Browsing by Author "Çelik, Zübeyir"

Now showing 1 - 20 of 24

Alıcıların Birbirleriyle İlişkilerinin Akıllı Telefonların Faydalarına İlişkin Görüşlerine Etkisinin Ucınet Sosyal Ağ Analiziyle İncelenmesi
(2023) Çelik, Zübeyir; Sağlam, Mehmet; Uslu, Aypar
Bu çalışma, alıcıların demografik özelliklere (cinsiyet, yaş, medeni durum ve aylık gelir) göre birbirleriyle olan ilişkilerinin, akıllı telefonların faydalarına ilişkin görüşleri üzerindeki etkisini test etmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca alıcıların birbirleriyle ilişkilerinin daha çok hangi fayda etrafında gruplaştığını araştırmaktadır. Veriler daha önce akıllı telefon satın almış 239 alıcıdan çevrimiçi anket yöntemiyle toplanmıştır. Elde edilen veriler UCINET 6.0 programı üzerinde sosyal ağ analizi çalıştırılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçları, akıllı telefon alıcılarının birbirleriyle ilişkilerinin daha çok çoklu fayda açısından gruplaştığını göstermektedir. Regresyon analizi sonuçları, alıcıların cinsiyete göre değil, yaşa, medeni duruma ve aylık gelire göre birbirleriyle olan ilişkilerinin, akıllı telefonların hem fonksiyonel faydaları hem de çoklu faydaları hakkındaki görüşleri üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca alıcıların cinsiyete, medeni duruma ve aylık gelire göre değil, yaşa göre birbirleriyle olan ilişkileri, akıllı telefonların deneyimsel faydalarına ilişkin görüşleri üzerinde anlamlı bir etkiye sahiptir. Bununla birlikte, alıcıların tüm demografik özelliklere göre birbirleriyle olan ilişkileri, akıllı telefonların sembolik faydasına ilişkin görüşleri üzerinde anlamlı bir etkiye sahip değildir. Çalışmanın sonuçları tartışılmıştır.
Blog İçeriklerinin Online Satın Alma Niyetine Etkisi ve Bir Araştırma
(2023) Uslu, Aypar; Çelik, Zübeyir
Teknoloji kabul modeli, akış teorisi ve gerekçeli eylem teorisinin entegre çerçevesini kullanan bu mevcut çalışma, blog tabanlı içeriğin tüketicilerin çevrimiçi satın alma niyeti üzerindeki etkisini incelemektedir. Araştırmanın hedef kitlesi olan blog okuyucularından kartopu örnekleme yöntemi ile veri toplanması amaçlanmıştır. Farklı teknik özelliklere sahip ve bu nedenle tüketicinin daha fazla bilgi aramasını gerektiren teknolojik bir ürün için blog tabanlı metin okuma senaryosu geliştirildi. Bu senaryoya dayalı olarak tasarlanan online anket aracılığıyla 232 katılımcıdan veri toplanmıştır. İstatistiksel analiz sonucunda algılanan kullanım kolaylığının blog tabanlı içerik okuma üzerinde etkisi olduğu görülmektedir. Blog tabanlı içeriği okumanın hem akış deneyimi boyutları (kontrol duygusu, zamanın dönüşümü, dikkatin yoğunlaşması, içsel ilgi, merak ve ototelik deneyim) hem de algılanan fayda üzerinde etkileri vardır. Buna karşılık, algılanan fayda ve akış deneyimi boyutları karşılıklı olarak birbirini etkilemektedir. Ayrıca hem algılanan fayda hem de akış deneyimi boyutları tutumu etkilemektedir. Sonuç olarak, tutum satın alma niyetini etkilemektedir. Çalışma hem teorik hem de pratik çıkarımlar ve gelecekteki araştırmalar için öneriler sunmaktadır.
