Browsing by Author "Kuru, Muhammet"

Now showing 1 - 1 of 1

Methophysic Fundamentals of Political Philosophy in Al-Fārābī
(2023) Kuru, Muhammet; Kaplan, Yunus
Bu tezde Fârâbî'nin (870-950) varoluşsal süreci izah ettiği sudûr teorisi, insanın mâhiyeti ve gayesi ve son olarak yasaların kaynağı incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Fârâbî'de siyaset düşüncesinin metafizik temellerini tespit etmektir. Söz konusu tezde sudûr teorisinin, kemâl fikrinin ve mütehayyile gücünün Fârâbî'de siyaset düşüncesinin metafizik temellerini teşkil ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Fârâbî'nin felsefî kurgusunda toplumsal hayatın varlığı ve kuruluşu, tabii varlıklardaki işleyişin tezahürü olarak teşekkül eder. Bu bakımdan insanî varlık alanında teşekkül eden siyasî birliktelik, ilahî tedbirin uygulanabilir formu niteliğindedir. Bir başka ifadeyle toplumsal yapı, sudûr sürecinin insanî seviyedeki karşılığıdır. Fârâbî felsefesinde her bir varlık kendine özgü yetkinliği kazanmak için var kılınmıştır. İnsanın kendine özgü yetkinliğini mutluluk olarak tasvir eden düşünüre göre insan, varlıktaki kemâline ancak siyasî organizasyonla ulaşabilir. Her bir fert varoluşundaki gayesini bilme ve ona ulaştıran fiilleri tespit etme de yeterli olmadığına göre söz konusu hakikat, siyasî zümre tarafından insanlara öğretilmelidir. İnsanların kabul etmesi gereken görüşler hususunda hareketlenmesi ve onları eylem alanına taşımak üzere ayaklanması da ancak tahayyül ettirme ile mümkündür. Çünkü insanların çoğunluğu ya tabiat bakımından düşünüp taşınmaya sahip değildir ya da günlük hayatta onu kullanmaktan kaçınır. Bu sebeple halkın bilmesi gereken temel ilkeler, her bir insan için anlaşılır kılınabilecek duyusal formlara dönüştürülmelidir. O hâlde insanlara bilinmesi gerekenlerin öğretilmesi de ancak tahayyülle mümkündür.