Determination of Variety Mixtures in Local Bread Wheat (triticum Aestivum L.) Varieties Grown in the Erciş District of Van

Abstract

Bu araştırma; 2022 yılında Van'ın Erciş ilçesinde 11 farklı köyde yerel ekmeklik buğday yetiştiriciliği yapılan 12 farklı tarlada yürütülmüştür. Belirlenen tarlalardan alınan örneklerle, o tarlada yetiştirilen yerel ekmeklik buğday çeşitlerindeki çeşit karışımını tespit etmek ve karışımda yer alan yerel ekmeklik buğday çeşitlerini verim unsurları bakımından karşılaştırmak amaçlanmıştır. Elde edilen veriler tesadüf blokları deneme desenine göre analiz edilmiştir. Burada blok olarak lokasyonlar alınmış ve bloklar arasındaki farklılıklar lokasyonlar arasındaki farklılıklar olarak değerlendirilmiştir. Örnekleme yapılan tarlalarda yerel ekmeklik buğday çeşitlerinden sadece Karakılçık, Kırmızı Tir ve Beyaz Tir çeşitleri ve bazı tarlalarda önemli oranda yabani çavdar tespit edilmiştir. Tüm lokasyonlarda Karakılçık'ın baskın olduğu (% 59.79 - 94.75) görülmüş olup, bazı yerlerde tarladaki çeşit ve tür karışımı göreli olarak daha yüksek çıkmıştır. Lokasyonlardan alınan örneklerde bitki boyu, başak boyu, başakta başakçık sayısı, steril başakçık sayısı, başakta tane sayısı ve bin tane ağırlığı bakımından ölçümler yapılmıştır. Çalışmada incelenen verim unsurlarından bitki boyu, başak boyu, başakta başakçık sayısı ve başakta tane sayısı bakımından en yüksek değerler karakılçık çeşidinden (Sırasıyla 84 cm, 10.2 cm, 17.0 adet ve 28.8 adet) elde edilirken bin tane ağırlığı bakımından en yüksek değer 43.7 g ile Kırmızı Tir çeşidinden elde edilmiştir. Başakta steril başakçık sayısı ve başak tane verimi bakımından ise çeşitlere ait ortalamalar arasında bir fark bulunmamıştır. Örneklemelerin yapıldığı lokasyonlarda sadece bitki boyu ve başakta tane sayısına ait ortalamalar arasında farklılıklar önemli bulunurken diğer verim unsurlarına ait ortalamalar arasında bir farklılık tespit edilmemiştir.This research was carried out in 12 different fields where local bread wheat is grown in 11 different villages in the Erciş district of Van in 2022. The purpose of collecting samples from the selected fields is to determine which type of local bread wheat grows there and to compare the yield of the local bread wheat varieties in the mixture. The obtained data were analyzed according to the randomized complete blocks experimental design. In this instance, the locations were represented by blocks, and the differences between the blocks were evaluated as the differences between the locations. Among the local bread wheat varieties, only Karakılçık, Kırmızı Tir and Beyaz Tir varieties and a significant amount of wild rye were detected in some fields. It was observed that Karakılçık was dominant (59.79 - 94.75%) in all locations, and the variety and species mix in the field was relatively high in somelocations. The plant height, spike length, number of spikelets per spike, number of sterile spikelets, grains per spike, and weight per thousand grains were measured from each collected sample. In terms of plant height, spike length, number of spikelets per spike, and number of grains per spike, the Karakılçık cultivar had the highest values (84 cm, 10.2 cm, 17.0 pieces, and 28.8 pieces, respectively), although the Red tir cultivar had the highest value in terms of thousand-grain weight (43.7 g). There was no difference in the average number of sterile spikelets or grain yield per spike between the cultivars. While the differences between the averages of plant height and the number of grains per spike were significant in the sampling locations, no difference was found between the averages of other yield components.