Browsing by Author "Aygün, Turgut"

Now showing 1 - 15 of 15

Activities and General Problems of Sheep and Goat Farms in Van Central Distrinct
(2011) Yıldız, Aşkın; Aygün, Turgut
Bu araştırma, Van ili merkez ilçede küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapan işletmelerinyetiştiricilik faaliyetlerinin ve genel sorunlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.Araştırma materyalini merkez ilçeye bağlı köylerde bulunan 168 küçükbaş hayvanişletmesi oluşturmuştur.Küçükbaş hayvan işletmelerinde ortalama koç, anaç koyun, kuzu, teke, anaçkeçi ve oğlak sayıları sırasıyla2.87 ± 0.21, 81.27 ± 5.94, 61.97 ± 4.50, 0.89 ± 0.09, 13.27 ± 1.11, 11.27 ± 0.92baş olarak bulunmuştur. Yetiştiricilerin ortalama yaşı 48.75, aile bireyleri sayısı ise 9.68 ± 0.28olarak saptanmıştır. Küçükbaş hayvan işletmelerin ortalama sulu arazi varlığı 51.66 ± 7.54 da,ortalama susuz arazi varlığı ise 75.17 ± 10.94 da olarak belirlenmiştir. Yetiştiriciler eğitimdurumları bakımından ele alındığında % 69'u ilkokul, % 3.6'sı lise mezunundan, % 10.7'siise okuma yazma bilmeyenlerden oluşturmaktadır. Hayvan barınaklarının % 100'ü kapalıağıl şeklindedir. Barınak yapı malzemesi olarak % 51.8'lik oranı ile kerpiç ve % 33.3'lükoranı ile briket kullanılmıştır. Küçük aile işletmesi şeklinde etkinliğini sürdüren işletmelerbir araya gelerek ortak sürü (% 84.5) oluşturmaktadırlar. Çoban kullanımı bakımındanaile işletmesinde aileden biri çobanlık yaparken, ortak sürüde sürü mevcuduna göreücretli olarak geçici veya sürekli çoban tutulmaktadır.Yapılan anket sonucuna göre, küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapan işletme başınadüşen toplam süt verimi 38.89 ± 1.46 kg olarak belirlenmiştir.Yetiştiricinin kamudan ücretsiz veterinerlik hizmeti, uzun vadeli kredi, damızlık hayvantemini ve ürünlerde fiyat istikrarı gibi beklentileri bulunmaktadır. Koyun ve keçiyetiştiriciliğinin en önemli sorunları olarak; çoban bulma zorluğu, veterinerlik hizmetlerininyetersizliği, genç nüfusun bu istihdam koluna talebinin azlığı ve büyük şehirlere göçünhızla artmasıdır. Bu gibi birçok sebep küçükbaş hayvancılık işletme sahiplerinin işi bırakmanoktasına gelmesine neden olmaktadır.
Characteristics of Milk Yield and Blood Serum Levels of Ca, K, P and Co of Awassi Sheep Maintained at Village Conditions in Gaziantep City
(2011) Gürsu, Gönül; Aygün, Turgut
Bu çalışmada Gaziantep ili Yavuzeli ilçesine bağlı Bakırcan dağ köyünde meradönemini kapsayan aylarda, köy koşullarında yetiştirilen ve ek yem verilmeyen İvesikoyunlarının süt verim özellikleri ile kan serum Ca, K, P ve Co düzeylerininbelirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın hayvan materyalini merada beslenen ve klinikolarak sağlıklı görünen 2-3 yaşlı 63 baş İvesi koyunu oluşturmuştur.İvesi koyunlarında süt verim özelliklerinden laktasyon süresi ve süt veriminibelirlemek amacıyla, doğumdan ortalama 30 gün sonra 14 gün aralıklarla sabah veakşam olmak üzere süt ölçümleri yapılmıştır. Bu araştırmada, laktasyon süresi ortalama165.46 gün ve laktasyon süt verimi ortalama 110.05 l olarak bulunmuştur.Laktasyonun başı (Nisan), ortası (Mayıs) ve sonunda (Haziran) olmak üzereçeşitli dönemlerde koyunlardan alınan kan serumlarında tespit edilen Ca, K, P ve Codeğeri ortalamaları sırasıyla Nisan ayı için 1.2806 mg/l, 3.3888 mg/l, 5.0706 mg/dl ve0.037608 mg/l; Mayıs ayı için 1.1805 mg/l, 3.4088 mg/l, 5.1286 mg/dl ve 0.017638mg/l; Haziran ayı için 1.7801 mg/l, 3.6048 mg/l, 4.8919 mg/dl ve 0.022256 mg/l olarakbulunmuştur.İvesi koyunlarında laktasyon dönemi ortasında alınan süt örneklerinde tespitedilen yağ, yağsız kuru madde, yoğunluk, donma noktası ve protein ortalamalarısırasıyla %9.40, %11.61, 1.0364 g/cm3, -0.59 °C ve %6.09 olarak bulunmuştur.Sonuç olarak, İvesi koyunlarının laktasyon süresi ve süt veriminin köy koşullarıiçin tatmin edici düzeylerde olduğu söylenebilir.