Covid-19 Zamanında Kripto Para Birimleri İle İlgili Yapılan Ampirik Çalışmaların Bibliyometrik Analizi
(2022) Yigenoglu, Kaan; Cesur, Ayhan; Çelik, Zübeyir; Aydın, İbrahim
COVID-19 pandemisi döneminde piyasalardaki belirsizlik kripto para talebine de yansımıştır. Bu çalışma, COVID-19 pandemisi döneminde (2020-2022 arası) kripto para birimleri ile ilgili yapılan ampirik çalışmaların bibliyometrik analizlerini görsel olarak sunmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda seçilen 30 çalışmanın bibliyometrik analizini gerçekleştirmek amacıyla VOSviewer yazılımı kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre seçilen çalışmaların yayımladıkları dergilerin en fazla SCOPUS ve SSCI indekslerinde tarandığı görülmektedir. En çok çalışma Malezya’da, Malezya’dan daha sonra Pakistan ve İspanya’da yapılmıştır. Malezya’da 7 çalışma, Pakistan ve İspanya’da ise 3’er çalışma yapılmıştır. Çalışmalarda sırasıyla en fazla teknoloji kabul modeli, planlı davranış teorisi ve birleşik teknoloji kabul ve kullanım teorisinin kullanıldığı görülmüştür. 23 çalışmada yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Kullanılan değişkenlere bakıldığında ise en fazla kullanılan değişkenlerin niyet, risk, güven ve tutum olduğu anlaşılmıştır. Pandemi dönemindeki belirsizlikler ve kripto paraların özellikleri göz önüne alındığında kullanılan değişkenlerin literatüre ve konuyla ilgili kesimlere önemli katkılar sunduğu düşünülmektedir.
Do the Opinions of Vloggers and Celebrities Add a Value on a Brand
(2022) Bayraktar, Azra; Çelik, Zübeyir
The aim of this study is to examine the effects of perceived value and brand image on brand loyalty, as well as the moderating role of celebrity-brand congruence, and vlogger-brand congruence on the effect of perceived value and brand image on brand loyalty. Data was collected from 314 participants using an online survey. Regression and a process macro analysis were used to test the hypotheses. According to the results of this study; perceived value and brand image have a positive and significant effect on brand loyalty. Celebrity-brand congruence and vlogger-brand congruence have a negative moderating role on the effect of perceived value on brand loyalty. In contrast, celebrity-brand congruence and vlogger-brand congruence do not have a significant moderating role in the effect of brand image on brand loyalty. Finally, perceived value has significant conditional effects on brand loyalty at low value, middle value, and high value of both celebrity-brand congruence and vlogger-brand congruence.
Drone Teslimatı İle İlgili Yapılan Ampirik Çalışmaların Bibliyometrik Analizi
(2022) Cesur, Ayhan; Çelik, Zübeyir; Yigenoglu, Kaan; Aydın, İbrahim
Drone ile ürün teslimatı giderek artan şekilde akademik çevrelerin ilgisini çeken bir konu olmuştur. Bu çalışmanın amacı belli kritere bağlı olarak seçilen, drone ile ürün teslimatı konusunu içeren 30 çalışmanın bibliyometrik analizinin yapılarak, çalışmaları yapan yazarlar, çalışmaların yapıldığı ülkeler, çalışmaların yapıldığı yıllar, çalışmaların metodolojisi, çalışmaların teorik alt yapıları ve çalışmalarda kullanılan değişkenler hakkında bilgiler sunmaktır. Bu amaç doğrultusunda VOSviewer yazılımı kullanılarak seçilen 30 çalışmanın bibliyometrik analiz gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre drone ile ürün teslimatı konusunda en fazla çalışmayı yapan Jinsoo Hwang’dır. En fazla çalışma Güney Kore’de gerçekleştirilmiştir. Çalışmaların yapıldığı yıllara bakıldığında drone ile teslimat konusunun her geçen yıl daha fazla çalışıldığı görülmüştür. Buna göre drone ile teslimat konusuna her geçen gün ilgi artmaktadır. Çalışmarın tümünde anket yöntemi kullanılmıştır. Çalışmalarda en fazla teknoloji kabul modeli kullanılmıştır. En fazla kullanılan değişkenler ise sırasıyla niyet, tutum, risk ve yenilikçiliktir. Elde edilen bu sonuçların araştırmacılar ön görüler sunması beklenmektedir.
