Salvia hispanica türünden, toplam antioksidan aktivite kapasite (285.8 µmol TE/g), flavonoid madde (16.62 mg QE/100g) ve askorbik asit miktarı (63.85 mg LAA/100g) Salvia dichroantha Stapf. türünden, fenolik madde miktarı (210.3 mg GAE/ g) Salvia sclarea türünden elde edilmiştir. Makro besinler bakımından en yüksek Ca, Mg ve Na birikimi Salvia sclarea, en fazla K birikimi Salvia dichroantha Stapf. türünden elde edilmiştir. Sonuç: Bu çalışma ile incelenen Salvia türlerinin mikroyeşillik olarak tüketilebilme potansiyelleri ortaya konulmuş polifenoller bakımdan zengin içeriğe sahip olan adaçayına obsiyonel bir tüketim alanı kazandırılmıştır.
Comparative Analysis of Phenolic Profile and Mineral Constituents of Datura Stramonium and Datura Innoxia
(2024) Nohutçu, Lütfi; Şelem, Ezelhan; Tunçtürk, Rüveyde; Tunçtürk, Murat
Datura sp. is a genus of 14 species, poisonous plants belonging to the family Solanaceae. Distributed throughout the world and it is widely cultivated in Asia, America, Europe, South Africa and other tropical and subtropical regions and primarily used as an intoxicant and hallucinogen. Datura stramonium and Datura innoxia two medicinal plant known as Jimson weed and Thorn apple cultivated all over the world for many properties. This study revealed that total phenolic content (196.52 and 183.08 mg GAE g-1), total flavonoid content (16.72 and 17.12 mg QE 100 g-1), total antioxidant activity (91.74 and 88.97µmol TE g-1) and nutritional element content (Mg, K, Ca, Fe, Mn, Zn, Cu, Ni, As, Cd, Co, Cr and Pb) of two different medicinal plant species Datura stramonium and Datura innoxia.
Değişik Azot Dozları ve Sıra Üzeri Mesaelerinin Patateste (Solanum Tuberosum L.) Verim ve Kalite Üzerine Etkileri
(2004) Yıldırım, Bünyamin; Tunçtürk, Rüveyde; Eryiğit, Tamer; Tunçtürk, Murat
Bu çalışma, farklı azot dozları ve sıra üzeri mesafesi uygulamalarının patatesin verim ve verim unsurları üzerine etkilerini •incelemek amacıylal999 ve 2000 yıllarında Van'ın Erciş ilçesinde yürütülmüştür. Tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yapılan bu çalışmada azot kaynağı olarak amonyum nitrat gübresinin 4 farklı dozu (O, 5, 10 ve 15 kg/da), 3 farklı (40, 50 ve 60 cm) sıra üzeri mesafesinde uygulanmıştır. Denemede bitki boyu, ocak başına sap sayısı, ocak başına yumru sayısı, ocak başına yumru ağırlığı, ocak başına yumru verimi, dekara yumru verimi ve nişasta oranı gibi özellikler incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre sıra üzeri mesafe daraldıkça, elde edilen ocak başına yumru verimi ve sayısında bir azalma gözlenmiştir. Ancak toplam yumru veriminde önemli artışlar olmuştur. Ayrıca, artan azot dozları uygulaması sonucunda ocak başına ve dekara yumru veriminde önemli artışlar elde edilmiştir, îki yıllık ortalama değerlere göre en yüksek ocak başına yumru verimi 60 cm sıra üzeri mesafesinde (453.2 kg/ocak), 10 kg/da azot dozu (445.7 kg/ocak) uygulamasından, en yüksek dekara yumru verimi ise; 50 cm sıra üzeri mesafesinde (1449.7 kg/da), 10 kg/da azot dozu (1489.5 kg/ocak) uygulamasından elde edilmiştir.
