Browsing by Author "Bilici, Hasan"

Now showing 1 - 1 of 1

Foundations as Economic and Social Institutions: Economic and Social Effects of Cash Foundations in the Ottoman 16th and 19th Centuries
(2024) Bilici, Hasan; Yergin, Haluk
Vakıflar yardımlaşma ve dayanışmanın duygusu içinde sosyal bütünleşme ve dengenin sağlanmasına katkı sağlayarak günümüzde devlet eliyle gerçekleştirilen kamu hizmetlerini yerine getirmiş ve bunu asırlar boyunca başarıyla geçekleştiren kurumlardır. Sosyal dengenin sağlanması için zenginden alıp ihtiyacı olana vererek toplumsal barışı sağlayarak ekonomik ve sisyasi istikrarın sağlamsında merkezi yönetimin önemli yardımcı kuruluşlarıdır. Özelikle devletin ulaşamadığı ya da yetmediği ve günümüzde devlet eliyle yapılan dini, kültürel, bayındırlık ve belediye hizmetleri gibi birçok kamu hizmetinin yerine getirilmesinde vakıfların rolü çok fazladır. Gönüllülük esasına dayanarak servetin büyük bir payını özel mülkiyetten çıkarılarak toplumsal mülkiyet grubuna aktarılmıştır. Bu aktarım Osmanlıyı diğer medeniyetlere karşı ileri taşıyarak Osmanlı Devleti vakıf medeniyeti olarak nitelendirmiştir. Vakıfların yaygınlaşarak kurumsallaşması çeşitlenmesiyle para vakıflarını ortaya çıkarmıştır. Para vakıfları sermayesi tamamen nakit paradan oluşan vakıflardır. Ekonomik ve sosyal hizmetlerin yerine getirilmesinde katkı sunmuş, diğer yandan bu hizmetlerin yürütülmesinde finans desteği vermiştir. Para vakıfları ortaya çıkmadan önce tüketiciler ve üreticiler finansman ihtiyacını karşılamak için %50-60 oranlarında faizli krediler almak zorunda kalmışlardır. Para vakıfları alternatif finans kuruluşları olarak hizmet vererek %10-15 oranlarında finans desteği sağlayarak yüksek faiz uygulamaları ve tefeciliğin önüne geçilmiştir. Günümüzde finans kuruluşları ve katılım bankalarının işleyişleri benzer olan para vakıfları Osmanlı Devletinde banka görevini yürütmüştür. Çalışmamızda, vakıf sistemi ile para vakıfları iktisadi ve sosyal hayata etkileri hakkında bilgi vermek ve para vakıflarının geçmişten günümüze kadar işleyişi ve günümüze uygulanıp uygulanmayacağını değerlendirerek farklılıklar ortaya koymaktır.