Browsing by Author "Kankaya, Ertuğrul"

Now showing 1 - 7 of 7

A Study on Inducing of Triploidy by Heat Shock in Rainbow Trout (Oncorhynchus Mykiss W., 1792)
(1998) Kankaya, Ertuğrul; Çetinkaya, Osman
VIII öz Bu çalışmada, gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yumurtalarına ısı şoku uygulamasıyla triploidi oluşturulması incelenmiştir. Gökkuşağı alabalığının gametleri olgun anaçlardan elde edildi ve suni olarak döllendi. Döllenen yumurtalar 3 gruba ayrıldı. Birinci grup kontrol olarak kullanıldı. Diğer iki gruba 28±0.5 °C'de 10 ve 15 dk ısı şoku uygulandı. Döllenen ve şoklanan yumurtalar klasik inkübasyon şartlarında kuluçkalandı. Yavrular 23 hafta boyunca beslendi. Deneme gruplarında döllenme ve yumurtadan çıkış oranlan belirlendi. Uygulanan ısı şoku metodunun etkinliği direk kromozom sayımı ve eritrosit büyüklük ölçümüyle araştırıldı. Kromozom preparasyonlan embriyolardan ve fingerlinglerin ön böbrek kısmı kullanılarak hazırlandı. Deneme gruplarında eritrositlerin küçük ve büyük eksenleri oküler mikrometrede ölçüldü, hücre hacimleri hesaplandı. Kromozom sayısı kontrol grubunda 2n=60 ve 10 dk şok uygulanan grupta 3n=90 bulundu. Eritrosit büyüklük ve hacmi şok uygulanan grupta kontrol grubundan önemli olarak' daha büyük bulundu. Eritrosit büyüklük ve hacimlerinin istatistik analizi diğer iki gruptan ayırt edilebilen (diploid ve triploid) ve tetraploid olarak adlandırılan diğer bir poliploidi grubunun varlığını gösterdi. Gökkuşağı alabalığında triploidi oluşturmak için 28 °C'de 10 dk ısı şoku uygulaması başarıyla kullanılabilmektedir. Eritrosit büyüklüğü ve İmcminin incelenmesi bu türde ploidy seviyelerinin ayrımında kullanılabilir. Anahtar Kelimeler: Gökkuşağı alabalığı, Oncorhynchus mykiss, Isı şoku, Ploidi, Triploidi, Kromozom, Eritrosit büyüklüğü ABSTRACT A STUDY ON INDUCING OF TRIPLOIDY BY HEAT SHOCK IN RAINBOW TROUT (Oncorhynchus mykiss W., 1792) In this study, inducing triploidy in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) by applying heat shock on the eggs was investigated. Gametes of rainbow trout were stripped from ripe adults and fertilized artificially. Fertilized eggs were divided into 3 groups. The first group used as control, heat shock at 28± 0.5 °C were applied to two others groups for 10 and 15 minutes. Fertilized and shocked eggs were incubated until to hatching of sac fry in ordinary incubation conditions. The hatched frys were raised for 23 weeks. Fertilization and hatching ratios were determined for trial groups.IX Effectiveness of applied heat shock method were investigated by chromosome counts and erythrocyte size and volume measurements. Chromosome preparations were made from whole embryos and head kidney of the raised fingerlings. Minor and major axes of erythrocytes were measured in ocular micrometer and cell volumes were calculated. Chromosome counts were found 2n=60 for untreated control group and 3n=90 for 10 minutes shock applied group. Erythrocyte sizes and volumes were found bigger in shock applied groups significantly than control group. The statistical analysis of erythrocytes size and volumes were showed that another polyploidy group, namely tetraploid, can be distinguish other two groups (diploid and triploids). Applying of the heat shock in 28 °C for 10 minutes for inducing triploidy in rainbow trout can be used with succes. Erythrocyte size and volume investigations can be used to differ ploidy levels in this species. Key Words: Rainbow trout, Oncorhynchus mykiss, Heat shock, Ploidy, Triploid, Chromosome count, Erythrocyte size
Chalcalburnus Tarichi Pallas, 1811 (Cyprinidae)' de Sindirim Sistemi ve Yüzme Kesesi Gelişiminin Histolojik Olarak İncelenmesi
(2001) Elp, Mahmut; Kankaya, Ertuğrul; Çetinkaya, Osman; Ünal, Güler
The histological development of the digestive system and swim bladder of Chalcalburnus tarichi larvae and their histology in adults were studied under light microscopy. After hatching, the digestive tract is a simple undifferentiated tube. Exogenous feeding started on the 6th day. The yolk sac was absorbed completely on the 9th day. The goblet cells appeared first in the bucco-pharyngeal cavity and oesophagus on the 4th day, in the anterior on the 9th day and in the posterior intestine on the 5th day. The digestive tract was differentiated as the buccal cavity, pharynx, oesophagus post-eosophageal swelling and intestine on the 5th day. At the same time, taste buds and pharyngeal teeth also started to form. In the oesophagus, the circular muscle was observed on the 9th day and the longitudinal muscle in one-year-old fish. In the intestine, the circular muscle was observed on the 35th day and the longitudinal muscle in two-year-old individuals. The wall of the digestive tract is composed of epithelial, submucosa, muscle and serosa layers. The liver lobules formed on the 3rd day and the cells began to reserve glycogen on the 10th day. The pancreatic acina formed on the 5th day and the tubular in one-year-old fish. The liver and pancreas ducts opened into the anterior intestine before the exogenous feeding started. The swim bladder was observed as one lobuled on the 4.5th day and two lobuled on the 35th day.