Değişik Patates Çeşitlerinin Van Koşullarında Verim ve Bazı Verim Unsurlarının Belirlenmesi
(2005) Tunçtürk, Murat; Tunçtürk, Rüveyde; Erman, Murat; Eryiğit, Tamer
Bu araştırma Van'da yetiştirilebilecek yüksek verimli patates çeşitlerinin tespit edilmesi amacıyla Van-Gevaş ekolojik koşullarında 2001 ve 2002 yıllarında değişik kökenli 21 patates çeşidi kullanılarak yapılmıştır. Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada bitki boyu, ocak başına sap sayısı, ocak başına yumru sayısı, ortalama yumru ağırlığı, dekara yumru verimi ve özgül ağırlık özellikleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda iki yılın birleştirilmiş ortalamalarına göre en yüksek yumru verimi ve ortalama yumru ağırlığı Fabula (3373.2 kg/da - 94.1g) ve Yaylakızı (3025.2 kg/da - 82.1 g) çeşitlerinden alınmıştır. Denemeye alınan çeşitlerden Fabula, Yaylakızı, Vangogh, Liseta ve Latona çeşitleri bölgeye uyum sağlayan ve yüksek verim alman patates çeşitleri olarak belirlenmiştir.
The Determination of Gibberellic Acid Effects on Seed Germination of Echinacea Purpurea (L.) Moench Under Salt Stress
(2019) Tunçtürk, Rüveyde; Tunçtürk, Murat; Ghiyasi, Mahdi; Kipcak, Serhat
The research was conducted to determne the effect of gbberellc acd pre-treatments on germnaton of Echnaceapurpurea seeds under salt stress. In the study, three different gibberellic acid concentrations (0, 100, 200 and 300 ppm)were pre-treated. Seeds planted in petri dishes were left to germinate after salt applications at 0, 50 and 100 mM (NaCl)concentrations. Responses of echinacea to priming and salt stress treatments were observed on the bases of some growthand viability (radicle and hypocotyl length, radicle fresh and dry weight, hypocotyl fresh and dry weight, germinationpower, germination speed, mean germination time, germination and sensitivity index) parameters.According to the result of the research; when the salt concentrations increase, the germination and growth parameters ofechinacea seeds were inhibited. It was conducted determined that increasing doses of gibberellic acid pre-treatments hadsignificant and positive effects on the germination and growth parameters of echinacea seeds under salt stress conditions.In physiological enhancement of echinacea seeds, the best results were obtained from the 300 ppm GA +0 mM (control) 3salt combination.
Determination of Nutrient Elements Content, Essential Oils Ratio and Biochemicals Composition of Origanum Rotundifolium Boiss. and Origanum Syriacum L.
(Kahramanmaras Sutcu Imam Univ Rektorlugu, 2024) Nohutçu, Lütfi; Tunçtürk, Murat; Şelem, Ezelhan; Tunçtürk, Rüveyde; Çınar, Orçun
Yürütülen çalışmada, iki Origanum türünün (Origanum rotundifolium Boiss. ve Origanum syriacum L.) biyoaktif bileşiklerin biyokimyasal içeriği, uçucu yağ miktarı ve bileşenleri, mineral element içeriği ve antioksidan aktiviteleri araştırılmıştır. Gözlemlenen toplam flavonoid ve fenolik içeriklerin değişiklik gösterdiği ve içeriklerin miktarları sırasıyla O. rotundifolium Boiss. için 6.57 mg QE g-1 ve 225.79 mg GAE g-1, O. syriacum L. için 184.65 mg QE g-1 ve 114.46 mg GAE g-1 olduğu tespit edilmiştir. En yüksek element içerikleri makro elementlerde Kalsiyum (Ca) > Potasyum (K) > Magnezyum (Mg); mikro elementlerde ise Demir (Fe) > Manganez (Mn) > Çinko (Zn) > Bakır (Cu) olarak belirlenmiştir. Uçucu yağ oranı O. rotundifolium Boiss. için %2.39 ve O. syriacum L. için %5.29 olmuştur. Uçucu yağların kimyasal bileşimi Gaz Kromatografi-Kütle Spektrometresi analizi (GC-MS) ile belirlenmiş ve her iki türde bulunan başlıca bileşenler karvakrol, γ-terpinen ve simen olmuştur. Yapılan çalışmanın sonucunda, O. rotundifolium Boiss. ve O. syriacum L. türlerinin besin ve biyokimyasal içerikler açısından zengin olduğu ve birçok alanda alternatif bir gıda kaynağı olarak kullanılabileceği görülmüştür.