The Characteristics of Reproduction, Milk and Fleece Yield of Tatvan Herigi (hamdani X Akkaraman Melezi) Sheep Raised at Rural Conditions
(2019) Demir, Engin; Aygün, Turgut
Bu tez çalışmasında, Tatvan Heriği (Hamdani x Akkaraman melezi) koyunlarının döl, süt ve yapağı verimi özellikleri incelenmiştir. Hayvan materyalini, Bitlis iline bağlı Yoncabaşı köyünde 150 baş koyun ve bunlardan elde edilen kuzular oluşturmuştur. Her koyuna ait kirli yapağı gömleği ve canlı ağırlığı 100 g'a duyarlı elektronik dijital baskül ile tartılarak koyunların kirli yapağı ağırlığı ve kırkım sonu canlı ağırlığı belirlenmiştir. Daha sonra, analize yetecek miktarda ve örnek alma tekniğine uygun bir şekilde sürüden şansa bağlı seçilen 45 baş koyunun sağ omuz ve son kaburga bölgesinden yapağı numuneleri alınarak uygun numune poşetlerine bırakılmıştır. Tatvan Heriği koyunlarında belirlenen döl verim özelliklerinden; gebelik oranı % 96.67, kısırlık oranı % 3.33, yavru atma oranı % 2, kuzulama oranı % 94.67 ve ikizlik oranı % 11.97 olarak bulunmuştur. Koçaltı koyun başına doğan kuzu sayısı (KAKBDKS) 1.06, doğuran koyun başına kuzu sayısı (DKBDKS) 1.12 ve150. gündeki yaşama gücü % 100 olarak tespit edilmiştir. Kuzularda ortalama doğum ağırlığı 3.05±0.03 kg, koyunların doğumdaki ortalama canlı ağırlığı 56.93±0.62 kg ve gebelik etkenliğine ilişkin ortalama ise 6.34±0.02 kg olarak saptanmıştır. Tatvan Heriği koyunlarında En-Küçük Kareler ortalamaları, laktasyon süt verimi için174.50±0.58 l ve laktasyon süresi için 221.77±1.57 gün olarak tespit edilmiştir. Kirli yapağı verimine ilişkin genel ortalama 2.51±0.04 kg olarak bulunmuştur. Kırkım sonu canlı ağırlığın genel ortalaması 64.97±0.27kg olarak belirlenmiştir. Yapağı randımanına ilişkin genel ortalama % 71.44±1.08 olarak tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Canlı ağırlık, Döl verimi, Kırkım, Laktasyon süt verimi, Tatvan Heriği, Yapağı randımanı.
Determination of Some Milk Yield, Reproduction, Survival, Growth and Morphological Traits of Kivircik Sheep in Yalova
(2018) Alarslan, Emre; Aygün, Turgut
Bu tez çalışması Yalova ilinde yetiştirilen Kıvırcık koyunlarının bazı süt ve döl verimi ile kuzularda yaşama gücü, büyüme-gelişme ve morfolojik özelliklerinin tanımlanması amacıyla yapılmıştır. Araştırma materyalini 1 - 3 yaş aralığında değişen 83 baş Kıvırcık koyunu ve bu koyunlardan doğan 100 baş kuzu oluşturmuştur. Kıvırcık kuzularda doğum ağırlığı, 30, 60, 90, 120, 150 ve 180. gün canlı ağırlıklarına ilişkin en küçük kareler ortalamaları (kg) sırasıyla; 4.49±0.09, 8.69±0.17, 13.94±0.25, 21.50±0.34, 28.58±0.44, 33.68±0.5 ve 37.60±0.49 kg olarak hesaplanmıştır. Doğum-90, doğum-150 ve doğum-180, 90-180 ve 150-180 günler arası günlük canlı ağırlık artışına ilişkin en küçük kareler ortalamaları sırasıyla 204.72±0.01, 202.71±0.04, 188.26±0.03, 171.04±0.04 ve 116.01±0.07 g olarak tespit edilmiştir. Kıvırcık kuzuların 30, 60, 90, 120, 150 ve 180. günlerdeki bazı vücut ölçüleri tespit edilmiştir. 