Determination of Acute and Chronic Toxic Effects of Methyl Parathion on Inci Kefali (Chalcalburnus Tarichi Pallas, 1811)
(2008) Kankaya, Ertuğrul; Ünal, Güler
Bu çalışmada Van Gölü Havzasında en fazla kullanılan pestisitlerden olan metil paration (MP)'un havza için endemik ve ekonomik öneme sahip olan inci kefali (Chalcalburnus tarichi)'nde akut ve kronik toksik etkileri araştırıldı. Akut denemede, 6.45-15.00 mg/L arasında 9 farklı MP konsantrasyonu uygulandı. MP'nin bütün konsantrasyonlarında balıklarda davranış bozuklukları gözlendi. İlk tepki 15.00 mg/L konsantrasyonda uygulamadan 2 saat 10 dakika sonra, ilk ölüm 13.50 mg/L konsantrasyonda uygulamadan 3 saat 45 dakika sonra gözlendi. Letal konsantrasyon 7.97 mg/L, 96 saat LC50 değeri 11.44 mg/L, 96 saat EC50 değeri 6.89 mg/L ve LT50 değeri 28.14-289.29 saat arasında belirlendi.Kronik denemede hemoglobin ve hematokrit değerlerinin 2.10, 4.28 ve 6.11 mg/L konsantrasyonlarda azaldığı (P<0.05), eritrosit sayısı, ortalama eritrosit hacmi ve eritrosit başına düşen ortalama hemoglobin miktarı değerlerinin değişmediği belirlendi. MP'nin kan hemoglobin ve hematokrit değerleri esas alınarak LOEC 2.10 mg/L, NOEC 1.47 mg/L, MATC 1.76 mg/L, ACR 6.50 mg/L olarak belirlendi.MP'nin 4.28 mg/L konsantrasyonunda karaciğer hücrelerinde yağ birikimi, damarlarda genişleme ve genellikle damar etrafında lokal nekroz, sarı damlalar ve eozinofilik hücre gruplarının varlığı gözlendi. Solungaç yapılarında primer lamella epitelinde kalınlaşma ve sekonder lamellerin uç kısmında kıvrılma ve epitel tabakada kopmalar belirlendi. Ovaryumlarda herhangi bir histopatolojik bulguya rastlanmazken testislerde kanlanmalar, özellikle mitotik safhadaki üreme hücrelerinde bozulmalar, folikül lumeninde genişleme gözlenirken mitotik safhaya girmeyen testiste intersititiyal dokuda eozinofilik hücre gruplarının varlığı gözlendi.Karaciğer ve kas dokusunda asetilkolinesteraz (AChE) aktivitesinin değişmediği bununla birlikte beyin dokusunda azaldığı (P<0.05), butirilkolinesteraz (BChE) aktivitesinin ölçülen dokularda değişmediği belirlendi.Sonuç olarak MP inci kefali için bazı morfolojik, histolojik, hematolojik ve biyokimyasal kriterlere göre akut ve kronik toksik bir maddedir. Türün yaşadığı tatlısu ortamlarında MP konsantrasyonu 0.1144 mg/L'yi geçmemeli, MP tarımda kontrollü olarak kullanılmalıdır.Anahtar Kelimeler: İnci Kefali, Chalcalburnus tarichi, Metil paration, Akut toksisite, Kronik toksisite, Hematoloji, Histopatoloji, AChE, BChE, Ekotoksikoloji, LC50
Formaldehitin Subletal Konsantrasyonlarının Sazan (Cyprinus Carpio L., 1758) Balığı Üzerindeki Toksik Etkileri
(2017) Kankaya, Ertuğrul; Kaptaner, Burak
Formaldehit (FA) akuakültür ve süs balığı yetiştiriciliğinde antiparazitik bir ajan ve genel bir dezenfektan olarak yaygın olarak kullanılır. Bu çalışma, çok farklı kullanım alanlarına sahip olan FA'nın sazan balığı üzerindeki kronik toksik etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Ortalama ağırlıkları 9.8±3.1 g ve ortalama boyları 7.3±0.7 cm olan sazan (Cyprinus carpio) balığı, yarı statik test yöntemi kullanılarak, FA'ya kronik olarak maruz bırakılmıştır. Subletal konsantrasyonlar 0, 20, 30, 40 mg/L olarak uygulanmıştır. Biyodeney 23 °C'de, 60 gün devam ettirilmiştir. Analiz ve değerlendirmeler için 15, 30 ve 60 günde balık örneklemesi yapılmıştır. Disekte edilen balıklardan alınan karaciğer ve solungaç dokusunda histolojik