Pirolotriazinon Yapısı İçeren Yeni Heterobisiklik Bileşiklerin Tasarımı, Sentezi, Teorik Hesaplamaları ve Çeşitli Biyolojik Aktivitelerinin Araştırılması

Abstract

Bu tez çalışması, pirrolotriazinon iskeletine sahip yeni bileşiklerin sentezi, karakterizasyonu ve farmakolojik potansiyellerinin araştırılmasına odaklanmaktadır. Heterosiklik bileşikler, özellikle pirrol ve triazinon türevleri, ilaç keşfi alanında önemli biyolojik aktiviteler sergileyebilen yapılar arasında yer almaktadır. Bu doğrultuda, farklı fonksiyonel gruplarla zenginleştirilmiş çeşitli pirrolotriazinon türevleri sentezlenmiş ve bu türevlerin biyolojik aktiviteleri kapsamlı bir şekilde değerlendirilmiştir. Bileşiklerin yapısal doğrulamaları, ¹H NMR, ¹³C NMR ve LC-MS/MS gibi ileri düzey spektroskopik ve spektrometrik yöntemlerle gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, bileşiklerin moleküler özellikleri ve reaksiyon mekanizmaları, yoğunluk fonksiyonel teorisi (DFT) hesaplamaları ile teorik olarak incelenmiş, bu sayede bileşiklerin kararlılığı ve etkileşim potansiyelleri hakkında derinlemesine bilgi sağlanmıştır. Tasarlanan moleküllerin sentezi başarılı bir şekilde gerçekleştirilmiştir. Biyolojik testler sonucunda, sentezlenen bileşiklerin çeşitli kanser hücre hatları üzerinde antiproliferatif etkiler gösterdiği tespit edilmiştir. Etkin bulunan bileşiklerin kanser hücrelerindeki PI3K seviyeleri ELISA yöntemiyle değerlendirilmiş ve bazı bileşiklerin PI3K seviyelerini düzenleyerek kanser hücrelerinin büyümesini engellediği gözlemlenmiştir. Ayrıca, moleküler docking yöntemiyle yapılan in vitro doğrulamalar, bu bileşiklerin hedef proteinlerle etkileşimlerini ve biyolojik aktivitelerinin mekanizmalarını anlamada önemli bir katkı sağlamıştır. Sonuç olarak, bu çalışma, yeni pirrolotriazinon türevlerinin farmakolojik potansiyelini hem deneysel hem de teorik açıdan detaylı bir şekilde inceleyerek, bu bileşiklerin kanser tedavisi gibi terapötik uygulamalarda önemli adaylar olabileceğini ortaya koymaktadır.

This thesis focuses on the synthesis, characterization, and investigation of the pharmacological potential of novel compounds with a pyrrolo-triazine scaffold. Heterocyclic compounds, particularly pyrrole and triazine derivatives, are known to exhibit significant biological activities and are among the key structures in drug discovery. In this context, various pyrrolo-triazine derivatives, enriched with different functional groups, were synthesized, and their biological activities were systematically evaluated. The structural confirmation of the synthesized compounds was carried out using advanced spectroscopic and spectrometric techniques such as ¹H NMR, ¹³C NMR, and LC-MS. Furthermore, the molecular properties and reaction mechanisms of these compounds were theoretically investigated through Density Functional Theory (DFT) calculations, providing valuable insights into their stability and potential interactions. The designed molecules were successfully synthesized. Biological assays revealed that the synthesized compounds exhibited antiproliferative effects on various cancer cell lines. The effects of the active compounds on the PI3K levels in cancer cells were evaluated using the ELISA method, and it was observed that certain compounds regulated PI3K levels, inhibiting cancer cell growth. Additionally, in vitro validation through molecular docking studies contributed to a better understanding of the interactions of these compounds with target proteins and the mechanisms underlying their biological activities. In conclusion, this study provides a detailed experimental and theoretical examination of the pharmacological potential of new pyrrolo-triazine derivatives and demonstrates that these compounds could serve as promising candidates for therapeutic applications, such as cancer treatment.