30. günde cidago yüksekliği, vücut uzunluğu, sağrı yüksekliği, göğüs derinliği, göğüs genişliği, göğüs çevresi, sağrı genişliği, baş uzunluğu, alın genişliği ve kulak uzunluğuna ilişkin en küçük kareler ortalamaları (cm) sırasıyla; 44.25±0.29, 41.71±0.32, 43.94±0.30, 14.59±0.14, 10.91±0.16, 48.61±0.42, 11.15±0.18, 15.12±0.12, 14.59±0.14 ve 10.10±0.12 olarak bulunmuştur. Sütten kesim zamanı 150. günde ise aynı vücut özellikleri sırasıyla; 62.06±0.33, 62.60±0.32, 62.35±0.32, 25.27±0.20, 18.27±0.17, 78.81±0.54, 18.63±0.17, 21.95±0.12, 11.92±0.09 ve 12.80±0.10 cm olarak tespit edilmiştir. Kıvırcık koyunlarda laktasyon süresi 180.26±4.06 gün olarak hesaplanırken, laktasyon süt verimi ise 98.92±3.85 kg olarak saptanmıştır. Sütteki yağ, protein, laktoz, kuru madde ve yağsız kuru maddenin en küçük kareler ortalamaları sırasıyla (%), 5.66±0.28, 6.83±0.25, 3.12±0.11, 16.05±0.41 ve 10.39±0.27 olarak bulunmuştur. Kıvırcık koyunlarında döl verim özelliklerinden gebelik oranı, kısırlık oranı, kuzulama oranı, ikizlik oranı sırasıyla %92, %8, %92, %19.27 olarak bulunmuştur. Diğer taraftan koçaltı koyun başına doğan kuzu sayısı (KAKBDKS), doğuran koyun başına doğan kuzu sayısı (DKBDKS), gebelik üretkenliği ve 150. gün (sütten kesim) yaşama gücü sırasıyla 1.11, 1.21, 499.07 kg ve %96 olduğu gözlenmiştir. Anahtar kelimeler: Büyüme, Döl verimi, Kıvırcık, Kuzu, Morfolojik özellikler, Süt verimi, Yalova.
Determination of the Most Appropriate Growth Curve Model and Growth-Development Characteristics in Norduz Kids
(2010) Özel, Davut; Aygün, Turgut
Bu çalışmanın amacı Norduz oğlaklarının çeşitli dönem canlı ağırlık ve bazı vücut ölçüleri üzerine cinsiyet, doğum tipi ve ana yaşı gibi bazı makro çevre etmenlerinin etkilerini incelemek ve en uygun büyüme modelini tespit etmektir. Çalışmada, 2008 yılında doğan 14 baş Norduz oğlağı kullanılmıştır. Bu amaçla Monomoleküler, Gompertz, 3 parametreli Logistik ve Richards büyüme modelleri kullanılmıştır.Oğlakların doğumundan 6 aylık oluncaya kadar doğum ağırlığı ile canlı ağırlık ve 30-180. günler arasında ise cidago yüksekliği, vücut uzunluğu, göğüs çevresi, but çevresi, göğüs derinliği ve kürekler arkası göğüs genişliği gibi kimi vücut ölçüleri 14 gün aralıklarla kaydedilmiştir. Yüz sekseninci gündeki ortalamalar sırasıyla 2.94±0.14 kg ve 20.30±0.74 kg; 56.41±0.54, 58.60±0.80, 76.09±1.82, 59.49±1.09, 24.44±0.59 ve 13.62±0.32 cm olarak tahmin edilmiştir. Sütten kesim yaşındaki canlı ağırlık, vücut uzunluğu, göğüs çevresi ve kürekler arkası göğüs genişliği üzerinde sadece doğum tipi etkili olmuştur (P<0.05). Sütten kesim çağındaki but çevresi üzerinde cinsiyetin önemli etkisi belirlenmiştir. Doğum tipinin 0-60, 0-90 ve 0-120 günler arası günlük canlı ağırlık kazançları üzerindeki etkisi önemli bulunmuştur (P<0.05). Doğum tipinin; 180. günlük yaştaki cidago yüksekliği, göğüs derinliği ve but çevresi üzerindeki etkisi önemli bulunmuştur (P<0.05).Sonuç olarak, Norduz oğlaklarının canlı ağırlık ve vücut ölçülerini tanımlayan en uygun büyüme modelinin 3 parametreli Logistik modeli olduğu anlaşılmıştır.Anahtar kelimeler: Büyüme modeli, Canlı ağırlık, Vücut ölçüleri, Oğlak, Norduz.