Determination of Nutritive Value and Analysis of Mineral Elements for Wild Edible Stachys Lavandulifolia Vahl. Var. Lavandulifolia Growing in Eastern Anatolia
(2019) Eryiğit, Tamer; Tunçtürk, Rüveyde; Tunçtürk, Murat; Karik, Ünal
The genus Stachys (Lamiaceae) is represented by about 300 species found in the world. Turkey is one of the richestcountries in Stachys diversity being represented by 83 species with a level of 48% endemism. In this study, Stachyslavandulifolia Vahl. was collected from Alacabük mountain of Tatvan in Eastern Anatolia. S. lavandulifolia Vahl. subsp.lavandulifolia, known as “dağ çayı, tüylü çay”, is widely consumed in Anatolia as herbal tea. Stachys species belong toone of the oldest medicinal plants that are used both for pharmaceutical purposes and in folk medicine; It is used for thetreatment of gastrointestinal and respiratory disorders, and is known as an appetizer, carminative, stimulant, digestive,diuretic, and throat pain reliever. Wild plants gathered from nature are cheaper food and important for human health.Thus, in the present study, nutritional value and mineral composition of used parts of selected S. lavandulifolia Vahl. var.lavandulifolia was investigated.In laboratory analysis, total ash, % N, crude protein, crude fiber and pH were examined as nutritional value. Usefulminerals (Ca, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Na, P, S and Zn) and some heavy metals (Cd, Co, Cr and Pb) that are hazardouselements for livings were also determined. The total ash, total nitrogen and crude protein, pH and crude fiber content ofthe plants were identified as 7.00%, 1.31%, 8.03%, 6.53% and 38.40%, and respectively. Mineral analysis showed thatthe wild plants samples contained considerably high amounts of potassium (17.46g/kg), phosphorus (4.70g/kg), calcium(17.25g/kg), magnesium (2.47g/kg), iron (241.37mg/kg), manganese (22.95mg/kg) and zinc (18.56mg/kg). This workcontributed to the nutritional properties of some wild plants, and the results may be useful for the evaluation of dietaryinformation.
Determination of the Polyphenolic Contents in Some Cereals and Legume Microgreens by Dualex Measurements
(2024) Altuner, Fevzı; Tunçtürk, Rüveyde; Oral, Erol; Tunçtürk, Murat
This research aims to measure the nitrogen balance index (NBI) used in the evaluation of nitrogen (N) and chlorophyll (CHL), anthocyanin (ANTS), and flavonol (FLAV) contents of some cereal and legume microgreens. The experiment was established in the Fully Controlled Climate Room of Van Yuzuncu Yil University Faculty of Agriculture Department of Field Crops in October-November 2020. The plant materials used in the research were Bezostaja-1, Dogu-88, Palandoken and Ayyildiz wheat, Tarm-92, Cetin-2000, Larende and Kral-97 barley, Haskara, Dirilis, Kirklar, Kahraman and Faikbey oats, Arifiye maize, Uzbek and Sazak lentils. Arda chickpea, Goynuk bean, Mung bean, black chickpea, Amazon cowpea, Lutfibey sainfoin, Bilensoy-80 alfalfa, and Dadas red clover including 14 cereal and 10 legume varieties. The seeds planted in the planting medium consisting of the mixture prepared in plastic chalets with a olüme of 500 cc were taken to a fully controlled climate room and microgreens were obtained by applying 50-60% humidity, 21 ± 2/17 ± 2 °C and 16/8 light/dark period, and microgreens were obtained in cereals and legumes. Polyphenolic measurements were taken when the microgreens were 7-9 days old and when sprouts of the forage legumes group were 20-21 days old. Measurements were performed in triplicate with the Dualex+ 4 Scientific (FORCE-A, Orsay, France) device. Statistical analysis of the measurements was carried out according to the Randomized Parcels Trial Design. According to the measurement results, the highest contents based on varieties were determined in Lutfibey sainfoin for NBI (106.533±10.68 mg/g), for CHL in Arda chickpea (41.3 ±2.63 µg/cm²), for ANTS in Dadas red clover (0.08 ±0.01 dualex index) and FLAV in Amazon cowpea (0.746 ±0.03 dualex index). According to group-based averages, the highest values were determined for NBI in forage legumes (86.844 mg/g), for CHL in barley (31.14 µg/cm²) and oats, edible cereal legumes and forage legumes in the same group, for ANTS in forage legumes (0.053 dualex index) and wheat and oats in the same group, for FLAV in edible cereal legumes (0.56 dualex index) and oat in the same group. The study concluded that cereal and legume microgreens have polyphenolic-rich contents. Similar research to be carried out under controlled and field conditions would be useful in evaluating bioactive ingredients and N.
Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Tescilli Bazı Susam (Sesamum İndicum L.) Çeşitlerinin Tarımsal ve Kalite Özelliklerinin Araştırılması
(2021) Bürkük, Veysi; Tunçtürk, Rüveyde
Amaç: Bu çalışmada, 2017 yılında ikinci ürün olarak,Diyarbakır-Kayapınar ekolojik koşullarında bazı susamçeşitlerinin tarımsal ve kalite özelliklerinin araştırılmasıamaçlanmıştır.Yöntem ve Bulgular: Deneme, Tesadüf Blokları DenemeDeseni’ ne göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur.Araştırmada 10 tescilli susam çeşidi (Arslanbey, Boydak,Hatipoğlu, Sarısu, Tanas, Orhangazi-99, Kepsut 99,Muganlı 57, Özberk 82 ve Cumhuriyet 99) kullanılmıştır.Araştırma sonucunda; en yüksek bitki boyu (174.6 cm)Özberk-82 çeşidinden, en fazla yan dal sayısı (7.90adet/bitki) Hatipoğlu, en fazla kapsül sayısı (162.3adet/bitki) Tanas çeşidinden elde edilirken, kapsülde enfazla tohum sayısı (81.6 adet) Cumhuriyet-99, en fazlakapsül uzunluğu (3.55 cm) Arslanbey, en fazla 1000tohum ağırlığı (4.30 g) Hatipoğlu ve en fazla yağ oranı (%38.1) ise Orhangazi-99 çeşidinden elde edilmiştir.Çalışmada, en fazla ilk dal yüksekliği (33.8 cm), tohumverimi (247.0 kg/da) ve yağ verimi (89.6 kg/da) Boydaksusam çeşidinden elde edilmiştir.Genel Yorum: Çeşitlerin tarımsal özellikleri farklılıklargöstermiş ve en yüksek tohum verimi Boydak susamçeşidinden elde edilmiştir.Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Türkiye’de yetiştirilen bazıtescilli susam çeşitlerinin Diyarbakır ekolojik koşullarınaadaptasyonunun belirlendiği çalışma sonucunda; tohumve yağ verimi bakımından yüksek performans gösterenBoydak çeşidi, Diyarbakır iklim ve toprak koşullarındaikinci ürün susam yetiştiriciliği için önerilebilir.
The Effect of Biofertilizer Applications and Inorganic Fertilization on Some Agronomic, Quality and Biochemical Properties of Safflower (carthamus Tinctorius L.)
(2022) Yolci, Muhammed Said; Tunçtürk, Rüveyde
Bu çalışma, Van ekolojik koşullarında biyogübre uygulamaları ve inorganik gübrelemenin aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinin bazı agronomik, kalite ve biyokimyasal özellikleri üzerine etkilerini belirlemek amacıyla 2020 ve 2021 yılları yazlık yetiştirme döneminde sulu koşullarda yürütülmüştür. Araştırma Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanlarında 'Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Deseni'ne göre 3 tekrarlamalı olarak düzenlenmiştir. Denemede, beş farklı biyogübre (kontrol (B0), Frateuria aurantia (B1), Bacillus megaterium (B2), Azospirillum lipoferum (B3), Chlorella saccharophilia (B4) ve Lactobacillus casei + Rhodopseudomonas palustris + Saccharomyces cerevisiae + Lactococcus lactis mikroorganizmalarından oluşan karışım gübre (B5)) ile farklı NP (azot + fosfor) gübre dozları (NP0 = kontrol, NP50 = 7.5 kg/da AS + 4 kg/da TSP, NP100 = 15 kg/da AS + 8 kg/da TSP) dozları uygulanmıştır. Araştırmada, bitki boyu, ilk dal yüksekliği, bitki başına dal sayısı, bitki başına tabla sayısı, tabla çapı, tabla başına tohum sayısı, bin tohum ağırlığı, tohum verimi, taç yaprak verimi, ham yağ oranı, ham yağ verimi, toplam boyar madde oranı, toplam fenolik madde miktarı, toplam flavonoid madde miktarı ve toplam antioksidan aktivite parametreleri incelenmiştir. Araştırmada, birleştirilmiş yıllar ortalamasına göre en yüksek tohum verimi 260.22 kg/da ile NP100 gübre dozu ve B1 bakteri uygulamalarının yapıldığı parsellerden, en düşük tohum verimi ise 112.40 kg/da ile NP0 × B0 interaksiyonundan tespit edilmiştir.
