Browsing by Author "Yetkin, Ayşen"

Now showing 1 - 6 of 6

Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı Olan Bireylerin Günlük Yaşam Aktivitelerinin Etkilenme Durumunun İncelenmesi
(2005) Ünsal, Ayla; Yetkin, Ayşen
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) olan bireylerin günlük yaşam aktivitelerini (GYA) sürdürmedeki yeteneklerinin zamanla azaldığı bilinmektedir. Bu nedenle bu hastalar profesyonel bakım, destek bakım içerisinde yer alan evde bakım ve öz-bakım kapsamında nitelikli bir hemşirelik bakımına sürekli gereksinim duyarlar. Tanımlayıcı nitelikte olan bu çalışma, 09.10-21.11.2000 tarihleri arasında KOAH’lı bireylerin GYA’nin etkilenme durumunu belirlemek amacı ile yapıldı. Erzurum Göğüs Hastalıkları Hastanesi’nde, olasılıksız örneklem yöntemi ile seçilen 250 gönüllü poliklinik hastası örneklem olarak alındı. Veriler soru formu ile yüz yüze görüşülerek toplandı, yüzdelik hesabı ve ki-kare testi ile değerlendirildi. KOAH’lı hastaların tümü GYA’nin olumsuz bir şekilde etkilendiğini (%36.8’i az, %63.2’si çok) ifade etmiştir. KOAH’lı hastaların en çok etkilenen GYA’nin sırası ile solunum (%100), güvenli çevrenin sürdürülmesi (%96.4), beden ısısının kontrolü (%96.0), çalışma ve uğraş (%95.6), hareket (%95.2) ve uyku (%80.4) olduğu belirlendi. En çok kalabalık ailelerdeki KOAH’lı hastaların GYA’nin sınırlandığı (p<0.05), diğer sosyo-demografik özelliklerin GYA üzerine önemli bir etkisinin olmadığı görüldü.
Sağlık Yüksekokulu Birinci ve Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Bireysel Hijyen ile İlgili Alışkanlıklarının Karşılaştırılması
(2008) Yetkin, Ayşen; Yiğitbaş, Çağla
Tanımlayıcı ve karşılaştırmalı nitelikte olan bu çalışına Yüzüncü Yıl Üniversitesi Van Sağlık Yüksekokulu 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin bireysel hijyen ile ilgili davranışlarını karşılaştırmak amacıyla yapıldı. Aynı zamanda hemşirelik, ebelik ve sağlık memurluğu bölümleri ve kız-erkek öğrenciler arasında karşılaştırma yapıldı Çalışmanın örneklemini 169 gönüllü öğrenci (1. sınıf:96 kişi, 4. sınıf:73 kişi) oluşturdu. Veriler 32 sorudan oluşan bir anket formu ile, dersanede, 2002-2003 öğretim yılı güz döneminin ilk haftası içinde toplandı,ki-kare ve yüzdelik hesabı ile değerlendirildi, Banyo yapma, yüz yıkama sıklığı, sadece başını yıkama durumu ve sıklığı, kulak hijyeni, diş fırçalama süresi, külot seçiminde önemsediği hususlar ve külot değiştirme sıklığı, tuvalet temizliğini yapma şekli ve kullandığı materyal bakımından 4. sınıf öğrencilerin uygulamalarının 1. sınıf öğrencilerinden daha istendik bir şekilde olduğu ve SYO'nda aldıkları eğitimin önemli bir etkisinin olduğu belirlendi. Menstruasyon sırasında banyo yapan; 4. sınıf öğrencilerin oranı I. sınıf öğrencilerin oranından daha yüksek (p-0.001), ebelik bölümü öğrencilerinin oranı da hemşirelik bölümü öğrencilerinden daha yüksek (p=0.000) bulundu. Öğrencilerin bireysel hijyenle ilgili davranışlarının değiştirilmesi için eğitime daha çok önem verilmesi gerektiği sonucuna varıldı.
Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Empatik Becerileri ile Problem Çözme Becerilerinin Karşılaştırılması
(2003) Yetkin, Ayşen; Yurttaş, Afife
Bu çalışma Atatürk Üniversitesi Erzurum Sağlık Yüksek Okulu I. ve 4. sınıf, Hemşirelik ve Ebelik Bölümü öğrencilerinin empatik becerilerini (EB) ve problem çözme becerilerini (PÇB), aldıkları mesleki eğitimin bu becerilere etkisini; ayrıca bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek ve karşılaştırmak amacıyla yapıldı. Araştırmaya 115 Hemşirelik, 42 Ebelik, 84'ü 1. Sınıf ve 73' ü 4.sınıf olmak üzere toplam 157 öğrenci gönüllü olarak katıldılar. Veriler öğrencilerin sosyo-demografik özelliklerini ve mesleksel algılarını belirlemeye yönelik 13 sorudan oluşan bir anket formu: EB ölçeği, B formu ve PÇB, ölçeği formu kullanarak, aynı günde (9 Ekim 2000) toplandı; yüzdelik hesabı, Kruskall Wallis, ANOVA, t-testi, Mann-Whitney U ve korelasyon testleri kullanılarak değerlendirildi. Öğrencilerin EB puan ortalaması 135.59$pm$20.31, PÇB puan ortalaması ise 80.25±17.00 olarak belirlendi. İki ölçeğe ilişkin puanlar arasındaki ilişki önemsiz (r= -.113; p>0.05) bulundu. Birinci sınıf öğrencilerin PÇB'lerinin 4.sınıf öğrencilerinkinden önemli (p<0.01) ölçüde yüksek olduğu belirlendi. Öğrencilerin bölümünün, yaşının , şu anda hemşirelik/ebelik yapıyor olmasının, ailesinde sağlık alanında çalışan birey (ler) olmasının, mezun olduğu lisenin, yaşamının çoğunu geçirdiği yerin, Sağlık Yüksek Okulunu tercih sırasının, bitirdikten sonra görev almak istediği alanın, mesleği ile ilgili genel algısının, öğrenimi boyunca meslek sevgisinde oluşan değişikliğin PÇB ve EB- üzerine önemli bir etkisinin olmadığı (p>0.05) belirlendi. Öğrencilerin sınıflan ile EB puan ortalamaları arasındaki fark da önemsiz (p>0.05) bulundu.
The Comparison of the Levels of Self-Care Agency and Self-Efficacy-Sufficiency of University Students Whose Educations Are Related To Health and Not.
(2008) Koca, Nigar; Yetkin, Ayşen
Tanımlayıcı, kesitsel karşılaştırmalı ve ilişki arayan tipte olan bu çalışma; eğitimi sağlıkla ilgili olan ve olmayan üniversite öğrencilerinin öz-bakım gücü (ÖBG) ve öz-etkililik-yeterlik (ÖEY) düzeylerini belirlemek ve karşılaştırmak amacıyla yapıldı. Çalışma, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Van Sağlık Yüksekokulu (SYO) ve Fen-Edebiyat Fakültesinde (FEF) 24-28 Aralık 2007 tarihlerinde yapıldı. Çalışmanın evrenini Sağlık Yüksekokulu (117 kişi) ve Fen-Edebiyat Fakültesi (Matematik 1.ve 2. öğretim, Fizik