Farklı Sürelerde Sütten Kesilen ve Meraya Ek Olarak Kesif Yemle Beslenen Karakaş Kuzularının Besi Gücü ve Karkas Özellikleri
(1998) Demirel, Murat; Çelikyürek, Hasan; Gökdal, Özdal; Aygün, Turgut; Kor, Aşkın
Bu araştırma, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Koyunculuk tşletmesi'nde 1997 yılı Mart ayında doğan ve 45,60 ve 75 günlük yaşta sütten kesilen toplam 16 baş Karakaş tekiz erkek kuzu üzerinde yürütülmüştür. Besiye, kuzular ortalama 4 aylık olunca başlanmıştır. Kuzular 90 gün boyunca, meraya ek olarak %15.7 ham protein içeren karma yemle ad-libitum olarak yenilenmişlerdir. 45, 60 ve 75 günlük yaşta sütten kesilen Karakaş kuzularında sırasıyla besi başı ağırlığı 23.52, 25.66 ve 24.41 kg; besi sonu ağırlığı 44.14, 47.49 ve 42:29 kg; günlük canlı ağırlık artışı 228.80, 242.51 ve 198.10 g.1 kg canlı ağırlık artışı için yem tüketimi 4.660,4.351 ve 4.469 kg olarak bulunmuş ve gruplar arası farklılıklar önemli bulunmamıştır. 45, 60 ve 75 günlük yaşta sütten kesilen kuzularda sırasıyla sıcak karkas ağırlığı 20.35, 22.68 ve 19.75 kg; soğuk karkas ağırlığı 19.99,22.19 ve 19.08 kg; karkas randımanı % 45.24,46.47 ve 45.06; iç yağı ağırlığı 0.16, 0.13 ve 0.07 kg (P<0.05); böbrek ve leğen yağlan ağırlığı 0.14, 0.12 ve 0.06 kg (P<0.05); kuyruk ağırlığı 2.45,2.94 ve 2.40 kg; kol ağırlığı 1.61, 1 73 ve 1.60 kg; etek ağırlığı 1.24,1.42 ve 1.02 kg; but ağırlığı 2.96, 3.12 ve 2.65 kg; boyun ağırlığı 0.72,0.86 ve 0.81 kg; omuzbaşı ağırlığı 0.42, 0.50 ve 0.46 kg; sırt-bel ağırlığı 1.57,1.72 ve 1.47 kg; göz kası alam 12.99,13.29 ve 11.24 cm2; iç yağı oranı % 0.73,0.54 ve 0.32 (P<0.05); böbrek ve leğen yağlan oranı % 0.71, 0.54 ve 0.30 (P<0.01); kas oranı % 48.48, 45.34 ve 47.69; kemik oranı % 22.76, 24.93 ve 24.11; kabuk yağı oranı % 12.21,12.11 ve 12.83; kas arası yağ oranı % 5.61,6.10 ve 3.56 olarak bulunmuştur. Araştırma sonuçlan, farklı sürelerde sütten kesilen Karakaş kuzularında besi gücü bakımından görülen farklılıkların önemli olmadığını; ancak 45 günlük yaşta sütten kesilen kuzuların iç yağı ağırlığı, iç yağı oram ile böbrek ve leğen yağlan balonundan önemli (P<0.05), böbrek ve leğen yağlan oram bakımından çok önemli (P<0.01) düzeyde daha yüksek değerlere sahip olduklarım ortaya koymuştur
Farklı Yetiştirici Koşullarında Norduz Koyunlarının Kırkım Sonu Canlı Ağırlığı ve Kirli Yapağı Verimi
(2017) Veziroğlu, Bülent; Aygün, Turgut
Bu çalışmada, farklı yetiştirici koşullarındaki Norduz koyunlarının kırkım sonu canlı ağırlığı, kirli yapağı verimi ve randıman özelliği incelenmiştir. Hayvan materyalini, Van ili Gürpınar ilçesine bağlı Dolaylı (işletme 1), Geçerli (işletme 2), Geziyurt (işletme 3), Oğuldamı (işletme 4) ve Taşınacak (işletme 5) mahallelerinde yetiştirilen farklı Norduz koyun sürülerinden 52'şer baş, toplam 260 baş koyun oluşturmuştur. Norduz koyunlarında kırkım işlemi, Haziran ayı sonu ile Temmuz ayı başında kırkım makası kullanılarak yapılmıştır. Koyunlarda kırkım sonu canlı ağırlığı elektronik dijital baskül ile tartılarak belirlenmiştir. Daha sonra, randıman tayini için analize yetecek miktarda ve örnek alma tekniğine uygun bir şekilde her sürüden 12'şer baş koyunun sağ omuz son kaburga bölgesinden yapağı numunesi alınmıştır. Tüm işletmeler genel olarak değerlendirildiğinde, Norduz koyunlarında kirli yapağı verimi üzerine kırkım sonu canlı ağırlığın etkisi istatistik olarak önemli (p<0.01) bulunmuştur. Dolaylı, Geçerli, Geziyurt, Oğuldamı ve Taşınacak mahallelerinde yetiştirilen