Browsing by Author "Çak, Bahattin"

Now showing 1 - 9 of 9

The Current Situation of Goat Breeding in Manavgat District and the Effects of the Pandemic Process (covid-19 Epidemic)
(2022) Tavalı, Zeki Emre; Çak, Bahattin
Bu çalışmada, Antalya İli Damızlık Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği'ne kayıtlı Manavgat ilçesindeki keçi yetiştiricilerinin mevcut durumları ve sorunları tespit edilmiştir. Ayrıca COVİD-19 salgınının sektöre olan etkileri de incelenmiştir. Manavgat ilçesindeki 50 mahallede bulunan küçükbaş hayvancılık işletmeleri bu araştırmanın materyalini oluşturmuştur. Çalışma, Tarım Orman Bakanlığı Manavgat ilçesi TÜRKVET sistemine kayıtlı işletmelerde yürütülmüştür. Araştırmanın yapıldığı işletmeler için anket formu düzenlenmiş ve işletme sahipleri ile bireysel olarak görüşmeler yapılarak veriler toplanmıştır. Çalışmadaki anket uygulaması, Haziran/2021 – Mart/2022 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre; Yetiştiricilerin %91,4'ü erkek, %8,6'sı ise kadın oldukları; yetiştirici yaşının, %48,6 ile 36-50 yaş aralığında oldukları; yetiştiricilerin % 74,3'ü ilkokul mezunu; %91,4'ün evli olduğu; yetiştiricilerin %58,6'i 4-6 kişilik birey sayısına sahip oldukları; %78,6'nın geçimlerini hayvancılık ile sağladığı; %55,7'i ailenin geçimi için hayvancılığın tek başına yetersiz olduğunu; %54,3'ü keçi yetiştiriciliğini tercih sebebi olarak bulundukları çevre ve iklim koşullarının elverişli olduğunu tercih etmelerinin cevabını vermiştir. Pandemi (covid-19 salgın) hakkında bilgi düzeyiniz? Sorusuna %68,6'i iyi cevabını verdikleri; % 44,3'ü, covid-19 salgınının hayvancılığı olumsuz yönde etkilediği fikrine katılıyor musunuz? sorusuna katılıyorum cevabını verdikleri; Covid -19 salgını öncesi ve sonrası arasında kazancınız olumsuz etkilendi mi? Sorusuna %57,1 ile kesinlikle katılıyorum cevabı verdikleri; Salgının uzun yıllar sürmesi halinde oluşacak gıda talebinin karşılanmasında hayvan yetiştiriciliğine talep artar fikrine katılıyor musunuz? sorusuna katılımcıların %47,1'i katılıyorum cevabını verdikleri ve Pandeminin daha uzun yıllar sürmesi halinde keçi yetiştiriciliğinin biteceği fikrine katılıyor musunuz? sorusuna ise %34,3'ü katılmıyorum cevabını verdikleri tespit edilmiştir. Kaliteli ve güvenli gıdanın temini açısından; bölgesel ve ulusal keçi yetiştiriciliği yapan tüm sektör paydaşlarının durumunun iyileştirilmesi, geliştirilmesi ve desteklenmesi oldukça önemlidir. Covid-19 salgını v.b. pandemilerin hayvan ve hayvansal ürün üretimine olası etkileri konusunda eğitilmesi, bölge ve ülkemiz hayvancılığı açısından yararlı olacağı kanısına varılmıştır.