The Effect of Text, Image and Video-Based Product Review Presentation Formats on Online Purchasing Intention
(2022) Uslu, Aypar; Kabak, Aykut; Çelik, Zübeyir
This study aims to analyze the effect of product reviews shared by consumers in text-, image- and video-based formats on e-commerce websites on online purchasing intention. To this end, selected scale items were adapted and three different online surveys were designed for text- (Study-1), image- (Study-2), and video (Study-3)-based product review presentation formats. The research data (Study-1:207, Study-2:209, and Study-3:211) are collected from different participants through these three online surveys. The results of the regression analysis indicate that text-, image- and video-based product review presentation formats; and perceived review helpfulness, perceived review credibility, and positive perceived product understanding caused by these three product review presentation formats positively affect the online purchase intention. However, video-based product review presentation and positive perceived product understanding, perceived review credibility, and perceived review helpfulness caused by this format affect the online purchase intention more positively. The study provided implications and future research directions.
Factors Affecting Positive Word-Of Communication Intention for Drone-Based Delivery Service in Retailing
(2022) Dülek, Bulut; Çelik, Zübeyir
Drones, which have recently grown in popularity and provide endless potential in a variety of fields, are a useful commercial tool in addition to being a fun hobby. This study aimed to analyse the direct effects of perceived trust, perceived speed, and problem awareness on positive word-of-mouth communication intention for drone-based delivery services. In addition, the effect of drone-based delivery service on positive word-of-mouth communication intention and whether consumers' positive word-of-mouth communication intentions for drone-based delivery service differ significantly by gender and generation were also analysed. The online survey method was used to reach 433 people for the study. Many different statistical analyses were used to analyse the obtained data. As a result of the study, it was concluded that the positive effect of the drone-based delivery service on positive word-of-mouth communication intention was significant. It has also been concluded that perceived trust, perceived speed, and problem awareness have direct significant and positive effects on positive word of mouth communication intention for drone-based delivery services. However, no significant difference was found in consumers' positive word-of-mouth communication intentions by gender and generation. The results of the study were discussed, and suggestions were made.
Geleneksel, Dijital ve Fijital Pazarlama Bağlamında Ampirik Çalışmaların Bibliyometrik Veri Kaynaklarının Karşılaştırmalı Analizi
(2023) Çelik, Zübeyir; Ozdemır, Osman; Sağlam, Mehmet; Uslu, Aypar
Bu çalışmanın amacı, 1960-1979 (geleneksel pazarlama) 1980-2006 (dijital pazarlama) 2007-2021 (fijital pazarlama) dönemini kapsayan pazarlama alanlarında ampirik tüketici davranışları araştırmalarındaki son gelişmeleri değerlendirmek ve karşılaştırmalı olarak incelemektir. Çalışma kapsamında geleneksel, dijital ve fijital pazarlama alanındaki ampirik çalışmalar yayın kaynağı türü, temel özellikleri, çalışma konusu, teorik altyapı, araştırma değişkenleri açısından 5 adımda incelenmiştir. Veri analizinde VOSviewer programı ile gerçekleştirilen bibliyometrik analiz kullanılmıştır. Çalışma sonucunda farklı pazarlama alanlarına yönelik farklı dergilerin yayın sürecine dahil edildiği ve fijital pazarlama çalışmalarında yazar sayısının arttığı tespit edilmiştir. Karma yöntemlerin ön plana çıktığı, anketin en çok kullanılan veri toplama aracı olduğu ve YEM analizinin son zamanlarda daha fazla kullanılmaya başlandığı sonucuna varılmıştır. Geleneksel pazarlamada marka satın alma niyeti, karar verme süreci, memnuniyetsizlik/memnuniyet konuları ön plana çıkarken, dijital pazarlamada TAM teorisi temelinde online incelemeler önem kazanırken, fijital pazarlamada AR ve VR teknolojileri konuları öne çıkmıştır. Araştırma değişkenleri açısından niyet, tutum ve memnuniyet temaları tüm dönemlerde motor temalar olarak ön plana çıkmıştır.