Norduz koyunlarının kirli yapağı verimine ilişkin EnKüçük Kareler ortalamaları sırasıyla 2.03, 2.05, 2.05, 2.06 ve 2.06 kg olarak bulunmuştur. Norduz koyunlarında kırkım sonu canlı ağırlığı üzerine yaş ve işletmenin etkisi, tüm işletmeler genel olarak değerlendirildiğinde, önemli (p<0.01) bulunmuştur. Norduz koyunlarında ortalama kırkım sonu canlı ağırlığı Dolaylı, Geçerli, Geziyurt, Oğuldamı ve Taşınacak mahallelerinde sırasıyla; 53.21, 54.30, 51.25, 55.08 ve 54.93 kg bulunmuştur. Dolaylı, Geçerli, Geziyurt, Oğuldamı ve Taşınacak mahallelerindeki işletmelerde yapağı randıman ortalamaları sırasıyla; % 64.25, 67.76, 63.50, 66.68 ve 64.06 bulunmuştur
Live Weight After Shearing and Greasy Fleece Yield of Karakaş Ewes in Different Breeding Conditions
(2013) Hakan, Sinan; Aygün, Turgut
Bu araştırmada farklı yetiştirici koşullarındaki Karakaş koyunlarının kırkım sonu canlı ağırlığı ile kirli yapağı verimi ve randıman özelliği incelenmiştir. Hayvan materyalini, Van ili Gevaş ilçesine bağlı Altınsaç, Değirmitaş, Göründü, Kazanç ve Yuva köylerinde yetiştirilen farklı Karakaş koyun sürülerinden 50?şer baş, toplam 250 baş koyun oluşturmuştur. Karakaş koyunlarında kırkım işlemi Temmuz ayında kırkım makasları kullanılarak yapılmıştır. Her koyuna ait yapağı gömleği 100 g?a duyarlı elektronik baskül ile tartılarak kirli yapağı verimi ve hayvanların kırkım sonu canlı ağırlığı belirlenmiştir. Daha sonra, analize yetecek miktarda ve örnek alma tekniğine uygun bir şekilde her sürüden 10?ar baş koyunun sağ omuz son kaburga bölgesinden yapağı numuneleri alınarak Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölüm laboratuarında randıman tayini yapılmıştır. Elde edilen verilere ilişkin istatistik analizler için SAS Paket Programı kullanılmıştır. Karakaş koyunlarında kirli yapağı verimi üzerine Kazanç ve Göründü köyünde yaş (p<0.05) ve canlı ağırlığın etkisi (p<0.01) önemli bulunmuştur. Değirmitaş, Yuva ve Altınsaç köylerinde ise kirli yapağı verimi üzerine yaşın etkisi önemsiz (p>0.05) ve canlı ağırlığın etksi önemli (p<0.01) bulunmuştur. Tüm işletmeler genel olarak değerlendirildiğinde, kirli yapağı verimi üzerine etkisi incelenen varyasyon kaynaklarından kırkım yaşı, işletme ve kırkım sonu canlı ağırlığın etkisi istatistik olarak önemli bulunmuştur (p<0.05, p<0.01). Kazanç, Değirmitaş, Yuva, Altınsaç ve Göründü köylerinde yetiştirilen Karakaş koyunlarının kirli yapağı verimine ilişkin En-Küçük Kareler ortalamaları sırasıyla 1.48±0.04 kg, 1.81±0.07 kg, 2.10±0.04 kg, 2.14±0.04 kg ve 2.11±0.03 kg olarak bulunmuştur. Tüm işletmeler genel olarak değerlendirildiğinde ise Karakaş koyunlarında kirli yapağı verimine ilişkin En-Küçük Kareler ortalaması 1.93±0.02 kg olarak bulunmuştur. Karakaş koyunlarında kırkım sonu canlı ağırlığı üzerine yaşın etkisi Kazanç, Yuva, Altınsaç ve Göründü köyü işletmelerinde önemli (p<0.05) ve Değirmitaş köyünde ise önemsiz (p>0.05) bulunmuştur. Karakaş koyunlarında ortalama kırkım sonu canlı ağırlığı Kazanç köyünde 55.82±0.66 kg, Değirmitaş köyünde 53.73±0.68 kg, Yuva köyünde 54.57±0.57 kg, Altınsaç köyünde 55.12±0.71 kg, Göründü köyünde 55.59±0.67 kg bulunmuş; tüm işletmelerin genel ortalaması ise 54.97±0.30 kg olarak belirlenmiştir. Kazanç, Değirmitaş, Yuva, Altınsaç ve Göründü köyü Karakaş koyun yapağılarında randıman değerleri sırasıyla; % 65.07±3.17, % 64.20±3.81, % 65.51±4.91, % 70.30±4.10 ve % 65.51±4.91; tüm işletmelerin genel ortalama randıman değeri ise % 65.52±1.70 olarak bulunmuştur.