incelemeler yapılmıştır. Redükte glutatyon (GSH) içeriği, glutatyon S-transferaz (GST), süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (CAT) aktivitesi karaciğer ve solungaç dokusunda belirlenmiştir. Dokulardaki morfolojik değişiklikler, solungaç primer lamellerinde yüzey epitel hücrelerinde çoğalma, sekonder lamellada epitel tabakada ayrılma, karaciğerde vakuolizasyon olarak tespit edilmiştir. GST'nin karaciğerde 40 mg/L'de 15 günde önemli olarak genelde azaldığı; SOD'un karaciğerde 20, 30 mg/L'de 15 günde önemli olarak azaldığı; CAT'ın karaciğer ve solungaçta 30 mg/L'de 15 ve 60 günde önemli olarak değiştiği görülmüştür. Bu çalışmayla FA'nın sazan balığında incelenen kriterler için hafif toksik etkiye sahip olduğu düşünülebilir. FA akuakültürde çok yaygın kullanıldığından, kontrolsüz ve gereksiz kullanımından kaçınılması oluşabilecek olumsuz biyolojik etkilerini azaltacaktır
Investigations on the Responses of Antioxidant Enzymes in Freshwater Mussels (unio Stevenianus Krynicki, 1837) Exposed To Various Pollutants From Karasu River (van, Türkiye)
(2024) Atıcı, İlknur Simge Ünal; Kankaya, Ertuğrul
Evsel, endüstriyel ve tarımsal kaynaklı pek çok madde çevre kirliliğine sebep olmaktadır. Akuatik ortamlar, doğaya arıtılmadan salınan kirleticilerin en sonunda toplandığı, biriktiği yerlerdir. Bu doğal sucul çevreler, çok sayıda omurgalı ve omurgasız canlıya ev sahipliği yapmaktadır. Bu canlılardan birisi de ekolojik önemiyle öne çıkan tatlısu midyeleridir. Midyeler bir yere tutunarak ve suyu süzerek beslenen organizmalardır. Sabit yaşam ve beslenme tarzları sebebiyle yaşadıkları ortamın kirlilik kompozisyonunu yansıtırlar. Bu yüzden çevre kirliliği izleme ve takip çalışmalarında sıklıkla kullanılmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı, Karasu Çayı'nda yaşayan tatlısu midyesi (Unio stevenianus)'nin doğal ortamda maruz kaldığı kirleticilere karşı oluşturduğu biyokimyasal tepkilerin belirlenmesidir. Bu kapsamda, akarsuyun Arısu ve Zeve bölgelerinden midye örnekleri toplanmıştır. Örneklerde morfometrik özellikler belirlenmiştir. Biyokimyasal analizlerde, U. stevenianus'un solungaç dokusundan elde edilen süpernatantlar kullanılmıştır. Örneklerde, süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (CAT), glutatyon S-transferaz (GST), glutatyon redüktaz (GR), gulutatyon peroksidaz (GSH-Px), malondialdehit (MDA), redükte glutatyon (GSH) ve toplam protein (TP) ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Absorbans değerleri, spektrofotometrik yöntemle belirlenmiştir. Arısu ve Zeve bölgesi midye örneklerinde sırasıyla, SOD 1015.88±43.59,974.53±28.74 U/g protein; CAT 7.13±0.92,6.13±1.83 nmol/g protein;GST 38.14±7.94,43.33±5.59 nmol/mg protein; GR 0.99±0.13,0.76±0.07 U/mg protein; GSH-Px 48.63±4.11,58.23±4.39 U/g protein; MDA 94.27±19.56,79.66±13.3 nmol/g protein; GSH 3.7±0.72,3.21±0.4 µmol/mg protein; TP 10.46±0.47,10.13±0.24 mg/mL olarak hesaplanmıştır. Enzimatik ve nonenzimatik antioksidan değerlerinin örnekleme noktaları arasında değiştiği, ancak bu değişimin önemli olmadığı (P0.05) belirlenmiştir. Sonuç olarak, akarsuların kirlilik durumunun takip edilmesinde tatlısu midyelerinin antioksidan savunma sistemi parametreleri yönünden incelenmesi kullanışlı ve doğru bir yaklaşım olarak gözükmektedir. İlaveten, farklı maddelere maruz kalma sonucu midye dokusunda oluşan birikimin belirlenmesi çalışmaları da uygun olacaktır.