Görsel Haritalama Tekniğiyle Geçmişten Günümüze Akış Teorisinin Bibliyometrik Analizi: Pazarlama Yönlü Bir Yaklaşım
(2022) Çelik, Zübeyir; Uslu, Aypar
Bu çalışmanın amacı, yaklaşık 47 yıllık (1975-günümüz) bir geçmişi olan akış teorisinin genel bir literatür tipolojisini sunmaktır. Bu çalışma için YÖK Tez Merkezi ve Google Akademik veri tabanları kullanılmış ve bu kaynaklar üzerinden akış ve akış deneyimi kavramları incelenmiştir. YÖK Tez Merkezi, Türkiye’de yükseköğretim kurumları bünyesinde yüksek lisans ve doktora tezlerinin yayımlandığı bir web sitesidir. 1975 yılından günümüze kadar geçen zaman diliminde yayımlanmış çok sayıda çalışma elde edilmiş ve bu çalışmalar gözden geçirilmiştir. Daha sonra araştırma için frekans analizleri yapılmış ve VOSviewer yazılımı kullanılarak verilerin bibliyografik haritalaması yapılmıştır. Analiz sonucunda seçilen 110 çalışmanın bibliyografyası sunulmuştur. Esas olarak fiziksel aktivitelere tabi olan akış deneyimi, bilgisayar aracılı ortamlarda teknoloji kabulü ve tüketici davranışlarında değerlendirilmektedir. Diğer taraftan araştırma sonuçlarına göre akış teorisi, teknoloji kabul modeli ile en çok entegre olmaktadır. Dahası, akış deneyimi, sırasıyla konsantrasyon, zevk ve kontrol boyutu ile fazla karakterizedir. Bu araştırma, akış üzerine yapılan çalışmaların bibliyografik analizi, akış teorisinin en çok entegre edildiği modeller/teoriler ve akış deneyiminin boyutları için net açıklamalar sağlamaktadır.
Hizmet Robotları Hakkında Ampirik Çalışmaların Sistematik Bir İncelemesi
(2024) Çelik, Zübeyir; Aydın, İbrahim; Yigenoglu, Kaan
Bu çalışmanın amacı hizmet robotlarıyla ilgili yapılan çalışmaların yayımlandıkları yıllar, yapıldığı ülkeler, çalışmaların metodolojisi, çalışmalarda kullanılan modeller/teoriler ve çalışmalardaki değişkenler açısından bibliyometrik analizinin gerçekleştirilerek aralarındaki ilişkilerin incelenmesidir. Çalışma için 38 makale seçilmiş VOSviewer paket programı ile analiz gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgularda en fazla çalışmanın 2023 yılında yapıldığı anlaşılmıştır. Buna göre bu konuyla ilgili gelecekte çok daha fazla çalışmanın yapılacağı düşünülmektedir. Elde edilen başka bir sonuca göre 12 çalışma ile en fazla çalışma Güney Kore’de yapılmış, en fazla çalışmanın yapıldığı ikinci ülke Amerika Birleşik Devletleri, en fazla çalışmanın yapıldığı üçüncü ülke ise Çin olmuştur. Ancak bağlantı gücüne bakıldığında Güney Kore’nin sıfır bağlantısı olduğu görülmüştür. Teknolojik olarak oldukça ilerde olan bu üç devlette en fazla çalışmanın yapılması şaşırtıcı olmamıştır. Çalışmaların metodolojisine bakıldığında en fazla anket ve yapısal eşitlik modellemesinin kullanıldığı anlaşılmıştır. En çok kullanılan teori/model ise teknoloji kabul modeli olmuştur. En çok kullanılan değişkenlerin tutum ve kullanım niyeti olduğu bu değişkenlerin ayrıca bağlantı gücünün çok yüksek olduğu görülmüştür.