ve Tarih Bölümü) son sınıf öğrencilerinin tümü (149 kişi) toplam (266 öğrenci) alınması planlandı, ancak 60 öğrenci çeşitli nedenlerden dolayı çalışma kapsamına alınamadığından 206 öğrenci çalışmanın evrenini oluşturdu. Veriler; kişisel bilgi formu, ÖBG ve ÖEY ölçeği formu ile toplandı; yüzdelik ve ortalama hesabı, varyans analizi (ONE WAY ANOVA), DUNCAN çoklu karşılaştırma testi ve pearson korelasyon katsayısı analiz yöntemleri ile değerlendirildi. Öğrencilerin %48.5'inin SYO, %51.5'inin FEF, %63.1'inin erkek, %10.2'sinin babasının, %44.2'sinin annesinin eğitim düzeyinin okur-yazar olmadığı, %18.0'ının 9-12 kardeşe sahip olduğu, %25.2'sinin yurtta barındığı, %35.9'unun aylık gelirinin ihtiyaçlarını karşıladığı, %11.2'sinin sağlığını çok iyi algıladığı ve %56.8'inin öz-bakım becerilerini aile bireylerinden edindiği belirlendi. SYO öğrencilerinin ÖBG puan ortalamasının (108.3±17.0), FEF öğrencilerinin puan ortalamasından (101.8±18.9) önemli (p<0.05) bir şekilde yüksek olduğu, SYO öğrencilerinin ÖEY puan ortalamasının ise (87.2±12.6), FEF öğrencilerinin puanından (90.5±11.8) önemli (p<0.05) bir şekilde düşük olduğu, her iki okul öğrencilerinin her iki ölçekten aldıkları, puan ortalamaları arasındaki ilişkinin de (r=.482, p<0.01) önemli olduğu belirlendi. Kız öğrencilerin, erkek öğrencilerden, aylık geliri ihtiyaçlarını karşılayan öğrencilerin diğer öğrencilerden, sigara kullanmayan öğrencilerin kullanan öğrencilerden, kendisini başarılı olarak belirten öğrencilerin, diğer öğrencilerden ÖBG düzeyinin önemli (p<0.05) bir şekilde yüksek olduğu, her iki okul öğrencilerinin öz-bakım becerilerini en çok ailesinden öğrendiği, genel olarak ÖBG'nü yüksek olarak algılayan öğrencilerin ÖBG puanlarının da yüksek olduğu (p<0.05) belirlendi. Öğrencilerin öz-güveni ile sağlığını algılama durumu ?çok iyi? den ?kötü? ye doğru gittikçe hem ÖBG hem de ÖEY puan ortalamalarının önemli (sırası ile: p<0.001, p<0.05) bir şekilde düştüğü, annesi çalışan öğrencilerin ÖEY düzeyinin diğer öğrencilerden daha yüksek (p<0.05) olduğu belirlendi. Diğer taraftan, öğrencinin bölümünün, yaşının, çalışma durumunun, barındığı yerin, sağlık güvencesinin, yaşamının en büyük bölümünü geçirdiği yerin, kardeş sayısının, aile tipinin, babanın iş durumunun, hem annesinin hem babasının eğitim düzeyinin ve medeni durumunun ÖBG ve ÖEY düzeyi üzerine önemli bir etkisinin olmadığı (p>0.05) belirlendi.Anahtar Kelimeler: Öz-Etkililik-Yeterlik, Öz-Bakım Gücü, Üniversite Öğrencileri, Sosyo-Demografik Özellikler.
