Browsing by Author "Kimya, Osman"

Now showing 1 - 2 of 2

Migration, Settlement and Exile in the Ottoman Empire (example of Xvii Century)
(2021) Kimya, Osman; Tekin, Rahmi
Osmanlı tarihini bir bütün olarak anlayabilmek için yaşanan siyasî hadiselerin yanında devletin siyasetine tesir eden sosyo-ekonomik ve hukukî meselelerin de incelenmesi gerekmektedir. Bu nedenle çalışmada XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin egemenliğindeki topraklarda meydana gelen göçler ve bu göçler neticesinde vuku bulan problemlerin çözümlenişi ele alınmıştır. XVI. yüzyılın ikinci yarısından itibaren başlayan buhranlar ve iktisadî sıkıntılar XVII. yüzyılda artarak devam etmiştir. Celâlî isyanlarının neden olduğu tahribat Anadolu'nun birçok bölgesinde köylerin boşalmasına sebep olmuştur. Bu durum devletin temel yapı taşı durumunda olan ziraî üretimin aksamasına zemin hazırlamıştır. İçte yaşanan hadiselerin yanında Avrupa'da devam eden muharebeler ve doğu sınırında İran ile yaşanan savaşlar devleti zor durumda bırakmıştır. Dıştaki savaş cepheleri ve içteki sarsıntılardan ötürü bu yüzyılda pek çok göç hareketi vuku bulmuştur. Osmanlı Devleti göç hareketlerini sistemli yönetmek için bir iskân metodu uygulamaya başlamıştır. Göç eden toplulukları kalıcı halde yerleştirme siyaseti izlemeye gayret etmiştir. Özellikle sürekli hareket halinde olan göçebe aşiretler ve konar-göçer taifeleri belirli topraklara iskân etmeye çalışmıştır. Yine bu iskânlar neticesinde yaşanan sorunlardan ötürü sürgün politikasına başvurarak devlete karşı şekavet hareketlerinde bulunup devlete itaat etmeyen grupları veya kişileri bir nevi sürgün yöntemiyle zorunlu iskânlara tabi tutmuştur. Ayrıca bu yüzyılda vazifesini tam yerine getirmeyip aksatan üst düzey devlet görevlilerinin bir kısmını çeşitli yerlere sürgün etmiştir. Yaşanan göçler neticesindeki iskân faaliyetleri kısmen başarılı olmuştur. Ancak iskânlar devletlerin iktisadî ve idarî meseleleri ile yakından alakalı olduğundan, Osmanlı Devleti'nde içte ve dışta meydana gelen göçlerin giderek yoğunlaşması, savaşlar ve merkezî hazinenin boşalması gibi etmenler yapılan iskânların tam başarıya ulaşmasını engellemiştir. Anahtar Kelimeler : Osmanlı Devleti, XVII. Yüzyıl, Göç, İskân, Sürgün.
Xıx. Yüzyılın Ortalarında Tarsus’ta Sosyo-ekonomik Hayat (293 Numaralı Tarsus Şerʽiyye Siciline Göre 1848-1850)
(2021) Kimya, Osman; Tekın, Rahmı
Şerʽiyye Sicilleri tutulduğu dönemin sosyal ve ekonomik hayatı hakkında en orijinal bilgileri içeren arşiv vesikalarıdır. Hal böyle olunca tarih araştırmalarında büyük öneme sahiptir. Sicil kayıtları ışığında dönemin sosyal, iktisadî, idarî, hukukî ve kültürel yapısı hakkında genel bilgilere ulaşmak mümkündür. Bu kayıtlar, kişilerin ölümlerinden sonra tespit edilmeye çalışılan özel mülk konumundaki mal varlıklarını belgeleyen arşiv kayıtlarıdır. Kadı sicilleri, mahkeme kayıtları, sicillât-ı şerʽiyye ve şerʽiyye sicilleri denilen bu defterler kadı veya nâibi tarafından kayıt altına alınan ferman, berat, buyruldu, hüccet, halk dilekleri, telhis, temessük ve şukka gibi çeşitli belgeleri içermektedir. Osmanlı Devleti’nde merkezde ve taşrada bulunan her sınıftan insanlar arasındaki hukukî meselelere dair kayıtları içermektedirler. Araştırmamızı ihtiva eden defter 293 numaralı Tarsus Şerʽiyye Sicili (H.1264-1266 / M.1848-1850) iki yıllık bir zaman dilimini kapsamaktadır. 172 sayfadan ve 108 hükümden oluşan sicil, kaza statüsünde olan Tarsus’un sadece sosyal ve iktisadî yapısı hakkında değil birçok yönden önemli bilgilere de ulaşmak mümkündür. Sicil kayıtları kaynak alınarak yapılan bu çalışmada Tarsus’un XIX. yüzyılın ortalarındaki sosyo-ekonomik ve kültürel hayatının genel bir portresi çıkarılmıştır.