The Effect on Physiological and Biochemical Changes Wi̇th Growth Parameters of Seaweed in Echinacea Under the Drought Stress (echinaceae Purpurea L.)
(2019) Bat, Mizgin; Tunçtürk, Rüveyde
Bu çalışma, Echinacea purpurea L.'da PEG 6000 ile oluşturulan farklı ozmotik basınçta (kontrol,-0.5 MPa, -1.0 MPa ve -1.5 MPa) kuraklık stresi ile deniz yosunu (Ascophyllum nodosum) (kontrol, 2, 4 ve 6 cc/l) uygulamalarının büyüme parametreleri ile biyokimyasal değişiklikler üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Deneme Tesadüf Parsellerinde Faktöriyel Deneme Deseni' ne göre 4 tekerrürlü olarak kontrollü iklim odasında yürütülmüştür. Çalışmada Ekinezya bitkisinin kök uzunluğu, gövde uzunluğu, kök yaş ağırlığı, gövde yaş ağırlığı, kök kuru ağırlığı, gövde kuru ağırlığı, yaprak alanı, klorofil miktarı, yaprak dokularında iyon sızıntısı, lipid peroksidasyon düzeyi (MDA), yaprak dokularında bağıl su içeriği, membran dayanıklılık indeksi, toplam antioksidan ve toplam fenolik miktarları incelenmiştir. Araştırma sonucunda; kuraklık stresinin bitkinin kök yaş ve kuru ağırlığı, gövde yaş ve kuru ağırlığı, kök ve gövde uzunluğu, yaprak alanı, yaprak dokularında bağıl su içeriği ve membran dayanıklılık indeksini azalttığı, lipid peroksidasyon düzeyi (MDA), yaprak dokularında iyon sızıntısı ve toplam antioksidan madde miktarında ise artışlara neden olduğu belirlenmiştir. Kuraklık stresi, klorofil oranı ve toplam fenolik madde miktarı üzerine ise önemli bir etkide bulunmamıştır. Deniz yosunu ile kuraklık stresinin bitki üzerindeki olumsuz etkileri azaltılmıştır. Deniz yosunu uygulamalarının, lipid peroksidasyon düzeyi (MDA) ve yaprak dokularında iyon sızıntısı dışında incelenen (kök uzunluğu, gövde uzunluğu, kök yaş ağırlığı, gövde yaş ağırlığı, kök kuru ağırlığı, gövde kuru ağırlığı, klorofil oranı ve membrane dayanıklılık indeksi) üzerindeki etkisi olumlu ve arttırıcı yönde olmuştur. Deniz yosunu uygulaması, yaprak dokularında bağıl su içeriği, yaprak alanı, toplam antioksidan ve fenolik madde miktarını etkilememiştir.