Investigating the Factors Affecting Consumers' Behavioral Intentions Towards Drone Food and Beverage Delivery Service
(2024) Dağdalan, Can; Çelik, Zübeyir
Bu çalışmanın amacı; algılanan güven, algılanan risk, fonksiyonel motivasyon ve hedonik motivasyonun tüketicilerin drone ile yiyecek ve içecek teslimatı hizmetine yönelik kullanma niyeti ve olumlu ağızdan ağıza iletişim niyeti üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaçla, kartopu örnekleme yöntemi ve sosyal medya araçları kullanılarak hedef kitleden veri toplanmıştır. Çevrimiçi bir anket kullanılarak, drone ile teslimat hizmetine ilişkin videoyu izleyen 210 kişiden veri toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizleri SPSS, AMOS ve Jamovi paket programları kullanılarak yapılmıştır. Analiz sonucunda, fonksiyonel motivasyon, hedonik motivasyon ve algılanan güvenin kullanma niyeti üzerinde anlamlı ve olumlu bir etkiye sahip olduğu, algılanan riskin ise kullanma niyeti üzerinde anlamlı ve olumsuz bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca, fonksiyonel motivasyon, hedonik motivasyon ve algılanan güven olumlu ağızdan ağıza iletişim niyeti üzerinde olumlu yönde anlamlı bir etkiye sahipken, algılanan risk olumlu ağızdan ağıza iletişim niyeti üzerinde olumsuz yönde anlamlı bir etkiye sahiptir. Çalışmanın sonuçları tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.
Kişisel Motivasyon Faktörlerinin Olumsuz Elektronik Ağızdan Ağıza İletişim Yapma Niyeti Üzerindeki Etkisi
(2017) Özkara, Behçet Yalın; Çelik, Zübeyir
Pazarlama literatürü incelendiğinde, kişisel motivasyon faktörlerinin ağızdan ağıza iletişim yapma niyeti üzerindeki etkilerinin göz ardı edilmiş olduğu görülmektedir. Aynı zamanda literatürdeki çalışmaların büyük bir çoğunluğu olumlu elektronik ağızdan ağıza iletişim üzerinde yoğunlaşmışken, olumsuz ağızdan ağıza iletişime yol açan unsurlara ilişkin oldukça az sayıda çalışma olduğu görülmektedir. Çalışmamızda var olan bu boşluğu doldurma amacıyla kişisel motivasyon faktörlerinin olumsuz elektronik ağızdan ağıza iletişim üzerinde olan etkileri incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre olumsuz elektronik ağızdan ağıza iletişim ile diğer tüketicileri uyarma, sosyal etkileşim faydaları ve kaygı azaltma olan kişisel motivasyon faktörleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Ancak olumsuz elektronik ağızdan ağıza iletişim ile diğer tüketicileri düşünme, olumsuz duyguları açığa vurma ve intikam olan kişisel motivasyon faktörleri arasında ise anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir
Marka Aşkı, Marka Güveni, Marka Farkındalığı ve Marka İmajının Marka Sadakatine Etkisinde Influencer Çekiciliğinin Ilımlaştırıcı Rolü
(2022) Çelik, Zübeyir
Amaç: Bu çalışma, marka imajı, marka farkındalığı, marka aşkı ve marka güveninin marka sadakati üzerindeki etkisinde influencer çekiciliğinin ılımlaştırıcı rolünü incelemektedir. Yöntem: Online bir anket aracılığıyla 318 kişiden veri toplanmıştır. Hipotezler, basit lineer regresyon ve process macro yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: İstatistiksel analiz sonuçlarına göre; marka aşkı, marka güveni, marka farkındalığı ve marka imajı, marka sadakati üzerinde doğrudan etkisi olan önemli öncüllerdir; marka aşkının önemli aracılık rolü sayesinde marka farkındalığı, marka imajı ve marka güveni marka sadakati üzerinde dolaylı bir etkiye sahiptir; marka farkındalığı, marka imajı ve marka güveni, marka aşkını doğrudan etkileyen önemli öncüllerdir; marka farkındalığı, marka güveni, marka aşkı ve marka imajının marka sadakati üzerindeki etkisinde influencer çekiciliği önemli bir ılımlaştırıcı role sahiptir; dahası, marka aşkı, marka farkındalığı, marka güveni ve marka imajı, influencer çekiciliğinin düşük, orta ve yüksek değerlerinde marka sadakati üzerinde önemli koşullu etkilere sahiptir. Özgünlük: Bu çalışma, influencer çekiciliği, marka aşkı, marka farkındalığı, marka imajı ve marka sadakati arasındaki bağlantıyı başarılı bir şekilde açıklamaktadır. Çalışmanın sonunda uygulamaya ve ileri araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.
