Vangölü Havzası Yerel Tir Popülasyonları İle Bazı Buğday Çeşitlerinin Çimlenme Özellikleri ve Karakterler Arası İlişkilerin Belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma Vangölü Havzasındaki yetiştiricilerden temin edilen 6 yerel tir popülasyonu ile 5 tescilli buğday çeşidinin çimlenme özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma 2020 yılında Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölüm Laboratuvarında Faktöriyel düzende Tesadüf Parselleri Deneme Desenine göre 4 tekerrürlü olarak petrilerde yürütülmüştür. Araştırmada incelenen 6 tir buğday popülasyonu (Triticum aestivum var. aestivum L. spp. leucospermum Körn.)ve 5 tescilli çeşidin tüm çimlenme ve fide özellikleri arasındaki farklar önemli bulunmuştur. Popülasyon ve çeşitlerin çimlenme indeksleri %6.26-9.94, ortalama çimlenme süreleri 2.01-3.05 gün, kök uzunlukları 6.47-9.82 cm, gövde uzunlukları 6.38-10.82 cm, yaş kök ağırlıkları 0.55-0.85 mg, yaş gövde ağırlıkları 0.86-1.80 mg, kuru kök ağırlıkları 0.08-0.15 mg ve kuru gövde ağırlıkları 0.11-0.2 mg arasında belirlenmiştir. Çalışmada Tir buğday popülasyonlarının kökçük kuru ağırlığı, gövde yaş ağırlığı ve gövde kuru ağırlığı diğer çeşitlerden daha yüksek gerçekleşmiştir. Ayrıca araştırmadan alınan korelasyon sonuçlarına göre, artan kök uzunluğunun kök yaş ağırlığı, gövde yaş ağırlığı ve gövde kuru ağırlığı artışını pozitif yönde etkilediği, benzer şekilde artan kök kuru ağırlığının da gövde kuru ağırlığı artışını pozitif yönde etkilediği, yine gövde yaş ağırlığının da gövde kuru ağırlığı üzerinde pozitif etkisi olduğu görülmüştür.