The Effect on the Agricultural and Quality Characteristics of Wild Hardal (brassica: Sinapis Arvensis L.) of Phosphorus Fertilizer Doses at Different Sowing Dates
(2019) Deniz, Fuat; Tunçtürk, Rüveyde
FARKLI EKİM ZAMANLARINDA FOSFORLU GÜBRE DOZLARININ YABANİ HARDAL (Brassica: Sinapis arvensis L.)' IN TARIMSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ DENİZ, Fuat Yüksek Lisans Tezi, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı Tez Danışmanı: Prof. Dr. Rüveyde TUNÇTÜRK Ağustos 2019, 46 sayfa Bu araştırma, 2017 yılında Van Gürpınar ekolojik koşullarında farklı ekim zamanlarında fosforlu gübre dozlarının yabani hardalın tarımsal ve kalite özelliklerine etkisinin belirlenmesi amacı ile yürütülmüştür. Deneme, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre ekim zamanı ana parselde, fosfor dozları alt parsellerde olacak şekilde 3 tekrarlamalı olarak düzenlenmiştir. Araştırmada, üç farklı ekim zamanı (5 Nisan, 15 Nisan ve 25 Nisan) ile 3 farklı fosfor dozu (0, 5 ve 10 kg/da P2O5) kullanılmıştır. Denemede bitki boyu, ilk dal yüksekliği, yan dal sayısı, harnup sayısı, harnupta tohum sayısı, bin tane ağırlığı, tohum verimi, ham yağ oranı ve ham yağ verimi gibi özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda, en yüksek tohum verimi 156.26 kg/da ile 5 Nisan ekimi ve 5 kg/da fosfor uygulamasından elde edilirken, en yüksek ham yağ verimi ise 34.45 kg/da ile 5 Nisan ekimi ve 10 kg/da fosfor uygulamasından elde edilmiştir. Korelasyon analizi sonucuna göre; bitki boyu ile ilk dal yüksekliği, yan dal sayısı, harnup sayısı ve harnupta tane sayısı gibi parametreler ile arasında istatistiksel olarak önemli ve olumlu bir ilişkinin olduğu tespit edilirken, tohum verimi ve yağ oranı ile yağ verimi arasında da önemli ve olumlu bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: Ekim zamanı, Fosfor dozları, Sinapis arvensis L., Verim
The Effects of Leaf Applied Biostimulants on Agricultural and Quality Features of the Second Product Cotton (gossypium Hirsutum L.) Plant at Different Growth Periods in Sanliurfa Ecological Conditions
(2023) Aslan, Mahmut; Tunçtürk, Rüveyde
Yapılan bu çalışmada, pamuk bitkisinin farklı büyüme dönemlerinde yapraktan uygulanan humik asit, deniz yosunu, solucan gübresi ve amino asit içeren organik sıvı materyallerin pamuk bitkisindeki verim ve kalite özellikleri üzerine etkilerini belirlemek amaçlanmıştır. Deneme, Şanlıurfa ili Viranşehir ilçesi Akçataş Mahallesi'nde bulunan TK Lidaş arazisinde, Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Deseni' ne göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada; ekim ve çıkış süreleri (gün), ilk taraklanma süresi (gün), ilk çiçeklenme ve koza açma süresi (gün) gibi fenolojik gözlemler, bitki boyu (cm), odun dalı sayısı (adet), meyve dalı sayısı (adet), koza sayısı (adet), yüz tohum ağırlığı (g), ilk el kütlü oranı (%), lif verimi (kg/da), kütlü pamuk verimi (kg/da), koza ağırlığı (g), koza kütlü ağırlığı (g), çırçır randımanı (%) ve çiğit oranı (%) gibi özellikler incelenmiştir. Araştırma sonucunda; Kütlü pamuk verimi üzerinde uygulama zamanlarının etkisi önemsiz iken, biyostimülant uygulamaları ile uygulama zamanı (UZ) x biyostimülant (B) interaksiyonunun etkisi önemli bulunmuştur. En yüksek kütlü pamuk verimi 692.56 kg/da ile çiçeklenme döneminde humik asit uygulamalarından elde edilirken, taraklanma başlangıcında uygulanan aminoasit gübre uygulamalarından elde edilen değer (678.83 kg/da) arasında istatistiksel farklılığın olmadığı belirlenmiştir. En yüksek çırçır randımanı ise %44.66 ile çiçeklenme döneminde uygulanan humik asit büyüme düzenleyici uygulamalarından elde edilerek, taraklanma başlangıcında uygulanan aminoasit gübre uygulamalarından elde edilen değerler (%44.50) ile arasında istatistiksel