Investigation of Some Chemical and Physical Properties of Milk Belonging To Akkaraman and Awassi Breed Sheep Raised by Public in the Tusba District of Van Province
(2022) Aydemir, Gökhan; Çak, Bahattin
Bu çalışma, Van ili Tuşba ilçesinde halk elinde yetiştirilen Akkaraman ve İvesi ırkı koyunlara ait sütlerin bazı kimyasal ve fiziksel özelliklerini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Çalışmada, Akkaraman ve İvesi koyunlarına ait sütlerde genel olarak yağ, yağsız kuru madde, protein, laktoz oranları, özgül ağırlık, donma noktası, elektriksel iletkenlik ve pH değerleri sırasıyla: %4.43 ve %6.80; %11.02 ve %10.71; %4.06 ve %4.08; %6.12 ve %6.10; 1.036 ve 1.032 g/cm3; -0.7939 ve -0.7876 oC; 4.99 ve 4.96 mS/cm; 6.38 ve 6.37 olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Akkaraman ve İvesi ırkı koyun sütlerinde, sütün kimyasal bileşenlerinden protein ve laktoz oranlarının benzerlik gösterdiği, ancak süt yağı oranının İvesi ırkı koyun sütünde, yağsız kuru madde oranının Akkaraman ırkı koyun sütünde önemli düzeyde daha yüksek olduğu, ayrıca sütün fiziksel özelliklerinden özgül ağırlığın Akkaraman ırkı koyun sütünde önemli düzeyde daha yüksek olduğu, elektriksel iletkenlik ve pH değerinin ise Akkaraman ve İvesi ırkı koyun sütlerinde benzerlik gösterdiği tespit edilmiştir. Tez çalışmasında, İvesi koyun sütünün, Akkaraman koyun sütüne kıyasla daha yüksek düzeyde yağ içerdiği tespit edilmesinden dolayı, Van yöresinde İvesi koyun ırkının yetiştirilmesi ve yaygınlaştırılması, süt yağı içeriği bakımından nitelikli süt ve süt ürünleri üretimine katkı sağlayacağı kanaatine varılmıştır.
The Investigation of Some Production Traits of Akkaraman Sheep Bred in Çaldiran
(2018) Türkmen, Cihat; Çak, Bahattin
Türkmen C, Çaldıran'da Yetiştirilen Akkaraman Koyunlarının Bazı Verim Özelliklerinin Araştırılması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Veteriner Programı, Yüksek Lisans Tezi, Van, 2018. Bu çalışma; Van ili Çaldıran ilçesinde yetiştirilen Akkaraman koyunlarının döl verimi ile kuzularının büyüme ve yaşama gücü özelliklerinin araştırılması amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın hayvan materyalini, Van ili Çaldıran ilçesindeki 2016-2017 yetiştirme dönemine ait iki farklı özel hayvancılık işletmesinde yetiştirilen toplam 237 Akkaraman koyunu ve bunlardan elde edilen 221 kuzu oluşturmuştur. Akkaraman koyunlarında döl verimini belirlemek için; gebelik oranı, kısırlık oranı, doğum oranı, abort oranı, tek doğum oranı, ikiz doğum oranı, bir doğuma kuzu sayısı ve kuzu verimi oranları tespit edilmiştir. Akkaraman kuzularında büyüme ve yaşama gücünün belirlenmesi amacıyla; doğum ağırlığı, 15. gün, 30. gün, 60. gün ve 90. günde (sütten kesim dönemi) olmak kaydıyla canlı ağırlık tartımları yapılmıştır. Çalışmada döl verimi parametreleri olan gebelik oranı, kısırlık oranı, doğum oranı, abort oranı, tek doğum oranı, ikiz doğum oranı, bir doğuma kuzu sayısı ve kuzu verimi oranları sırasıyla %91.14, 8.86, 89.88, 1.39, 96.25, 3.75, 1.03 ve 93.25 olarak tespit edilmiştir. Akkaraman kuzularına ait doğum ağırlığı, 15., 30., 60. ve 90. günde tespit edilen canlı ağırlık değerleri sırasıyla 4.29, 6.76, 9.30, 14.44 ve 19.69 kg olarak tespit edilmiştir. İncelenen dönemlere göre 60. günde birinci işletme lehine istatistiki olarak anlamlı bir fark tespit edilmiştir (P<0.01). Akkaraman kuzularına ait 15, 30, 60 ve (sütten kesim) 90. gün yaşama gücü değerleri sırasıyla %97.74, 96.83, 96.38 ve 95.92 olarak tespit edilmiştir. Akkaraman kuzularına ait 30., 60. ve 90. günlük canlı ağırlık artışı ortalamaları ise 167, 169 ve 171 gr olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak; Çaldıran ilçesinde yetiştirilen Akkaraman koyunlarında gerek döl verimi gerekse kuzuların büyüme ve yaşama gücü bakımından tartışılan literatür bulgularıyla benzer durumda oldukları tespit edilmiştir. Akkaraman ırkının bölgeye iyi bir adaptasyon göstermeleri ve sahip oldukları avantajları nedeniyle Çaldıran ilçesi şartlarında verimlerinin artırılabileceği ve yetiştiriciliği yapılabilir. Bölge yetiştiricileri tarafından koç katımı öncesinde mevcut sürüde yapılacak olan seleksiyon ve flushing uygulaması ile Akkaraman koyunlarında ikizlik oranı artırılabilir. Anahtar Kelimeler: Akkaraman Koyunu, Büyüme, Çaldıran, Döl Verimi, Yaşama Gücü.