Live Weight After Shearing and Greasy Wool Yield of Zom Ewes of Akkaraman Breed in Different Raising Conditions
(2018) Karakoç, Tahsin; Aygün, Turgut
Bu çalışmada, farklı yetiştirici koşullarındaki Akkaraman varyetesi Zom koyunlarının kırkım sonu canlı ağırlığı, kirli yapağı verimi ve yapağı randıman özelliği incelenmiştir. Hayvan materyalini, Diyarbakır iline bağlı Avdalı, Gözenek, Alatosun, Tezhırap ve Ziyaret köylerinde 60'şar baş olmak üzere toplam 300 baş koyun oluşturmuştur. Zom koyunlarında kırkım işlemi, Haziran ayı başı ile Temmuz ayı başı arasında kırkım makası kullanılarak elle yapılmıştır. Her koyuna ait kirli yapağı gömleği ve kırkım sonu canlı ağırlığı 100 g'a duyarlı elektronik dijital baskül ile tartılarak koyunların kirli yapağı ağırlığı ve kırkım sonu canlı ağırlığı belirlenmiştir. Daha sonra, analize yetecek miktarda ve örnek alma tekniğine uygun bir şekilde her sürüden 12'şer baş, koyunun sağ omuz son kaburga bölgesinden yapağı numuneleri alınarak uygun numune poşetlerine bırakılmıştır. Örneklerde randıman tayini, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölüm laboratuvarında yapılmıştır. Elde edilen verilere ilişkin istatistik analizler SAS paket programına göre bilgisayarda yapılmıştır. Zom koyunlarında kirli yapağı verimi üzerine kırkım yaşının etkisi Avdalı, Alatosun, Tezhırap ve Ziyaret köylerinde önemsiz, Gözenek köyünde ise önemli (p<0.05) olmuştur. Kırkım sonu canlı ağırlığın etkisi Gözenek köyünde p<0.01 düzeyinde, Alatosun ve Ziyaret köylerinde p<0.05 düzeyinde önemli, Avdalı ve Tezhırap köylerinde ise önemsiz bulunmuştur. Tüm işletmeler genel olarak değerlendirildiğinde, kirli yapağı verimi üzerine etkisi incelenen varyasyon kaynaklarından işletmenin etkisi istatistik olarak p<0.05 düzeyinde ve kırkım yaşı ile kırkım sonu canlı ağırlığın etkisi istatistik olarak p<0.01 düzeyinde önemli bulunmuştur. Avdalı, Gözenek, Alatosun, Tezhırap ve Ziyaret köylerinde yetiştirilen Zom koyunlarında kirli yapağı verimine ilişkin En-Küçük Kareler ortalamaları sırasıyla 1.33±0.04, 1.48±0.05, 1.30±0.03, 1.35±0.03 ve 1.39±0.04 kg olarak bulunmuştur. Tüm işletmeler genel olarak değerlendirildiğinde ise Zom koyunlarında kirli yapağı verimine ilişkin En-Küçük Kareler ortalaması 1.37±0.02 kg olarak tespit edilmiştir. Zom koyunlarında kırkım yaşının, kırkım sonu canlı ağırlığı üzerine etkisi Tezhırap ve Ziyaret işletmelerinde önemli (p<0.01) ve diğer işletmelerde ise önemsiz (p>0.05) bulunmuştur. Tüm işletmeler genel olarak değerlendirildiğinde, kırkım sonu canlı ağırlığı üzerine etkisi incelenen işletme etkisinin istatistik olarak önemsiz ve kırkım yaşı etkisinin ise p<0.01 düzeyinde önemli olduğu tespit edilmiştir. Zom koyunlarında ortalama kırkım sonu canlı ağırlığı Avdalı, Gözenek, Alatosun, Tezhırap ve Ziyaret köylerinde sırasıyla 54.84±0.78, 56.45±0.87, 56.32±0.66, 55.51±0.64 ve 57.59±0.71 kg olarak bulunmuştur. Tüm işletmelerin genel ortalaması ise 56.14±0.32 kg olarak belirlenmiştir. Araştırmanın yapıldığı Avdalı, Gözenek, Alatosun, Tezhırap ve Ziyaret işletmelerindeki Zom koyunlarının yapağı randıman değerleri sırasıyla % 60.29±1.89, 70.73±1.40, 59.89±1.45, 66.62±1.84 ve 65.40±2.25; tüm işletmelerin genel ortalama yapağı randıman değeri ise % 64.59±1.76 olarak bulunmuştur. Anahtar kelimeler: Canlı ağırlık, Kırkım, Kirli yapağı verimi, Yapağı randımanı, Zom koyunu.
Norduz Erkek Kuzularının Bazı Testis Özellikleri
(2002) Aygün, Turgut; Yılmaz, Ayhan
Bu çalışma, Akkaraman ırkının bir varyetesi olarak kabul edilen Norduz erkek kuzularının bazı testis özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Norduz erkek kuzularında testis çapı, testis uzunluğu, skrotum çevresi ve skrotum uzunluğunun ortalama değerleri sırasıyla 3.18,6.26,17.44 ve 11.76 cm olarak belirlenmiştir. Testis uzunluğu üzerine doğum tipinin etkisi önemlidir (PO.05). Testis çapı ve testis uzunluğu üzerine canlı ağırlık ve yaş faktörlerinin PO.01 düzeyinde önemli etkisi gözlenmiştir. Skrotum çevresi üzerine ana yaşının etkisi P<0.05 düzeyinde önemli bulunmuştur. Skrotum uzunluğuna yaş dönemlerinin etkisi çok önemlidir (PO.01). Skrotum çevresi ve skrotum uzunluğuna yaş ve canlı ağırlığın P<0.01 düzeyinde önemli etkisi görülmüştür.