The Mediating Role of Green Product Attitude, Green Perceived Innovativeness and Green Perceived Value in the Effect of Green Marketing on Electric Vehicle Purchase Intention
(2024) Özışık, Sezer; Çelik, Zübeyir
Bu çalışmanın amacı, yeşil pazarlamanın elektrikli araç satın alma niyeti üzerindeki etkisini incelemektir. Aynı zamanda bu çalışmada yeşil ürün tutumu, yeşil algılanan yenilikçilik ve yeşil algılanan değerin bu etkide aracılık rolünün olup olmadığı incelenmektedir. Hedef kitleden kartopu örnekleme yöntemi kullanılarak veri toplanmıştır. Sosyal medya kanalları aracılığıyla ulaşılan kişilerle çevrimiçi bir anket paylaşılmıştır. 261 kişiden veri elde edilmiştir. Bu veriler SPSS, AMOS ve JAMOVI programları kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, yeşil pazarlamanın yeşil ürün tutumu, yeşil algılanan yenilik, yeşil algılanan değer ve elektrikli araç satın alma niyeti üzerinde olumlu ve anlamlı bir etkisi vardır. Yeşil ürün tutumu, yeşil algılanan yenilik ve yeşil algılanan değerin ise elektrikli araç satın alma niyeti üzerinde olumlu ve anlamlı bir etkisi vardır. Ayrıca, yeşil ürün tutumu, yeşil algılanan yenilik ve yeşil algılanan değerin yeşil pazarlamanın elektrikli araç satın alma niyeti üzerindeki etkisinde aracılık rolü vardır. Çalışma bulgularının bir tartışması sağlanmıştır. Çalışma sonunda önerilerde bulunulmuştur.
Mutluluğun Çevrim İçi Alışverişte Müşterilerin Tekrar Satın Alma Niyetlerine Etkisi
(2023) Çelik, Zübeyir; Dülek, Bulut
İlgili literatür incelendiğinde, mutluluğun alışveriş öncesi tüketici davranışları üzerindeki etkisine ilişkin bir araştırma boşluğu olduğu görülecektir. Bu çalışma, bu araştırma boşluğunu doldurmak için yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, mutluluğun müşterilerin çevrim içi alışveriş yaptıklarında tekrar satın alma niyetlerini nasıl etkilediğini araştırmaktır. Ayrıca, bu çalışmada algılanan çevrim içi alışveriş zevki ve faydasına odaklanılarak mutluluğun çevrim içi tekrar satın alma niyeti üzerindeki dolaylı etkisi araştırılmaktadır. Veriler, çevrim içi anket yoluyla 296 katılımcıdan toplanmıştır. Araştırma hipotezlerini test etmek için regresyon ve Process Macro analizi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, mutluluğun algılanan çevrim içi alışveriş zevki, algılanan çevrim içi alışveriş faydası ve çevrim içi tekrar satın alma niyeti üzerinde olumlu ve anlamlı bir doğrudan etkisi vardır. Buna ek olarak, algılanan çevrim içi alışveriş zevki ve algılanan çevrim içi alışveriş faydası, çevrim içi tekrar satın alma niyeti üzerinde olumlu ve anlamlı bir doğrudan etkiye sahiptir. Dahası, algılanan çevrim içi alışveriş zevki ve algılanan çevrim içi alışveriş faydası, mutluluğun çevrim içi tekrar satın alma niyeti üzerindeki dolaylı etkisine aracılık etmektedir. Çalışmada öneriler sunulmuştur. Uygulayıcılar, alışveriş öncesi mutluluğun, algılanan çevrim içi alışveriş zevkinin ve algılanan çevrim içi alışveriş faydasının tüketicileri çevrim içi alışverişe yönlendirebileceğini dikkate almalıdır.