Investigation of the Effect of Alpha-Casein, Beta-Casein and Kappa-Casein Gene Polymorphism on Milk Production and Milk Component in Holstein Cattle With Pcr-Rflp Method
(2019) Demirel, Ahmet Fatih; Çak, Bahattin
Bu çalışmada, üç farklı bölgede yetiştirilen Siyah Alaca sığırlarda α-kazein (αS1 ve αS2-kazein), β-kazein ve κ-kazein gen polimorfizminin süt verimi ve süt bileşenlerine etkisinin polimeraz zincir reaksiyonu-restriksiyon parçacık uzunluk polimorfizmi (PCR-RFLP) yöntemiyle araştırılması ve genotip-çevre interaksiyonunun ortaya konulması amaçlandı. Çalışmanın materyalini Konya, Manisa ve Diyarbakır illerinde entansif koşullarda yetiştirilen 519 baş Siyah Alaca ineğin süt ve kan örnekleri oluşturdu. Genomik DNA 519 kan numunesinden izole edildi. DNA'dan CSN1S1, CSN1S2, CSN2 ve CSN3 genlerinin polimorfik bölgesi PCR ile çoğaltıldı. CSN1S1, CSN1S2, CSN2 ve CSN3 genlerinin PCR ürünleri, sırasıyla MaeIII, MnlI, DdeI ve HinfI restriksiyon enzimiyle kesildi. Elektroforezde yürütülerek genotipler tespit edildi. Ultra-sound teknoloji temelli süt analiz cihazı kullanılarak sütün yağsız kuru madde oranı, süt yağ oranı, protein oranı ve laktoz oranı belirlendi. Hardy-Weinberg Dengesine (HWE) uyumluluk ve ki-kare (χ2) değerleri Gene-Calc online bilgisayar programı kullanılarak hesaplandı. SPSS paket programında bazı çevresel faktörler dikkate alınarak, genotipik özellikler ile fenotipik özellikler arasındaki ilişkiler genel doğrusal model (GLM Prosedürü) kullanılarak analizi yapıldı. Analiz sonuçlarına göre, genel popülasyonda ortalama laktasyon süresi, laktasyon süt verimi ve 305 günlük süt verimi sırasıyla 347.22 gün, 9039.09 ve 8389.98 kg'dır. Ayrıca, yağsız kuru madde, yağ, protein ve laktoz oranları ise sırasıyla, %8.76, %3.54, %3.21 ve %4.81 olarak tespit edildi. Çalışmada CSN2 geni polimorfizmi laktasyon süresi, yağsız kuru madde oranı, süt protein oranı ve laktoz oranı ile önemli derecede ilişkiliydi. Ayrıca Diyarbakır ilinde, 305 günlük süt verimi ile CSN2 geni polimorfizmi arasında anlamlı bir ilişki tespit edildi. CSN1S1 ve CSN3 geni polimorfizminin süt yağ oranı ile ilişkili olduğu bulundu. CSN1S2 geninin monomorfik olmasından dolayı süt verim özellikleri arasında bir ilişki kurulamadı. Sonuç olarak; Türkiye'de yoğun bir şekilde yetiştiriciliği yapılan Siyah Alaca ırkının kazein genlerinin genetik varyasyonunu belirleyen ve verimle ilişkilendiren çalışmaların sayısının arttırılması ile CSN1S1, CSN2 ve CSN3 genleri marker destekli seleksiyon kriteri olarak erken seleksiyon çalışmalarında güçlü bir genetik belirteç olarak kullanılabilir. CSN1S2 geninin daha geniş popülasyonlarda çalışılması ve bu gene ait diğer bölgelerin de taranarak, bu bölgelere ait genotiplerin verim ile ilişkisinin ortaya konulması faydalı olacaktır. Böylece CSN1S2 geninin seleksiyon çalışmalarında genetik belirteç olarak yer alıp almayacağı da tespit edilebilecektir.