Occupational Health and Safety in Handling and Storage of Dangerous Chemicals
(2021) Alto, Murat; Aygün, Turgut
Bu tezde endüstride kullanılan kimyasal maddelerin sınıflandırılması, etiketlenmesi, ambalajlanması, kimyasal malzeme depolarının özellikleri, depolama kuralları, kimyasalların taşınmasında uyulması gereken kurallar ve yasal mevzuat incelenmiştir. Kimyasallar sadece kimyasallarla çalışanlar için değil, aynı zamanda temas eden ve kullanılan tüm canlılar için de risk oluşturur. Kimyasallar gıda kirliliğine, içme ve kullanma suyuna, havaya, özellikle soluduğumuz havaya, doğal çevrenin tahrip olmasına ve ekosistem değişikliğine neden olur. Çevre ve sağlık olumsuz etkilenir. Kimyasal maddelerin olumsuz etkilerini ortadan kaldırmanın veya azaltmanın en etkili yöntemi, kimyasal maddelerden kaynaklanan riskleri bilmek, riskleri analiz etmek ve önlem almaktır. Kimyasalların sınıflandırılması, etiketlenmesi, ambalajlanması, depolanması, nakliyesi, kullanımı ve kaldırılması, belirlenen kurallara ve yasal düzenlemelere uygun olarak risklerin önlenmesinde büyük önem taşımaktadır. Tezde Van ilinde organize sanayi bölgesinde bulunan iki işletmede; bunlardan ilki sanayi tüpü dolum tesisi diğeri ise motor yağı ve antifriz üretimi yapan işletme tehlikeli kimyasalların taşınması ve depolanmasında iş sağlığı ve güvenliği yönünden incelenmiştir. Bu araştırmanın sonucunda kimyasal maddelerle çalışan işletmelerin, daha sık denetlemesi, işvereni teşvik edici yaklaşımlarda bulunulması örnek olarak düşük faizli krediler, çalışanların kimyasallarla çalışmalarda iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin çıraklık düzeyinde verilmesi düşünülebilir.
Organic Animal Husbandry
(2013) Demir, Ferhat; Aygün, Turgut
Dünya nüfus artışı ve buna bağlı olarak tarım ürünlerine olan talebin yoğunluğu, tarımsal üretimin konvansiyonel olarak yapılmasına neden olmuştur. Özellikle hayvanlardan daha fazla verim almanın amaçlandığı konvansiyonel hayvancılıkta çeşitli hormonlar, hayvan sağlığı ilaçları, kimyasallar, yem katkı maddeleri gibi girdiler kullanılmaktadır. Kullanılan bu girdiler hayvansal ürünlerde kalıntı bırakabilmektedir. Bu kalıntılar ise insan ve hayvan sağlığını ve doğal çevreyi olumsuz yönde etkileyerek ekolojik dengenin ve tüm canlıların sağlığını tehdit eder hale gelmiştir.Organik hayvancılık, Dünyada ve Türkiye'de gittikçe artan bilinçlenme ile birlikte gelişen tarımsal üretimin beraberinde getirdiği sorunlara çözüm için bir alternatif olarak ortaya çıkmıştır. Organik hayvancılık da organik bitkisel üretim gibi üretim artışından ziyade kaliteli ve risksiz ürünler elde etmeyi amaçlamaktadır.Bu çalışma, ülkemizde organik hayvancılığın durumu, farklı hayvan türlerinde organik yetiştiricilik, besleme, sağlık-koruma ve organik hayvancılık sisteminin gerektirdiği yasal düzenlemeleri içermektedir.
Single Nucleotide Polymorphisms of GDF9 Gene/Exon 2 Region and Their Associations with Milk Yield and Milk Content Traits in Karakaş and Norduz Sheep Breeds
(Tubitak Scientific & Technological Research Council Turkey, 2021) Aygün, Turgut; Karakuş, Kadir; Koncagül, Seyrani; Kıraz, Selahaddın; Yılmaz, Ayhan; Koyun, Hasan; Yesılova, Abdullah
Karakaş and Norduz sheep have been adapted to the Lake Van region of Turkey for many years as being domestic genetic\rresources and meat, milk, and fleece traits are a reliable economic resource especially preferred by small family businesses around the\rarea. In this study, the data set consisted of milk yield (MY) and milk content components; milk fat (MF), fat-free dry matter (FFDM),\rdry matter (DM), protein (Pro), lactose (Lac), pH, acidity H (aH), and lactic acid (Lac). Besides, Karakaş (n = 30) and Norduz (n = 26)\rsheep were chosen to investigate based on the SNP method. Correspondingly, genomic DNA from both breeds exon 2 of the GDF9 gene\rregion was amplified, 815 base pairs (bp) in length, by means of PCR. Therefore, there were three noval SNPs detected in both breeds\runder investigation. Although SNP1 and 2 with genotypes of GG and AG had statistically significant impacts on both milk production\rand milk components (p < 0.01), SNP3 with genotypes of TT, TC had no significant effects on the milk characteristics in question.