Mutluluk-davranış Modeli: Tüketicilerin Mental İyi Oluş Hâlinin Online Fiili Satın Alma Davranışına Etkisi
(2020) Dülek, Bulut; Çelik, Zübeyir
Bu çalışmada, mental iyi oluş hâlinin online fiili satın alma davranışı üzerindeki etkisi ve onlinealışverişin algılanan faydası ve algılanan zevkinin aracı rolü incelenmiştir. Anket yöntemi ileveriler 239 katılımcıdan elde edilmiştir. Elde edilen verilerin istatistiksel analizi SPSS 18 veLISREL 8.70 paket programları ile incelenmiştir. Çalışmanın sonuçları, mental iyi oluş hâlinin,online alışverişin algılanan faydası ve algılanan zevki üzerinde doğrudan olumlu bir etkiye sahipolduğunu göstermektedir. Buna ek olarak, çalışma sonucuna göre, online alışverişin algılananfaydası, mental iyi oluş hâlinin online fiili satın alma davranışı üzerindeki dolaylı olumluetkisine aracılık etmektedir
Perakendecilikte Drone ile Ürün Teslimatının Tüketicilerin\rdavranışsal Niyetlerine Etkisi
(2021) Aydın, İbrahim; Çelik, Zübeyir
Bu çalışmanın amacı, perakendecilikte drone ile ürün teslimatının tüketicilerin davranışsal niyetleri\rüzerindeki etkisini incelemektir. Online anket ve deney yöntemi kullanılarak katılımcılardan toplanan\r404 veri için istatistiksel analizler yapılmıştır. Tek örneklem t-testi sonuçlarına göre; drone ile ürün\rteslimatı, tüketicilerin drone'ları alışveriş için kullanma davranışsal niyetleri üzerinde olumlu ve\ranlamlı bir etkiye sahiptir. Bağımsız örneklemler t-testi sonuçlarına göre; erkek ve kadınlar arasında\rve tek yönlü varyans analizi sonuçlarına göre; X, Y ve Z jenerasyonları arasında tüketicilerin drone'ları\ralışveriş için kullanma davranışsal niyetlerinde anlamlı bir farklılık yoktur. Basit doğrusal regresyon\ranalizi sonuçlarına göre; algılanan yenilikçilik, hızın göreceli avantajı, fonksiyonel motivasyon,\rhedonik motivasyon, algılanan güven ve problem farkındalığı drone kullanmaya yönelik tutum\rüzerinde olumlu ve anlamlı bir etkiye sahiptir. Ancak algılanan riskin drone kullanmaya yönelik\rtutum üzerindeki olumsuz etkisi anlamlı değildir. Öte yandan drone kullanmaya yönelik tutumun\rdrone kullanma niyeti üzerinde olumlu ve anlamlı bir etkisi bulunmaktadır. Bu çalışma, tüketicilerin\rperakendecilikte drone ile ürün teslimat hizmetlerini kullanma konusundaki davranışsal niyetlerini\rbaşarılı bir şekilde açıklamaktadır.
Teknoloji Kabul Modeli (TKM)’NİN Kökenlerine İlişkin Literatürün Bibliyometrik Analizi ve Tkm’ye Pazarlama Yönlü Bir Yaklaşım
(2023) Çelik, Zübeyir; Uslu, Aypar
Bu çalışma, VOSviewer görsel haritalama tekniğini çalıştırarak, literatür taraması sonucunda TKM’nin kökeni ile ilgili bibliyometrik veri kaynaklarını görsel olarak sunmayı amaçlamaktadır. Elde edilen bibliyometrik veri kaynakları, seçilen çalışmalar ve bu çalışmaların atıf sayıları, TKM’ye katkıda bulunan araştırmacılar, TKM’nin teorik temelleri, TKM’nin temel bileşenleri ve TKM’nin uygulama alanları içindir. PRISMA 2009 Akış Diagramı, sistematik bir literatür taraması için kullanılmıştır. Orijinal TKM’nin tanıtıldığı 1985 yılından, TKM 3’ün tanıtıldığı 2008 yılına kadar yayımlanan birçok çalışma, TKM’nin geliştirilmesine katkıda bulunmuştur ve bu çalışmaların çoğu binin üzerinde atıf sayısına sahiptir. Fred D. Davis ve/veya Viswanath Venkatesh, TKM’ye katkıda bulunan bazı araştırmacılarla ortak yazarlığa sahiptir. TKM’nin teorik temelleri, gerekçeli eylem teorisine ek olarak daha birçok teoriye/modele dayanmaktadır. Kullanım kolaylığı ve fayda gibi iki temel bileşene ek olarak, TKM’nin başka temel bileşenleri de vardır. Son olarak, yönetim bilgi teknolojisi, yönetim bilgi sistemleri ve bilgisayar teknolojisi, TKM’nin uygulandığı alanlardır. TKM’nin uygulama alanlarına pazarlama yönlü bir yaklaşımla bu mevcut çalışmada açıklamalar sağlanmaktadır.