Manavgat İlçesinde Keçi Yetiştiriciliğinin Mevcut Durumu ve Pandemi Sürecinin (COVID-19 Salgını) Etkileri
(2023) Çak, Bahattin; Tavalı, Zeki Emre
Bu çalışmada, Manavgat ilçesindeki keçi yetiştiricilerinin mevcut durumları ve sorunlarının tespiti ile COVID-19 salgınının sektöre olan etkileri incelenmiştir. Manavgat ilçesindeki 50 mahallede bulunan küçükbaş hayvancılık işletmeleri bu araştırmanın materyalini oluşturmuştur. Çalışma, Tarım Orman Bakanlığı Manavgat ilçesi TÜRKVET sistemine kayıtlı işletmelerde yürütülmüştür. Araştırmanın yapıldığı işletmeler için anket formu düzenlenmiş ve işletme sahipleri ile bireysel olarak görüşmeler yapılarak veriler toplanmıştır. Çalışmadaki anket uygulaması, Haziran/2021 ve Mart/2022 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre; Yetiştiricilerin %91.4’ü erkek, %8.6’sı ise kadın oldukları; yetiştirici yaşının, %48.6 ile 36-50 yaş aralığında oldukları; yetiştiricilerin %74.3’ü ilkokul mezunu; %91.4’ün evli olduğu saptanmıştır. Pandemi (COVID-19 salgını) hakkında yetiştiricilerin (%68.6) iyi düzeyde bilgi sahibi olduğu tespit edilmiştir. COVID-19 salgınının hayvancılığı olumsuz etkilediği fikrine yetiştiricilerin %44.3 oranında katıldığı; COVID-19 salgını öncesi ve sonrası arasında gelirlerinin olumsuz etkilendiği sorusuna %57.1 oranında kesinlikle etkilendiği dedikleri; Salgının uzun yılların sürmesi durumunda gıda talebinin karşılanmasında hayvancılığa olan talebin artacağı görüşüne yetiştiricilerin %47.1’inin katılıyorum dedikleri ayrıca pandeminin uzun yıllar devam etmesi durumunda keçi yetiştiriciliğinin sona ereceği fikrine ise %34.3'ünün katılmıyorum yanıtını verdikleri tespit edilmiştir.
Norduz Koyunlarında Alfa-s1 Kazein ve Beta-laktoglobulin Gen Polimorfizmleri Arasindaki İlişki için Uyum Analizi
(2023) Demırel, Ahmet Fatıh; Çak, Bahattin; Keskin, Sıddık; Yılmaz, Orhan
Uyum analizi (CA), çok değişkenli istatistik analiz yöntemlerinden biridir ve iki yönlü veya olasılık tablolarındaki nominal değişken kategorileri arasındaki ilişkileri araştırır. Bu çalışmanın amacı Norduz Koyunlarında Alpha-S1 Kazein ve Beta-Laktoglobulin gen polimorfizmleri arasındaki ilişkilerin Uyum Analizi yöntemi ile araştırılmasıdır. Bu çalışmada, TSA-2020-8930 numaralı projeden elde edilen CSN1S1 ve BLG gen frekansları kullanılmıştır. İstatistik yöntem olarak, özelliklerin tanımlayıcı istatistikleri sayı ve yüzde olarak belirtilmiş ve Beta-laktoglobulin ve Alfa-S1 kazein genlerinin genotip frekansları arasındaki ilişkileri araştırmak için ki-kare testi ve Uyum Analizi yapılmıştır. Bu çalışmanın sonuçları, Uyum analizinin, nominal değişken kategorileri için grafiksel bir gösterime katkıda bulunabileceğini göstermiştir. Hayvan ıslahçıları, CA’yı kategorik veriler için analitik bir teknik ve grafiksel gösterim olarak kullanabilir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre; birinci ve ikinci boyutlar birlikte, toplam varyasyonun (inertia) %52.25'ini açıklamış ve CSN1S1'in “AA” alleli birinci boyutta önemlilik gösterirken, BLG’ nin “BB” alleli ise ikinci boyutta önemlilik göstermiştir. Böylece β-Lactoglobulin ve αS1-Casein genotiplerinin çeşitli verim özellikleri üzerindeki etkilerinin daha büyük Norduz koyun popülasyonunda araştırılması faydalı olabilir.
Renkli Tiftik Keçilerinde Hemoglobin ve Transferrin Tipleri
(2005) Çak, Bahattin; Küçük, Mürsel
Bu çalışmada Renkli Tiftik Keçilerinde Hemoglobin tipleri ve Transferin tipleri Nişasta jel elektroforez kullanılarak belirlenmiştir. Renkli Tiftik Keçilerinin 10 adedinde HbAA, 18 adedinde HbAB ve 2 adedinde ise HbBB tipi tespit edilmiştir.Transferrin tipi olarak da 27 adet homozigot TfAA, 3 adet de heterozigot TfAB tespit edilmiştir.
