Browsing by Author "Üzmuş, Hasan"

Now showing 1 - 2 of 2

DC-DC Boost Dönüştürücü için Kullanılan Pid Kontrolcüsünün Parametrelerinin Belirlenmesinde Gri Kurt ve Kızıl Tilki Algoritmasının Kullanılması
(2025) Tutar, Nevrez Deniz; Saraçoğlu, Rıdvan; Üzmuş, Hasan
Bu çalışmada, DC-DC boost dönüştürücü devresinin çıkış gerilimini sabit referans değerinde tutmak amacıyla PID tabanlı bir kontrol sistemi tasarlanmış ve PID kazanç parametreleri GWO, RFO ve ABC algoritmaları ile optimize edilmiştir. Sistem performansı; geçici rejim davranışları, aşım, yerleşme süresi ve ISE, IAE, ITAE hata kriterlerine göre değerlendirilmiş, ayrıca yük direnci (R) ve giriş gerilimi (Vin) değişkenlikleri altında algoritmaların adaptif kontrol kabiliyetleri test edilmiştir. Gerçekleştirilen analizler sonucunda, GWO algoritması sabit ve direnç değişkenliği koşullarında en düşük hata kriterlerine ulaşarak öne çıkmıştır. Bu koşullarda IAE, ISE ve ITAE değerleri açısından diğer algoritmalara kıyasla daha başarılı sonuçlar üretmiş; ayrıca sistemin referans değere hızlı oturmasını sağlamıştır. Vin değişkenliği gibi dışsal bozulmalar altında ise GWO, RFO ve ABC algoritmaları benzer seviyede hata değerleri vermiştir. GWO'nun sistem tepkisinde gözlemlenen aşım, diğer algoritmalara kıyasla biraz daha yüksek olsa da bu aşım kısa sürede sönümlenmiş ve sistem hızlı şekilde kararlı duruma ulaşmıştır. Ayrıca, algoritmaların hata kriterleri (IAE, ISE, ITAE) bazında sıralı istatistiksel karşılaştırmasını yapmak amacıyla Friedman testi uygulanmıştır. Yapılan bu çoklu karşılaştırmalı analiz sonucunda, GWO algoritması istatistiksel olarak en iyi genel performansı sergileyen yöntem olarak öne çıkmıştır. Test sonuçlarına göre GWO, her üç hata kriteri açısından da en düşük sıralama ortalamalarına sahip olmuş; bu da algoritmanın hem sabit hem de değişken koşullarda diğerlerine kıyasla daha istikrarlı ve başarılı bir performans sunduğunu istatistiksel olarak da doğrulamaktadır. Sonuç olarak, her üç algoritma PID optimizasyonunda etkili sonuçlar vermiştir. GWO, genel hata performansı, geçici rejim başarısı ve istatistiksel üstünlükleri ile öne çıkarken; ABC algoritması daha yumuşak ancak daha geç tepki veren bir yapı sunmuştur. RFO ise düşük aşım avantajına sahip olmakla birlikte bazı hata kriterlerinde geri planda kalmıştır. Bu değerlendirmeler doğrultusunda, benzer sistemlerde yüksek global arama kapasitesi ve hızlı yakınsama özelliği sunan GWO gibi optimizasyon algoritmalarının tercih edilmesi, kontrol sistemlerinin performansını artırmak açısından daha uygun bir strateji olabilir.
Improving and Application of Maximum Power Point Tracking (mppt) for Photovoltaic (pv) Systems
(2022) Üzmuş, Hasan; Genç, Naci
Bu tez çalışmasında, fotovoltaik (FV) sistemlerde kullanılmak üzere yeni bir maksimum güç noktası izleme (MGNİ) kontrol yöntemi önerilmiştir. MGNİ kontrol yöntemi, verimi düşük olan FV panellerin üzerine düşen güneş ışınımlarından maksimum elektrik enerjisi üretmek için kullanılmaktadır. Klasik değiştir ve gözle (D&G) MGNİ kontrol yönteminde hem giriş akımı hem de giriş gerilimi örneklenmektedir. Bu tez çalışmasında, MATLAB/Simulink ortamında oluşturulan yeni blok ile örneklenen giriş akımı kullanılarak giriş gerilimi hesaplanmıştır. Böylece, FV sistemlerde örneklemesiz giriş gerilimi ile yeni bir D&G MGNİ kontrol yöntemi geliştirilmiştir. Ayrıca bu yöntem belirli aralıktaki giriş gerilimi ve çıkış gücü değişiminden bağımsız olarak istenilen DA bara gerilimini sağlamıştır. Geliştirilen yeni D&G MGNİ kontrol yöntemi şebekeden bağımsız bir FV sisteme uygulanmıştır. Bu sistem, klasik yükselten DA/DA dönüştürücü ve sinüzoidal darbe genişlik modülasyonu (SDGM) ile kontrol edilen LCL pasif filtreli tam köprü DA/AA eviriciden oluşmaktadır. Benzetim çalışmaları MATLAB/Simulink ortamında 2.5 kW'lık yük ve 48 V'luk batarya grubu için yapılmıştır. Deneysel çalışmalar, TMS320F28379D DSP kartı ile 400 W'lık bir yük için yapılmıştır. Deneysel çalışmalarda örneklenen ve hesaplanan giriş gerilimlerinin karşılaştırılabilmesi için Code Composer programı kullanılmıştır. Önerilen yöntem ile FV sistemler için daha küçük ebatlı ve toplam maliyeti daha az olan güç devreleri tasarlanmıştır.