The Investigation of Women Ages of 15 To 49 Personal Hygiene Habits and the Factors That Affect It
(2009) Atış, Gülhan; Yetkin, Ayşen
Bu çalışmada 15-49 yaş grubundaki kadınların bireysel hijyen ile ilgili alışkanlıklarının ve etkileyebileceği öngörülen bireysel ve çevresel etmenlerin etkisini incelemek amaçlandı. Tanımlayıcı nitelikte olan bu çalışma 5 0cak-20 Şubat 2009 tarihleri arasında, resmi izinler alındıktan sonra, Erçiş AÇS-AP bölgesinde yaşayan 15-49 yaş arasındaki 2058 kadın arasından, basit rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen gönüllü 400 kişi (yaklaşık %20'si) üzerinde yapıldı. Veriler kadınların sosyo-ekonomik, kültürel özelliklerini ve bireysel hijyen ile ilgili alışkanlıklarını belirlemeye yönelik 45 sorudan oluşan bir anket formu ile toplandı ve yüzdelik hesabı ve Ki-kare önemlilik testi ile değerlendirildi. Kadınların %34.5'inin ilkokul mezunu, %80.5'inin evli, %94.7'sinin çalışmadığı, %55.8'inin ekonomik durumunun orta düzeyde olduğu, %56.2'sinin dişlerini düzensiz fırçaladığı, %69.5'inin sadece abdest aldıkça ayaklarını yıkadığı, %61.2'nin ayaklarını kurulamadığı, %55.0'ının yazın bir ve üzeri, %55.0'ının kışın 2-3 günde bir banyo yaptığı, %51.5'inin tuvalet kağıdı kullanmadığı, %37.5'inin peri-anal bölgenin temizliğini rastgele yaptığı, %55.8'inin beyaz ve %82.3'ünün penye külot kullandığı, menstruasyon döneminde %53.0'ının hazır ped kullandığı ve %52.8'inin bu dönemde banyo yaptığı, kadınların çok az bir kısmının (%9.0) hijyen ile ilgili bilgileri sağlık personelinden öğrendiği belirlendi. Kadınların eğitim ve ekonomik durumu yükseldikçe tuvalet kağıdı ve hazır ped kullanma ve peri-anal bölgeyi uygun yöntemle temizleme oranının önemli (p<0.001) bir şekilde arttığı belirlendi. Çalışma sonucunda, kadınların hijyen ile ilgili bazı uygulamalarında yetersizlik ve yanlışlıklar olduğu bulundu. Bu durumda, kadınların eğitim ve sosyo-ekonomik durumunu da dikkate alarak, hemşire ve ebelerin koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında bireysel hijyenle ilgili davranışları iyileştirmek için eğitime ağırlık vermeleri gerektiği sonucuna varıldı.
Van Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik ve Sağlık Memurluğu Son Sınıf Öğrencilerinin Eğitimlerine ve Mezuniyet Sonrasına İlişkin Görüşleri
(2003) Yetkin, Ayşen; Yiğitbaş, Çağla
Tanımlayıcı ve karşılaştırmalı nitelikte olan bu çalışma; Yüzüncü Yıl Üniversitesi Van Sağlık Yüksekokulu'nda, 11-15 Mart 2002'de yapılmıştır. Çalışmanın evrenini IV. Sınıf Hemşirelik ve Sağlık Memurluğu Bölümlerinde öğrenim gören öğrenciler (65 kişi), örneklemini de verilerin toplandığı günlerde derse gelen öğrenciler (56 kişi) oluşturmuştur. Tüm öğrenciler, gönüllü olarak çalışmaya katılmıştır. İlgili literatür ve gözlemler doğrultusunda hazırlanan anket formu ile toplanan veriler sayı ve yüzdelik hesabı, ki-kare ve Fisher's kesin ki-kare testleri ile değerlendirilmiştir. Öğrencilerin %75.0'inin bu okulu en son sıralarda, en çok, istediği başka bir yükseköğrenim programını kazanamadığı için tercih ettiği belirlenmiştir. Öğrencilerin %94.6'sı bu okulda aldığı teorik eğitimi, %87.5'i uygulamalı eğitimi yeterli bulmadığını ve bunun pek çok nedeni olduğunu belirtmiştir. Mezun olmak üzere olan bu öğrencilerin %42.8'inin mesleğini sevmediği, %71.4'ünün çalışma yaşamı için kendisini hazır hissettiği, mezuniyetten sonra en çok eğitimle ilgili alanlarda çalışmak istedikleri belirlenmiştir. Çağdaş hemşirelik hizmeti için eğitim kurumlarının ve sistemin iyileştirilmesi ve yenilikçi stratejilere yönelmek gerektiği sonucuna varılmıştır.