Renkli Tiftik Keçilerinde Transferrin Tipleri ile Bazı Tiftik Özellikleri Arasındaki İlişkiler
(2005) Küçük, Mürsel; Çak, Bahattin
Bu araştırmada Doğu Anadolu Bölgesinde yetiştirilen renkli tiftik keçilerinin transferrin tipleri ile tiftik özellikleri arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Transferrin tipleri arasındaki ayrım kesintili tampon sistemi kullanılarak horizontal nişasta-jel elektroforezinde gerçekleştirilmiştir. Varyans analiz sonuçlarına göre transferrin tipleri ile tiftik özelliklerinden kirli tiftik (p<0.01) ve uzunluk (p<0.05) özellikleri arasındaki ilişki önemli bulunmuştur.
Various Production Traits of Holstein Cows Raised in a Special Agriculture Operation in the Boğazlıyan Region of Yozgat
(2011) Arslan, Sevil; Çak, Bahattin
Arslan S, Yozgat ili Boğazlıyan ilçesin de bulunan özel bir tarım işletmesine ait Siyah Alaca sığırların çeşitli verim özellikleri, Y.Y.Ü Sağlık Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı Yüksek lisans Tezi, Van, 2011.Yozgat ili Boğazlıyan ilçesinde özel bir tarım işletmesinde yetiştirilen Siyah-Alaca ırkı ineklerin süt verim özelliklerinden; laktasyon süresi, gerçek süt verimi, 305 günlük süt verimi ve kuruda kalma süresi, döl verim özelliklerinden; Buzağılama aralığı, servis periyodu, gebelik süresine ait tanımlayıcı değerler tespit edilmiş, bu konuda yapılmış farklı çalışmaların bulgularıyla karşılaştırılmış ve Siyah-Alaca ırkının yetiştirildiği bölge koşullarındaki performansını ortaya koymak amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Süt verimi özelliklerinden laktasyon süresi, gerçek süt verimi, 305 günlük süt verimi, kuruda kalma süresine ait ortalama değerler sırasıyla, 337.2 gün, 6516.4 kg, 6189.0 kg, 64.3 gün olarak bulunmuştur. Laktasyon süresine buzağılama yılının (P< 0.001), laktasyon sırasının (P< 0.05), doğum mevsiminin (P< 0.05),buzağılama yaşının (P< 0.05) etkisi önemli bulunmuştur. Gerçek süt verimi üzerine buzağılama yılının (P< 0.001), laktasyon sırasının (P<0.05) etkisi önemli, doğum mevsimi (P>0.05) ve buzağılama yaşının (P>0.05) etkisi önemsiz bulunmuştur.305 günlük süt verimi üzerine buzağılama yılı (P>0.05), laktasyon sırası (P>0.05) ve doğum mevsiminin (P>0.05)etkisi önemsiz, buzağılama yaşının (P<0.05) etkisi önemli bulunmuştur, kuruda kalma süresi üzerine buzağılama yılının (P<0.001) , laktasyon sırasının (P<0.05) , buzağılama yaşının (P<0.05) etkisi önemli, doğum mevsiminin (P>0.05) etkisi önemsiz bulunmuştur. Döl verimi özelliklerinden servis periyodu buzağılama aralığı ve gebelik süresine ait ortalama değerler sırasıyla 120.7 gün, 388.4 gün, 274.9 gün olarak belirlenmiştir. Servis periyodu üzerine buzağılama yılı (P<0.001), laktasyon sırası ve buzağılama yaşının (P<0.05) etkisi önemli, doğum mevsiminin (P>0.05) etkisi önemsiz bulunmuştur. Buzağılama aralığı üzerine buzağılama yılı (P<0.001), laktasyon sırası, doğum mevsimi, buzağılama yaşının (P<0.05) etkisi önemli olmuştur. Gebelik süresi üzerine buzağılama yılının (P<0.05) etkisi önemli, laktasyon süresi doğum mevsimi buzağılama yaşının etkisi önemsiz olmuştur. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar ışığında, süt sığırı işletmeciliği yapacak olan yetiştiricilerin, bilinç düzeyinin geliştirilmesi ile bilim ve teknolojik alt yapı kullanma becerisi ve yeteneğinin kazandırılması neticesinde daha verimli bir yetiştiricilik sağlanabileceği kanaatine varılmıştır.