Türkiye'nin Yanan Orman Alanının Arıma Modeli ile Tahmini

Abstract

Büyük ölçekli orman yangınları önemli ekolojik kayıplara neden olmaktadır. Ayrıca ormanlık alanların korunması iklim değişikliğini yavaşlatmaya yardımcı olabilmektedir. İstatistiksel modeller, yangın yönetimi stratejilerinin planlanmasında kullanılan araçlardan biridir. Bu çalışmada, Türkiye'nin yanan orman alanı, tanımlama, tahmin, doğrulama ve öngörü adımları izlenerek Otoregresif Bütünleşik Hareketli Ortalama (ARIMA) yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. ARIMA yöntemi zaman serileri analizinde kullanılan popüler tekniklerden biridir. Analizde 1940-2021 yılları arasında Türkiye'deki yıllık toplam yanan orman alanı ölçümleri kullanılmıştır. Modelleme ve tahmin performanslarının değerlendirilmesi için üç model ele alınmıştır. Modellerin geçerliliği, Ljung–Box istatistikleri ve çapraz doğrulama ile araştırılmıştır. Sonuçlara göre, ARIMA (3,1,0) modeli Türkiye'nin yanmış orman alanı zaman serilerinin gelecek değerlerinin tahmin edilmesi için en uygun model olarak bulunmuş ve öngörüler önümüzdeki 3 yıl için elde edilmiştir.