The Growth and Developing of Lambs and Reproductive Traits of Karakaş Ewes in Hakkari
(2006) Bingöl, Erdal; Aygün, Turgut
Bu araştırma, Hakkari li Yağmurlu Köyü Demirtaş Mezrasında yetiştirilen67 baş Karakaş koyunu ve bunların 2003 yılı Şubat ve Mart aylarında doğan 64 başkuzusu üzerinde yürütülmüştür.Araştırmada kuzuların çeşitli dönem canlı ağırlıkları, günlük canlı ağırlıkartışları ve Karakaş koyunlarının bazı döl verim özellikleri incelenmiştir.Karakaş kuzularında düzeltilmiş ortalama canlı ağırlıklar; doğum, 30., 60.,90.(sütten kesim), 120., 150., ve 180. günlerde sırasıyla 3.09 Â± 0.03, 7.51 Â± 0.94,10.84 Â± 1.36, 15.13 Â± 1.89, 19.91 Â± 2.49, 25.03 Â± 3.13 ve 30.09 Â± 3.76 kg; doğum-30.gün, doğum-60., doğum-90., doğum-120., doğum-150., doğum-180., 30-60., 30-90., 60-90.ve 90-180. gün arasındaki günlük canlı ağırlık artışları ise sırasıyla147.24 Â± 18.41, 129.25 Â± 16.16, 133.82 Â± 16.73, 140.20 Â± 17.52, 146.25 Â± 18.28,149.99 Â± 18.75, 111.25 Â± 13.91, 127.10 Â± 15.89, 142.97 Â± 17.87 ve 166.16 Â± 20.77 golarak bulunmuştur.Karakaş koyunlarında döl verim özelliklerinden, kısırlık oranı, doğumoranı, ikizlik oranı, yavru atma oranı, gebelik oranı, koç altı koyun başına kuzusayısı, doğuran koyun başına kuzu sayısı ve gebelik etkenliği değerleri sırasıyla %4.48, % 86.57, % 13.79, % 8.96, % 95.53, 0.96, 1.10 ve 7.63 kg olarak bulunmuştur.Anahtar kelimeler: Büyüme-Gelişme, Döl Verimi, Karakaş, Koyun, Kuzu.
The Structural Properties of Traditional Horse Breeding in Ulupamir Village of Ercis District of Van Province
(2009) Alarslan, Emre; Aygün, Turgut
Bu çalışma Van ili Erciş ilçesi Ulupamir köyünde yetiştirilen atların morfolojik özelliklerini ve halk elinde bulunan atların nasıl yetiştirildiğini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Morfolojik verileri elde etmek için atların vücut ölçüleri alınmış ve yetiştirme işlerinin nasıl yürütüldüğü tespit için ise at yetiştiricilerine anket yapılmıştır. Çalışma 2008 yılı içerisinde toplam at yetiştiricisinin %72'sini temsil eden 32 at yetiştiricisine ait toplam at sayısının %71'ini temsil eden 20 aygır ve 17 kısrak olmak üzere toplam 37 baş at üzerinde yürütülmüştür.Atların cidago yüksekliği (CY), vücut uzunluğu (VU), sağrı yüksekliği (SY), göğüs derinliği (GD), göğüs genişliği (GG), göğüs çevresi (GÇ) ve incik çevresine (IC) ait En-Küçük Kareler ortalamaları sırasıyla 133.97, 136.91, 133.56, 57.16, 34.91, 151.00 ve 17.24 cm olarak bulunmuştur. Yaş gruplarının sağrı yüksekliği ve incik çevresi üzerine etkisi istatistik olarak önemli bulunmuştur (P<0.05). Araştırmada kullanılan atlarda CY ile VU, SY, GG, GÇ ve IC ortalamaları arasındaki korelasyon katsayıları istatistik olarak önemli bulunmuştur (P<0.05; P<0.01).Bölgenin iklim koşulları ve topoğrafik yapısı gibi çeşitli nedenlerden dolayı at yetiştiriciliği geleneksel yapısını devam ettirmektedir. Bununla birlikte, köydeki at yetiştiriciliği küçük aile işletmelerinde aile ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapılmaktadır.Sonuç olarak, at yetiştiriciliğinin Ulupamir köylülerinin yaşamlarında önemli bir yeri olduğu görülmektedir. Ayrıca, üzerinde çalışılan atların morfolojik özellikler bakımından Doğu Anadolu at ırkı ile benzerlik gösterdiği söylenebilir.Anahtar kelimeler: Morfolojik özellikler, Geleneksel, At yetiştiriciliği, Ulupamir, Van