İnek ve Düvelerde Östrus Beldekleri Tohumlama Zamanı ve Dölverimi İlişkisi

Abstract

Çalışmada 104 inek ve 20 düve östrus iç ve dış beldeklerine göre östrusun 0-9, 9-18 ve 18-30 saatlerinde dondurulmuş sperma ile bir kez tohumlanmışlardır. 0-9 saatlerde tohumlanan 44 inekte östrusun dış beldeklerinden böğürme, çara akıntısı, atlama ve sütte azalma ile iç beldeklerden vaginal hipe-remi, ödem, uterus tonositesi ve gebelik oranları sırasıyla %7727, 61.36, 65.90 ve 52.27 ile %77.27, 77.27, 75.0 ve 47.27 olarak saptanmıştır. 9-18 saatlerde tohumlanan 33 inekte bu oranlar sırasıyla %69.69, 63.63, 72.72 ve 87.87 ile %84.84, 93.93, 75.75 ve 66.66 olarak bulunurken östrusun 18-30 saatlerinde tohumlanan 27 inekte %78.77, 70.37, 70.37 ve 66.66 ile %74.07, 55.55, 81.48 ve 59.25 olarak saptanmıştır. Östrusun 0-9 saatlerinde dondurulmuş sperma ile bir kez tohumlanan 8 düvede östrus dış beldeklerinden böğürme, çara akıntısı, atlama ile östrus iç beldeklerinden vaginal hiperemi, ödem, uterus tonositesi ile gebelik oranlan sırasıyla %87.5, 62.5, 75.0 ile %50.0, 75.0, 100.0 ve 37.5 olarak saptanmıştır. 9-18 saatlerde tohumlanan 6 düvede bu oranlar sırasıyla %100.0, 100.0, 66.66 ile %3 ve 66.66 olarak gerçekleşirken 18-30 saatlerde tohumlanan 6 düvede ise sırasıyla %100.0, 66.66, 66.66 ile %83.33, 66.66, 50.0 ve 50.0 olarak bulunmuştur. Toplam 104 inekte elde edilen ortalama gebelik oranı %56.73; toplam 20 düvede ise ortalama gebelik oranı %50.0 olarak saptanmıştır. Sonuç olarak, östrusun ortasında, östrus beldeklerinin en yoğun olarak görüldüğü dönemde yapılan tohumlamaların yüksek gebelik oranı elde edilmesinde etkili olduğu görülmüştür.