Feminism in the Novels and Stories of Aysel Özakin

Abstract

Feminizm, cinsler arasındaki eşitliği savunan ve kadın haklarının daha geniş bir perspektifle ele alınması gerektiğini savlayan bir toplumsal harekettir. Kadın haklarından yana tavır koyan ve eşitliği sağlama amacını güden sosyal ve politik bir öğretidir. Feminist edebiyat eleştirisi ise, bir eserin içeriğini incelerken kadınların söylemlerini, deneyimlerini irdeler. Kadının kimliğine, düşüncesine ve metinlere yansıma biçimlerine değinir. Bunları yaparken de erkeklerin kadınlara olan bakış açılarını yeniden gözden geçirmelerine olanak sağlar. Aysel Özakın, 1974'te Yeni Adımlar dergisinin düzenlediği Sabahattin Ali Öykü Yarışmasında birinci seçilen 'Küçük Şehrin Soğuk Geceleri' başlıklı öyküsü ile edebiyat sahasında dikkati çeker. 1978'de ikinci romanı Alnında Mavi Kuşlar'ı yayımlar. Toplumsal sorunları, kadının konumu ve dönemin siyasal atmosferini, ilişkilerini, gelgitlerini, usta kalemiyle konu edinen ve 1 Mayıs 1977'de taksimde yaşanan olaylara değinen romanı, 1979'da Madaralı Roman Ödülü'nü alır. 1983 Hamburg Altona Kenti Ödülü, 1986 Worpswede Writer in Residence, 1988 Gunter Grass Bursu, 1992 Volparasio Bursu (İspanya), 2004 Villa Montnoir Fransa, Writer in Residence gibi ödül ve burslar almıştır. Bunların yanı sıra Özakın, çeşitli ödüllerle de taltif edilmiştir. Özakın'ın Türkçe yayımlanan iki öykü kitabı Sessiz Bir Dayanışma, Kanal Boyu ve beş romanı Gurbet Yavrum, Alnında Mavi Kuşlar, Genç Kız ve Ölüm, Mavi Maske ve Güzellik Acısı adlı eserleriyle Türk edebiyatında kendisine önemli bir yer edinmiştir. 1980 ile 2005 yılları arasında yurt dışında kalmak zorunda olan Özakın, bu zaman zarfında Almanca ve İngilizce eserler kaleme almıştır. Kadın haklarına roman ve öykülerinin merkezinde yer veren yazar, kadının toplumsal statüsünü eserlerinde başarıyla işler. Bu bağlamda Özakın'ın eserleri, feminist eleştiri yöntemiyle inceleme olanağı sunar.

Feminism is a social movement which stands for equality between genders and holds the idea that women's rights should be treated by a wider perspective. It is a social and political doctrine that aims at protecting and supporting women's rights. Feminist literary criticism, on the other hand, examines women's discourse and experiences while analyzing a text. It touches on women's identity, thoughts and their reflections on texts. This allows one to revise men's perspectives on women. Aysel Özakın draws attention in the field of literature with her story titled Küçük Şehrin Soğuk Geceleri, which was selected first in the Sabahattin Ali Short Story Competition organized by Yeni Adımlar magazine in 1974. She publishes her second novel named Alnında Mavi Kuşlar in 1978. Written artfully by the writer aforementioned novel deals with social problems, the position of women and the political atmosphere of the 1970s, relations and tides of that period, and the events that took place in Taksim on May 1, 1977, receives the Madaralı Novel Award in 1979. With this novel Özakın receives 1983 Hamburg Altona City Award, 1986 Worpswede Writer in Residence, 1988 Gunter Grass Scholarship, 1992 Volparasio Scholarship (Spain), 2004 Villa Montnoir France, Writer in Residence awards and scholarships. In addition to these, Özakın is rewarded with various awards. Özakın's two story books published in Turkish, Sessiz Bir Dayanışma and Kanal Boyu and her five novels, Gurbet Yavrum, Alnında Mavi Kuşlar, Genç Kız ve Ölüm, Mavi Maske, Güzellik Acısı have gained an important place in Turkish literature. Özakın, who has to stay abroad between 1980 and 2005, writes works in German and English during that time. Women's rights is at the center of her novels and stories. She successfully deals with the social status of women in her works. In this context, Özakın's works offer the opportunity to examine them with the method of feminist criticism.