Ekinezya (Echinaceae Purpurea L.) Bitkisinde Tuz Stresi ve Deniz Yosunu Uygulamalarının Bazı Fizyolojik Parametreler Üzerine Etkisinin Araştırılması
(2019) Tunçtürk, Murat; Tunçtürk, Rüveyde; Tunçtürk, Rüveyde
Araştırma, ekinezyada (Echinacea purpurea L.) 150 mM dozunda farklı tuz kaynakları (NaCl, KCl ve CaCl2) vedeniz yosunu (Ascophyllum nodosum) ekstraktı dozlarının (kontrol, 2, 4 ve 6 cc l-1) büyüme parametreleri ilebiyokimyasal değişiklikler üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Deneme, Tesadüf Parselleri DenemeDeseni’ ne göre faktöriyel düzende 4 tekerrürlü olarak kontrollü iklim odasında yürütülmüştür. Denemede,ekinezyanın yaprak alanı, klorofil miktarı, yaprak dokularında iyon sızıntısı, malondialdehit düzeyi (MDA), yaprakdokularında bağıl su içeriği ve membran dayanıklılık indeksi gibi özellikler incelenmiştir. Çalışmada, tuz stresininbitkinin yaprak alanını, yaprak dokularında bağıl su içeriğini, membran dayanıklılık indeksi ve klorofil miktarınıazalttığı; MDA seviyesi ile yaprak dokularında iyon sızıntısını arttırdığı belirlenmiştir. Deniz yosunu uygulamalarıile MDA seviyesi ve yaprak dokularında iyon sızıntısı dışında incelenen tüm parametreler önemli seviyedeartmıştır.
Farklı Ekim Zamanı ve Fosfor Dozlarının Keten (Linum Usitatissimum L.)’in Verim ve Kalite Özelliklerine Etkisi
(2021) Tunçtürk, Murat; Tunçtürk, Rüveyde
Bu araştırma, 2014 ve 2015 yazlık ekim döneminde Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü’ ne ait uygulama alanlarında farklı ekim zamanlarında fosforlu gübre dozlarının ketenin tarımsal ve kalite özelliklerine etkilerinin belirlenmesi amacı ile yürütülmüştür. Deneme, Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Deseni’ ne göre kurulmuş ve ekim zamanı ana parselde, fosfor dozları alt parsellerde olacak şekilde 3 tekrarlamalı olarak düzenlenmiştir. Araştırmada, 3 farklı ekim zamanı (7-10 Nisan, 22-25 Nisan ve 7-10 Mayıs, her yıl 15 gün ara ile) ve 3 fosfor dozu (Kontrol, 4 ve 8 kg P2O5 da-1 ) kullanılmıştır. Denemede bitki boyu, teknik sap uzunluğu, dal sayısı, kapsül sayısı, kapsülde tane sayısı, bin tane ağırlığı, tohum verimi, ham yağ oranı ve ham yağ verimi gibi özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda, 2014 ve 2015 yıllarında en yüksek tohum verimi sırasıyla 77.2 ve 80.7 kg da-1 ile ilk ekim zamanında ve 8 kg da-1 fosfor uygulamalarından elde edilirken, üçüncü ekim zamanında 8 kg da-1 fosfor uygulamaları ile aralarında istatistiksel bir farklılığın olmadığı belirlenmiştir. Bu çalışmada en yüksek ham yağ verimi ise 2014 yılında (21.2 kg da-1 ) ilk ekim zamanında ve 8 kg da-1 fosfor gübresi uygulamalarından elde edilirken, 2015 yılında (26.0 kg da-1 ) ikinci ekim zamanında ve 8 kg da-1 fosfor gübresi uygulamalarından elde edilmiştir. Korelasyon analizi sonuçlarına göre; bitki boyu ile teknik sap uzunluğu (rp=0.652), kapsülde tane sayısı (rp=0.405), tohum verimi (rp=0.374) ve yağ verimi (rp=341) arasında, tohum verimi ile yağ verimi arasında katsayısı rp=0.645, yağ oranı ile yağ verimi arasında da katsayısı rp=0.658 olan p<1% seviyesinde pozitif korelasyonun olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmadan elde edilen veriler dikkate alındığında, Van koşullarında keten için en uygun ekim zamanının Nisan başı (7-10 Nisan) ve dekara 8 kg P2O5 fosfor verilmesinin uygun olduğu tespit edilmiştir.