Nonilfenol Enjekte Edilen Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus Mykiss) Hematolojik Parametrelerindeki Değişimler
(2016) Kaptaner, Burak; Kankaya, Ertuğrul
Bu çalışma, nonilfenole (NP) 3 ile 7 gün süreyle maruz bırakılan gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss)'nın kan parametreleri üzerindeki etkisini araştırmak için yürütülmüştür. NP balıklara 5 ve 50 mg/kg dozunda intraperitonal olarak enjekte edilmiştir. Enjeksiyondan 3 gün sonra NP'nin her iki dozunda eritrosit sayısı önemli olarak azalmıştır. Lökosit sayısı enjeksiyondan 3 gün sonra 50 mg/kg NP'de önemli olarak artış göstermiş ve bu artış enjeksiyondan 7 gün sonra 5 mg/kg NP'de de gözlenmiştir. Enjeksiyondan 3 gün sonra NP'nin her iki dozunda hematokrit yükselirken hemoglobin önemli olarak daha düşük seviyelerde görülmüştür. Eritrosit sedimantasyon oranında önemli bir fark gözlenmemiştir. Enjeksiyondan 3 gün sonra ortalama eritrosit hacminin önemli olarak arttığı görülmüştür. Eritrosit başına düşen ortalama hemoglobin miktarı enjeksiyondan 7 gün sonra 5 mg/kg NP'de azaldığı gözlenmiştir. Eritrosit başına düşen ortalama hemoglobin konsantrasyonunun enjeksiyondan 3 gün sonra önemli olarak düştüğü gösterilmiştir. Sonuçta bu çalışma, NP'nin uygulama dozlarının gökkuşağı alabalığında belirgin hematolojik değişiklikleri uyardığını göstermiştir
Yem İçerisinde Uygulanan Oksitetrasiklinin Alabalıklardaki (Oncorhynchus Mykiss) Farmakokinetiği
(2003) Türel, İdris; Kankaya, Ertuğrul; Yılmaz, Orhan; Dağoğlu, Gürdal; Şen, Fazıl
Oksitetrasiklinin (OTC) farmakokinetiği, 10,5 °C sıcaklıktaki tatlı suda yaşayan alabalıklarda araştırıldı. Yetmiş balıktan oluşan gruba 5 mg/kg dozda oksitetrasiklin damar içi (D.l.) yolla verildi. Yüzbeş balıktan oluşan diğer grup, bir kez 100 mg/kg dozda OTC içeren yemle beslendi. OTC plazma yoğunlukları yüksek basınçlı sıvı kromatografisi (HPLC) yöntemi ile tesbit edildi. Farmakokinetik parametreler, D.L ve ağız yoluyla OTC uygulamaları için dağılma yarı ömürlerini (sırasıyla 0,907 saat ve 16,058 saat) ve atılma yarı ömürlerini (sırasıyla 33,5 saat ve 27 saat) veren iki bölmeli açık modele göre belirlendi. Oksitetrasiklinin D.L uygulamasından sonra hesaplanan diğer parametreler, eğri altındaki alan (EAA: 145,078 ± 4,45 pg.mf'.saaf1) ve ilacın ortalama kalış süresidir (OKS: 40,604 ± 1,150 saat). Ağız yoluyla uygulamayı takiben EAA 34,46 ± 1,189 ug.ml\"1.saaf1 ve OKS 59,272 ± 1,541 saat, Ydoruk 0,577 ug/ml ve Tdoruk 36 saat olarak hesaplandı. Oksitetrasiklinin alabalıklardaki ağız yoluyla biyoyararlanımının (F) % 1,187 olduğu bulundu.