İnsansız Hava Aracı (İHA) Destekli Fotogrametrik Teknikle Tarihi Yapıların Peyzaj Projeleri için Hassas Sayısal Yüzey Modelinin Üretilmesi: Ayanis Kalesi (Van) Örneği

Abstract

Tarih boyunca teknoloji sürekli evrim geçirmiş ve sürekli kendini yenileyerek gelişmiştir. Yaşadığımız dönemde de teknolojinin kullanıldığı alanlar çoğalmıştır. Verinin yüksek doğrulukla elde edilmesi, bu verinin uygun alanlarda saklanması ve bunun insanların ihtiyacı için uygun bilgiye dönüşmesi teknolojinin de gelişmesiyle daha kolay hale gelmiştir. Bu gelişmeler teknolojinin getirdiği yenilikler ile peyzaj projelerinde tasarım ve uygulamaları dünya genelinde daha uygun ve uygulanabilir hale getirmiştir. Özellikle konumsal modellemede daha hassas veriler uzaktan algılama desteğiyle elde edilebilir hale gelmiştir. Çalışma kapsamında, tarihi yapıların peyzaj projeleri ve planlama çalışmaları yapılmadan önce 3 boyutlu sayısal yüzey modelinin çıkarılması ve bu model sayesinde gerçekleştirilecek çalışmaların daha hassas, detaylı ve yapının tarihi görseline uygun olarak yapılması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, İHA destekli ölçümlerle arazinin hassas sayısal yüzey modeli oluşturularak arazi üzerinde detay çalışmalarının gerçekleştirileceği bir model ortaya konulmuştur. Sonuç olarak seçilen Ayanis Kalesi (Van) örneğinde ortaya konulan bu model ile peyzaj projeleri ve buna bağlı analiz çalışmalarına (eğim, bakı, yükseklik, manzara, hidrolojik özellikler gibi) örnek bir sayısal altlık verisinin oluşturulması amaçlanmıştır.Throughout history, technology has continuously evolved and developed by constantly renewing itself. The areas where technology is used have also increased in the period we live in. Obtaining data with high accuracy, storing this data in appropriate areas and transforming it into appropriate information for people's needs have become easier with the development of technology. These developments have made design and applications in landscape projects more suitable and applicable worldwide with the innovations brought by technology. Especially in spatial modeling, more precise data has become available with remote sensing support. Within the scope of the study, it is aimed to create a 3D digital surface model of historical structures before carrying out landscape projects and planning studies and to carry out the studies to be carried out with this model in a more precise, detailed manner and in accordance with the historical visual of the structure. In this context, a model has been put forward in which detailed studies will be carried out on the land by creating a precise digital surface model of the land with Unmanned Aerial Vehicle (UAV) supported measurements. As a result, with this model presented in the selected Ayanis Castle (Van) example, it is aimed to create an exemplary digital base data for landscape projects and related analysis studies (such as slope, aspect, height, view, hydrological features).