Tüketici Bakış Açısından Stratejik Marka Kavramları ve Marka Mimarisi Stratejileri Arasındaki İlişki Üzerine Bir Alan Çalışması
(2021) Çelik, Zübeyir
İlgili literatüre göre hem sayı hem de format olarak farklı marka mimarisi stratejileri vardır. Çeşitli özellikli ürünler için fonksiyonel, deneyimsel ve sembolik kavramlarla çeşitli marka mimarisi stratejilerini izlemek mümkündür. Bundan dolayı çalışmanın konusu ürün yelpazesindeki stratejik marka kavramlarına göre izlenen marka mimarisi stratejileridir. Bu çalışmanın amacı, ürünün fonksiyonelliğini, deneyimselliğini ve sembolizmini sunan öğelere göre ne tür marka mimarisi stratejilerinin izlendiğinin incelenmesidir. Anket yöntemi ile 247 katılımcıdan veri toplanmıştır. Araştırma hipotezlerini test etmek için tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Sonuç olarak, tüketici açısından bakıldığında, ürün yelpazesi çeşitli sembolik ve deneyimsel stratejik marka kavramlarının bir kombinasyonunu içerdiği durumda, ürün ve hedef gruba özgü marka mimarisi stratejisinin izlendiği görülmektedir.
Tüketici Sinizmine Yönelik Kavramsal Bir Model Önerisi
(2023) Çelik, Zübeyir; Gumus, Cemal
Tüketici sinizmi, işletmelere karşı hissedilen aldatılma korkusu, güvensizlik, endişe, kaygı gibi olumsuz duygularla açıklanmaktadır. Tüketici sinizminin öncüllerinin ve sonuçlarının saptanması, tüketiciler ve işletmeler arasında güvene dayalı bir iletişimin ve ilişkinin ortaya çıkmasına katkı sunabilmektedir. Ulusal literatür incelendiğinde tüketici sinizmiyle ilgili sınırlı sayıda çalışmaya rastlanılmış ve bu çalışmaların önemli bir kısmının son yıllarda gerçekleştirilmiş olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın amacı, ulusal literatürdeki diğer çalışmalardan farklı olarak tüketici sinizmi için kavramsal bir model önermektir. Bu amaçla tüketici sinizmi ile ilgili ulusal literatür SPAR-4-SLR Protokolü kullanılarak sistematik olarak taranmıştır. Literatür taraması sonucunda 18 çalışmanın içerik analizi yapılmıştır. 18 bilimsel çalışmanın içerik analizi yapılarak, tüketici sinizminin öncülleri ve sonuçları ile tüketici sinizminin önemli ölçüde farklılık gösterdiği tüketicilerin demografik özelliklerine ilişkin bibliyometrik veriler elde edilmiştir. UCINET ve NetDraw programları kullanılarak elde edilen bibliyometrik veriler için görselleştirmeler yapılmıştır. Sonuç olarak elde edilen bulgulara dayalı olarak tüketici sinizmi için kavramsal bir model geliştirilmiş ve önerilmiştir. Çalışma sonuçlarının tartışılması sağlanmıştır.