Farklı Fosfor Dozlarının Patates (Solanum Tuberosum L.)' Çeşitlerinde Yumru Kalibrasyonu ve Kalitesine Etkisi
(2005) Tunçtürk, Rüveyde; Tunçtürk, Murat; Yıldırım, Bünyamin; Erman, Murat
Bu çalışma, Van-Gevaş ekolojik koşullarında değişik fosfor dozlarının, patates çeşitlerinde yumru kalibrasyonu (Yumru iriliğine göre dağılım) ve yumru kalitesi üzerine etkilerini belirlemek amacıyla 2001 ve 2002 yıllarında yürütülmüştür. Denemede 3 farklı patates çeşidinde (Latona, Vangogh ve Granola) 4 değişik fosfor dozu (0, 5, 10 ve 15 kg $P_2O_5$ /da) uygulanmıştır. Çalışma tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre 3 tekrarlamak olarak kurulmuştur. Fosfor dozlarının orta yumru oranı, büyük yumru oranı, nişasta oranı ve kuru madde miktarı üzerine etkisinin önemli olmadığı, küçük yumru oranı ve ocak başına yumru verimi üzerine etkisinin ise önemli olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda iki yılın birleştirilmiş ortalamasına göre en yüksek orta yumru oranı %48.9 ile 10 $P_2O_5$ /da uygulamasından, en yüksek ocak başına yumru verimi ise 538.1 g/ocak ile 5 kg $P_2O_5$ /da uygulamasından ve en yüksek nişasta oranı %14.3 ile 15 kg P2O5/da uygulamasından elde edilmiştir. Denemeye alman patates çeşitlerinde incelenen tüm özellikler çeşitlere göre farklılık göstermiştir. İki yılın birleştirilmiş ortalamasına göre çalışmada en yüksek orta yumru oranı %52.4 ile Granola çeşidinden, en yüksek ocak başına yumru verimi ve en yüksek nişasta oranı sırasıyla 541.1 g/ocak ve %14.5 ile Vangogh patates çeşidinden elde edilmiştir.
Farklı Nohut (Cicer Arietinum L.) Çeşitlerinde Bazı Teknolojik ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi
(2023) Oral, Erol; Tunçtürk, Murat; Baran, İshak; Tunçtürk, Rüveyde; Kulaz, Haluk
Bu çalışma 2022 yılında Van Yüzüncü Yıl üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Laboratuvarında yapılmıştır. Çalışmada Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Tarımsal Araştırma Enstitülerinden temin edilen tescilli 12 adet nohut çeşidinde bazı teknolojik ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Denemede, tanede nem oranı (%), hektolitre ağırlığı (kg/hl), kuru ağırlık (g), yaş ağırlık (g), ıslak hacim (ml), kuru hacim (ml), su alma indeksi (%), şişme kapasitesi (ml/tane), şişme indeksi (%) ve pişme süresi (dk) gibi özellikler incelenmiştir. Elde edilen veriler Tesadüf Parselleri Deneme desenine göre varyans analizine tabi tutulmuş ve ortalamalar LSD testi ile kıyaslanmıştır. Araştırma sonunda elde edilen verilere göre; tanede nem oranı % 8.20-10.50, hektolitre ağırlığı 63.07-80.80 kg/hl, kuru ağırlık 27.40-45.79 g, yaş ağırlık 60.75-87.87 g, ıslak hacim 148-176.27 ml, kuru hacim 73.50-88.50 ml, su alma indeksi % 0.89-1.11, şişme kapasitesi 0.25-0.47 ml/tane, şişme indeksi % 1.92-2.63 ve pişirme süresi 49-80 dk arasında değişim göstermiştir. Tüketici ve pazar tercihleri göz önünde bulundurulduğunda nem oranında İnci, hektolitre ağırlığında Hasanbey, kuru ağılık, yaş ağırlık ve ıslak hacim kriterlerinde Canıtez-87, kuru hacimde Azkan, şişme kapasitesi, su alma indeksi ve şişme indeksi değerleri bakımından Çağatay çeşitlerinde en yüksek, pişme süresi bakımından ise Hisar çeşidinde en düşük değerler tespit edilmiştir.