Van Gölü Havzasında Soğuklara Dayanıklı Ceviz (Juglans Regia L.) Genotiplerinin Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri

Abstract

Ceviz yetiştiriciliğini olumsuz etkileyen en önemli iklim faktörlerinden biri ilkbahar geç donlarıdır. Cevizin vejetasyona başlamasından sonra, hava sıcaklığının en az -2-3°C 'ye düşmesi sonucu, yeşil aksam özellikle sürgün uçları soğuktan zarar görmektedir. Türkiye'de 2013 yılında gerçekleşen ilkbahar geç donları nedeniyle ceviz üretiminde ve veriminde ciddi anlamda kayıplar söz konusu olmuştur. Van Gölü havzasında don zararından etkilenmeyen ve o yıl verim veren 83 genotip belirlenerek işaretlenmiştir. 2014-2015 yılları arasında yürütülen bu çalışmada; yörenin tohumdan yetişmiş, geç vejetasyona başlayan ceviz popülasyonları incelenmiştir. Meyve özellikleri dikkate alınarak iç ağırlığı yüksek olan ilk 25 genotip seçilmiştir. Meyve ağırlığı 11.46-16.25 g, kabuk ağırlığı 4.46-8.27 g, iç ağırlığı 6.61-8.25 g, iç oranı %45.79-61.08, protein oranı %12.55-21.34, toplam yağ oranı %63.99-69.34, nem oranı %2.09-3.87 ve kül oranı %1.33-2.50 arasında belirlenmiştir. Genotiplerde 100 g iç meyvede makro ve mikro element içerikleri de analiz edilmiştir. Genotiplerin meyvelerinde ortalama %2.44 N, 297.5 mg P, 442.6 mg K, 331.9 mg Mg, 186.8 mg Ca, 169.1 mg S, 1.88 mg Na, 2.58 mg Fe, 2.86 mg Mn, 2.29 mg Zn ve 1.34 mg Cu içerdikleri saptanmıştır.